Τόνι Αϊόμι

Τόνι Αϊόμι
Ο Τόνι Αϊόμι το 2011
Πληροφορίες
Όνομα γέννησηςΆντονι Φρανκ Αϊόμι (Anthony Frank Iommi)
Γέννηση19  Φεβρουαρίου 1948[1][2]
Μπέρμιγχαμ
ΚαταγωγήΧάντσγουόρθ, Μπέρμιγχαμ, Αγγλία
EίδοςHeavy Metal, Hard Rock
ΙδιότητεςΜουσικός, Συνθέτης, Παραγωγός
Μουσικά όργαναΗλεκτρική κιθάρα, πλήκτρα, φωνητικά, ηλεκτρικό μπάσο, βιολί, πιάνο
Παρουσία1964 - σήμερα
Δισκογραφική εταιρείαWarner Bros., I.R.S., Rhino
ΣυμμετοχέςEarth, Black Sabbath, Heaven and Hell, Jethro Tull, Mythology, Velvett Fogg
Ιστότοπος
http://iommi.com/
wikidata (π)

Ο Τόνι Αϊόμι (αγγλ. πλήρες όνομα Frank Anthony Iommi) είναι Άγγλος κιθαρίστας και συνθέτης της χαρντ ροκ και χέβι μέταλ μουσικής σκηνής. Έγινε γνωστός ως ιδρυτικό στέλεχος των Black Sabbath, στους οποίους υπήρξε το μόνο σταθερό μέλος από τη δημιουργία του συγκροτήματος στα τέλη της δεκαετίας του '60 μέχρι σήμερα.

Ο Αϊόμι κατατάχθηκε στην 25η θέση της λίστας με τους εκατό καλύτερους κιθαρίστες όλων των εποχών, του περιοδικού "Rolling Stone".[3]

Βιογραφία και Καριέρα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα πρώτα χρόνια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Τόνι Αϊόμι γεννήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 1948 στο Μπέρμιγχαμ της Αγγλίας. Ο πατέρας του έπαιζε ακορντεόν επηρεάζοντας τον να ασχοληθεί ενεργά με τη μουσική, έχοντας ως αρχική επιθυμία να παίξει τύμπανα. Τελικά, αποφάσισε να παίξει ηλεκτρική κιθάρα, με τους γονείς του να του κάνουν δώρο μία "Watkins Rapier" για αριστερόχειρες.[4] Αρχική του επιρροή ήταν οι The Shadows του Κλιφ Ρίτσαρντ, των οποίων ο κιθαρίστας Χανκ Μάρβιν αποτέλεσε το πρώτο του πρότυπο, με τον Αϊόμι να τον αντιγράφει και να μαθαίνει όλα τα κομμάτια του συγκροτήματος. Άλλες μεγάλες επιρροές του κιθαρίστα αποτέλεσαν οι Έρικ Κλάπτον, Τζίμι Χέντριξ, Γουές Μοντγκόμερι, κ.α..[5]

Το πρώτο του συγκρότημα ήταν οι Pursuers, παράλληλα με τους οποίους βρήκε δουλειά σε εργοστάσιο της γενέτειρας του. Σε αυτή τη δουλειά έχασε τις άκρες του μεσαίου δαχτύλου και του παράμεσου του δεξιού του χεριού, την τελευταία ημέρα πριν ξεκινήσει περιοδεία σε κλαμπ της Αγγλίας με τους Pursuers. Το ατύχημα αυτό τον οδήγησε σε κατάθλιψη, αλλά όντας ιδιαίτερα επίμονος αποφάσισε να συνεχίσει να παίζει, καλύπτοντας τις κομμένες άκρες με δακτυλήθρες, αρχικά και τελικά οδηγήθηκε σε τεχνικό ιατρικής σιλικόνης για να του δημιουργήσει τις κατάλληλες άκρες για τα δάχτυλα του.[6] Το πείραμα δούλεψε, αλλά ο Αϊόμι χρειάστηκε να χρησιμοποιήσει ιδιαίτερα λεπτές και ελαφριές χορδές, ρυθμίζοντας τις χαμηλά για να ελαχιστοποιήσει την πίεση. Η αλλαγή αυτή οδήγησε στη γέννηση του χέβι μέταλ,[7] με έναν ιδιαίτερα χαμηλό και ζοφερό ήχο, με τον μουσικό να τοποθετεί όσο πιο δυνατά γινόταν τον ενισχυτή του.[8]

Ο Τόνι Αϊόμι σε συναυλία το 1973

Μετά τους Pursuers, ο Αϊόμι έπαιξε με τους The Rockin’ Chevrolets, τους The Birds και τους The Bees, ενώ στα τέλη του 1965 έγινε μέλος των The Rest όπου γνώρισε το ντράμερ Μπιλ Γουόρντ.[9] Τον Ιανουάριο του 1968 εντάχθηκε στους Mythology με τον Γουόρντ να ακολουθεί, ένα μήνα αργότερα. Το συγκρότημα διαλύθηκε το καλοκαίρι εκείνης της χρονιάς και οι Αϊόμι και Γουόρντ σχημάτισαν τους The Polka Tulk Blues Company μαζί με τον παλιό συμμαθητή του Αϊόμι, τραγουδιστή Όζι Όσμπορν, τον ρυθμικό κιθαρίστα Γκίζερ Μπάτλερ, τον κιθαρίστα Τζίμι Φίλιπς και τον σαξοφωνίστα Άλαν Κλαρκ. Το συγκρότημα άλλαξε το όνομα του σε Polka Tulk, πριν οι Φίλιπς και Κλαρκ αποχωρήσουν αφήνοντας το συγκρότημα ως τετραμελές σχήμα.[10]

Στα τέλη του 1968, ο Αϊόμι δέχθηκε πρόταση να γίνει μέλος των Jethro Tull αντικαθιστώντας τον Μικ Άμπρααμς, παίζοντας μαζί τους το κομμάτι "Song for Jeffrey" στο "Rock And Roll Circus" των Rolling Stones, τον Δεκέμβριο του 1968.[11] Κατά τη μικρή συνεργασία του με το συγκεκριμένο συγκρότημα η οποία διήρκεσε μόλις δύο εβδομάδες, πρόλαβε να συγγράψει το τραγούδι "Nothing Is Easy", το οποίο συμπεριλήφθηκε στο άλμπουμ "Stand Up" του 1969.[12] Ο Αϊόμι αποχώρησε λόγω του ότι δεν μπορούσε να συνεργαστεί με το μάνατζμεντ των Jethro Tull.

Ο κιθαρίστας επέστρεψε στους Polka Tulk, οι οποίοι μετονομάστηκαν σε Earth και ξεκίνησαν πρόβες σε έντονους ρυθμούς.[13] Στις αρχές του 1970, είχαν δημιουργήσει τα κομμάτια "Black Sabbath" και "Wicked World". Εκείνο το διάστημα άλλαξαν το όνομα τους σε Black Sabbath, λόγω του ότι υπήρχε ένα άλλο συγκρότημα με το όνομα Earth, το οποίο είχε ήδη γνωρίσει μικρή εμπορική επιτυχία.

Black Sabbath

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κύριο λήμμα: Black Sabbath

Στις 13 Φεβρουαρίου 1970, κυκλοφόρησε το ομώνυμο άλμπουμ του συγκροτήματος μέσω της "Vertigo Records", ηχογραφημένο μέσα σε δύο μόλις ημέρες. Τα σόλο κιθάρας του δίσκου ήταν βασισμένα σε πεντατονικά μινόρε και μπλουζ κλίμακες, με τα ριφ να είναι βαριά και σκοτεινά. Το ταλέντο του Αϊόμι στο να δημιουργεί ριφ κιθάρας ήταν εμφανές, με το ομώνυμο κομμάτι να αποτελεί την επιτομή της δημιουργικότητας του.[14]

Ο δίσκος ανέβηκε στο βρετανικό Top-10, με τη δεύτερη κυκλοφορία τους με τίτλο "Paranoid" να φθάνει στην κορυφή των τσαρτ της πατρίδας τους και να έχει βραβευθεί πλέον ως τετραπλά πλατινένιο.[15] Ακολούθησε το "Master of Reality" στις αρχές του 1971, οδηγώντας το συγκρότημα για πρώτη φορά στο Top-10 του Billboard. Στο συγκεκριμένο άλμπουμ, ο Αϊόμι έπαιξε εκτός από κιθάρα, φλάουτο, πλήκτρα και πιάνο.[16] Επόμενη στούντιο ηχογράφηση των Black Sabbath ήταν το "Volume 4", με το συγκρότημα να πειραματίζεται για πρώτη φορά με τον ήχο του.[17]

Ο Τόνι Αϊόμι το 1978

Το πέμπτο τους άλμπουμ με τίτλο "Sabbath Bloody Sabbath" ηχογραφήθηκε σε ένα κάστρο του 18ου αιώνα στο Γκλάουστερ, όπου έκαναν πρόβες σε κελιά με σκοπό να εμπνευστούν από την ατμόσφαιρα. Στο άλμπουμ συμμετείχε ο κιμπορντίστας των Yes, Ρικ Γουέικμαν, ενώ ο Αϊόμι έπαιξε ηλεκτρική και ακουστική κιθάρα, συνθεσάιζερ, πιάνο, φλάουτο και γκάιντα. Το άλμπουμ ανέβηκε στο # 4 των βρετανικών τσαρτ και έγινε πλατινένιο στις Ηνωμένες Πολιτείες.[18]

Ο επόμενος δίσκος τους ήταν το "Sabotage" του 1975, στου οποίου την παραγωγή συμμετείχε και ο Τόνι Αϊόμι, ο οποίος βραβεύθηκε ως καλύτερος κιθαρίστας της χαρντ ροκ μουσικής, εκείνη τη χρονιά.[19] Στον επόμενο δίσκο τους, αποφάσισαν να επεκτείνουν τον ήχο τους προσθέτοντας τον κιμπορντίστα Τζέρι Γούντρουφ, αλλά το "Technical Ecstasy" ήταν το πρώτο τους στούντιο άλμπουμ το οποίο δεν κατάφερε να μπει στο Top-10 της πατρίδας τους.[20] Τον Οκτώβριο του 1978 κυκλοφόρησαν το "Never Say Die",[21] το τελευταίο τους πριν αποχωρήσει ο Όζι Όσμπορν από το συγκρότημα λόγω προσωπικών προβλημάτων που αντιμετώπισε.[22]

Το 1979, εντάχθηκε στο σχήμα ο πρώην τραγουδιστής των Rainbow, Ρόνι Τζέιμς Ντίο, με τους Black Sabbath να κυκλοφορούν το "Heaven and Hell" τον Απρίλιο του 1980[23] και το "Mob Rules" το Νοέμβριο του 1981.[24] Η νέα σύνθεση βοήθησε το συγκρότημα να εκσυγχρονίσει τον ήχο του και να κερδίσει μία νεότερη γενιά οπαδών, με τον Αϊόμι να διευρύνει τον ήχο του συνεργαζόμενος με την ιδιαίτερη φωνή και τους επικούς στίχους του Ντίο.

Στη συνέχεια της δεκαετίας του '80 και μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '90, ο Αϊόμι ανασχημάτισε το συγκρότημα με σπουδαίους μουσικούς όπως ο πρώην τραγουδιστής των Gillan και των Deep Purple, Ίαν Γκίλαν, ο μπασίστας και τραγουδιστής των Trapeze και των Deep Purple, Γκλεν Χιουζ, ο ιδιαίτερα επιτυχημένος ντράμερ, Κόζι Πάουελ, ο Βίνι Άπις, ο Μπόμπι Ροντινέλι, ο Μπομπ Ντέισλι, ο Νιλ Μάρεϊ, κ.α.. Οι διάφορες συνθέσεις που ακολούθησαν ηχογράφησαν τα "Born Again" το 1983,[25] "The Seventh Star" το 1986, "The Eternal Idol" το 1987,[26] "Headless Cross" το 1989,[27] "TYR" το 1990,[28] "Dehumanizer" το 1992,[29] "Cross Purposes" το 1994[30] και "Forbidden" το 1995.[31]

Από αυτούς τους δίσκους, το "The Seventh Star" προοριζόταν να είναι προσωπικός δίσκος του Αϊόμι, αλλά ενώ οι στίχοι και η μουσική ήταν αποκλειστική δημιουργία του κιθαρίστα, η δισκογραφική εταιρεία απαίτησε να κυκλοφορήσει υπό την επωνυμία των Black Sabbath, ονομαζόμενο "Black Sabbath featuring Tony Iommi".[32]

Οι Black Sabbath το 1999

Το 1996, φήμες ανέφεραν ότι η αρχική σύνθεση των Black Sabbath θα ένωνε τις δυνάμεις της και πάλι, κάτι που πραγματοποιήθηκε τον επόμενο χρόνο με το συγκρότημα να περιοδεύει και να ηχογραφεί το ζωντανό άλμπουμ "Reunion",[33] κερδίζοντας βραβείο "Grammy" για την εκτέλεση του τραγουδιού "Iron Man".[34]

Το 2006 έγιναν μέλη του "Rock and Roll Hall of Fame"[35] και δύο χρόνια αργότερα απονεμήθηκε στον Αϊόμι αστέρι στο "Walk of Stars" του Μπέρμιγχαμ.[36]

Στις 11 Νοεμβρίου 2011, η κλασική σύνθεση των Black Sabbath ανακοίνωσε την επανένωση της για δεύτερη φορά με μία συνέντευξη Τύπου στο κλαμπ "Whisky A Go Go" του Λος Άντζελες.[37] Δύο μήνες αργότερα, ο Αϊόμι διαγνώστηκε με λέμφωμα και αναγκάστηκε να κάνει χημειοθεραπεία ενώ ταυτόχρονα το συγκρότημα δούλευε πάνω στον επόμενο του δίσκο.[38] Ο Μπιλ Γουόρντ αποχώρησε αφήνοντας τα υπόλοιπα μέλη του σχήματος να ολοκληρώσουν τις ηχογραφήσεις με τον πρώην ντράμερ των Rage Against the Machine, Μπραντ Γουίλκ.[39]

Τον Μάιο του 2012, έπαιξαν στη συναυλία για φιλανθρωπικούς σκοπούς στην "02 Academy" του Μπέρμιγχαμ για την κίνηση "Help For Heroes".[40]

Το άλμπουμ "13" κυκλοφόρησε τον Ιούνιο του 2013, ανεβαίνοντας στην κορυφή των τσαρτ και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.[41]

Heaven and Hell

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κύριο λήμμα: Heaven and Hell (συγκρότημα)

Το 2007, μία άλλη επιτυχημένη σύνθεση των Black Sabbath, αυτή με τον Ρόνι Τζέιμς Ντίο στα φωνητικά επανενώθηκε με το όνομα Heaven and Hell. Το συγκρότημα περιόδευσε και ηχογράφησε το άλμπουμ "The Devil You Know" το 2009,[42] όπως και το ζωντανά ηχογραφημένο "Live from Radio City Music Hall" δύο χρόνια νωρίτερα.[43]

Παρ' όλα αυτά, η προσπάθεια τους διακόπηκε λόγω του θανάτου του Ντίο τον Μάιο του 2010 από καρκίνο του στομάχου.[44]

Προσωπικές κυκλοφορίες και άλλες συμμετοχές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1992, ο Αϊόμι συμμετείχε σε συναυλία η οποία έγινε στη μνήμη του τραγουδιστή των Queen, Φρέντι Μέρκιουρι, παίζοντας τέσσερα τραγούδια μαζί με τον φίλο του και επίσης κιθαρίστα, Μπράιαν Μέι.[45]

Ο πρώτος επίσημος, προσωπικός δίσκος του Τόνι Αϊόμι κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2000, με τίτλο "Iommi". Μεταξύ των μουσικών οι οποίοι συμμετείχαν στο άλμπουμ ήταν οι Όζι Όσμπορν, Μπιλ Γουόρντ, Μπράιαν Μέι, Χένρι Ρόλινς, Φιλ Άνσελμο, Ντέιβ Γκρολ, Μπίλι Άιντολ, Πίτερ Στιλ, κ.α..[46]

Το 2002, συμμετείχε στο "Χρυσό Ιωβηλαίο" της βασίλισσας Ελισάβετ, όπου μαζί με τον Όζι Όσμπορν έπαιξαν το τραγούδι "Paranoid".[47]

Ακολούθησε το δεύτερο προσωπικό του άλμπουμ με τίτλο "The 1996 DEP Sessions" με τη συμμετοχή των Γκλεν Χιουζ στα φωνητικά, Ντον Έρεϊ, Τζεφ Νίκολς στα πλήκτρα, κ.α.. Οι ηχογραφήσεις του άλμπουμ είχαν πραγματοποιηθεί οκτώ χρόνια νωρίτερα.[48] Την επόμενη χρονιά κυκλοφόρησε το "Fused" με τον Χιουζ να αναλαμβάνει και πάλι τα φωνητικά.[49]

Το 2011, ο Αϊόμι μαζί με τον τραγουδιστή των Deep Purple, Ίαν Γκίλαν δημιούργησαν το super group WhoCares, με τη συμμετοχή των Νίκο Μακ Μπρέιν των Iron Maiden, Τζον Λορντ των Deep Purple, Τζέισον Νιούστεντ των Metallica, κ.α. με σκοπό να μαζέψουν χρήματα για την ανέγερση σχολείου στην Αρμενία, το οποίο είχε καταστραφεί από σεισμό το 1988.[50]

Την ίδια χρονιά έγραψε την αυτοβιογραφία του με τίτλο "Iron Man: My Journey Through Heaven And Hell With Black Sabbath",[51] ενώ ξεκίνησε να παρουσιάζει τη ραδιοφωνική εκπομπή "Black Sunday" στο σταθμό Planet Rock.[52]

Προσωπική ζωή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις αρχές της δεκαετίας του '70, ο Αϊόμι ήταν παντρεμένος με την Σούζαν Σνόουντεν, με το ντράμερ των Led Zeppelin, Τζον Μπόναμ να να είναι κουμπάρος στο γάμο του. Ο γάμος κράτησε για οκτώ χρόνια, με τον κιθαρίστα να παντρεύεται μία αμερικανίδα που εργαζόταν σαν φωτομοντέλο, τη Μελίντα, το 1980. Το 1983 γέννησε την κόρη του Τόνι-Μαρί Αϊόμι[53] και πήραν διαζύγιο στα μέσα της δεκαετίας του '80. Στις αρχές της δεκαετίας του '90 παντρεύτηκε την Βάλερι Αϊόμι με την οποία χώρισαν λίγα χρόνια αργότερα.

Το 2005 παντρεύτηκε την Μαρία Σγιέχολμ, πρώην τραγουδίστρια του σουηδικού χέβι μέταλ συγκροτήματος Drain STH.

Το 2015, έγινε γνωστό ότι ο Αϊόμι η περιοδεία των Black Sabbath με τίτλο "The End" θα ήταν η τελευταία τους λόγω του καρκίνου του Αϊόμι που έκανε την εμφάνιση του.[54] Στις 11 Αυγούστου, ανακοινώθηκε ότι ο καρκίνος βρίσκεται σε ύφεση και η κατάσταση του γίνεται καλύτερη.[55]

Δισκογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

με τους Black Sabbath

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προσωπική καριέρα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

με τους Heaven and Hell

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Άλλες συνεργασίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Various Artists – Heavy Metal Soundtrack (1981)
  • Various Artists – Rock Aid Armenia (1989)
  • Queen & Various Artists – The Freddie Mercury Tribute Concert (1992)
  • Diamond Head – Death and Progress (1993)
  • Ozzy Osbourne – Live & Loud (1993)
  • Cathedral – The Carnival Bizarre (1995)
  • Various Artists - Twang! – A Tribute to Hank Marvin & The Shadows (1996)
  • Ozzy Osbourne – The Ozzman Cometh (1997)
  • Necromandus – Orexis of Death (1999)
  • Various Artists – Party at the Palace: The Queen’s Concerts, Buckingham Palace (2002)
  • Ian Gillan – Gillan's Inn (2006)
  • Ian Gillan & Tony Iommi (WhoCares) – Ian Gillan & Tony Iommi: WhoCares (2012)

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ (Αγγλικά) Internet Movie Database. nm0409546. Ανακτήθηκε στις 13  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. ola2002151393. Ανακτήθηκε στις 23  Νοεμβρίου 2019.
  3. ↑ «100 Greatest Guitarists: Tony Iommi | Rolling Stone». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2013. 
  4. ↑ «Tony Iommi's fingertips». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2013. 
  5. ↑ «My early influences were the Shadows, who were an English instrumental band». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Σεπτεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2013. 
  6. ↑ «10 Things You May Not Know About Tony Iommi». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Σεπτεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2013. 
  7. ↑ «Tony Iommi: The Eternal Idol». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2013. 
  8. ↑ Tony Iommi: I'll try anything to sound heavier
  9. ↑ Black Sabbath - Brumbeat
  10. ↑ «Famous Bands' Awful Original Names». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Αυγούστου 2013. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2013. 
  11. ↑ Jethro Tull - A Song for Jeffrey - YouTube
  12. ↑ Jethro Tull, Stand Up
  13. ↑ Black Sabbath - The Lost Acetates and Early Recordings
  14. ↑ Black Sabbath Black Sabbath
  15. ↑ Black Sabbath, Paranoid
  16. ↑ Black Sabbath - Master of Reality
  17. ↑ Black Sabbath, Vol. 4
  18. ↑ Sabbath: The 'sunny' side of darkness
  19. ↑ Black Sabbath – Sabotage
  20. ↑ Technical Ecstasy, Black Sabbath
  21. ↑ Black Sabbath, Never Say Die!
  22. ↑ Ozzy kicked out of Black Sabbath
  23. ↑ Black Sabbath, Heaven & Hell
  24. ↑ Black Sabbath, Mob Rules
  25. ↑ Black Sabbath Born Again
  26. ↑ Black Sabbath, The Eternal Idol
  27. ↑ Headless Cross, Black Sabbath
  28. ↑ Tyr, Black Sabbath
  29. ↑ Black Sabbath, Dehumanizer
  30. ↑ Cross Purposes, Black Sabbath
  31. ↑ Forbidden, Black Sabbath
  32. ↑ Seventh Star, Black Sabbath
  33. ↑ «BLACK SABBATH REUNION ALBUM». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2013. 
  34. ↑ BLACK SABBATH WINS GRAMMY AWARD FOR IRON MAN
  35. ↑ Black Sabbath: inducted in 2006 | The Rock and Roll Hall of Fame
  36. ↑ Walk of Stars
  37. ↑ «Black Sabbath Holding L.A. Press Conference on 11/11/11». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2013. 
  38. ↑ Tony Iommi to undergo treatment for lymphoma
  39. ↑ «Black Sabbath Announce New Album Produced by Rick Rubin». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Νοεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2013. 
  40. ↑ Black Sabbath Birmingham O2 Academy Review: Five Reasons Black Sabbath Ruled (Setlist Included)
  41. ↑ BLACK SABBATH’S NEW ALBUM ‘13’ DEBUTS AT NO. 1 ON BILLBOARD 200 CHART
  42. ↑ Heaven & Hell Feeling Devilish On New Album
  43. ↑ Heaven And Hell Live Radio City Music Hall
  44. ↑ «Ronnie James Dio Dead At 67». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2013. 
  45. ↑ The Freddie Mercury Tribute Concert: The Definitive Edition
  46. ↑ Tony Iommi – Iommi
  47. ↑ Black Sabbath - Ozzy Osbourne - Phil Collins - Paranoid (Live Queen Golden Jubilee) video
  48. ↑ The 1996 DEP Sessions, Iommi
  49. ↑ Fused, Iommi
  50. ↑ Ian Gillan talks exclusively about WhoCares charity project with Tony Iommi
  51. ↑ TONY IOMMI, ‘IRON MAN’ – BOOK REVIEW
  52. ↑ BLACK SABBATH's TONY IOMMI: Playlist For Inaugural 'Black Sunday' Show Available
  53. ↑ HIM Guitarist Engaged To TONY IOMMI's Daughter
  54. ↑ OZZY OSBOURNE: 'It's The End Of BLACK SABBATH, Believe Me'
  55. ↑ Black Sabbath guitarist Tony Iommi wins battle with cancer

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επίσημη ιστοσελίδα του Τόνι Αϊόμι