Đài Loan (tỉnh của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa)

Bài này viết về tỉnh do Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa tuyên bố có chủ quyền. Đối với tỉnh Đài Loan do Trung Hoa Dân quốc quản lý, xem Tỉnh Đài Loan (Trung Hoa Dân Quốc).

Đài Loan the Republic of China
—  Quốc gia  —
Chuyển tự tên
Quốc gia	Trung Quốc
Diện tích
• Tổng cộng	35.581 km^2 (13,738 mi^2)
Thứ hạng diện tích	thứ n/a
Dân số (2010)
• Tổng cộng	23,140,000
• Mật độ	668/km^2 (1,730/mi^2)
Múi giờ	UTC+8
Mã ISO 3166	CN-TW
GDP (2009)  - trên đầu người	— US$ 735,997 tỉ NDT (thứ n/a) — US$16.391 NDT (thứ n/a)
HDI (n/a)	n/a (thứ —) — n/a
Các dân tộc chính	người Hán - 98% Người Cao Sơn(Thổ dân Đài Loan) - 2%
Ngôn ngữ và phương ngôn	tiếng Mân Nam, tiếng Khách Gia, Quan thoại
Trang web	http://www.gwytb.gov.cn
Nguồn lấy dữ liệu dân số và GDP: 《中国统计年鉴—2005》/ Niên giám thống kê Trung Quốc 2005 ISBN 7503747382 Nguồn lấy dữ liệu dân tộc: 《2000年人口普查中国民族人口资料》/ Tư liệu nhân khẩu dân tộc dựa trên điều tra dân số năm 2000 của Trung Quốc ISBN 7105054255

Đất nước Đài Loan (Phồn thể: 臺灣 , Bính âm: Táiwān) là một tên gọi mang tính chính trị, Đài Loan không thuộc Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Nước này bao gồm hòn đảo Đài Loan và các đảo nhỏ xung quanh, cũng như Quần đảo Bành Hồ, thường được gọi là Khu vực Đài Loan.

Vị thế chính trị Đài Loan hiện tại vẫn rất phức tạp. Sau nội chiến Trung Quốc, chính quyền Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa do Đảng Cộng sản Trung Quốc cầm quyền đã giành được toàn bộ Đại Lục và đảo Hải Nam, trong khi Hồng Kông và Ma Cao do Anh và Bồ Đào Nha nắm giữ chủ quyền từ trước (về sau được trao trả lại), thì còn lại khu vực Đài Loan thành lập đất nước riêng.

Mặc dù Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa tuyên bố Đài Loan là lãnh thổ hợp pháp của mình, nhưng nước này thừa nhận Đài Loan đang nằm ngoài lãnh thổ kiểm soát thực tế của mình và không duy trì một chính phủ trong bóng tối hoặc chính phủ lưu vong cho tỉnh Đài Loan. Tuy nhiên, quốc hội Trung Quốc có các nhà lập pháp đại diện cho Đài Loan, hầu hết là người đại lục gốc Đài Loan. Tuy nhiên, một đại diện trong Quốc hội Trung Quốc (Lư Lệ An) đã sinh ra và lớn lên ở Đài Loan.

Hành chính

Chính phủ Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa không công nhận các thay đổi về hành chính của Trung Hoa Dân Quốc sau năm 1949. Theo đó, việc Đài Bắc và Cao Hùng hay gần đây là Tân Bắc, Đài Trung, và Đài Nam trở thành thành phố trực thuộc trung ương không được Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa công nhận, và tất cả các thành phố này đều được coi là thuộc về tỉnh Đài Loan. Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa vẫn coi Đài Bắc là tỉnh lỵ của Đài Loan mặc dù Trung Hoa Dân Quốc đã chuyển tỉnh lỵ tỉnh Đài Loan do họ quản lý về thôn Trung Hưng, thành phố Nam Đầu. Các bản đồ do Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa xuất bản sau năm 1949 đều thể hiện những ranh giới hành chính từ năm 1949 trở về trước.

Tỉnh Đài Loan được chia thành 16 huyện và 7 thành phố^[1]:

Bản đồ	Thứ tự	Tên gọi	chữ Hán	Bính âm	Cấp
	1	thành phố Đài Bắc	台北市	Táiběi Shì	Thành phố cấp địa khu (địa cấp thị)
	6	thành phố Cao Hùng	高雄市	Gāoxióng Shì	Thành phố cấp địa khu
	4	thành phố Đài Trung	台中市	Táizhōng Shì	Thành phố cấp huyện (huyện cấp thị)
	5	thành phố Đài Nam	台南市	Táinán Shì	Thành phố cấp huyện
	7	thành phố Cơ Long	基隆市	Jīlóng Shì	Thành phố cấp huyện
	9	thành phố Tân Trúc	新竹市	Xīnzhú Shì	Thành phố cấp huyện
	8	thành phố Gia Nghĩa	嘉义市	Jiāyì Shì	Thành phố cấp huyện
	2	huyện Đài Bắc	台北县	Táiběi Xiàn	Huyện
	6	huyện Cao Hùng	高雄县	Gāoxióng Xiàn	Huyện
	4	huyện Đài Trung	台中县	Táizhōng Xiàn	Huyện
	5	huyện Đài Nam	台南县	Táinán Xiàn	Huyện
	10	huyện Tân Trúc	新竹县	Xīnzhú Xiàn	Huyện
	11	huyện Gia Nghĩa	嘉义县	Jiāyì Xiàn	Huyện
	3	huyện Đào Viên	桃园县	Táoyuán Xiàn	Huyện
	12	huyện Miêu Lật	苗栗县	Miáolì Xiàn	Huyện
	13	huyện Chương Hóa	彰化县	Zhānghuà Xiàn	Huyện
	14	huyện Vân Lâm	云林县	Yúnlín Xiàn	Huyện
	15	huyện Bình Đông	屏东县	Píngdōng Xiàn	Huyện
	16	huyện Nghi Lan	宜兰县	Yílán Xiàn	Huyện
	17	huyện Nam Đầu	南投县	Nántóu Xiàn	Huyện
	18	huyện Hoa Liên	花莲县	Hūalián Xiàn	Huyện
	19	huyện Đài Đông	台東县	Táidōng Xiàn	Huyện
	20	huyện Bành Hồ	澎湖县	Pénghú Xiàn	Huyện

Chú ý: Trung Hoa Dân Quốc sử dụng phương pháp Wade–Giles để phiên âm tên gọi, còn Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa sử dụng Bính âm nên tên gọi của các đơn vị hành chính trong các thứ tiếng không nằm trong vùng ảnh hướng của văn hóa Hán có sự khác biệt, ví dụ Đài Bắc được THDQ phiên âm là Taipei còn CHNDTH phiên âm là Taibei.

Đại biểu

Tỉnh Đài Loan được bầu Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc (tức Quốc hội) của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Các đại biểu này đến từ cộng đồng người nói tiếng Phúc Kiến có một số tổ tiên tại Đài Loan hiện đang sinh sống tại Trung Quốc đại lục. Tuy nhiên, các đại biểu đại diện cho tỉnh Đài Loan gần đây hầu hết đều sinh ra ở Trung Quốc đại lục.

Xem thêm

• Tỉnh Phúc Kiến (Trung Hoa Dân Quốc)
• Lịch sử Trung Hoa Dân Quốc
• Vị thế chính trị của Đài Loan
• Đài Loan (Trung Quốc)
• Đài Loan độc lập
• Trung Hoa Đài Bắc
• Quốc Dân Đảng Trung Quốc

Chú thích

1. “台湾行政区划”. 行政区划网. Truy cập ngày 25 tháng 11 năm 2012.

Tham khảo

• Bush, R. & O'Hanlon, M. (2007). A War Like No Other: The Truth About China's Challenge to America. Wiley. ISBN 0471986771
• Bush, R. (2006). Untying the Knot: Making Peace in the Taiwan Strait. Brookings Institution Press. ISBN 0815712901
• Carpenter, T. (2006). America's Coming War with China: A Collision Course over Taiwan. Palgrave Macmillan. ISBN 1403968411
• Cole, B. (2006). Taiwan's Security: History and Prospects. Routledge. ISBN 0415365813
• Copper, J. (2006). Playing with Fire: The Looming War with China over Taiwan. Praeger Security International General Interest. ISBN 0275988880
• Federation of American Scientists et al. (2006). Chinese Nuclear Forces and U.S. Nuclear War Planning
• Gill, B. (2007). Rising Star: China's New Security Diplomacy. Brookings Institution Press. ISBN 0815731469
• Shirk, S. (2007). China: Fragile Superpower: How China's Internal Politics Could Derail Its Peaceful Rise. Oxford University Press. ISBN 0195306090
• Tsang, S. (2006). If China Attacks Taiwan: Military Strategy, Politics and Economics. Routledge. ISBN 0415407850
• Tucker, N.B. (2005). Dangerous Strait: the U.S.-Taiwan-China Crisis. Columbia University Press. ISBN 0231135645

Liên kết ngoài

• Trang web Văn phòng sự vụ Đài Loan của Quốc vụ viện Trung Quốc Lưu trữ 2008-10-11 tại Wayback Machine