Do dróg wojewódzkich zalicza się drogi stanowiące połączenia między miastami, mające znaczenie dla województwa i drogi o znaczeniu obronnym niezaliczone do dróg krajowych. Zaliczenie do kategorii dróg wojewódzkich oraz ustalenie ich przebiegu następuje w drodze uchwały sejmiku województwa[1].
Na drogach wojewódzkich ruchem zarządza marszałek województwa, z wyjątkiem dróg położonych w miastach na prawach powiatu, gdzie zarządza nimi prezydent miasta[2]. Sejmiki wszystkich województw powołały własne jednostki organizacyjne – zarządy dróg wojewódzkich, wykonujące obowiązki zarządcy dróg wojewódzkich na terenie danego województwa.
Numerację dróg wojewódzkich prowadzi GDDKiA. Drogi wojewódzkie w Polsce oznacza się trzycyfrowym numerem drogi pisanym czarnymi cyframi na żółtym tle (znak E-15b)[3], choć na przełomie XX i XXI wieku posiadały oznaczenia nawet cztero- i pięciocyfrowe[4]. Do końca 2000 r. oznaczenia dróg wojewódzkich mogły mieć również taką samą kolorystykę, jak w przypadku dróg krajowych[5]. Drogowskazy wskazujące na drogi wojewódzkie mają zielone tło.
Według stanu na 31 grudnia 2020 sieć dróg wojewódzkich w Polsce wynosiła 29 164,2 km, z czego 29 126,7 km stanowiły drogi o nawierzchni twardej, a 37,5 km – drogi utwardzone[8].
Aktualnie obowiązujący wykaz dróg wojewódzkich ogłoszony został Zarządzeniem Nr 7 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 10 kwietnia 2024 r. w sprawie nadania numerów drogom wojewódzkim[9].
Drogi wojewódzkie wprowadzono w 1920[10], jako jedną z kategorii dróg publicznych. Kategoria ta obejmowała odcinki dróg mające znaczenie ekonomiczno-komunikacyjne dla województw. Za budowę nowej drogi, przeniesienie całej lub fragmentów do innej kategorii oraz zaliczenie do kategorii dróg wojewódzkich i zaniechanie odpowiadał wojewódzki związek samorządowy[10].
Drogi wojewódzkie funkcjonowały do sierpnia 1956 r.[11], kiedy to zostały włączone do kategorii dróg państwowych[12]. Ponownie wprowadzono je w 1985 r.[13], a rok później przypisano im pięciocyfrowe oznaczenia, z których pierwsze dwie cyfry stanowiły wyróżnik województwa[14][15] .
W latach 1999–2000 drogi wojewódzkie posiadały numery jedno-, dwu-, trzy-, cztero- oraz pięciocyfrowe[4]. Najniższy numer miała wtedy droga nr 2 z przebiegiem droga 719 – droga 7 (przejście przez Warszawę), zaś najwyższy był przydzielony do drogi 47842, łączącej Smolec z Mokronosem Dolnym[4] (następnie do 2019 r.[16] o nr 370).
Do 13 marca 2021, na podstawie ustawy o drogach publicznych, na drogach wojewódzkich dozwolony był ruch pojazdów o nacisku pojedynczej osi napędowej do 8 ton[17], z wyjątkiem wyznaczonych odcinków o podwyższonej nośności do 10 ton[18].
Od 13 marca 2021, na mocy ustawy z 18 grudnia 2020 r., na wszystkich drogach tej kategorii została podwyższona nośność do 11,5 tony z wyłączeniem fragmentów objętych zakazem wjazdu dla samochodów o nacisku pojedynczej osi przekraczającym 10 lub 8 ton[19], oznakowanych znakiem zakazu B-19. Wraz z wejściem w życie ustawy przestało obowiązywać rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 21 kwietnia 2017 r.
Zarządzenie Nr 9 Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych z dnia 12 czerwca 2001 r. zmieniające zarządzenie w sprawie nadania numerów dla dróg wojewódzkich
§ 65. (...) 3. Znaki E-15a i E-15b o tle barwy żółtej i napisie barwy czarnej wskazują drogi, których zarządcą jest organ samorządu terytorialnego.
Rozporządzenie Ministrów Transportu i Gospodarki Morskiej oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 czerwca 1999 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych. (Dz.U. z 1999 r. nr 58, poz. 622)
↑ abcRozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998 r. w sprawie ustalenia wykazu dróg krajowych i wojewódzkich (Dz.U. z 1998 r. nr 160, poz. 1071).
Rozdział 8 Przepisy przejściowe i końcowe § 113 (...) 2. Do dnia 31 grudnia 2000 r.: (...) 2) dopuszcza się stosowanie znaków E-15a i E-15b o tle barwy czerwonej i napisie barwy białej do oznakowania dróg, których zarządcą jest organ samorządu terytorialnego.
Rozporządzenie Ministrów Transportu i Gospodarki Morskiej oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 czerwca 1999 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych. (Dz.U. z 1999 r. nr 58, poz. 622)
Art. 3. Do kategorii dróg państwowych należy zaliczać w szczególności:
(...)
2) drogi łączące ze sobą miejscowości będące siedzibami wojewódzkich rad narodowych
Art. 41. 1. Po drogach publicznych dopuszcza się ruch pojazdów o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi napędowej do 11,5 t, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.
2. Minister właściwy do spraw transportu ustala, w drodze rozporządzenia, wykaz:
1) dróg krajowych oraz dróg wojewódzkich, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej
osi do 10 t,
2) dróg krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 8 t
– mając na uwadze potrzebę ochrony dróg oraz zapewnienia ruchu tranzytowego.
3. Drogi wojewódzkie inne niż drogi określone na podstawie ust. 2 pkt 1, drogi powiatowe oraz drogi gminne stanowią sieć dróg, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 8 t.
↑Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 21 kwietnia 2017 r. w sprawie wykazu dróg krajowych oraz dróg wojewódzkich, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 10 t, oraz wykazu dróg krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 8 t (Dz.U. z 2017 r. poz. 878).
↑Ustawa z dnia 18 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 54).
.jpg)
_-_panoramio.jpg)
.jpg)
.jpg)
.JPG)
.jpg)
_Krynica_Morska-Piaski.jpg)
