Osvaldo Aranha

Osvaldo Aranha

Biografía
Nacemento	15 de febreiro de 1894 Alegrete, Brasil
Morte	27 de xaneiro de 1960 (65 anos) Río de Xaneiro, Brasil
Ministro da Fazenda do Brasil ^(pt)
16 de xuño de 1953 – 24 de agosto de 1954
Presidente da Asemblea Xeral das Nacións Unidas
20 de marzo de 1947 – 1948 ← Paul-Henri Spaak – José Arce →
Embaixador
Datos persoais
Residencia	Río Grande do Sur
Educación	Faculdade de Direito da Universidade Federal do Rio de Janeiro ^(pt) - Grao en Leis (–1916)
Actividade
Ocupación	diplomático, avogado, político
Partido político	Partido Republicano Rio-grandense ^(pt)
Premios
Gran Cruz 1ª clase da Orde ao Mérito da República Federal Alemá  Gran Cruz da Orde Militar de Cristo  Gran Cruz da Orde de Santiago da Espada
Sinatura

Osvaldo Euclides de Sousa Aranha ^{[1] [2]} GCC • GCSE nado o 15 de febreiro de 1894 e finado o 27 de xaneiro de 1960 no Río de Xaneiro, foi un político, diplomático e avogado brasileiro, que acadou protagonismo nacional en 1930 baixo o goberno de Getúlio Vargas. ^[3]

É coñecido na política internacional por facer presión para a creación do Estado de Israel como xefe da delegación brasileira ante as Nacións Unidas (ONU) e foi presidente da Asemblea Xeral da ONU en 1947.^[4] Como xefe da delegación, foi presidente da primeira sesión extraordinaria da Asemblea Xeral das Nacións Unidas en 1947 ^{[5] [6]} durante a votación da AXNU 181 sobre o plan de partición das Nacións Unidas para Palestina, na que adiou a votación por tres días para garantir a súa aprobación.^[7] Polos seus esforzos na situación palestina, foi indicado para o Premio Nobel da Paz de 1948.^[8]

Traxectoria

Primeiros anos

Fillo de Luísa de Freitas Vale Aranha, por quen foi alfabetizado, e do coronel da Guarda Nacional e fazendeiro Euclides Egídio de Sousa Aranha (1864-1929), propietario da estância (gandería) Alto Uruguai, en Itaqui (interior do Río Grande do Sul). Pasou a súa infancia en Alegrete, a cidade que fundara o seu avó.

Asistiu ao Colexio Militar e á Facultade de Ciencias Xurídicas e Sociais do Río de Janeiro, na actualidade a Facultade Nacional de Dereito da Universidade Federal do Río de Xaneiro. Tamén estudou en París antes de exercer a avogacía no seu estado natal e ingresar na política.

En 1923, cando estalou a loita fratricida entre os "chimangos" (aliados de Borges de Medeiros - presidente do Estado) e os "maragatos" (opositores á súa quinta reelección), tomou as armas e loitou a favor do sistema republicano de Borges de Medeiros.

En 1925 foi prefeito de Alegrete. Despois introduciu moitas modernizacións, como o sistema de sumidoiros da cidade. Coa súa peculiar diplomacia conseguiu a paz entre as familias separadas polos conflitos políticos de 1923.

Dous anos despois foi elixido deputado federal. En 1928 pasou a ser secretario de Interior, onde dedicou grandes esforzos a labores educativas.

Proxección nacional

De esquerda a dereita: Waldemar Falcão, Almirante Guilhem, Osvaldo Aranha, Souza Costa e Getúlio Vargas, 1939. Arquivo Nacional.

Amigo de Getúlio Vargas, foi o gran articulador da campaña da Alianza Liberal nas eleccións, actuando entre bastidores para organizar o levantamento armado que derrotou a Washington Luís e fixo realidade a Revolución de 1930.

Ante a vitoria do movemento, Osvaldo Aranha negociou coa Junta Governativa Provisória de 1930, no Río de Xaneiro, a entrega do goberno a Vargas. Posteriormente, foi nomeado Ministro da Xustiza e, en 1931, Ministro de Facenda. Neste cargo, impulsou o cobro de préstamos que os estados e municipios tiñan contratado no estranxeiro, no período anterior a 1930, con vistas á consolidación global da débeda externa brasileira.

Excluído do proceso político de elección do interventor en Minas Xerais, Osvaldo Aranha renunciou ao seu cargo en 1934. No mesmo ano, aceptou o cargo de embaixador en Washington.

Nese período como embaixador, ficou impresionado coa democracia estadounidense. Actuou sempre en defensa das relacións brasileiras cos Estados Unidos e fíxose amigo persoal do presidente Franklin Delano Roosevelt. Prestixiado no seu cargo, foi convidado a palestras por todo o país.

O 20 de xaneiro de 1934 recibiu a Gran Cruz da Orde Militar de Sant'Iago da Espada de Portugal.^[9]

Dimitiu como embaixador por non aceptar os camiños que Brasil trazara coa declaración do Estado Novo en 1937. En marzo de 1938, foi convencido polo seu amigo Vargas para asumir o Ministerio de Asuntos Exteriores e, nese cargo, loitou contra elementos xermanófilos dentro do Estado Novo, na procura dunha relación máis estreita cos Estados Unidos, no período convulso antes da Segunda guerra mundial. Baixo a súa dirección, o Itamaraty (Ministério das Relações Exteriores) sufriu importantes reformas administrativas.

Proxección internacional

Osvaldo Aranha preside a Asemblea das Nacións Unidas, 1947. Arquivo Nacional.

No proceso de implicación brasileira na Segunda guerra mundial, Aranha xogou un papel fundamental, representando a ala pan-americanista no goberno, defendendo a alianza con Estados Unidos, sempre en oposición aos xefes militares, liderados principalmente polo Ministro da Guerra, Eurico Gaspar Dutra, que eran partidarios do achegamento á Alemaña nazi.

Na Conferencia de Río, en xaneiro de 1942, presidida por Osvaldo Aranha, Brasil e todos os países americanos decidiron cortar as relacións cos países do Eixo, agás Arxentina e Chile, que o farían máis tarde. A decisión foi unha vitoria para as conviccións panamericanas de Aranha.

En 1944 Aranha dimite como chanceler, tras quedar debilitado no goberno e polo feche da Sociedade dos Amigos da América, da que era vicepresidente. Para moitos observadores da época, Aranha era o candidato natural nas eleccións de 1945, pero a súa escasa base política e a súa fidelidade a Vargas impedironlle presentarse ás eleccións.

Osvaldo Aranha conversa nas Nacións Unidas cos embaixadores do Líbano e Iraq, 1947. Arquivo Nacional.

Regresou á escena política en 1947, como xefe da delegación brasileira ante as recentemente creadas Nacións Unidas (ONU). Presidiu a Segunda Asemblea Xeral da ONU que votou o Plan da ONU para a partición de Palestina en 1947, que culminou coa creación do Estado de Israel, feito que lle valeu a Aranha a gratitude dos xudeus sionistas polas súas accións.

En 1953, durante a segunda administración de Vargas, regresou ao Ministerio de Facenda e introduciu reformas co obxectivo de estabilizar a caótica situación económica que atravesaba o país. Coa tráxica morte do seu amigo Vargas, Osvaldo Aranha retírase do goberno e comeza a centrarse nos seus negocios persoais e na lei. Durante o goberno de Juscelino Kubitschek, regresou á ONU, á fronte da delegación brasileira, para rematar con éxito a súa carreira política.

O 31 de maio de 1958 recibiu a Gran Cruz da Orde Militar de Cristo de Portugal.^[9]

Pasamento

Placa en memoria de Osvaldo Aranha en Xerusalém.

Na noite do 27 de xaneiro de 1960, Osvaldo Aranha morreu dun infarto na rúa Cosme Velho nº 415, no Río de Xaneiro.^[10] O seu funeral, ao que asistiron miles de persoas, reuniu aos principais nomes da política brasileira, entre eles o presidente Kubitschek (que foi un dos que levaba o cadaleito de Aranha), Tancredo Neves e Horácio Lafer.

Homenaxes

Por ter sido un dos articuladores da creación do estado de Israel, foi homenaxeado prestando o seu nome a unha rúa de Tel Aviv, Israel.^[11] Polo mesmo motivo, tamén hai unha rúa que leva o seu nome en Beersheba, Israel, situada no campus universitario Ben-Gurion do Néguev. Tamén hai unha praza en Xerusalém que leva o seu nome e unha rúa en Ramat Gan. En Porto Alegre en 1930 foi homenaxeado a través da avenida Osvaldo Aranha, situada no Bairro Bom Fim, onde viven centos de familias inmigrantes xudías. Tamén foi homenaxeado na cidade de São Paulo (no barrio do Brooklin), coa creación do Ginásio Estadual Vocacional Oswaldo Aranha, escola que formaba parte do SEV (Serviço de Ensino Vocacional).

O filete à Osvaldo Aranha é un prato típico carioca, bautizado en homenaxe ao político.^[12]

Ingresou no "Livro dos Heróis e Heroínas da Pátria" o 17 de abril de 2020.^[13]

Familia e acervo

En 1940.

Membro dunha familia tradicional do sueste do Brasil, a cidade de Campinas, no Estado de São Paulo: os Sousas Aranha; era bisneto da vizcondesa de Campinas, María Luzia de Sousa Aranha. Neto de Martim Egídio de Sousa Aranha (1839-1884) e Talvina do Amaral Nogueira. Tamén era membro doutra familia tradicional do sueste do Brasil e do Rio Grande do Sul, os Freitas Vale, sendo descendente do barón de Ibirocaí, primo do ministro de Asuntos Exteriores Ciro de Freitas Vale, sobriño do senador Eurico de Freitas Vale e curmán do senador José de Freitas Vale. Casou con Delminda Benvinda Gudolle, e os seus fillos foron: Luísa Zilda Aranha, que casou con Sérgio Correia Afonso da Costa, Euclides Aranha, Osvaldo Aranha e Delminda Gudolle Aranha, que casou co embaixador Antônio Correia do Lago, pais do libreiro e coleccionista Pedro Correia do Lago.^[14]

Herdou dos seus pais unha extensa propiedade rural e o gusto polos libros. Lector compulsivo, adoraba escribir cartas e publicou discursos e conferencias. Entre os seus autores preferidos estaban Victor Hugo, Eça de Queirós, Joaquim Nabuco, Machado de Assis e, aínda que non era positivista, gustaba de ler as obras do filósofo Augusto Comte.^[15]

Unha análise exhaustiva da súa colección de libros é realizada por profesores da Universidade da Rexión Campanha de Alegrete, en Rio Grande do Sul. En total, 11.485 volumes están rexistrados na súa biblioteca persoal. Os profesores pretenden esbozar un novo perfil da personalidade histórica de Osvaldo Aranha. Os traballos do xurista Rui Barbosa, estadista e ministro de Facenda da República, ocupan un lugar destacado no seu acervo. Inicialmente con 4.585 libros, a colección foi doada polo propio Osvaldo en 1942, e posteriormente, en 1962, máis de 7.000 exemplares de diversas obras foron doados pola familia do exministro. Ademais, a colección tamén comprende máis de mil recortes de xornais, realizados a petición do diplomático, sobre o publicado na prensa sobre el: estes recortes forman parte da colección do Museo Oswaldo Aranha, tamén en Alegrete. Entre os tesouros da colección atópase a colección do xornal A Federação (1884-1937), órgano oficial do Partido Republicano do Rio Grande, autografiada polo líder federalista Joaquim Francisco de Assis Brasil. Entre os seus netos, Osvaldo Aranha tivo a Pedro Corrêa do Lago, un recoñecido escritor,^[16] e a André Corrêa do Lago, ^[17] embaixador do Brasil na India no momento en que axudou a desbloquear o transporte de vacinas desde a India na pandemia de coronavirus,^[18] nun momento no que o Brasil afrontaba grandes dificultades polo esgotamento de Ernesto Araújo, entón ministro de Asuntos Exteriores, que se enfrontaba a impasses coa China e a India.^[19]

Notas

1. "Verbete biográfico; Osvaldo Euclides de Sousa Aranha". www.fgv.br. 
2. O nome do biografado era Oswaldo Euclydes de Souza Aranha na ortografía de orixe.
3. Osvaldo Aranha Arquivado 29 de xuño de 2011 en Wayback Machine. from U·X·L Newsmakers, via findarticles.com
4. "Presidents of the General Assembly of the United Nations". Consultado o 2021-02-13. 
5. "Tradição do Brasil abrir a Assembleia da ONU começou com Oswaldo Aranha". Folha de S.Paulo. 20 de setembro de 2016. Consultado o 30 de xaneiro de 2018. 
6. Moreira, Regina da Luz (2001). Abreu, ed. Aranha, Osvaldo v. 1. Rio de Janeiro. pp. 281–310. ISBN 8522503419. Arquivado dende o orixinal o 26 de xaneiro de 2022. Consultado o 19 de agosto de 2022. 
7. Servant of God: a personal narrative, Muhammad Zafrulla Khan, 1983 Pakistan's representative Muhammad Zafarullah Khan: "At about lunch time [on 26 November] a rumour was heard that the president [of the Assembly] did not intend to proceed to the vote that day... His excuses were flimsy, but he was adamant. At the end of the afternoon sitting he adjourned the session to Friday morning. On Thursday President Truman put through personal telephone calls to certain heads of state and persuaded them to shift their position on the question of the partition of Palestine from opposition to support." O representante de Paquistán, Muhammad Zafarullah Khan: "Aproximadamente á hora do xantar [o 26 de novembro] escoitouse un rumor de que o presidente [da Asemblea] non tiña a intención de proceder á votación ese día... As súas escusas eran débiles, pero foi inflexible. Ao final da sesión da tarde, aprazou a sesión para o venres pola mañá. O xoves o presidente Truman fixo chamadas telefónicas persoais a certos xefes de Estado e convenceunos para que cambiasen a súa posición sobre a cuestión da partición de Palestina de oposición a apoio".
8. "Nobel Nomination Database: Oswaldo Euclides de Sousa Aranha". Consultado o 15 de febreiro de 2019. 
9. "Cidadãos Estrangeiros Agraciados com Ordens Portuguesas". Resultado da busca de "Osvaldo Aranha". Consultado o 2016-04-03. 
10. "Banco de Dados Folha - Acervo de Jornais". Consultado o 2021-02-13. 
11. "5 Things You Need to Know About… Oswaldo Aranya". streets of israel (en inglés). 2014-02-26. Consultado o 2022-01-29. 
12. "Conheça o Filé Oswaldo Aranha » Papo de Bar" (en portugués). 2012-11-15. Consultado o 2021-02-13. 
13. "L13991". Consultado o 2021-02-13. 
14. "Pedro Corrêa do Lago". Arquivado dende o orixinal o 2010-01-20. Consultado o 2013-01-14. 
15. "OSVALDO ARANHA - POLITICO - (65 anos) * Alegrete, RS (15/02/1894) + Rio de Janeiro, RJ (27/01/1960) - AQUARIO" (en portugués). Consultado o 2022-01-29. 
16. "Pedro Correa do Lago lança a fotobiografia do avó, Oswaldo Aranha" (en portugués). Consultado o 2021-02-13. 
17. "Oscar Niemeyer projeta memorial em homenagem a Oswaldo Aranha, no Rio Grande do Sul" (en portugués). 2012-02-23. Consultado o 2021-02-13. 
18. "Bolsonaro planeja reforma ministerial a conta-gotas para testar fidelidade de centrão | Política Livre" (en inglés). Consultado o 2021-02-13. 
19. "Carla Araújo - Diplomatas admitem falha com Índia e China e tentam reverter desgaste" (en portugués). Consultado o 2021-02-13. 

Véxase tamén

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  Osvaldo Aranha

Bibliografía

• "Tesouros de Oswaldo Aranha" por Dagoberto Souto Maior (xornalista), Río de Xaneiro, marzo de 2007.
• VIEIRA, Márcio José. A Atuação de Oswaldo Aranha no Processo de Engajamento do Brasil na Segunda Guerra Mundial ao lado dos Estados Unidos. Disponíbel enbr.monografias.com e scribd.com. Consultado en 15 de xuño de 2009.
• "Oswaldo Aranha, A Estrela da Revolução", por Aspásia Camargo, João Hermes Pereira de Araújo, Mário Henrique Simonsen, São Paulo, 1996, Ed Mandarim.
• "O Anti-Semitismo na era Vargas" por Maria Luíza Tucci Carneiro (historiadora), Rio de Xaneiro, 2001.

Ligazóns externas

A Galicitas posúe citas sobre:  Osvaldo Aranha

• http://www.un.org/ga/55/president/bio02.htm
• http://www.conib.org.br/60anos/bio.htm