Tiếng Makassar

Tiếng Makassar
Bahasa Makassar
ᨅᨔ ᨆᨀᨔᨑ Basa Mangkasara'
Sử dụng tại	Indonesia
Khu vực	Nam Sulawesi, Sulawesi (Celebes)
Tổng số người nói	2.13 triệu
Phân loại	Nam Đảo Malay-Polynesia (MP) MP hạt nhân Nam Sulawesi Makassar Tiếng Makassar
Hệ chữ viết	Lontara, Latin
Mã ngôn ngữ
ISO 639-2	mak
ISO 639-3	mak
Glottolog	maka1311[1]

Tiếng Makassar, còn được viết là Macassar hoặc Makasar, cũng được gọi là "Basa Mangkasara", mã ISO: mak, là ngôn ngữ của người Makassar ở Nam Sulawesi, Indonesia.

Ngôn ngữ này được phân loại là một phần của chi nhánh Makassar của chi nhánh Nam Sulawesi, thuộc ngữ tộc Malay-Polynesia của ngữ hệ Nam Đảo (Austronesia) ^[2][3][4]. Do đó tiếng Makassar liên quan chặt chẽ đến những láng giềng như tiếng Bugis.

Âm vị

Tiếng Makassar có năm nguyên âm: a, e, i, o, u.^[5]

Tiếng Makassar

		Môi	Chân răng	Vòm	Ngạc mềm	Thanh hầu
Mũi		m	n	ɲ	ŋ
Tắc	Vô thanh	p	t	c	k	ʔ
	Hữu thanh	b	d	ɟ	ɡ
Xát			s			h
Bán nguyên âm				j	w
Cạnh lưỡi			l
Rung			r

• /ɲ/ được viết ⟨ny⟩ trước nguyên âm, ⟨n⟩ trước ⟨c⟩ và ⟨j⟩
• /ŋ/ được viết ⟨ng⟩
• /ɟ/ được viết ⟨j⟩
• /j/ được viết ⟨y⟩
• /h/ chỉ bắt gặp trong từ mượn
• Âm tắc thanh hầu /ʔ/ chỉ xuất hiện ở vị trí cuối âm tiết và thường được viết dưới dạng dấu nháy đơn ⟨'⟩

Tất cả phụ âm trừ /ʔ/ đều xuất hiện ở đầu âm tiết. Chỉ hai phụ âm là /ŋ/ và /ʔ/ xuất hiện ở cuối âm tiết.

	Mũi/lạnh lưỡi					Vô thanh					Tắc hữu thanh + r
	m	n	ɲ	ŋ	l	p	t	c	k	s	b	d	ɟ	ɡ	r
/ŋ/	mm	nn	ɲɲ	ŋŋ	ll	mp	nt	ɲc	ŋk	ns	mb	nd	ɲɟ	ŋg	nr
/ʔ/	ʔm	ʔn	ʔɲ	ʔŋ	ʔl	pp	tt	cc	kk	ss	ʔb	ʔd	ʔɟ	ʔg	ʔr

Chữ viết

Dù ngày nay chữ Latinh hay được dùng để viết tiếng Makassar, người ta vẫn hay viết thứ tiếng này bằng chữ Lontara. Cả tiếng Bugis và tiếng Mandar, hai ngôn ngữ liên quan ở Sulawesi, cũng từng dùng chữ Lontara để viết văn bản quan trọng.

Chữ Makasar cổ

Trước đây chữ Makasar cổ từng được sử dụng.

Bảng Unicode Makasar Official Unicode Consortium code chart Version 13.0

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

A

B

C

D

E

F

U+11EEx

𑻠

𑻡

𑻢

𑻣

𑻤

𑻥

𑻦

𑻧

𑻨

𑻩

𑻪

𑻫

𑻬

𑻭

𑻮

𑻯

U+11EFx

𑻰

𑻱

𑻲

𑻳

𑻴

𑻵

𑻶

𑻷

𑻸

Tham khảo

1. Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Makasar”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
2. Makassar at Ethnologue. "Austronesian, Malayo-Polynesian, South Sulawesi", Makassarese Malay. Ethnologue, 2010. Truy cập 10/10/2017.
3. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Makasar". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
4. Jukes, Anthony, "Makassar" in K. Alexander Adelaar & Nikolaus Himmelmann, 2005, The Austronesian languages of Asia and Madagascar, pp. 649-682, London, Routledge ISBN 0-7007-1286-0
5. Jukes, Anthony, "Makassar" in K. Alexander Adelaar & Nikolaus Himmelmann, 2005, The Austronesian languages of Asia and Madagascar, pp. 649-682, London, Routledge ISBN 0-7007-1286-0

Liên kết ngoài

• Makassar pronunciation and alphabet at Omniglot
• Lontara and Makassar scripts
• Lontara Alphabet in Unicode
• Unicode block of Buginese script