Giáo phận Chiang Mai

Giáo phận Chiang Mai Dioecesis Chiangmaiensis สังฆมณฑลเชียงใหม่
Nhà thờ chính tòa Thánh Tâm
Vị trí
Quốc gia	Thái Lan
Tổng giáo phận đô thành	Tổng giáo phận Bangkok
Thống kê
Khu vực	48.013 km^2 (18.538 dặm vuông Anh)
Dân số - Địa bàn - Giáo dân	(tính đến 2018) 3.025.649 50.913 (1,7%)
Giáo xứ	31
Tu hội	32
Trường học	9
Thông tin
Giáo phái	Công giáo Rôma
Giáo hội Sui iuris	Giáo hội Latinh
Nghi chế	Nghi lễ Rôma
Nhà thờ chính tòa	Nhà thờ chính tòa Thánh Tâm tại Chiang Mai
Linh mục triều	47
Lãnh đạo hiện tại
Giáo hoàng	Franciscus
Trưởng giáo tỉnh	Kriengsak Kovitvanit
Giám mục	Phanxicô Xaviê Vira Arpondratana
Bản đồ

Giáo phận Chiang Mai (tiếng Thái: สังฆมณฑลเชียงใหม่; tiếng Latinh: Dioecesis Chiangmaiensis) là một giáo phận của Giáo hội Công giáo Rôma ở Thái Lan. Lãnh đạo đuơng nhiệm của giáo phận là Giám mục Phanxicô Xaviê Vira Arpondratana.

Địa giới

Địa giới giáo phận bao gồm các tỉnh Chiang Mai, Lampang (ngoại trừ huyện Ngao), Lamphun và Mae Hong Son ở Thái Lan.

Tòa giám mục và Nhà thờ chính tòa Thánh Tâm của giáo phận được đặt tại thành phố Chiang Mai.

Giáo phận được chia thành 34 giáo xứ.

Lịch sử

Giáo hội Công giáo Chieng-Mai xuất hiện từ tháng 1/1931, khi hai linh mục của Hội Thừa sai Paris đến đây từ Bangkok. Trước đó đã có hai lần tiếp cận không thành, vào năm 1844 và 1914.

Năm 1931, nhà thờ Thánh Tâm, nhà thờ đầu tiên của giáo phận đã được xây dựng, và đến năm 1959 nhà thờ này đã trở thành nhà thờ chính tòa của giáo phận.

Hạt Phủ doãn Tông tòa Chieng-Mai được thành lập vào ngày 17/11/1959 theo tông sắc Caelorum regnum của Giáo hoàng Gioan XXIII, trên phần lãnh thổ tách ra từ Hạt Đại diện Tông tòa Bangkok (nay là Tổng giáo phận Bangkok). Giám mục người Pháp Lucien Bernard Lacoste thuộc Dòng Linh mục Thánh Tâm Chúa Giêsu Bétharram đã được bổ nhiệm làm Giám quản Tông tòa giáo phận. Giám mục Lacoste là Giám mục chính tòa Giáo phận Đại Lý ở Trung Quốc, tuy nhiên ông đã không thể hoạt động tại đây vì ông đã bị trục xuất khỏi lãnh thổ Trung Quốc vào năm 1952.

Vào ngày 28/2/1965 một nhà thờ chính tòa thứ hai lớn hơn được xây dựng, và bổn mạng nhà thờ vẫn là Thánh Tâm Chúa Giêsu.

Vào ngày 18/12/1965 Hạt Phủ doãn Tông tòa được nâng cấp thành một giáo phận theo tông sắc Qui in fastigio của Giáo hoàng Phaolô VI. Giám mục Lacoste tiếp tục giữ chức Giám quản Tông tòa giáo phận.

Vào ngày 2/7/1969 giáo phận đã đổi tên thành như hiện tại theo nghị định Cum Excellentissimus của Bộ Truyền giáo.

Vào ngày 20/6/1970 tỉnh Uttaradit đã được giáo phận trao cho Giáo phận Nakhon Sawan quản lí.

Năm 1975, giáo phận lần đầu được trao cho một giám mục người Thái quản nhiệm, Rôbertô Ratna Bamrungtrakul.

Vào ngày 30/10/1999 nhà thờ chính tòa thứ ba của giáo phận được xây dựng, trong đó bổn mạng nhà thờ vẫn là Thánh Tâm Chúa Giêsu.

Vào ngày 25/4/2018 một phần lãnh thổ giáo phận được tách ra để thành lập Giáo phận Chiang Rai.

Giám mục quản nhiệm

Các giai đoạn trống tòa không quá 2 năm hay không rõ ràng bị loại bỏ.

• Trống tòa (1959-1975)^[1]

• Rôbertô Ratna Bamrungtrakul † (28/4/1975 - 17/10/1986 từ nhiệm)
• Giuse Sangval Surasarang † (17/10/1986 - 10/2/2009 từ nhiệm)
• Phanxicô Xaviê Vira Arpondratana, từ 10/2/2009

Thống kê

Đến năm 2021, giáo phận có 55.601 giáo dân trên dân số tổng cộng 3.150.759, chiếm 1,8%.

Năm	Dân số			Linh mục				Phó tế	Tu sĩ		Giáo xứ
	giáo dân	tổng cộng	%	linh mục đoàn	linh mục triều	linh mục dòng	tỉ lệ giáo dân/linh mục		nam tu sĩ	nữ tu sĩ
1970	5.807	2.920.297	0,2	25	2	23	232		33	31
1980	9.942	4.468.274	0,2	26	3	23	382		33	35	18
1990	19.144	5.118.000	0,4	32	8	24	598		35	50	20
1999	31.765	5.694.679	0,6	45	17	28	705		42	72	24
2000	34.848	5.796.126	0,6	49	19	30	711		60	79	25
2001	36.518	5.796.126	0,6	53	21	32	689		60	100	26
2002	38.894	5.824.935	0,7	60	22	38	648		62	97	26
2003	40.598	5.824.935	0,7	58	22	36	699		64	101	26
2004	41.944	5.824.935	0,7	60	22	38	699		61	110	27
2006	46.022	5.943.000	0,8	72	26	46	639		68	109	32
2013	63.273	5.826.928	1,1	85	27	58	744		102	151	45
2016	65.829	5.853.206	1,1	92	39	53	715		98	170	47
2018	50.913	3.025.649	1,7	47	25	22	1.083		?	107	31
2019	55.489	3.140.056	1,8	82	43	39	676		82	125	34
2021	55.601	3.150.759	1,8	81	42	39	686		84	130	34

Ghi chú

1. Từ ngày 17/11/1959 đến 14/9/1975, Giám mục chính tòa Giáo phận Đại Lý ở Trung Quốc Lucien Bernard Lacoste thuộc Dòng Linh mục Thánh Tâm Chúa Giêsu Bétharram là Giám quản Tông tòa giáo phận.

Tài liệu

• (tiếng Latinh) Bolla Caelorum regnum, AAS 52 (1960), p. 137
• “Bolla Qui in fastigio” (bằng tiếng La-tinh).
• (tiếng Latinh) Decreto Cum Excellentissimus, AAS 62 (1970), p. 181

Liên kết ngoài

• Số liệu Annuario pontificio năm 2022 tại “{{{1}}}/{{{2}}}”. Catholic-Hierarchy.org. David M. Cheney.
• (tiếng Thái) Trang mạng chính thức của giáo phận
• “Giáo phận Chiang Mai”, GCatholic.org (bằng tiếng Anh)
• (tiếng Thái) Đề mục của giáo phận trên trang mạng của Hội đồng Giám mục Thái Lan