Tiền Thục (nước)

Bài này viết về một nước thời Ngũ đại thập quốc. Đối với các định nghĩa khác, xem Tiền Thục (định hướng).

Đại Thục / Hán
Tên bản ngữ 大蜀 / 漢
907–925
Tiền Thục (前蜀)   Bột Hải Quốc (渤海國)   Yên (燕)   Tấn (晉), tiền thân của nhà Hậu Đường   Triệu (趙)   Kỳ (岐)   Nhà Hậu Lương (後梁)   Ngô (吳)   Ngô Việt (吳越)   Mân (閩)   Sở (楚)   Đại Trường Hòa (大長和)   Nam Hán (南漢)   Tĩnh Hải quân tiết độ sứ (靜海軍節度使)
Vị thế	Đế quốc
Thủ đô	Thành Đô
Ngôn ngữ thông dụng	Hoa Trung
Chính trị
Chính phủ	Quân chủ
Hoàng đế
• 907-918	Vương Kiến
• 918-925	Vương Diễn
Lịch sử
Thời kỳ	Ngũ đại Thập quốc
• Thành lập nước Tiền Thục dưới thời nhà Đường	903
• Sự sụp đổ của nhà Đường	1/6/907 907
• Bị nhà Hậu Đường tiêu diệt	925 925
Tiền thân Kế tục Nhà Đường Nhà Hậu Đường
Tiền Thục đổi tên nước thành Hán trong năm 917-918.

Tiền Thục (chữ Hán: 前蜀, bính âm: Qiánshǔ) là một trong 10 quốc gia được gọi là Thập quốc trong thời kỳ Ngũ đại Thập quốc trong lịch sử Trung Quốc, giữa thời nhà Đường và nhà Tống.

Thành lập

Năm 891, Vương Kiến được nhà Đường phong Tiết độ sứ Tây Xuyên. Khi nhà Đường suy yếu, ông mở rộng phạm vi quản lý của mình sang phía đông. Ông xưng đế khi nhà Đường sụp đổ năm 907, không thần phục nhà Hậu Lương, triều đại thay thế nhà Đường.

Lãnh thổ

Với kinh đô là Thành Đô, Tiền Thục có lãnh thổ bao gồm gần như toàn bộ tỉnh Tứ Xuyên, một phần phía nam tỉnh Cam Túc và Thiểm Tây, phía tây tỉnh Hồ Bắc và toàn bộ Trùng Khánh của Trung Quốc ngày nay.

Nước Tiền Thục phía bắc giáp với nhà Hậu Lương, thay thế nhà Đường, phía nam giáp với các nước Sở, Nam Bình, nước Nam Chiếu (sau này là nước Đại Lý) và Amdo Tây Tạng.

Sụp đổ

Vương Kiến qua đời năm 918, lên thay ông là một vị vua không có năng lực. Nhà Hậu Đường tiêu diệt nhà Hậu Lương năm 923.

Không lâu sau đó, Đường Trang Tông, Hoàng đế của triều đại thống trị Trung Nguyên thuộc Bộ tộc Sa Đà này sai tướng Quách Sùng Thao mang quân thôn tính Tiền Thục.

Nước Tiền Thục tồn tại từ năm 907 đến 925, tất cả 19 năm.

Các vua

Các vua nước Tiền Thục 907-925

Miếu hiệu 廟號)	Thuỵ hiệu 諡號)	Tên riêng	Thời gian cai trị	Niên hiệu 年號)
Cao Tổ 高祖	Thần Vũ Thánh Văn Hiếu Đức Minh Huệ hoàng đế	Vương Kiến (王建)	907-918	Thiên Phúc (天復 - Niên hiệu cũ của nhà Đường) 907 Vũ Thành 武成 908-910 Vĩnh Bình 永平 911-915 Thông Chính 通正 916 Thiên Hán 天漢 917 Quang Thiên 光天 918
Hậu Chủ (後主)	Không có	Vương Diễn (王衍)	918-925	Càn Đức 乾德 918-925 Hàm Khang 咸康 925

Chú thích

• Mote, F.W. (1999). Imperial China (900-1800). Harvard University Press. tr. 11–12, 14–15. ISBN 0-674-01212-7.

Xem thêm

• Ngũ đại Thập quốc
• Hậu Thục

Tham khảo