Festiwal szachowy w Biel/Bienne – najstarszy i najsilniej obsadzony cykliczny turniej szachowy organizowany w Szwajcarii. Pierwsza edycja odbyła się w roku 1968 w formule otwartej. Od roku 1977 rozgrywany jest główny turniej kołowy w obsadzie arcymistrzowskiej. W dotychczasowej historii festiwalu w turnieju głównym triumfowali mistrzowie świata Anatolij Karpow, Viswanathan Anand i Magnus Carlsen oraz wicemistrzowie: Wiktor Korcznoj, Wasyl Iwanczuk, Jan Timman i Aleksiej Szyrow. W turniejach otwartych wielokrotnie startowali polscy zawodnicy, z których największy sukces odniósł w 2006 r. Bartosz Soćko, zajmując I miejsce.
Od 2011 r. zwycięzcę turnieju głównego zaczęto wyłaniać na podstawie punktacji preferującej jak najwięcej wygranych partii (3 pkt za zwycięstwo, 1 pkt za remis i 0 pkt za porażkę).
W Biel zorganizowano również trzy turnieje międzystrefowe (eliminacje mistrzostw świata): w roku 1976 zwyciężył Bent Larsen, w 1985 – Rafajel Wahanian, a w 1993 – Boris Gelfand. W latach tych nie rozegrano turniejów arcymistrzowskich, ich rolę pełniły niejako turnieje międzystrefowe.
Lp.
|
Rok
|
Turniej arcymistrzowski
|
Główny turniej otwarty
|
1 |
1968 |
|
Edwin Bhend
|
2 |
1969 |
|
Jan Timman
|
3 |
1970 |
|
Predrag Ostojić
|
4 |
1971 |
|
Stanimir Nikolić
|
5 |
1972 |
|
Milan Vukić
|
6 |
1973 |
|
Milan Vukić, János Flesch
|
7 |
1974 |
|
Bela Soos
|
8 |
1975 |
|
Mišo Cebalo, John Pigott, David Parr
|
9 |
1976 |
|
Dragutin Šahović, Radovan Govedarica
|
10 |
1977 |
Anthony Miles |
Miguel Quinteros
|
11 |
1978 |
|
Charles Partos
|
12 |
1979 |
Wiktor Korcznoj |
Jehuda Gruenfeld, Jean Hebert
|
13 |
1980 |
Jehuda Gruenfeld |
Israel Zilber, Josip Rukavina Beat Züger, Peter Scheeren
|
14 |
1981 |
Eric Lobron, Vlastimil Hort |
Nathan Birnboim, Laszlo Karsa Ron Henley, Eduard Meduna
|
15 |
1982 |
John Nunn, Florin Gheorghiu
|
Ivan Nemet
|
16 |
1983 |
Anthony Miles, John Nunn
|
Jaan Eslon
|
17 |
1984 |
Vlastimil Hort, Robert Hübner |
Carlos Garcia Palermo
|
18 |
1985 |
|
Ian Rogers, Alon Greenfeld
|
19 |
1986 |
Lew Poługajewski, Eric Lobron |
Daniel Cámpora
|
20 |
1987 |
Boris Gulko |
Lew Gutman
|
21 |
1988 |
Ivan Sokolov, Boris Gulko |
Giennadij Kuźmin
|
22 |
1989 |
Wasyl Iwanczuk |
Matthias Wahls
|
23 |
1990 |
Anatolij Karpow |
Wiktor Gawrikow
|
24 |
1991 |
Aleksiej Szyrow |
Zurab Sturua
|
25 |
1992 |
Anatolij Karpow |
Aleksander Szabałow
|
26 |
1993 |
|
Wadim Miłow
|
27 |
1994 |
Wiktor Gawrikow |
Utut Adianto
|
28 |
1995 |
Aleksiej Driejew |
Igor Glek
|
29 |
1996 |
Anatolij Karpow |
Zurab Sturua
|
30 |
1997 |
Viswanathan Anand |
Ildar Ibragimow
|
31 |
1998 |
Mladen Palac |
Milos Pavlović
|
32 |
1999 |
Jeroen Piket |
Wadim Miłow
|
33 |
2000 |
Piotr Swidler |
Borys Awruch
|
34 |
2001 |
Wiktor Korcznoj |
Borys Awruch
|
35 |
2002 |
Ilja Smirin |
Milos Pavlović, Dan Zoler, Borys Awruch Christian Bauer, Julen Luís Arizmendi Martínez
|
36 |
2003 |
Aleksandr Moroziewicz |
Michaił Ułybin
|
37 |
2004 |
Aleksandr Moroziewicz |
Christian Bauer
|
38 |
2005 |
Boris Gelfand, Andrij Wołokitin |
Michaił Kobalija
|
39 |
2006 |
Aleksandr Moroziewicz |
Bartosz Soćko, Borys Awruch Laurent Fressinet, Leonid Kritz
|
40 |
2007 |
Magnus Carlsen, Aleksander Oniszczuk |
Michaił Ułybin
|
41 |
2008 |
Jewgienij Aleksiejew, Leinier Domínguez Pérez |
Władimir Biełow
|
42 |
2009 |
Maxime Vachier-Lagrave |
Boris Graczow
|
43 |
2010 |
Fabiano Caruana, Nguyễn Ngọc Trường Sơn Maxime Vachier-Lagrave |
Aleksander Riazancew, Nadieżda Kosincewa Leonid Kritz, Sébastien Feller, Christian Bauer Witalij Hołod, Sébastien Mazé
|
44 |
2011 |
Magnus Carlsen |
Ni Hua
|
45 |
2012 |
Wang Hao |
Igor Kurnosow, Siergiej Mowsesjan, Romain Édouard
|
46 |
2013 |
Étienne Bacrot, Maxime Vachier-Lagrave Ding Liren, Ołeksandr Moisejenko |
Pentala Harikrishna
|
47 |
2014 |
Maxime Vachier-Lagrave |
Baskaran Adhiban
|