Đào Đức

Nghệ sĩ nhân dân

Đào Đức
Thông tin cá nhân
Sinh
Tên khai sinh	Đào Đức
Ngày sinh	(1928-02-15)15 tháng 2, 1928
Nơi sinh	Nam Định
Mất	2007 (78–79 tuổi)
Giới tính	nam
Quốc tịch	Việt Nam
Nghề nghiệp	Họa sĩ thiết kế
Gia đình
Con cái	Đào Hải Phong
Lĩnh vực	Điện ảnh
Danh hiệu	Nghệ sĩ nhân dân (1997)
Sự nghiệp điện ảnh
Thể loại	Phim truyện
Tác phẩm	Mối tình đầu Đến hẹn lại lên Đêm hội Long Trì
Sự nghiệp hội họa
Đào tạo	Trường Cao đẳng Mỹ thuật Việt Nam
Thể loại	Tranh sơn dầu Tranh cổ động Ký họa
Tác phẩm	Nẻo đường kháng chiến Giặc phá ta cứ đi
Giải thưởng
Liên hoan phim Việt Nam 1973 Họa sĩ xuất sắc
Liên hoan phim Việt Nam 1980 Họa sĩ xuất sắc
Liên hoan phim Việt Nam 1983 Họa sĩ xuất sắc
Liên hoan phim Việt Nam 1990 Họa sĩ xuất sắc
x • t • s

Đào Đức (15 tháng 2 năm 1928 – 2007) là một họa sĩ thiết kế điện ảnh người Việt Nam. Ông đã tham gia thiết kế mỹ thuật cho nhiều bộ phim thời chiến như Chung một dòng sông, Vũ kịch ngọn lửa Nghệ Tĩnh và đã 4 lần đoạt giải họa sĩ xuất sắc tại Liên hoan phim Việt Nam.

Cuộc đời

Đào Đức sinh ngày 15 tháng 2 năm 1928 trong một gia đình Nho học ở thành phố Nam Định. Bố của ông là một nhà Nho, có 5 người con và là người trực tiếp dạy chữ Quốc ngữ cho các con, anh trai của ông là giáo sư, nhà giáo nhân dân Đào Văn Tiến.^[1] Năm 1945, khi mới 17 tuổi, ông tham gia Mặt trận Việt Minh, với công việc vẽ pano, tranh cổ động tuyên truyền cho cách mạng. Đào Đức là 1 trong 22 sinh viên của Trường Cao đẳng Mỹ thuật Việt Nam trong kháng chiến ở Đại Từ, Thái Nguyên từ năm 1949 do danh họa Tô Ngọc Vân giảng dạy.^[1] Năm 1953, sau khi vừa tốt nghiệp Cao đẳng Mỹ thuật kháng chiến, ông đã được đạo diễn Phạm Văn Khoa mời về Đồi Cọ (Thái Nguyên) cùng xây dựng Xưởng phim truyện đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.^[2] Năm 1959, Đào Đức tham gia làm họa sĩ thiết kế cho bộ phim Chung một dòng sông, phim truyện đầu tiên của miền Bắc Việt Nam sau năm 1954 và cũng là bộ phim truyện đầu tiên của điện ảnh cách mạng Việt Nam, đưa ông trở thành họa sĩ thiết kế mỹ thuật phim đầu tiên của thời kỳ này.^[3][4] Cho tới năm 2021, nhờ vai trò họa sĩ trong phim, ông cũng đã được đề nghị xét tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật.^[5]

Những năm 1970, ông về công tác tại Hãng phim truyện Việt Nam và đã tham gia làm hàng chục bộ phim truyện nhựa, đoạt 4 giải thiết kế mỹ thuật phim truyện nhựa xuất sắc trong các phim Trần Quốc Toản ra quân của đạo diễn Bạch Diệp; Mối tình đầu, Đất mẹ và Đêm hội Long Trì của đạo diễn Hải Ninh. Năm 1984, lần đầu tiên Việt Nam hợp tác với Liên Xô thực hiện bộ Tọa độ chết, ông đã tham gia làm họa sĩ chính của phim.^[2][6]

Ở lĩnh vực hội họa, Đào Đức cũng có rất nhiều tác phẩm nổi tiếng như “Dân quân phục vụ chiến dịch”, “Đêm nay Bác không ngủ”, “Giặc phá ta cứ đi”, "Nẻo đường kháng chiến". Đặc biệt tác phẩm “Giặc phá ta cứ đi” của ông đoạt giải thưởng cuộc thi áp phích quốc tế 1968–1970 tại Warszawa, hiện vẫn đang được lưu giữ và trưng bầy ở Bảo tàng Mỹ thuật Ba Lan.^[1] Nhiều tác phẩm của ông còn được lưu giữ ở các bảo tàng lớn như Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, Bảo tàng Quân đội nhân dân Việt Nam, Bảo tàng Cách mạng Việt Nam, Bảo tàng lịch sử Việt Nam.^[6] Tháng 9 năm 2006, Đào Đức mở một cuộc triển lãm mang tên "Carnet de Đào Đức" (Sổ tay Đào Đức), giới thiệu những bức ký họa của ông từ năm 1948 với công chúng.^[7]

Đào Đức được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân vào đợt 4 năm 1997.^[8] Ông qua đời vào năm 2007.^[9] Ông có một người con trai tên là Đào Hải Phong cũng theo nghiệp bố làm họa sĩ, hiện đang công tác tại Hãng Phim truyện Việt Nam.^[10]

Tham khảo

1. ^ Đào Tiến Khoa (23 tháng 2 năm 2019). “Nhớ họa sĩ Đào Đức”. Báo Tia Sáng. Truy cập ngày 6 tháng 7 năm 2024.
2. ^ V.Hà (28 tháng 4 năm 2022). “NSND Đào Đức: Dâng hiến mạnh mẽ trong yên lặng”. Báo Công an nhân dân. Lưu trữ bản gốc ngày 23 tháng 8 năm 2022. Truy cập ngày 23 tháng 8 năm 2022.
3. Dạ Vũ (14 tháng 4 năm 2014). “'Chung một dòng sông' và dấu ấn lịch sử phim Việt”. VnExpress. Lưu trữ bản gốc ngày 2 tháng 3 năm 2022. Truy cập ngày 6 tháng 7 năm 2024.
4. Lê Thị Bích Hồng (30 tháng 4 năm 2020). “Đạo diễn Phạm Kỳ Nam: 'Chung một dòng sông' - phim truyện đầu tiên của Việt Nam”. Thể thao & Văn hóa. Lưu trữ bản gốc ngày 18 tháng 2 năm 2022. Truy cập ngày 6 tháng 7 năm 2024.
5. Phạm Hoa (21 tháng 3 năm 2021). “Họa sĩ làm phim 'Chung một dòng sông' được đề nghị xét tặng Giải thưởng Nhà nước”. Sức khỏe và Đời sống. Lưu trữ bản gốc ngày 20 tháng 12 năm 2021. Truy cập ngày 8 tháng 5 năm 2023.
6. ^ Tuyết Minh (13 tháng 9 năm 2006). “Họa sỹ Đào Đức - Người lữ hành trên con đường nghệ thuật...”. Hànộimới. Truy cập ngày 6 tháng 7 năm 2024.
7. Hồng Minh (22 tháng 9 năm 2006). “Sổ tay của Đào Đức- triển lãm nhỏ của một sự nghiệp lớn”. Báo Nhân Dân. Lưu trữ bản gốc ngày 23 tháng 8 năm 2022. Truy cập ngày 23 tháng 8 năm 2022.
8. “Quyết định số 1157KT/CTN ngày 03/02/1997 của Chủ tịch nước về việc phong tặng Danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân (đợt IV)”. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Truy cập ngày 6 tháng 7 năm 2024.
9. “Bên chiến hào Vĩnh Linh”. Bảo tàng mỹ thuật Việt Nam. 22 tháng 4 năm 2020. Truy cập ngày 6 tháng 7 năm 2024.
10. An Thanh (25 tháng 1 năm 2023). “Họa sĩ Đào Hải Phong: Không đi trên con đường đã rải đầy hoa hồng”. KT&ĐT. Truy cập ngày 6 tháng 7 năm 2024.