Gukesh Dommaraju

Gukesh Dommaraju
Gukesh năm 2024
Quốc gia	Ấn Độ
Sinh	29 tháng 5, 2006 (18 tuổi) Chennai, Tamil Nadu, Ấn Độ
Danh hiệu	Đại kiện tướng (2019)
Vô địch thế giới	2024–nay
Elo FIDE	2783 (12.2024)
Elo cao nhất	2794 (10.2024)
Thứ hạng cao nhất	Hạng 5 (10.2024)

Gukesh Dommaraju (sinh ngày 29 tháng 5 năm 2006) là một đại kiện tướng cờ vua người Ấn Độ. Anh là đương kim vô địch cờ vua thế giới và đang nắm giữ kỷ lục nhà vô địch cờ vua thế giới trẻ nhất từ trước đến nay,^[1][2] là kỳ thủ trẻ nhất vượt qua được mốc Elo 2750 khi mới 17 tuổi, và là người trẻ thứ ba vượt qua được mốc Elo 2700 khi mới 16 tuổi. Anh đã giành được danh hiệu đại kiện tướng khi mới 12 tuổi và vẫn là đại kiện tướng trẻ thứ ba trong lịch sử cờ vua.

Sự nghiệp

Thời gian đầu (2015–2019)

Gukesh vô địch hạng không quá 9 tuổi (U-9) ở Giải vô địch cờ vua trường học châu Á năm 2015.^[3] Cậu vô địch U-12 thế giới năm 2018.^[4] Tại Giải vô địch cờ vua trẻ châu Á năm 2018, cậu lập kỷ lục giành năm huy chương vàng ở các nội dung hạng tuổi U-12 gồm cờ tiêu chuẩn, cờ nhanh và cờ chớp cá nhân, cũng như cờ nhanh và cờ chớp đồng đội.^[5]

Vào ngày 15 tháng 1 năm 2019, Gukesh trở thành đại kiện tướng trẻ thứ hai tại thời điểm đó ở độ tuổi 12 năm, 7 tháng và 17 ngày, sau Sergey Karjakin.^[6][7]

Huy chương vàng Olympiad và vòng loại ứng viên (2022–2023)

Vào tháng 8 năm 2022, tại Olympiad Cờ vua lần thứ 44 tổ chức ở Chennai, Gukesh giành huy chương vàng cá nhân ở bàn đầu tiên trong nội dung mở với thành tích 9 điểm trên 11 ván. Anh là thành viên của đội Ấn Độ-2, đội đã giành huy chương đồng trong cùng giải đấu.^[8][9] Tháng 9 năm 2022, Gukesh tiếp tục cùng đội tuyển Ấn Độ giành huy chương bạc nội dung đồng đội nam tại Đại hội thể thao châu Á 2022.^[10] Cũng trong tháng này, anh lần đầu tiên đạt được mức Elo FIDE trên 2700, với Elo 2726, trở thành kỳ thủ trẻ thứ ba trong lịch sử đạt cột mốc này, sau Vi Dịch và Alireza Firouzja.^[11][12]

Tháng 10 năm 2022, tại giải Aimchess Rapid, Gukesh trở thành kỳ thủ trẻ nhất từng đánh bại Nhà vô địch cờ vua thế giới lúc bấy giờ là Magnus Carlsen.^[13]

Tháng 8 năm 2023, Gukesh tiếp tục lập kỷ lục khi trở thành kỳ thủ trẻ nhất trong lịch sử đạt mức Elo 2750.^[14] Tại Cúp cờ vua thế giới 2023 tổ chức tại Baku, anh tiến vào tứ kết trước khi để thua Magnus Carlsen.^[15] Vào tháng 9 năm 2023, trong bảng xếp hạng FIDE, Gukesh vượt qua Viswanathan Anand để trở thành kỳ thủ Ấn Độ có xếp hạng cao nhất, chấm dứt 37 năm thống trị của Anand trên vị trí này.^[16][17]

Tháng 12 năm 2023, Gukesh giành quyền tham dự Giải đấu Ứng viên năm 2024, giải đấu nhằm xác định người thách đấu với Đinh Lập Nhân để giành danh hiệu Vô địch Cờ vua Thế giới.^[18] Gukesh đứng thứ hai tại Vòng đua FIDE 2023, sau Fabiano Caruana. Tuy nhiên, do Caruana đã giành suất tham dự thông qua Cúp cờ vua thế giới, suất vòng loại còn lại được trao cho Gukesh. Anh trở thành kỳ thủ trẻ thứ ba trong lịch sử đủ điều kiện tham dự Giải đấu Ứng viên, sau Bobby Fischer và Magnus Carlsen.^[18][19]

Huy chương vàng Olympiad đôi và Giải vô địch thế giới (2024–nay)

Gukesh (trái) đang đấu với Alireza Firouzja tại Giải đấu Ứng viên năm 2024

Vào tháng 1 năm 2024, Gukesh kết thúc Giải cờ vua Tata Steel 2024 với thành tích đồng hạng tư, đạt 8½ điểm sau 13 ván đấu. Anh đã vượt qua Anish Giri ở bán kết nhưng thất bại trước Vi Dịch trong trận chung kết loạt tie-break.^[20]

Tháng 4 năm 2024, Gukesh tham gia Giải đấu Ứng viên, sự kiện quy tụ tám kỳ thủ hàng đầu, tổ chức tại Toronto. Anh xuất sắc giành chiến thắng năm ván, bao gồm các trận trước Praggnanandhaa và Vidit Gujrathi khi cầm quân đen, Firouzja khi cầm quân trắng, cũng như trước Nijat Abasov ở cả hai lượt. Với chỉ một trận thua duy nhất trước Firouzja, Gukesh hoàn tất giải đấu với 9 điểm sau 14 ván,^[21][22] trở thành người trẻ tuổi nhất trong lịch sử giành chiến thắng tại Giải đấu Ứng viên.^[23][24][25]

Ngày 10 tháng 8 năm 2024, cuốn sách “From Boy to Man to Challenger: The Fiercest Battles of Gukesh D” (Từ cậu bé đến người đàn ông đến người thách đấu: Những trận chiến khốc liệt nhất của Gukesh D) của Cyrus Lakdawala được xuất bản bởi Elk & Ruby. Cuốn sách bao gồm 70 trận đấu nổi bật, trong đó các trận đối đầu với các nhà vô địch thế giới được chú thích đầy đủ.^[26][27][28]

Tháng 9 năm 2024, Gukesh đại diện cho đội tuyển Ấn Độ tham gia Olympiad Cờ vua tại Budapest. Anh không thua bất kỳ trận nào và giành huy chương vàng cá nhân với thành tích 9 điểm sau 10 ván. Phong độ xuất sắc trên bàn đấu số một đã góp phần giúp đội tuyển Ấn Độ lần đầu tiên giành huy chương vàng đồng đội tại Olympiad Cờ vua.^[29] Nhờ chiến thắng này, Gukesh lần đầu tiên lọt vào top 5 bảng xếp hạng FIDE vào ngày 1 tháng 10 năm 2024.^[30][31]

Giải vô địch cờ vua thế giới 2024 diễn ra từ tháng 11 đến tháng 12, với trận tranh tài giữa Gukesh và đương kim vô địch Đinh Lập Nhân. Gukesh giành 3 chiến thắng, 2 thất bại và 9 trận hòa sau 14 ván cờ tiêu chuẩn, kết thúc giải đấu với chiến thắng trong ván cuối cùng vào ngày 12 tháng 12 năm 2024. Kết quả chung cuộc 7½–6½^[32][33] giúp anh trở thành nhà vô địch cờ vua thế giới trẻ tuổi nhất trong lịch sử, không thể tranh cãi.

Chú thích

1. “Thần đồng cờ vua Ấn Độ trở thành nhà vô địch trẻ nhất thế giới”. baoangiang.com.vn. Truy cập ngày 16 tháng 12 năm 2024.
2. Mạnh Dương (14 tháng 12 năm 2024). “Kỳ thủ 18 tuổi trở thành nhà vô địch cờ vua trẻ nhất thế giới”. VTV News. Truy cập ngày 16 tháng 12 năm 2024.
3. Shubham Kumthekar (2018). “Gukesh D: The story behind a budding talent (Gukesh D: Câu chuyện đằng sau một tài năng chớm nở)”. IIFL Wealth Mumbai International Chess Tournament. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 4 năm 2019. Truy cập ngày 16 tháng 12 năm 2024. (tiếng Anh)
4. “Chess: India Gukesh, Savitha Shri bag gold medals in U-12 World Cadets Championship (Cờ vua: Gukesh, Savitha Shri của Ấn Độ giành huy chương vàng U-12 tại Giải vô địch thiếu nhi thế giới)”. Scroll.in. 16 tháng 11 năm 2018. Truy cập ngày 16 tháng 12 năm 2024. (tiếng Anh)
5. Prasad RS (9 tháng 4 năm 2018). “Gukesh wins 5 gold medals in Asian Youth Chess Championship (Gukesh giành 5 huy chương vàng ở Giải vô địch cờ vua trẻ châu Á)”. The Times of India. Truy cập ngày 16 tháng 12 năm 2024. (tiếng Anh)
6. Shah, Sagar (15 tháng 1 năm 2019). “Gukesh becomes second youngest GM in history”. ChessBase. Lưu trữ bản gốc ngày 16 tháng 1 năm 2019. Truy cập ngày 15 tháng 1 năm 2019.
7. Shah, Sagar (9 tháng 12 năm 2018). “Gukesh with 2 GM norms and 2490 Elo is on the verge of becoming world's youngest GM”. ChessBase. Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 9 tháng 12 năm 2018.
8. “Gukesh makes it 8/8 and dumps Caruana out of Top 10”. Chess24. 2 tháng 5 năm 2023. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 5 năm 2023. Truy cập ngày 13 tháng 12 năm 2024.
9. “Uzbekistan youngsters surprise winners of 44th Chess Olympiad”. FIDE. 9 tháng 8 năm 2022. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 8 năm 2022. Truy cập ngày 9 tháng 8 năm 2022.
10. “Candidates Chess: Gukesh becomes youngest winner, to challenge for world title”. The Economic Times. 22 tháng 4 năm 2024. ISSN 0013-0389. Lưu trữ bản gốc ngày 22 tháng 4 năm 2024. Truy cập ngày 22 tháng 4 năm 2024.
11. “Gukesh D, Rating Progress Chart”. FIDE. Lưu trữ bản gốc ngày 23 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 1 tháng 6 năm 2024.
12. “Biel: Gukesh becomes third-youngest player to cross the 2700 mark”. Chessbase. 17 tháng 7 năm 2022. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 12 năm 2023. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2024.
13. “Gukesh D vs. Carlsen, Magnus”. Chess.com. Lưu trữ bản gốc ngày 17 tháng 10 năm 2022. Truy cập ngày 16 tháng 10 năm 2022.
14. “Gukesh Breaks Record: Youngest Player To Cross 2750 Rating]”. Chess.com. 21 tháng 7 năm 2023. Lưu trữ bản gốc ngày 19 tháng 1 năm 2024. Truy cập ngày 1 tháng 6 năm 2024.
15. “2023 Chess WC Q/Fs: Pragg takes Erigaisi to tie-breaks; Gukesh, Vidit out”. ESPN. 16 tháng 8 năm 2023. Lưu trữ bản gốc ngày 24 tháng 8 năm 2023. Truy cập ngày 16 tháng 8 năm 2023.
16. Menon, Anirudh (1 tháng 9 năm 2023). “37 years – How the world changed as Anand stayed constant on top of Indian chess”. ESPN. Lưu trữ bản gốc ngày 23 tháng 12 năm 2023. Truy cập ngày 23 tháng 12 năm 2023.
17. Watson, Leon (1 tháng 9 năm 2023). “Gukesh Ends Anand's 37-Year Reign As India's Official Number 1”. Chess.com. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 1 năm 2024. Truy cập ngày 23 tháng 12 năm 2023.
18. ^ “Gukesh confirms his Candidates spot”. The Hindustan Times. 30 tháng 12 năm 2023. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 2 năm 2024. Truy cập ngày 15 tháng 1 năm 2024.
19. “Who will win the 2024 Candidates Tournament?”. Chessbase. 24 tháng 3 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 21 tháng 4 năm 2024. Truy cập ngày 1 tháng 1 năm 2024.
20. Carlos Alberto Colodro (29 tháng 1 năm 2024). “Wei Yi brilliantly wins Tata Steel Masters in blitz playoff”. ChessBase. Lưu trữ bản gốc ngày 23 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 27 tháng 9 năm 2024.
21. “Gukesh Youngest Ever Candidates Winner, Tan Takes Women's By 1.5 Points”. chess.com. 18 tháng 4 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 22 tháng 4 năm 2024. Truy cập ngày 1 tháng 6 năm 2024.
22. Dylan Loeb McClain. “The Next Winner of the World Chess Championship Could Be the Youngest Ever”. The New York Times. Bản gốc lưu trữ ngày 25 tháng 4 năm 2024. Truy cập ngày 22 tháng 4 năm 2024.
23. Leonard Barden (26 tháng 4 năm 2024). “Chess: Gukesh, 17, shocks favourites to become youngest challenger for title”. The Guardian. Lưu trữ bản gốc ngày 23 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 1 tháng 6 năm 2024.
24. Sunaadh Sagar (22 tháng 4 năm 2024). “D Gukesh, aged 17, wins FIDE Candidates 2024; will play Ding Liren for World Champion title”. ESPN. Truy cập ngày 22 tháng 4 năm 2024.
25. “Grandmaster left red-faced: Brutal blunder as new chess king Gukesh crowned at just 18”. Fox Sports. 12 tháng 12 năm 2024. Truy cập ngày 12 tháng 12 năm 2024.
26. “Welcome to Elk and Ruby Publishing House”. www.elkandruby.com.
27. “Dropbox” (PDF). www.dropbox.com.
28. Lakdawala, Cyrus (10 tháng 8 năm 2024). From Boy to Man to Challenger: The Fiercest Battles of Gukesh D – qua forwardchess.com.
29. “India wins historic double team gold at FIDE Chess Olympiad 2024”. Al Jazeera English. 23 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 1 tháng 10 năm 2024. Truy cập ngày 1 tháng 10 năm 2024.
30. “October 2024 FIDE Ratings: Gukesh Joins Arjun In World Top-5”. chess.com. 1 tháng 10 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 1 tháng 10 năm 2024. Truy cập ngày 1 tháng 10 năm 2024.
31. “Arjun Erigaisi, Gukesh in top 5 rankings after historic Chess Olympiad; Ding Liren out of top 20”. The Indian Express. tháng 10 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 1 tháng 10 năm 2024. Truy cập ngày 1 tháng 10 năm 2024.
32. “World Chess Championship 2024, Gukesh vs Ding Game 14 LIVE: Gukesh becomes World Chess Champion”. The Hindu. 12 tháng 12 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 12 năm 2024. Truy cập ngày 12 tháng 12 năm 2024.
33. “Gukesh wins after Ding blunder, takes lead for first time”. The Hindu. 8 tháng 12 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 12 năm 2024. Truy cập ngày 12 tháng 12 năm 2024.