Xuân quang xạ tiết

Xuân quang xạ tiết
Đạo diễn	Vương Gia Vệ
Tác giả	Vương Gia Vệ
Sản xuất	Chan Ye-cheng
Diễn viên	Trương Quốc Vinh Lương Triều Vỹ Trương Chấn
Quay phim	Christopher Doyle
Dựng phim	Trương Thúc Bình, Hoàng Minh Lâm
Phát hành	Kino International
Công chiếu	1997
Thời lượng	96 phút
Quốc gia	Hồng Kông
Ngôn ngữ	Quảng Đông, Quan Thoại, Tây Ban Nha

Xuân quang xạ tiết hay Xuân quang sạ tiết (chữ Hán: 春光乍泄, bín âm: chūn guāng zhà xiè, tiếng Anh: Happy Together) là một bộ phim điện ảnh của Hồng Kông phát hành năm 1997. Đạo diễn phim là Vương Gia Vệ, với diễn viên chính là hai ngôi sao hàng đầu của điện ảnh châu Á là Lương Triều Vỹ và Trương Quốc Vinh. Không chỉ được xem như một trong những bộ phim về tình yêu đồng tính xuất sắc nhất thế giới, Xuân quang xạ tiết cũng được đánh giá là một trong những bộ phim hay nhất của điện ảnh châu Á mọi thời đại. Trong cuộc bình chọn "100 phim Trung Quốc được yêu thích nhất" nhân kỉ niệm 100 năm nền điện ảnh Hoa ngữ, Xuân quang xạ tiết đứng ở vị trí thứ năm. Diễn xuất của hai diễn viên chính Lương Triều Vỹ và Trương Quốc Vinh được giới chuyên môn đánh giá rất cao. Phim đã đem về giải "Đạo diễn xuất sắc" cho Vương Gia Vệ tại Liên hoan phim Cannes 1997 và giải Nam diễn viên chính xuất sắc nhất cho Lương Triều Vỹ.

Nội dung

Lê Diệu Huy (Lương Triều Vỹ) và Hà Bảo Vinh (Trương Quốc Vinh) là một đôi tình nhân đồng tính tại Hồng Kông, họ thường xuyên chia tay rồi tái hợp, và mọi lần đều do Hà Bảo Vinh chủ động. "Lê Diệu Huy. Chúng ta làm lại từ đầu đi!", đó là câu mà Hà Bảo Vinh luôn nói mỗi khi anh ta muốn bắt đầu lại mối quan hệ mà trước đó chính anh ta đã chủ động chấm dứt. Sau một lần tái hợp, Lê Diệu Huy cùng Hà Bảo Vinh sang Argentina du lịch để củng cố mối quan hệ của họ và tìm đến thác nước in trên chiếc đèn bàn. Tuy nhiên, những vấn đề rắc rối phát sinh trong cuộc hành trình một lần nữa khiến Hà Bảo Vinh đề nghị "tạm thời chia tay" với Lê Diệu Huy. Câu truyện chính diễn ra khi Lê Diệu Huy buộc phải ở lại Argentina làm việc vì không đủ tiền quay về Hồng Kông. Trong một lần tình cờ, anh gặp lại Hà Bảo Vinh, một số sự việc xảy ra và họ tiếp tục quay lại với nhau.

Lê Diệu Huy chăm sóc Hà Bảo Vinh - lúc này đang bị thương, cả hai sống hạnh phúc với nhau một thời gian.Tuy vậy, với cá tính phóng túng của mình, Hà Bảo Vinh dường như không muốn chu kỳ quen thuộc của mối quan hệ có gì đổi khác, khi vết thương của anh lành lặn, cũng là lúc cuộc chia tay giữa họ lại bắt đầu. Vào thời điểm mối quan hệ của cả hai đang đổ vỡ, Lê Diệu Huy kết bạn với một chàng trai họ Trương đến từ Đài Loan (Trương Chấn), người gần như một phiên bản trái ngược với Hà Bảo Vinh, trong lúc Lê Diệu Huy đang tuyệt vọng vì cuộc chia tay, chàng trai họ Trương này chính là người giúp anh nhận ra hy vọng cho tương lai, mặc dù mối quan hệ của họ chỉ dừng lại ở mức tình bạn.

Cuối phim, Lê Diệu Huy biết mình phải chấm dứt vòng luẩn quẩn trong mối quan hệ với Hà Bảo Vinh, anh một mình đi thăm thác Iguazu - nơi mà lẽ ra anh sẽ cùng người yêu cũ tìm đến như lời thề hẹn với nhau thuở trước, rồi trở về Hồng Kông. Trong khi đó, khi Hà Bảo Vinh một lần nữa tìm đến Lê Diệu Huy, anh phát hiện nơi ở cũ không còn ai để nghe câu nói quen thuộc của mình - "Chúng ta làm lại từ đầu đi!"...

Dù hai nhân vật chính của phim là một đôi tình nhân đồng tính, nhưng Vương Gia Vệ khẳng định chủ đề của bộ phim không hẳn là tình yêu đồng giới, ông cũng giải thích về tựa đề tiếng Anh của bộ phim - "Happy Together", "Hạnh phúc bên nhau" trong khi hai nhân vật chính cuối cùng lại tan vỡ: "Với tôi, hạnh phúc bên nhau có thể là giữa hai người, cũng có thể là giữa một người và quá khứ của anh ta. Tôi nghĩ, một lúc nào đó khi một người có thể yên bình với quá khứ của bản thân, đó là thời điểm cho sự bắt đầu của một mối quan hệ mới, có thể đem đến hạnh phúc trong tương lai..."

Giải thưởng - Đề cử

• Liên hoan phim Cannes 1997
  • Đạo diễn xuất sắc nhất (Vương Gia Vệ)
  • Đề cử: Nam diễn viên chính xuất sắc nhất (Lương Triều Vỹ)
  • Đề cử: Cành cọ vàng
• Liên hoan phim quốc tế Arizona 1998
  • Giải thưởng do khán giả bình chọn - Phim nước ngoài hay nhất
• Giải thưởng Điện ảnh Hồng Kông 1997
  • Nam diễn viên chính xuất sắc nhất (Lương Triều Vỹ)
  • Đề cử: Phim xuất sắc nhất
  • Đề cử: Đạo diễn xuất sắc nhất (Vương Gia Vệ)
  • Đề cử: Nam diễn viên chính xuất sắc nhất (Trương Quốc Vinh)
  • Đề cử: Nam diễn viên phụ xuất sắc nhất (Trương Chấn)
  • Đề cử: Chỉ đạo nghệ thuật xuất sắc nhất (Trương Thúc Bình)
  • Đề cử: Quay phim xuất sắc nhất (Christopher Doyle)
  • Đề cử: Phục trang xuất sắc nhất (Trương Thúc Bình)
  • Đề cử: Biên tập phim xuất sắc nhất (Trương Thúc Bình, Hoàng Minh Lâm)
• Giải thưởng Kim Mã 1997
  • Quay phim xuất sắc nhất (Christopher Doyle)
  • Đề cử: Đạo diễn xuất sắc nhất (Vương Gia Vệ)
  • Đề cử: Nam diễn viên xuất sắc nhất (Trương Quốc Vinh)
• 1998 Hong Kong Film Critics Society Awards
  • Phim xuất sắc
• 1998 Independent Spirit Awards
  • Đề cử: Phim nước ngoài hay nhất
• Giải thưởng Điện ảnh Hồng Kông 2005
  • Top 100 phim Trung Quốc xuất sắc nhất
  • Top 100 phim Trung Quốc được yêu thích nhất (Hạng #5)

Ấn phẩm liên quan

Buenos Aires Zero Degree

Bộ phim tài liệu về tiến trình thực hiện Xuân quang xạ tiết, phát hành năm 1999, dài 56 phút. Bộ phim đưa vào khá nhiều cảnh không được dùng đến của Xuân quang xạ tiết, tiết lộ cho khán giả thấy một số nội dung và ý tưởng đã được Vương Gia Vệ lược bỏ. Ví dụ như đoạn Lê Diệu Huy tự sát để phản ứng lại cách mà Hà Bảo Vinh "thích thì về, không thích thì đi": "Cậu vẫn tự ý đến và đi, tôi chưa bao giờ nói gì... Tại sao tôi luôn là kẻ bị bỏ lại? Đêm nay chúng ta hãy làm một cuộc trao đổi... Đêm nay, tôi sẽ đi trước."

Happy Together Photobook

Tập sách ảnh của Xuân quang xạ tiết, phát hành năm 1997. Chỉ được in với số lượng giới hạn là 9999 bản, tập sách ảnh này kèm theo rất nhiều thứ khác dành cho các fan của Xuân quang xạ tiết như postcard, phiên bản của tấm bản đồ mà Lê Diệu Huy và Hà Bảo Vinh đã sử dụng, giấy viết thư, bút viết,... thậm chí còn có cả... một chiếc bao cao su. Năm 2006, nhân kỷ niệm 10 năm ra mắt bộ phim, một bộ ấn phẩm đặc biệt cũng được kèm theo bản DVD mới của Xuân quang xạ tiết, trong đó có một phiên bản của chiếc đèn ngủ có hình thác Iguazu - một đạo cụ quan trọng của bộ phim.

Don't try for me, Argentina

Tập nhật ký ảnh của Christopher Doyle, ghi lại một số điều đặc biệt trong quá trình thực hiện Xuân quang xạ tiết, phát hành năm 1997. Tháng 6, 2003, sau khi Trương Quốc Vinh mất, tập sách ảnh này đã được tái bản, 20% lợi nhuận được ủng hộ cho hai quỹ từ thiện mà Trương làm người tài trợ. Bản tiếng Nhật của sách có phần nội dung văn bản tương tự, nhưng phần hình ảnh thì gần như khác hoàn toàn.

Happy Together Soundtrack

Album nhạc tập hợp các nhạc phẩm được sử dụng trong Xuân quang xạ tiết, phát hành năm 1998. Các nhạc phẩm trong album bao gồm:

• Caetano Veloso - Waterfal/Cucurrucucu Paloma
• Bar Sur I [Live]
• Frank Zappa - Chunga's Revenge
• Bar Sur II [Live]
• Astor Piazzola - Prologue (Tango Apasionado)
• 3 Amigos 'Take One' NG
• 3 Amigos 'Take Two' OK [Live]
• 3 Amigos III [Live]
• Astor Piazzola - Milonga For Three
• Frank Zappa - I Have Been In You
• Astor Piazzola - Finale (Tango Apasionado)
• Danny Chung - Happy Together
• Goal

Ngoài lề

• Khi đưa đoàn làm phim đến Argentina, ý tưởng về Xuân quang xạ tiết của Vương Gia Vệ chỉ là "mối quan hệ giữa hai người đàn ông", thậm chí tên nhân vật ông còn chưa nghĩ đến. Cuối cùng, Vương Gia Vệ đã lấy tên hai trợ lý của Christopher Doyle: Hà Bảo Vinh và Lê Diệu Huy để đặt tên cho hai nhân vật của mình.

  

  Cảnh phim này đã khiến Xuân quang xạ tiết bị cấm chiếu tại một số quốc gia

• Lương Triều Vỹ chỉ được biết mình phải quay một cảnh "nhạy cảm" khi đã đến Argentina. Lúc đầu anh đã không chấp nhận và ở lì trong phòng khách sạn ba ngày, cho đến khi Trương Quốc Vinh đến thuyết phục anh. Cảnh quan hệ tình cảm giữa hai người là cảnh mở đầu cho bộ phim, chính cảnh quay này đã khiến Xuân quang xạ tiết bị cấm chiếu ở Hàn Quốc - nơi những bộ phim của Vương Gia Vệ rất được hâm mộ - trong sáu tháng đầu phát hành và cho đến nay, bộ phim vẫn bị cấm chiếu tại một số nước Đông Nam Á. Cảnh quay thân mật này đồng thời cũng là đề tài xôn xao tại Hồng Kông khi phim được trình chiếu^[1]
• Bản biên tập đầu tiên, Xuân quang xạ tiết dài đến ba giờ, nhưng sau cùng Vương Gia Vệ đã cắt phần lớn nội dung - bao gồm cả mối quan hệ giữa hai nhân vật chính với những nhân vật nữ, để có một bản phim 96 phút.
• Khi Vương Gia Vệ sang Hàn Quốc tuyên truyền cho bộ phim Eros, có một cuộc bình chọn nhỏ quanh các bộ phim của ông được tổ chức. Với câu hỏi "Cặp đôi nào đẹp nhất trong phim của Vương gia Vệ?", kết quả cao nhất không thuộc về Lương Triều Vỹ - Trương Mạn Ngọc hay Trương Quốc Vinh - Trương Mạn Ngọc, mà là Lương Triều Vĩ - Trương Quốc Vinh. Trước đó, cũng tại Hàn Quốc, cặp đôi này đã về thứ ba trong cuộc bình chọn "Những cặp đôi đẹp nhất trong lịch sử điện ảnh thế giới".
• Xuân quang xạ tiết không đạt thành công về doanh thu tại Hồng Kông (trừ bộ phim đầu tiên của mình, các phim về sau của Vương Gia Vệ đều rơi vào trường hợp này) nhưng lại rất được yêu thích ở châu Âu. Trong thời điểm diễn ra liên hoan phim Cannes, poster của bộ phim sau 30 phút dán lên đã bị gỡ sạch.
• Vương Gia Vệ muốn dùng ca khúc Happy Together do Frank Zappa trình bày nhưng không thương lượng được bản quyền nên phiên bản của Danny Chung được đưa vào thay thế.
• Phác thảo nội dung ban đầu của Xuân quang xạ tiết được dưa theo truyện ngắn The Buenos Aires Affair của Manuel Puig, nhưng khi hoàn thành bộ phim lại rất khác so với câu chuyện này. Buenos Aires Affair lẽ ra cũng sẽ là tên gốc của bộ phim.

Tham khảo

1. That old feeling: Days of Being Leslie, Richard Collins, Time Asia.

Liên kết ngoài

• B.A.Affair^{[liên kết hỏng]} - fansite của Xuân quang xạ tiết (tiếng Anh và tiếng Nhật)
• HappyTogether.CN Lưu trữ 2018-03-22 tại Wayback Machine- fansite tiếng Hoa của Xuân quang xạ tiết
• Xem trailer của phim: Bản tiếng Anh, Bản tiếng Nhật
• Nghe các nhạc phẩm trong phim:
  • Cucurrucucu Paloma
  • Finale (Tango Apasionado)
  • I Have Been In You