Cierva C.30

Cierva C.30

Dane podstawowe
Państwo	Wielka Brytania
Producent	Cierva Autogiro Company, A.V.Roe and Company Limited, Lioré et Olivier, Focke-Wulf Flugzeugbau GmbH
Konstruktor	Juan de la Cierva
Typ	wiatrakowiec
Konstrukcja	konstrukcja mieszana
Załoga	2
Historia
Data oblotu	1933
Lata produkcji	1934 – ?
Liczba egz.	ok. 140
Dane techniczne
Napęd	1 silnik gwiazdowy Armstrong Siddeley Genet
Moc	140 KM (103 kW)
Wymiary
Średnica wirnika	11,38 m
Długość	6,01 m
Wysokość	3,38 m
Powierzchnia nośna	100 m²
Masa
Własna	553 kg
Startowa	816 kg
Osiągi
Prędkość maks.	177 km/h
Prędkość przelotowa	153 km/h
Prędkość minimalna	26 km/h
Prędkość wznoszenia	3,6 m/s
Pułap	4900 m
Zasięg	460 km
Dane operacyjne
Użytkownicy
Wielka Brytania, Argentyna, Belgia, Dania, Francja, Hiszpania, Jugosławia, Japonia, Norwegia, Polska, Włochy, ZSRR
Multimedia w Wikimedia Commons

Cierva C.30 – brytyjski wiatrakowiec rozpoznawczy skonstruowany przez Juan de la Cierva.

Historia

Silnik Armstrong Siddeley Genet Major IV eksponowany w MLP w Krakowie

W 1932 roku hiszpański konstruktor Juan de la Cierva opracował nowy typ wiatrakowca, który otrzymał oznaczenie Cierva C.30. Różnił się od poprzednich konstrukcji wiatrakowców, gdyż nie posiadał skrzydeł, a siła nośna powstawała w czasie obrotu trójłopatowego wirnika. Sterowanie maszyną odbywało się za pomocą zmiany kąta płaszczyzny obrotu wirnika..

W 1933 roku prototyp został oblatany i spełnił warunki jakie był założone. Rozpoczęto jego produkcję w zakładach Avro. Sprzedano też licencję tego samolotu do Francji, gdzie w zakładach Lioré et Olivier był produkowany pod nazwą LeO C.30, oraz do Niemiec gdzie w zakładach Focke-Wulf produkowano go pod nazwą Focke-Wulf C 30 Heuschrecke. Sprzedano również licencję do Japonii, gdzie produkcji ich nie rozpoczęto lecz na jej podstawie opracowano własną konstrukcję Kayaba Ka-1.

Łącznie wyprodukowano ok. 140 wiatrakowców tego typu we wszystkich wytwórniach.

Konstrukcja

Wiatrakowiec C.30 miał konstrukcję mieszaną. Kadłub mieścił dwie odkryte kabiny, w obu znajdowały się urządzenia sterujące. Za silnikiem był umieszczony zbiornik paliwa oraz zbiornik oleju. Podwozie stałe trójpunktowe z kółkiem ogonowym. Siła nośna wytwarzana była przez trójłopatowy wirnik, którego wychyleniem można było sterować za pomocą drążka sterowego. Łopaty o konstrukcji dźwigarowej, kryte sklejką i płótnem. Usterzenie klasyczne. Napęd stanowił silnik gwiazdowy napędzający dwułopatowe śmigło ciągnące^[1].

Użycie w lotnictwie

Wiatrakowiec ten znalazł zastosowanie w lotnictwie Wielkiej Brytanii gdzie był stosowany jako samolot rozpoznawczy, ale także do komunikacji na niedużych odległościach, kontroli ruchu, fotografowania z powietrza itp.

Podobne zastosowanie znalazły wiatrakowce produkowane na licencji we Francji i w Niemczech. W Niemczech stosowano je także jako samoloty ratownicze oraz o przewozu towarów w trudnym terenie, a w lotnictwie morskim jako samolot do wykrywania min morskich.

Kilka krajów w tym Polska zakupiły po jednym lub kilku wiatrakowców, które używano jedynie do testów i badań.

Polska zakupiła jeden wiatrakowiec Cierva C.30, który zarejestrowano jako samolot cywilny (SP-ANN). Sprowadził go do Polski lotem płk pil. Bolesław Stachoń. Następnie poddano go testom w Instytucie Lotnictwa w celu sprawdzenia czy może zostać użyty jako samolot wojskowy mogący zastąpić balony obserwacyjne w Batalionie Balonowym. Próby te jednak były negatywne, gdyż okazało się, że brak jest możliwości utrzymywania z nim łączności, nie można go uzbroić oraz brak jest miejsca na spadochrony dla załogi. W związku z tym zrezygnowano z jego zastosowania w lotnictwie wojskowym, a zakupiony egzemplarz przekazano do Aeroklubu Pomorskiego w Toruniu, gdzie był używany do 1939 roku^[2].

Przypisy

1. Skrzydlata Polska i 51/52'1970 ↓, s. 30.
2. Sławiński 1983 ↓, s. 61-62.

Bibliografia

• Leszek Komuda. Wiatrakowce w Polsce do 1939 roku. „Skrzydlata Polska”. 51/52/1970, 20-27 grudnia 1970. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783. 
• Bohdan Arct: Samoloty świata. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1959. Brak numerów stron w książce
• A. J. Jackson: British civil aircraft since 1919. Londyn: Putman, 1973. ISBN 0-85177-813-5. Brak numerów stron w książce
• Kazimierz Sławiński: Lotnisko toruńskie 1920-1945. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1983, seria: Biblioteczka Skrzydlatej Polski. Nr 20. ISBN 83-206-0378-1. OCLC 803099566.