Danh sách thằn lằn đầu rắn

Dưới đây là danh sách toàn bộ các chi thằn lằn đầu rắn đã biết thuộc bộ Plesiosauria, bao gồm cả những chi mà bây giờ không được xem là thằn lằn đầu rắn, hoặc đang trong vòng nghi ngờ (nomen dubium), hoặc chưa được công bố chính thức (nomen nudum), cũng như những tên gọi khác của chúng.

Phạm vi và thuật ngữ

Hiện không có danh sách chính thức nào về các chi thằn lằn đầu rắn. Danh sách đầy đủ nhất hiện nay là phần Plesiosauria của Mikko Haaramo's Phylogeny Archive;^[1] also pertinent is the Plesiosaur Genera section at Adam Stuart Smith's Plesiosaur Directory.^[2]

Các thuật ngữ kỹ thuật được sử dụng tại đây gồm:

• Đồng nghĩa thứ: là một tên mô tả một đơn vị phân loại giống như một tên đã được công bố trước đó. Nếu hai hay nhiều chi đã được phân loại chính thức và được đặt tên nhưng sau này lại gộp thành một chi, thì tên đầu tiên được công bố là đồng nghĩa sơ, tất cả các trường hợp khác là đồng nghĩa thứ. Chỉ trong những trường hợp đặc biệt (xem Tyrannosaurus), đồng nghĩa thứ mới được sử dụng, tất cả các trường hợp khác, đồng nghĩa sơ chiếm vị trí ưu tiên, kể cả khi bị phản đối. Thường thì đồng nghĩa thứ mang tính cách cá nhân, trừ trường hợp 2 đồng nghĩa thứ cùng mô tả một chi.
• Nomen nudum (tiếng Latinh có nghĩa "tên chưa có căn cứ"): là một tên đã xuất hiện trong in ấn nhưng vẫn chưa được công bố chính thức bởi các tiêu chuẩn của ICZN. Nomina nuda (số nhiều của nomen nudum) chưa được xem là hợp lệ, và do đó không được in nghiêng trong danh sách này như những tên chính thức. Nếu sau đó nó được công bố hợp lệ, không còn là nomen nudum, thì nó sẽ được in nghiêng. Thường thì tên chính thức sẽ không giống với bất kì nomina nuda nào.
• Tên tiền hữu: là một tên được chính thức công bố, nhưng sau đó phát hiện ra (hoặc lầm rằng đã phát hiện ra) nó đã được sử dụng cho một đơn vị phân loại khác. Lần sử dụng thứ hai này là không hợp lệ (cũng như tất cả các lần tiếp theo) và tên của nó phải được thay thế bằng một tên khác (tên thay thế). Nếu như lầm, tên thay thế này thành tên thay thế không cần thiết, và tên tiền hữu được sử dụng. Còn nếu không thì tên thay thế được sử dụng.
• Nomen dubium (tiếng Latinh có nghĩa "tên đáng nghi"): là một tên mô tả một đơn vị phân loại từ một hóa thạch không có đặc điểm nào nổi trội cả. Những tên này thường mang tính chủ quan của người đặt và bị tranh cãi rất nhiều.

Danh sách

Chi Người đặt tên Năm Tình trạng Kỉ Vị trị Ghi chú Abyssosaurus[3] Berezin 2011 hợp lệ. Creta sớm Châu Âu Albertonectes[4] Kubo Mitchell Henderson 2012 hợp lệ. Creta muộn Bắc Mĩ Alexeyisaurus Sennikov Arkhangelsky 2010 hợp lệ. Trias muộn Châu Âu "Alzadasaurus" Welles 1943 Anningasaura[5] Vincent Benson 2012 hợp lệ. Jura sớm Châu Âu Apatomerus Williston 1903 hợp lệ. Creta sớm Aphrosaurus Welles 1943 hợp lệ. Creta muộn "Apractocleidus" Smellie 1916 đồng nghĩa thứ. đồng nghĩa thứ Cryptocleidus Aptychodon Reuss 1855 hợp lệ. Creta muộn Archaeonectrus Owen 1865 hợp lệ. Jura sớm Aristonectes Cabrera 1941 hợp lệ. Creta muộn Chubut, Argentina Attenborosaurus Bakker 1993 hợp lệ. Jura sớm Augustasaurus Sander Rieppel Bucher 1997 hợp lệ. Trias giữa Avalonnectes[6] Benson Evans Druckenmiller 2012 hợp lệ. Jura sớm Châu Âu Bathyspondylus Delair 1982 hợp lệ. Jura muộn Bishanopliosaurus Dong 1980 hợp lệ. Jura sớm Bobosaurus Dalla Vecchia 2006 hợp lệ. Trias muộn Borealonectes Sato Wu 1980 hợp lệ. Jura giữa Brachauchenius Williston 1903 hợp lệ. Creta sớm tới Creta muộn Brancasaurus Wegner 1914 hợp lệ. Creta sớm Brimosaurus Leidy 1855 hợp lệ. Creta muộn Callawayasaurus Carpenter 1999 hợp lệ. Creta sớm Ceraunosaurus Thurmond 1968 đồng nghĩa thứ đồng nghĩa thứ của Trinacromerum Chinchenia Young 1965 hợp lệ. Trias giữa Cimoliasaurus Leidy 1851 hợp lệ. Creta muộn Colymbosaurus Seeley 1874 hợp lệ. Jura muộn Crymocetus Cope 1869 hợp lệ. Creta sớm Cryonectes[7] Vincent Bardet Mattioli 2013 hợp lệ. Jura sớm Châu Âu Cryptocleidus Seeley 1892 hợp lệ. Cryptoclidus Phillips 1871 hợp lệ. Jura giữa Cymatosaurus Fritsch 1894 hợp lệ. Trias giữa Discosaurus Leidy 1851 hợp lệ. Djupedalia[8] Knutsen Druckenmiller Hurum 2012 in paleontology hợp lệ. Jura muộn Châu Âu Dolichorhynchops Williston 1903 hợp lệ. Dravidosaurus Yadagiri Ayyasami 1979 hợp lệ. Edgarosaurus Druckenmiller 2002 hợp lệ. Elasmosaurus Cope 1868 hợp lệ. Eoplesiosaurus[6] Benson Evans Druckenmiller 2012 hợp lệ. Jura sớm Châu Âu Eopolycotylus[9] Albright Gillette Titus 2007 hợp lệ. Eretmosaurus Seeley 1874 hợp lệ. Eromangasaurus Kear 2005 hợp lệ. Eurycleidus Andrews 1922 hợp lệ. Eurysaurus Gaudry 1878 hợp lệ. Fresnosaurus Welles 1943 hợp lệ. Futabasaurus Sato Hasegawa Manabe 2006 hợp lệ. trùng tên với một chi theropod ("nomen nudum Futabasaurus") Gallardosaurus Gasparini 2009 hợp lệ. Georgia Otschev 1976 tên tiền hữu. tên tiền hữu của một chi mollusk Georgiasaurus Otschev 1878 hợp lệ. Goniosaurus Meyer 1860^[cần dẫn nguồn] hợp lệ. Gronausaurus[10] Hampe 2013 hợp lệ. Creta sớm Châu Âu Hastanectes[11] Benson và cộng sự. 2012 hợp lệ. Creta sớm Châu Âu Hauffiosaurus O'Keefe 2001 hợp lệ. Hydralmosaurus Welles 1943 hợp lệ. Hydrorion Grobmann 2006 hợp lệ. Hydrotherosaurus Welles 1943 hợp lệ. Ischyrodon von Meyer 1838 đồng nghĩa thứ đồng nghĩa thứ của Liopleurodon Kaiwhekea Cruickshank Fordyce 2002 hợp lệ. Kimmerosaurus Brown 1981 hợp lệ. Kronosaurus Longman 1924 hợp lệ. Leptocleidus Andrews 1922 hợp lệ. Leurospondylus Brown 1913 hợp lệ. Libonectes Carpenter 1997 hợp lệ. Liopleurodon Sauvage 1873 hợp lệ. Luetkesaurus Kiprijanoff 1883 hợp lệ. Lusonectes Smith Araújo Mateus 2011 hợp lệ. Jura sớm Châu Âu Macroplata Swinton 1930 hợp lệ. Manemergus Buchy Metayer Frey 2005 hợp lệ. Maresaurus Gasparini 1997 hợp lệ. Marmornectes Ketchum Benson 2011 hợp lệ. Jura giữa Châu Âu Mauisaurus Hector 1874 hợp lệ. Megacephalosaurus[12] Schumacher Carpenter Everhart 2013 hợp lệ. Creta muộn Bắc Mĩica Megalneusaurus Knight 1898 hợp lệ. Meyerasaurus Smith Vincent 2010 hợp lệ. Jura sớm Châu Âu Microcleidus Watson 1911 hợp lệ. Morenosaurus Welles 1943 hợp lệ. Morturneria Chatterjee Creisler 1994 hợp lệ. Creta muộn Seymour Island, Antarctica đồng nghĩa thứ của Aristonectes Muraenosaurus Seeley 1874 hợp lệ. Nichollssaura[13] Druckenmiller Russell 2009 hợp lệ. Nichollsia Druckenmiller Russell 2008 tên tiền hữu tên tiền hữu của một chi isopod, đã đổi tên thànhNichollssaura. Occitanosaurus Bardet Fernandez Garcia-Ramos Superbiola Pinuela Ruiz-Omenaca Vincent 2008 hợp lệ. Ogmodirus Williston Moodie 1917 hợp lệ. Orophosaurus Cope 1851 hợp lệ. Opallionectes Kear 2006 hợp lệ. Pachycostasaurus Cruickshank Martill 1996 hợp lệ. Pahasapasaurus Schumacher 2007 hợp lệ. Palmula[9] Albright Gillette Titus 2007 hợp lệ. tên tiền hữu của một chiforaminifer, đã đổi thành Palmulasaurus. Palmulasaurus Albright Gillete Titus 2007 hợp lệ. Pantosaurus Marsh 1893 hợp lệ. Peloneustes Lydekker 1889 hợp lệ. Peyerus Stromer 1935 đồng nghĩa thứ đồng nghĩa thứ của Leptocleidus Picrocleidus Andrews 1909 đồng nghĩa thứ đồng nghĩa thứ của Muraenosaurus Piptomerus Cope 1887 hợp lệ. Piratosaurus Leidy 1865 hợp lệ. Plesiopleurodon Carpenter 1996 hợp lệ. Plesiopterys O'Keefe 2004 hợp lệ. Plesiosaurus Conybeare 1821 hợp lệ. Pliosaurus Owen 1841 hợp lệ. Polycotylus Cope 1869 hợp lệ. Polyptychodon Owen 1841 hợp lệ. Procotylus Korotneff 1908 hợp lệ. Rhomaleosaurus Seeley 1871 hợp lệ. Scanisaurus Persson 1959 hợp lệ. Seeleyosaurus White 1940 hợp lệ. Simolestes Andrews 1909 hợp lệ. Sinopliosaurus Young 1944 hợp lệ. Creta sớm Spitrasaurus[14] Knutsen Druckenmiller Hurum 2012 hợp lệ. Jura muộn Châu Âu Spondylosaurus Fisher 1845 đồng nghĩa thứ đồng nghĩa thứ Pliosaurus Stratesaurus[6] Benson Evans Druckenmiller 2012 hợp lệ. Jura sớm Châu Âu Sulcusuchus Gasparini Spalletti 1992 hợp lệ. Creta muộn Rio Negro và Chubut, Argentina Stereosaurus Seeley 1869 hợp lệ. Sthenarosaurus Watson 1911 hợp lệ. Jura sớm "Stretosaurus" Tarlo 1959 Nomen dubium mẫu vật chưa được phát hiện and nên được cho là một chi Thalassophonea chưa xác định[15][16] Strongylokrotaphus Novozhilov 1964 đồng nghĩa thứ đồng nghĩa thứ Pliosaurus Styxosaurus Welles 1952 hợp lệ. Creta muộn Taphrosaurus Cope 1870 hợp lệ. Creta muộn "Tatenectes"[17] Knight 1900 hợp lệ. Terminonatator Sato 2003 hợp lệ. Creta muộn Thalassiodracon Storrs Taylor 1996 hợp lệ. Trias muộn-Jura sớm Thalassiosaurus Welles 1953 hợp lệ. đồng nghĩa thứ Styxosaurus Thalassomedon Welles 1943 hợp lệ. Creta muộn Thalassonomosaurus Welles 1943 đồng nghĩa thứ đồng nghĩa thứ Styxosaurus "Thaumatosaurus" Meyer 1841 hợp lệ. Thililua Bardet Suberbiola Jalil 2003 hợp lệ. Creta muộn "Tremamesacleis" White 1940 hợp lệ. Jura muộn có thể là đồng nghĩa thứ Muraenosaurus Tricleidus Andrews 1909 hợp lệ. Trinacromerum Cragin 1888 hợp lệ. Creta muộn Tuarangisaurus Wiffen Moisley 1986 hợp lệ. Creta muộn Turneria Chatterjee Small 1989 tên tiền hữu. tên tiền hữu của một chi ant Umoonasaurus Kear Schroeder Lee 2006 hợp lệ. Creta sớm Uronautes[18] Cope 1870 hợp lệ. Creta muộn Vectocleidus[11] Benson và cộng sự. 2012 hợp lệ. Creta sớm Châu Âu Vinialesaurus[19] Gasparini Bardet Vinent Iturralde 2002 hợp lệ. Jura muộn Westphaliasaurus Schwermann Sander 2011 hợp lệ. Jura sớm Châu Âu Woolungasaurus Persson 1960 hợp lệ. Creta sớm Yuzhoupliosaurus[20] Zhang 1985 hợp lệ. Jura giữa[20] Zarafasaura Vincent Pereda-Suberbiola Bouya Amaghzaz Meslouh 2011 hợp lệ. Creta muộn Châu Phi		Attenborosaurus. Brancasaurus. Cryptoclidus. Dolichorhynchops. Elasmosaurus. Kaiwhekea. Kronosaurus. Leptocleidus. Tập tin:Liopleurodon BW.jpg Liopleurodon. Macroplata. Muraenosaurus. Peloneustes. Plesiopleurodon. Plesiosaurus. Pliosaurus. Polyptychodon. Rhomaleosaurus. Seeleysaurus. Simolestes. Styxosaurus. Zosuchus. Thalassomedon. Trinacromerum.

Xem thêm

Sauropterygia Plesiosauria Elasmosauridae Pliosauridae

Danh sách khủng long Danh sách thằn lằn cá Danh sách thương long Danh sách dực long

Chú thích

1. See Haaramo, Plesiosauria.
2. See Smith, Plesiosaur Genera.
3. A. Yu. Berezin (2011). “A new plesiosaur of the family Aristonectidae from the early cretaceous of the center of the Russian platform”. Paleontological Journal. 45 (6): 648–660. doi:10.1134/S0031030111060037. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 1 năm 2013. Truy cập ngày 30 tháng 6 năm 2015.
4. Tai Kubo, Mark T. Mitchell and Donald M. Henderson (2012). “Albertonectes vanderveldei, a new elasmosaur (Reptilia, Sauropterygia) from the Upper Cretaceous of Alberta”. Journal of Vertebrate Paleontology. 32 (3): 557–572. doi:10.1080/02724634.2012.658124.
5. Peggy Vincent and Roger B. J. Benson (2012). “Anningasaura, a basal plesiosaurian (Reptilia, Plesiosauria) from the Lower Jurassic of Lyme Regis, United Kingdom”. Journal of Vertebrate Paleontology. 32 (5): 1049–1063. doi:10.1080/02724634.2012.686467.
6. ^ Roger B. J. Benson, Mark Evans and Patrick S. Druckenmiller (2012). “High Diversity, Low Disparity and Small Body Size in Plesiosaurs (Reptilia, Sauropterygia) from the Triassic–Jurassic Boundary”. PLoS ONE. 7 (3): e31838. doi:10.1371/journal.pone.0031838. PMC 3306369. PMID 22438869.
7. Peggy Vincent, Nathalie Bardet and Emanuela Mattioli (2013). “A new pliosaurid from the Pliensbachian (Early Jurassic) of Normandy (Northern France)”. Acta Palaeontologica Polonica. in press. doi:10.4202/app.2011.0113.
8. Espen M. Knutsen, Patrick S. Druckenmiller and Jørn H. Hurum (2012). “A new plesiosauroid (Reptilia: Sauropterygia) from the Agardhfjellet Formation (Middle Volgian) of central Spitsbergen, Norway” (PDF). Norwegian Journal of Geology. 92 (2–3): 213–234. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 7 tháng 8 năm 2020. Truy cập ngày 30 tháng 6 năm 2015.
9. ^ PLESIOSAURS FROM THE UPPER CRETACEOUS (CENOMANIAN–TURONIAN) TROPIC SHALE OF SOUTHERN UTAH, PART 2: POLYCOTYLIDAE L. Barry Albright Iii, David D. Gillette, and Alan L. Titus, Journal of Vertebrate Paleontology, 2007, 27(1):41-58
10. Oliver Hampe (2013). “The forgotten remains of a leptocleidid plesiosaur (Sauropterygia: Plesiosauroidea) from the Early Cretaceous of Gronau (Münsterland, Westphalia, Germany)”. Paläontologische Zeitschrift. 87 (4): 473–491. doi:10.1007/s12542-013-0175-3.
11. ^ Roger B. J. Benson, Hilary F. Ketchum, Darren Naish and Langan E. Turner (2012). “A new leptocleidid (Sauropterygia, Plesiosauria) from the Vectis Formation (Early Barremian–early Aptian; Early Cretaceous) of the Isle of Wight and the evolution of Leptocleididae, a controversial clade”. Journal of Systematic Palaeontology. in press. doi:10.1080/14772019.2011.634444.
12. Bruce A. Schumacher, Kenneth Carpenter and Michael J. Everhart (2013). “A new Cretaceous Pliosaurid (Reptilia, Plesiosauria) from the Carlile Shale (middle Turonian) of Russell County, Kansas”. Journal of Vertebrate Paleontology. 33 (3): 613–628. doi:10.1080/02724634.2013.722576.
13. Druckenmiller, Patrick S.; Russell, Anthony P. (2009). “The new plesiosaurian genus Nichollssaura from Alberta, Canada: replacement name for the preoccupied genus Nichollsia”. Journal of Vertebrate Paleontology. 29 (1): 276. doi:10.1080/02724634.2009.10010379.
14. Espen M. Knutsen, Patrick S. Druckenmiller and Jørn H. Hurum (2012). “Two new species of long-necked plesiosaurians (Reptilia: Sauropterygia) from the Upper Jurassic (Middle Volgian) Agardhfjellet Formation of central Spitsbergen” (PDF). Norwegian Journal of Geology. 92 (2–3): 187–212. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 7 tháng 8 năm 2020. Truy cập ngày 30 tháng 6 năm 2015.
15. Espen M. Knutsen (2012). "A taxonomic revision of the genus Pliosaurus (Owen, 1841a) Owen, 1841b". Norwegian Journal of Geology 92 (2–3): 259–276. ISSN 0029-196X. Low resolution pdf High resolution pdf
16. Benson, R. B. J.; Evans, M.; Smith, A. S.; Sassoon, J.; Moore-Faye, S.; Ketchum, H. F.; Forrest, R. (2013). "A Giant Pliosaurid Skull from the Late Jurassic of England". In Butler, Richard J. PLoS ONE 8 (5): e65989. doi:10.1371/journal.pone.0065989. edit
17. O'Keefe, F.R. & Street, H.P. 2009; "Osteology of the Cryptocleidoid Plesiosaur Tatenectes laramiensis, with Comments on the Taxonomic Status of the Cimoliasauridae" Journal of Vertebrate Paleontology 29(1):48–57
18. E. D. Cope. 1876. On some extinct reptiles and Batrachia from the Judith River and Fox Hills Beds of Montana. Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia 28:340-359
19. Gasparini, Z., Bardet, N., and Iturralde-Vinent, M. (2002). "A new cryptoclidid plesiosaur from the Oxfordian (Late Jurassic) of Cuba". Geobios 35(2): 201-211.
20. ^ Zhang, Y (1985). A new plesiosaur from Middle Jurassic of Sichuan Basin. Vertebrata PalChâu Ática 23: 235-240.

Tham khảo

• Haaramo, Mikko (ngày 15 tháng 11 năm 2005). “Plesiosauria”. Mikko's Phylogeny Archive. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 9 năm 2006. Truy cập ngày 17 tháng 5 năm 2006.
• Smith, Adam Stuart. “Plesiosaur Genera”. The Plesiosaur Directory. Bản gốc lưu trữ ngày 28 tháng 9 năm 2011. Truy cập ngày 17 tháng 5 năm 2006.