Sunday roast (Món nướng Chủ nhật) là một bữa ăn chính truyền thống của Anh thường được phục vụ vào Chủ nhật. Thức ăn gồm có thịt quay, khoai tây nướng hoặc khoai tây nghiền và các món ăn kèm như bánh pudding Yorkshire, nhồi, nước sốt thịt và nước sốt bạc hà. Ngoài ra còn có các loại rau như súp lơ (thường là phô mai súp lơ), củ cải vàng nướng, mầm cải Brussels, các loại đậu, cà rốt, đậu Tây Ban Nha và bông cải xanh. Sunday roast cũng phổ biến ở nhiều vùng của Ireland, đặc biệt là ở Ulster (chủ yếu ở Bắc Ireland và Hạt Donegal).
Trong một cuộc thăm dò ở Anh, Sunday roast được xếp thứ hai trong danh sách những điều mà mọi người yêu thích ở Anh.[1] Các tên khác cho bữa ăn này là bữa trưa chủ nhật, bữa tối nướng, nướng hoàn toàn và súc thịt ăn ngày chủ nhật. Bữa ăn thường được so sánh với một phiên bản ít hoành tráng hơn của một bữa tối Giáng sinh truyền thống.
Truyền thống dùng Sunday roast có ảnh hưởng lớn đến văn hóa ẩm thực ở các nước nói tiếng Anh. Sunday roast cũng là một bữa ăn truyền thống phổ biến ở Cộng hòa Ireland.[2] Sunday roast của Ailen thường có thịt lợn hoặc giăm bông, thịt bò hoặc thịt gà, khoai tây (nghiền và/hoặc nướng), cà rốt, rau xanh (như đậu Hà Lan, đậu hoặc mầm cải Brussels) và nước sốt thịt. Ở Nam Phi cũng thường có cơm trong bữa Sunday roast.
Sunday Roast bắt nguồn từ Anh như một bữa ăn sau khi đi lễ nhà thờ vào Chủ nhật. Ăn một bữa lớn sau các buổi lễ nhà thờ phổ biến đối với tất cả các lục địa châu Âu cũng như với các quốc gia Kitô giáo nhưng biến thể Sunday Roast của bữa ăn này chỉ xuất hiện duy nhất ở Anh. Vào Chủ nhật, tất cả các loại thịt và sản phẩm từ sữa đều được phép ăn, không giống như thứ Sáu, ngày mà nhiều người Công giáo La Mã và Anh giáo thường kiêng ăn thịt và họ ăn cá thay cho thit. Tương tự, theo truyền thống, người Anh và Công giáo Anh phải nhịn ăn trước các buổi lễ vào Chủ nhật và sẽ một bữa ăn lớn hơn để giải chay sau đó. Những quy tắc tôn giáo đã tạo ra một số món ăn truyền thống ở Vương quốc Anh.
Có hai quan điểm lịch sử về nguồn gốc của Sunday Roast hiện đại. Vào cuối những năm 1700, thời đại của cách mạng công nghiệp ở Anh, các gia đình sẽ đặt một miếng thịt vào lò nướng khi họ đã sẵn sàng đi lễ nhà thờ. Sau đó, họ sẽ thêm các loại rau như khoai tây, củ cải và rau mùi tây trước khi đến nhà thờ vào buổi sáng chủ nhật. Khi họ trở về từ nhà thờ, bữa tối đã sẵn sàng. Nước ép từ thịt và rau quả được sử dụng để làm kho hoặc nước thịt để đổ lên trên bữa tối.[3] Ý kiến thứ hai cho rằng Sunday Roast có từ thời trung cổ, khi các nông nô trong làng phục vụ địa chủ sáu ngày một tuần. Sau đó, vào Chủ nhật, sau khi dự lễ nhà thờ buổi sáng, nông nô sẽ tập hợp trên một cánh đồng để luyện tập kỹ thuật chiến đấu và được thưởng một bữa tiệc bò nướng xiên que.[4]
Các loại thịt điển hình được sử dụng cho Sunday roast là thịt gà, thịt cừu, thịt lợn hoặc thịt bò nướng, mặc dù vịt theo mùa, ngỗng, đùi lợn muối và hun khói, gà tây hoặc (hiếm khi) các loài chim cảnh khác có thể được sử dụng.[5]
Sunday roast có thể được phục vụ với một loạt các loại rau luộc, hấp và/hoặc nướng. Các loại rau trong bữa ăn này thường tùy mùa và tùy theo vùng nhưng thường sẽ có khoai tây nướng trong mỡ thịt quay nhỏ giọt hoặc dầu thực vật, nước sốt làm từ nước thịt nướng và có thể được có một hoặc nhiều thỏi bột canh, Bisto, roux hoặc bột ngô.
Khoai tây có thể được nấu chín xung quanh thịt, hấp thụ trực tiếp nước thịt và chất béo (như trong một món nướng Cornwall truyền thống).[6] Tuy nhiên, nhiều đầu bếp thích nấu khoai tây và bánh pudding Yorkshire trong lò nóng hơn so với sử dụng cho súc thịt và vì vậy hãy lấy thịt ra trước và "đặt" ở nơi ấm.[7]
Các món rau khác có thể ăn kèm với Sunday roast là cải củ turnip hoặc cải củ Thụy Điển nghiền, củ cải vàng nướng, bắp cải luộc hoặc hấp, bông cải xanh, quả đậu non, cà rốt và đậu Hà Lan luộc. Cũng không có gì lạ khi các món rau tổng hợp còn sót lại như phô mai súp lơ và bắp cải đỏ hầm được phục vụ cùng với các loại rau theo mùa được nấu chín thông thường.
Món ăn kèm truyền thống phổ biến bao gồm:
Thức ăn thừa từ Sunday roast được dùng lại cho các bữa ăn vào các ngày khác trong tuần. Ví dụ, thịt có thể được sử dụng làm nhân bánh sandwich, thịt bò nướng có thể được cắt nhỏ với khoai tây nướng còn sót lại và một số hành tây bổ sung và sau đó chiên trong chảo với dầu và gia vị mong muốn cho đến khi hơi giòn để làm thịt bò băm nướng, thịt cừu có thể được sử dụng làm bánh Shepherd và rau có thể làm nền cho Bubble and squeak (một món ăn sáng truyền thống của Anh được làm từ khoai tây và bắp cải) và ở Scotland thì dùng cho các stovies (Món ăn Scotland làm từ khoai tây) truyền thống.
Ở Anh, nhiều quán rượu phục vụ thức ăn có thực đơn vào Chủ nhật có Sunday Roast, thường là với nhiều loại thịt. Chúng thường rẻ hơn so với thực đơn bình thường, có thể có hoặc không có sẵn vào Chủ nhật.