Titanit

Titanit (Sphene)
Nhiều tinh thể titanit trên amphibole (bề rộng hình 2 mm)
Thông tin chung
Thể loại	Silicat đảo
Công thức hóa học	CaTiSiO5
Phân loại Strunz	9.AG.15
Hệ tinh thể	một nghiêng
Nhóm không gian	lăng trụ một nghiêng Ký hiệu H-M: (2/m) Nhóm không gian: P 21/a
Ô đơn vị	a = 7.057 Å, b = 8.707 Å, c = 6.555 Å; β = 113.81°; Z=4
Nhận dạng
Màu	nâu đỏ, xám, vàng, lục, hoặc đỏ
Dạng thường tinh thể	tinh thể góc cạnh phẳng rõ ràng, cũng có ở dạng khối
Song tinh	tiếp xúc và xuyên cắt trên {100}, tấm trên {221}
Cát khai	tồn tại trên [110], một phần trên {221}
Vết vỡ	bán vỏ sò
Độ cứng Mohs	5 đến 5.5
Ánh	bán adamantin đến nhựa nhạt
Màu vết vạch	trắng đỏ
Tính trong mờ	trong suốt đến mờ
Tỷ trọng riêng	3.48 đến 3.60
Thuộc tính quang	hau trục (+)
Chiết suất	nα = 1.843 - 1.950 nβ = 1.870 - 2.034 nγ = 1.943 - 2.110
Khúc xạ kép	δ = 0.100 - 0.160
Đa sắc	mạnh: X = gần không màu; Y = vàng đến lục; Z = đỏ đến vàng cam
Góc 2V	17 đến 40° (đo đạc)
Tán sắc	r > v mạnh
Các đặc điểm khác	phóng xạ - có thể metamict
Tham chiếu	[1][2][3][4]

Titanit, hay sphene (từ tiếng Hy Lạp sphenos (σφηνώ), là góc cạnh^[4]), là một loại khoáng vật silicat calci titan với công thức hóa học CaTiSiO₅. Các tạp chất dạng vết như sắt và nhôm cũng có mặt. Cũng có các nguyên tố đất nhiếm như xeri và ytri; calci có thể được thay thế một phần bằng thori.^[5]

Phân bố

Titanit là khoáng vật phụ phổ biến trong các đá mácma trung tính và felsic và các đá pegmatit liên quan. Nó cũng có mặt trong các đá biến chất như gneiss, schist và skarn.^[1] Các nguồn ở mức độ khu vực gồm: Pakistan; Ý; Nga; Trung Quốc; Brazil; Tujetsch, St. Gothard, Thụy Sĩ;^[4] Madagascar; Tyrol, Áo; Quận Renfrew, Ontario, Canada; Sanford, Maine, Gouverneur, Diana, Rossie, Fine, Pitcairn, Brewster, New York^[4] và California, Hoa Kỳ.

Tham khảo

1. ^ Handbook of Mineralogy
2. Webmineral data
3. Mindat
4. ^ Dana, James Dwight; Ford, William Ebenezer (1915). Dana's Manual of Mineralogy for the Student of Elementary Mineralogy, the Mining Engineer, the Geologist, the Prospector, the Collector, Etc (ấn bản thứ 13). John Wiley & Sons, Inc. tr. 299–300. Truy cập ngày 6 tháng 7 năm 2009.
5. Deer, Howie & Zussman, (1966), pp17-20: 'Introduction to the Rock-Forming Minerals', 1966, ISBN 0-582-44210-9