Giải Liên hoan phim Cannes cho đạo diễn xuất sắc nhất

Giải đạo diễn xuất sắc nhất
Prix de la mise en scène (tiếng Pháp)
Chủ nhân giải thưởng năm 2023: Trần Anh Hùng
Quốc gia	Pháp
Được trao bởi	Liên hoan phim Cannes
Lần đầu tiên	1946
Đương kim	Trần Anh Hùng The Pot-au-Feu (2023)
Trang chủ	www.festival-cannes.com/en/

Giải Đạo diễn xuất sắc nhất (tiếng Pháp: Prix de la mise en scène) là giải thưởng được trao thường niên tại Liên hoan phim Cannes kể từ năm 1946. Giải thưởng danh cho thành tựu đạo diễn xuất sắc nhất và do Ban giám khảo quốc tế lựa chọn từ các bộ phim trong danh sách Tranh giải chính tại liên hoan phim.

Tại Liên hoan phim Cannes lần thứ 1 được tổ chức vào năm 1946, René Clément là người đầu tiên đoạt giải này với tác phẩm La Bataille du rail. Trần Anh Hùng là đương kim của giải thưởng với tác phẩm La Passion de Dodin Bouffant tại Liên hoan phim Cannes lần thứ 76 năm 2023.

Lịch sử

Giải thưởng được trao lần đầu tiên vào năm 1946. Giải thưởng đã không được trao trong 12 lần (1947, 1953–54, 1960, 1962–64, 1971, 1973–74, 1977 và 1980). Liên hoan hoàn toàn không được tổ chức vào các năm 1948, 1950 và 2020. Năm 1968, không có giải thưởng nào được trao do liên hoan bị hoãn giữa chừng bởi sự kiện tháng 5 năm 1968 ở Pháp. Ngoài ra, lá phiếu của ban giám khảo là ngang nhau và giải thưởng được chia cho hai đạo diễn ở 7 lần (1955, 1969, 1975, 1983, 2001–02 và 2016). Joel Coen của anh em nhà Coen là người nhận được nhiều giải nhất ở hạng mục này, với ba giải. Một nhóm đạo diễn từng nhận chung giải: Jean-Pierre & Luc Dardenne cho Le Jeune Ahmed (2019).^[1] Yuliya Ippolitovna Solntseva là người phụ nữ đầu tiên giành được giải thưởng nhờ bộ phim Povest plamennykh let năm 1961.^[2]

Chủ nhân giải Đạo diễn xuất sắc nhất hiếm khi đoạt được Cành cọ vàng (giải thưởng chính được trao tại liên hoan phim) giải thưởng này cũng được trao cho đạo diễn của bộ phim chiến thắng. Thành tích trên chỉ xảy ra hai lần: Joel Coen đoạt cả hai giải cho phim Barton Fink năm 1991;^[3] và Gus Van Sant thắng giải cho phim Elephant năm 2003.^[4]

Danh sách thắng giải

Ký hiệu bảng

	Chỉ người thắng đồng giải

Năm	Đạo diễn	Tựa phim tiếng Anh	Tựa gốc
Thập niên 1940
1946	Clément, RenéRené Clément	The Battle of the Rails	La Bataille du rail
1947	Không trao giải năm ấy
1948	Liên hoan không tổ chức, không trao giải năm ấy
1949	Clément, RenéRené Clément	The Walls of Malapaga	Au-delà des grilles
Thập niên 1950
1950	Liên hoan không tổ chức, không trao giải năm ấy
1951	Buñuel, LuisLuis Buñuel	Los Olvidados
1952	Jaque, ChristianChristian Jaque	Fanfan la Tulipe
1953	Không trao giải năm ấy
1954	Không trao giải năm ấy
1955	Dassin, JulesJules Dassin	Rififi	Du rififi chez les hommes
	Vasilyev, SergeiSergei Vasilyev	Heroes of Shipka	Герои Шипки
1956	Yutkevich, SergeiSergei Yutkevich	Othello	Отелло
1957	Bresson, RobertRobert Bresson	A Man Escaped or: The Wind Bloweth Where It Listeth	Un condamné à mort s'est échappé ou Le vent souffle où il veut
1958	Bergman, IngmarIngmar Bergman	Brink of Life	Nära livet
1959	Truffaut, FrançoisFrançois Truffaut	The 400 Blows	Les Quatre Cents Coups
Thập niên 1960
1960	Không trao giải năm ấy
1961	Solntseva, YuliyaYuliya Solntseva	Chronicle of Flaming Years	Повесть пламенных лет
1962	Không trao giải năm ấy
1963	Không trao giải năm ấy
1964	Không trao giải năm ấy
1965	Ciulei, LiviuLiviu Ciulei	Forest of the Hanged	Pădurea spânzuraților
1966	Yutkevich, SergeiSergei Yutkevich	Lenin in Poland	Ленин в Польше
1967	Kósa, FerencFerenc Kósa	Ten Thousand Days	Tízezer nap
1968	Liên hoan bị gián đoạn, không trao giải năm ấy do sự kiện tháng 5 năm 1968 tại Pháp
1969	Rocha, GlauberGlauber Rocha	Antonio das Mortes	O Dragão da Maldade contra o Santo Guerreiro
	Jasný, VojtěchVojtěch Jasný	All My Compatriots	Všichni dobří rodáci
Thập niên 1970
1970	Boorman, JohnJohn Boorman	Leo the Last
1971	Không trao giải năm ấy
1972	Jancsó, MiklósMiklós Jancsó	Red Psalm	Még kér a nép
1973	Không trao giải năm ấy
1974	Không trao giải năm ấy
1975	Brault, MichelMichel Brault	Orders	Les Ordres
	Costa-Gavras	Special Section	Section spéciale
1976	Scola, EttoreEttore Scola	Down and Dirty	Brutti, sporchi e cattivi
1977	Không trao giải năm ấy
1978	Ōshima, NagisaNagisa Ōshima	Empire of Passion	愛の亡霊
1979	Malick, TerrenceTerrence Malick	Days of Heaven
Thập niên 1980
1980	Không trao giải năm ấy
1981	Không trao giải năm ấy
1982	Herzog, WernerWerner Herzog	Fitzcarraldo
1983	Bresson, RobertRobert Bresson	L'Argent
	Tarkovsky, AndreiAndrei Tarkovsky	Nostalghia
1984	Tavernier, BertrandBertrand Tavernier	A Sunday in the Country	Un dimanche à la campagne
1985	Téchiné, AndréAndré Téchiné	Rendez-vous
1986	Scorsese, MartinMartin Scorsese	After Hours
1987	Wenders, WimWim Wenders	Wings of Desire	Der Himmel über Berlin
1988	Solanas, FernandoFernando Solanas	Sur
1989	Kusturica, EmirEmir Kusturica	Time of the Gypsies	Дом за вешање
Thập niên 1990
1990	Lungin, PavelPavel Lungin	Taxi Blues	Такси-блюз
1991	Coen, JoelJoel Coen	Barton Fink
1992	Altman, RobertRobert Altman	The Player
1993	Leigh, MikeMike Leigh	Naked
1994	Moretti, NanniNanni Moretti	Caro diario
1995	Kassovitz, MathieuMathieu Kassovitz	La Haine
1996	Coen, JoelJoel Coen	Fargo
1997	Wong, Kar-waiVương Gia Vệ	Happy Together	春光乍洩
1998	Boorman, JohnJohn Boorman	The General
1999	Almodóvar, PedroPedro Almodóvar	All About My Mother	Todo sobre mi madre
Thập niên 2000
2000	Đức Xương, DươngDương Đức Xương	Yi Yi	一 一
2001	Coen, JoelJoel Coen	The Man Who Wasn't There[5]
	Lynch, DavidDavid Lynch	Mulholland Drive[5]
2002	Anderson, Paul ThomasPaul Thomas Anderson	Punch-Drunk Love
	Im, Kwon-taekIm Kwon-taek	Chi-hwa-seon	취화선
2003	Van Sant, GusGus Van Sant	Elephant
2004	Gatlif, TonyTony Gatlif	Exils
2005	Haneke, MichaelMichael Haneke	Caché
2006	González Iñárritu, AlejandroAlejandro González Iñárritu	Babel
2007	Schnabel, JulianJulian Schnabel	The Diving Bell and the Butterfly	Le Scaphandre et le Papillon
2008	Ceylan, Nuri BilgeNuri Bilge Ceylan	Three Monkeys	Üç Maymun
2009	Mendoza, BrillanteBrillante Mendoza	Butchered	Kinatay
Thập niên 2010
2010	Amalric, MathieuMathieu Amalric	On Tour	Tournée
2011	Winding Refn, NicolasNicolas Winding Refn	Drive
2012	Reygadas, CarlosCarlos Reygadas	Post Tenebras Lux
2013	Escalante, AmatAmat Escalante	Heli
2014	Miller, BennettBennett Miller	Foxcatcher[6]
2015	Hou, Hsiao-hsienHầu Hiếu Hiền	The Assassin[7]	刺客聶隱娘
2016	Assayas, OlivierOlivier Assayas	Personal Shopper[8]
	Mungiu, CristianCristian Mungiu	Graduation[9]	Bacalaureat
2017	Coppola, SofiaSofia Coppola	The Beguiled[10]
2018	Pawlikowski, PawełPaweł Pawlikowski	Cold War[11]	Zimna wojna
2019	Dardenne, Jean-Pierre & LucJean-Pierre & Luc Dardenne	Young Ahmed[12]	Le Jeune Ahmed
Thập niên 2020
2020	Liên hoan không tổ chức, không trao giải năm ấy do đại dịch COVID-19
2021	Carax, LeosLeos Carax	Annette[13]
2022	Chan-wook, ParkPark Chan-wook	Quyết tâm chia tay[14]	헤어질 결심
2023	Anh Hùng, TrầnTrần Anh Hùng	Muôn vị nhân gian[15]	La Passion de Dodin Bouffant

Nhiều lần thắng giải

Những cá nhân sau đây đã nhận được hai giải Đạo diễn xuất sắc nhất trở lên:

Số lần	Đạo diễn	Quốc tịch	Phim	Nguồn
3	Joel Coen	Hoa Kỳ	Barton Fink (1991), Fargo (1996), The Man Who Wasn't There (2001)	[16]
2	René Clément	Pháp	La Bataille du rail (1946), Au-delà des grilles (1949)	[17]
	Sergei Yutkevich	Liên Xô	Othello (1956), Lenin in Poland (1966)	[18]
	Robert Bresson	Pháp	Un condamné à mort s'est échappé (1957), L'Argent (1983)	[19]
	John Boorman	Liên hiệp Anh	Leo the Last (1970), The General (1998)	[20]

Xem thêm

• Giải Gấu bạc cho đạo diễn xuất sắc nhất
• Giải sư tử bạc

Chú thích

1. “Cannes legends the Dardenne brothers win best director”. Saudi Gazzete (bằng tiếng Anh). 26 tháng 5 năm 2019. Truy cập ngày 6 tháng 6 năm 2023.
2. Kaitlyn Tiffany (29 tháng 5 năm 2017). “Sofia Coppola is the second woman to win best director at Cannes in 71 years”. The Verge (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 6 tháng 6 năm 2023.
3. “Coen brothers to jointly head Cannes jury”. BBC News (bằng tiếng Anh). 20 tháng 1 năm 2015. Truy cập ngày 6 tháng 6 năm 2023.
4. Elvis Mitchell (26 tháng 5 năm 2003). “Cannes Film Festival; Van Sant's 'Elephant' Receives Palme d'Or”. The New York Times (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 6 tháng 6 năm 2023.
5. ^ “Festival de Cannes – From 15 to 26 may 2012”. festival-cannes.fr. 2001. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 5 năm 2013. Truy cập ngày 10 tháng 8 năm 2012.
6. “Bennett Miller of US wins best director at Cannes”. The Indian Express (bằng tiếng Anh). 25 tháng 5 năm 2014. Truy cập ngày 7 tháng 6 năm 2023.
7. Zhang Rui (25 tháng 5 năm 2015). “Hou Hsiao-Hsien wins Best Director at Cannes”. China.org (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 7 tháng 6 năm 2023.
8. James Mottram (14 tháng 3 năm 2017). “Personal Shopper's Olivier Assayas interview: 'I don't think I would've written this screenplay if I had not known Kristen Stewart'”. The Independent (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 7 tháng 5 năm 2023.
9. Mark Guiducci (22 tháng 5 năm 2016). “Au Revoir, Cannes—Who Won and Who Lost at the 2016 Film Festival”. Vogue (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 6 tháng 6 năm 2023.
10. Zack Sharf (28 tháng 5 năm 2017). “Cannes 2017: Sofia Coppola Makes History as the Second Female Filmmaker to Win Best Director”. Indie Wire (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 6 tháng 6 năm 2023.
11. Mary Ssiberski và Fiachra Gibbons (20 tháng 5 năm 2018). “Polish director of Oscar-winning Holocaust film triumphs again at Cannes”. The Times of Israel (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 7 tháng 6 năm 2023.
12. “Cannes 2019: Belgium's Dardenne brothers win best director for Young Ahmed”. First Post (bằng tiếng Anh). 26 tháng 5 năm 2019. Truy cập ngày 7 tháng 6 năm 2023.
13. Sheena Scott (17 tháng 7 năm 2021). “Cannes Film Festival 2021: The List Of Winners”. Forbes (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 6 tháng 6 năm 2023.
14. Tartaglione, Nancy (28 tháng 5 năm 2022). “Cannes Film Festival Winners Announced – Live”. Deadline Hollywood. Truy cập ngày 28 tháng 5 năm 2022.
15. Debruge, Peter (27 tháng 5 năm 2023). “Cannes Awards: 'Anatomy of a Fall' Takes Palme d'Or, 'The Zone of Interest' and 'The Pot au Feu' Among Winners”. Variety. Truy cập ngày 27 tháng 5 năm 2023.
16. “Joel Coen”. Festival de Cannes (bằng tiếng Pháp). Truy cập ngày 12 tháng 6 năm 2023.
17. “René Clément”. Festival de Cannes (bằng tiếng Pháp). Truy cập ngày 12 tháng 6 năm 2023.
18. “Director Sergei Yutkevich Dies at 80”. Los Angeles Times (bằng tiếng Anh). 8 tháng 5 năm 1985. Truy cập ngày 12 tháng 6 năm 2023.
19. “Robert Bresson”. Festival de Cannes (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 12 tháng 6 năm 2023.
20. “John Boorman”. Festival de Cannes (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 12 tháng 6 năm 2023.

Liên kết ngoài

• Website chính thức
• Liên hoan phim Cannes tại Internet Movie Database
• Kosta Jovanovic (23 tháng 12 năm 2018). “Top 25 Movies That Won Best Director At Cannes”. Taste of Cinema (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 6 tháng 6 năm 2023.