Thái tử Đảng

Thái tử Đảng (chữ Hán: 太子黨) là một danh xưng không chính thức mang ý nghĩa châm biếm, dùng để chỉ tầng lớp con cháu của các quan chức cao cấp nổi bật và có ảnh hưởng ở Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Bằng một cách không chính thức, tầng lớp này thường được hưởng nhiều đặc ân của nhà nước. Do đó, tầng lớp con cháu này có nhiều cơ hội để được quy hoạch để làm lãnh đạo trong tương lai, dù hình thức bên ngoài vẫn biểu hiện bởi các nguyên tắc dân chủ như thông qua bầu cử; hoặc tìm kiếm các cơ hội kinh doanh, tích lũy khối lượng tài sản khổng lồ mà những người dân thường không thể nào có được.

Từ nguyên

Trong lịch sử Trung Quốc, thuật ngữ Thái tử Đảng thường được dùng để chỉ tập hợp các thế lực chính trị tập trung xung quanh hạt nhân là người kế vị Hoàng đế trong tương lai, thường là Thái tử, để hình thành một bè phái chính trị trong triều đình. Như vào đời Đường Cao Tổ, Thái tử Lý Kiến Thành cấu kết với Tề vương Lý Nguyên Cát để hình thành một bè phái chính trị nhằm loại trừ ảnh hưởng của Tần vương Lý Thế Dân. Hoặc vào đời Thanh Khang Hy, nhằm nắm chắc thế lực kế vị, Thái tử Dận Nhưng đã liên kết với nhiều thân vương, văn thần võ tướng để hình thành một thế lực chính trị lớn trong triều đình.

Đầu thế kỷ 20, thuật ngữ này được dùng nhóm chính trị gia tập hợp xung quanh hạt nhân là Viên Khắc Định, con trai của Viên Thế Khải, Tổng thống Trung Hoa Dân quốc (về sau tự xưng Hoàng đế). Về sau, nó được dùng mô tả nhóm con cháu thuộc tứ đại gia tộc Tưởng - Tống - Khổng - Trần (Tưởng Giới Thạch - Tống Gia Thụ - Khổng Tường Hy - Trần Lạp Phu), nhờ thế lực của các trưởng bối mà thăng tiến nhanh trong chính trị và quân sự. Sau khi chính phủ Quốc dân Đảng mất quyền kiểm soát ở đại lục, tại Đài Loan, thuật ngữ Thái tử Đảng được dùng để chỉ nhóm nhóm chính trị gia tập hợp xung quanh Tưởng Kinh Quốc, người được xem là chắc chắn kế vị cha mình là Tưởng Giới Thạch.

Hiện tại, thuật ngữ Thái tử Đảng thỉnh thoảng vẫn được dùng tại Đài Loan để chỉ trường hợp cha con cùng nằm chức vụ trong chính quyền như cha con Tổng thống Trung Hoa Dân quốc Mã Anh Cửu - Mã Hạc Lăng, Thị trưởng Đài Bắc Hác Long Bân - Hác Bách Thôn, huyện trưởng Đào Viên Ngô Chí Dương - Ngô Bá Hùng...

Hạt giống đỏ là những cá nhân trẻ tuổi được quy hoạch trước sẽ làm lãnh đạo trong hệ thống Đảng Cộng sản tại các nước Cộng sản như Việt Nam, Trung Quốc. Tại Trung Quốc, Hạt giống đỏ (tiếng Anh: "great red hope") dùng để chỉ con cháu các (cựu) lãnh đạo của Trung Quốc, được hưởng các đặc ân của nhà nước và được quy hoạch để làm lãnh đạo trong tương lai.^[1] Khái niệm này khác với khái niệm "các thế hệ lãnh đạo" của Trung Quốc, khi mà trước kia việc quy hoạch lãnh đạo dựa vào quá trình đấu tranh cách mạng, còn hiện nay "hạt giống đỏ" chủ yếu là con cháu.

Vì vậy, Đảng Cộng sản Trung Quốc hiện nay được báo chí nước ngoài gọi là "Thái tử Đảng", có nghĩa là Đảng của con cháu các cựu lãnh đạo, được quy hoạch đưa lên làm lãnh đạo. Thế hệ hạt giống đỏ nhiều người được đi học tại Mỹ và được quy hoạch sẽ đưa về làm lãnh đạo. Tuy nhiên, có nhiều vấn đề về thế hệ con cháu này, đặc biệt là họ quen với giàu sang và scandal.^[2]

Thái tử Đảng tại Việt Nam

Tên	Tình trạng	Chức vụ cao nhất	Cha mẹ	Chức vụ cao nhất
Phạm Bình Minh	Về hưu	Ủy viên Bộ Chính trị Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ	Nguyễn Cơ Thạch	Ủy viên Bộ Chính trị Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ ngoại giao
Trần Tuấn Anh	Về hưu	Ủy viên Bộ Chính trị Trưởng Ban Kinh tế Trung ương	Trần Đức Lương	Ủy viên Bộ Chính trị Chủ tịch nước Cộng hòa XHCN Việt Nam
Nguyễn Thanh Nghị	Đương nhiệm	Ủy viên Trung ương Đảng Bộ trưởng Bộ Xây dựng	Nguyễn Tấn Dũng	Ủy viên Bộ Chính trị Thủ tướng Chính phủ nước CHXNVN Việt Nam
Lê Mạnh Hà	Về hưu	Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ	Lê Đức Anh	Ủy viên Bộ Chính trị Chủ tịch nước Cộng hòa XHCN Việt Nam
Nông Quốc Tuấn	Đương nhiệm	Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc	Nông Đức Mạnh	Uỷ viên Bộ Chính trị Tổng Bí thư BCH TW Đảng Cộng sản Việt Nam
Nguyễn Sinh Nhật Tân	Đương nhiệm	Thứ trưởng Bộ Công thương	Nguyễn Sinh Hùng	Ủy viên Bộ Chính trị Chủ tịch Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam
Nguyễn Sỹ Hiệp	Đương nhiệm	Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ	Nguyễn Văn An	Ủy viên Bộ Chính trị Chủ tịch Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam
Nguyễn Xuân Anh	Cắt chức	Ủy viên Trung ương Đảng Bí thư Thành ủy Đà Nẵng	Nguyễn Văn Chi	Ủy viên Bộ Chính trị Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương
Nguyễn Bá Cảnh	Cắt chức	Thành ủy viên, Phó Trưởng Ban TT Ban Dận vận Thành ủy Đà Nẵng	Nguyễn Bá Thanh	Ủy viên Trung ương Đảng Trưởng Ban Nội chính Trung ương
Trương Tấn Sơn	Đương nhiệm	Phó Chủ tịch UBND quận Tân Bình Thành phố Hồ Chí Minh	Trương Tấn Sang	Ủy viên Bộ Chính trị Chủ tịch nước Cộng hòa XHCN Việt Nam
Nguyễn Minh Triết	Đương nhiệm	Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Trung ương Hội Sinh viên Việt Nam	Nguyễn Tấn Dũng	Ủy viên Bộ Chính trị Thủ tướng Chính phủ nước CHXNVN Việt Nam
Nguyễn Xuân Hiếu	Đương nhiệm	UV BCH TW Đoàn Phó Bí thư Tỉnh đoàn Bắc Giang	Nguyễn Xuân Phúc	Ủy viên Bộ Chính trị Chủ tịch nước Cộng hòa XHCN Việt Nam
Lê Trương Hải Hiếu	Đương nhiệm	Trưởng ban Kinh tế - Ngân sách HĐND Thành phố Hồ Chí Minh	Lê Thanh Hải	Ủy viên Bộ Chính Trị Bí thư Thành ủy Hồ Chí Minh
Lê Minh Hưng	Đương nhiệm	Bí thư Trung ương Đảng Chánh Văn phòng Trung ương Đảng	Lê Minh Hương	Ủy viên Bộ Chính trị Thượng tướng, Bộ trưởng Bộ Công an
Nguyễn Chí Vịnh	Đã mất (1959 - 2023)	Thượng tướng, nguyên Ủy viên Trung uơng Đảng, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng	Nguyễn Chí Thanh	Đại tướng, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị đầu tiên
Trần Quân	Đương nhiệm	Tổng Giám đốc Kho Bạc nhà nước	Trần Đại Quang	Ủy viên Bộ chính trị Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam

Thái tử Đảng tại Trung Quốc

Tên	Năm sinh	Chức vụ - nghề nghiệp	Cha - mẹ, người đỡ đầu
Lý Bằng	1928	Tổng Lý Quốc vụ viện Thứ 5 (thủ tướng), Uỷ viên trưởng Nhân Đại	Cha nuôi Chu Ân Lai, cố Tổng Lý, mẹ nuôi Đặng Dĩnh Siêu, cố Chủ tịch Chính Hiệp
Tập Cận Bình	1953	Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Chủ tịch Quân ủy	Tập Trọng Huân, Uỷ viên BCT, phó ủy viên trưởng
Tăng Khánh Hồng	1939	Uỷ viên Thường vụ BCT, Bí thư ban Bí thư, Phó Chủ tịch nước	Tăng Sơn, nhà cách mạng, Bộ trưởng Bộ Nội vụ
Trương Đức Giang	1946	Uỷ viên Thường vụ BCT,Uỷ viên Trưởng Nhân Đại (Chủ tịch quốc hội TQ)	Trương Chí Nhất, Thiếu tướng, Phó Tư lệnh Pháo Binh Quân khu Quảng Châu
Du Chính Thanh	1945	Uỷ viên Thường vụ BCT, Chủ tịch Chính Hiệp	Du kỳ Vĩ, Thị Trưởng Thiên Tân, (chồng cũ của Giang Thanh vợ Mao Trạch Đông)
Vương Kỳ Sơn	1948	Uỷ viên Thường vụ BCT, Bí thư ủy Ban Kiểm Tra TW	nhạc phụ: Diêu Y Lâm, Uỷ viên Thường vụ BCT, phó thủ tướng thứ nhất
Trương Cao Lệ	1946	Uỷ viên Thường vụ BCT, Phó thủ tướng thứ nhất	Nhạc Phụ: lãnh tụ Đặng Tiểu Bình
Bạc Hy Lai	1949	Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư Trùng Khánh, Bộ trưởng Bộ Thương mại	Bạc Nhất Ba, ủy viên Bộ Chính trị, Phó thủ tướng, Phó Chủ tịch ủy ban cố vấn TW
Đặng Phương Phác	1944	Uỷ viên dự khuyết TW, Phó chủ tịch Chính Hiệp, Chủ tịch hội người Khuyết tật	Đặng Tiểu Bình, Chủ tịch Quân ủy, Chủ tịch Chính Hiệp, Chủ tịch ủy ban cố vấn
Chu Tiểu Xuyên	1948	Phó Chủ tịch Chính Hiệp, Thống Đốc Ngân hàng nhà nước	Chu Kiến Nam, Bộ trưởng Bộ Công nghiệp Mẹ họ Dương, Bộ trưởng Bộ Hóa Chất
Lưu Nguyên	1951	Thượng tướng, Uỷ viên Quân ủy, Chính ủy Tổng cục Hậu cần	Lưu Thiếu Kỳ, Phó Chủ tịch Đảng, Chủ tịch nước CHNDTH
Trương Hựu Hiệp	1950	Thượng tướng, Chủ nhiệm Tổng cục Quân Bị	Thượng tướng Trương Tông Tốn, Chủ nhiệm Tổng cục Hậu cần
Hồ đức Bình	1942	Phó Chủ tịch liên hiệp Công Thương, Phó bộ trưởng bộ Thống Chiến	Hồ Diệu Bang, Tổng Bí thư
Diệp Tuyển Bình	1924	Phó chủ tịch Chính hiệp, Tỉnh Trưởng quảng Đông	Nguyên soái Diệp Kiếm Anh, Uỷ viên trưởng nhân đại Toàn quốc
Diệp Tuyển Ninh	1938	Uỷ viên Chính Hiệp Toàn quốc, trung tướng, cục phó cục tác chiến không quân	Nguyên soái Diệp Kiếm Anh, Uỷ viên trưởng nhân đại Toàn quốc
Diệp Tuyển Liêm	1952	Thương gia	Nguyên soái Diệp Kiếm Anh, Uỷ viên trưởng nhân đại Toàn quốc
Diệp Trọng hào	1983	Quận trưởng quận Cao tân - TP.Vân Phù - quảng Đông	cụ nội: Diệp Kiếm Anh, ông nội: Diệp Tuyển Bình, phó chủ tịch chính hiệp
Diệp Hướng Chân (nữ)		Ủy viên chính hiệp toàn quốc	Nguyên soái Diệp Kiếm Anh, Uỷ viên trưởng nhân đại Toàn quốc
Lý Tiểu Bằng	1959	Phó Bí thư, Tỉnh trưởng Tỉnh Sơn Tây	Lý Bằng, Thủ tướng Quốc vụ viện, Uỷ viên Trưởng Nhân Đại Toàn Quốc
Lưu Á Châu	1952	Thượng tướng, Chính ủy Đại học quốc phòng	cha:Thiếu tướng Lưu Kiến Đức, Nhạc phụ: Lý Tiên Niệm, ủy viên bộ chính trị, phó thủ tướng, Chủ tịch Nước, Chủ tịch Chính Hiệp Toàn quốc
Trương Hải Dương		Thượng tướng, ủy viên TW đảng, Chính ủy Bộ tư lệnh pháo binh 2	Tướng Trương Trấn, Phó Chủ tịch Quân ủy TW
Vạn quý Phi	1948	Hội trưởng hội xúc tiến thương mại quốc tế TQ	Vạn Lý, ủy viên bộ chính trị, ủy viên trưởng Nhân Đại Toàn Quốc
Trần Chí Kiên		Trung tướng	Đại tướng Trần Canh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó tổng tham mưu Trưởng, Thứ trưởng Bộ QP
Cơ Thăng Đức		Nhân viên Cao cấp cơ quan tình báo	Cơ Phi Bằng, Ngoại Trưởng
Mao Tân Vũ	1970	Thiếu tướng, Ủy viên Chính Hiệp Toàn Quốc	Mao Trạch Đông (ông nội), Lãnh Tụ sáng lập Đảng, nhà nước
Trần Nguyên		Chủ tịch Ngân hàng Phát triển TQ	Trần Vân, Phó Chủ tịch Đảng, Chủ tịch Ủy ban Cố vấn TW
Trần Vĩ Lợi (nữ)	1942		Trần Vân, Phó Chủ tịch Đảng, Chủ tịch Ủy ban Cố vấn TW
Hồ Mẫu Anh (nữ)		Chủ tịch hội Trẻ em Diên An	Hồ Kiều Mộc, Uỷ viên Bộ Chính trị, ủy viên ban Bí thư, trưởng ban tuyên truyền
Quách Chính Cương	1971	Thiếu tướng, Phó Chính ủy Quân khu Triết Giang	Thượng tướng Quách Bá Hùng, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thứ Nhất Quân Uỷ TW
Lý Tiểu Lâm (nữ)	1962	Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm phó TGĐ Tổng công ty Điện lực TQ, CEO Tập đoàn Phát triểng năng Lượng TQ	Lý Bằng, Thủ tướng Quốc vụ viện, Uỷ viên Trưởng Nhân Đại Toàn Quốc
Hồ hải Phong	1971	Lãnh đạo Tập đoàn công nghệ Nuctech	Hồ Cẩm Đào, Tổng Bí thư, Chủ tịch Nước, Chủ tịch Quân ủy
Giang miên Hằng	1951	Lãnh đạo công ty Shanghai Aliance	Giang Trạch Dân, Tổng Bí thư, Chủ tịch Nước, Chủ tịch Quân ủy
Ôn Vân Tùng		Giám đốc điều hành "người Khổng Lồ " viễn thông Unihub Global Networks	Ôn Gia Bảo, Thủ tướng
Chu Vân Lai	1958		Chu Dung Cơ, Thủ tướng
Wilson Feng		quản lý quỹ đầu tư năng lượng công nghệp mới, năng lượng hạt nhân TQ	Ngô Bang Quốc (nhạc phụ), ủy viên trưởng Nhân Đại Toàn quốc
Lý Tuệ Đích	1968	Phó chủ tịch tập đoàn China Mobile	Lý Trường Xuân, ủy viên thường vụ bộ chính trị, chỉ đạo lý luận tư tưởng
Trần Tiểu Lỗ	1946	Tư vấn tập đoàn bảo hiểm An bang	Nguyên soái Trần Nghị, ngoại trưởng
Từ Minh, vợ là Ôn Như Xuân		Chủ tịch Câu lạc bộ bóng đá Đại Liên thạch Đức	Ôn Gia Bảo, Thủ tướng
Lưu Lạc Phi		Chủ tịch quỹ đầu tư Citic	Lưu Vân Sơn, ủy viên thường vụ bộ chính trị, bí thư thứ nhất
Từ Tư Ninh (nữ)		Thiếu tá, nhân viên Tổng cục Chính trị	Từ Tài Hậu, Uỷ viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Quân ủy, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị

Xem thêm

• Hạt giống đỏ - danh xưng tương tự ở Việt Nam
• Con ông cháu cha
• Phú nhị đại

Chú thích

1. Con cái các quan chức cao cấp Trung Quốc đa phần du học ở Mỹ
2. UserTweets:1183 (26 tháng 11 năm 2011). “Children of the Revolution”. WSJ. Truy cập 5 tháng 10 năm 2015.

Liên kết ngoài

• Đảng Thái Tử và triển vọng của Trung Quốc Lưu trữ 2012-11-20 tại Wayback Machine
• Con cái các quan chức cao cấp Trung Quốc đa phần du học ở Mỹ