Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8

Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8
Vì sự sáng tạo nghệ thuật và hoàn thiện con người mới xã hội chủ nghĩa, vì sự phát triển của nền điện ảnh dân tộc ← 7 (1985) · 8 (1988) · 9 (1990) →
Địa điểm	Đà Nẵng, Việt Nam
Thành lập	1970
Sáng lập	Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam
Giải thưởng	Anh và Em (điện ảnh) Truyện cổ tích cho tuổi mười bảy (điện ảnh) Hà Nội trong mắt ai (tài liệu) Cánh kiến đỏ (khoa học) Dũng sĩ Dam Dông (hoạt hình) Sáng (hoạt hình)
Ngày tổ chức	15-22 tháng 3 năm 1988
Ngôn ngữ	Tiếng Việt
Cổng thông tin Điện ảnh

Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8 được tổ chức từ ngày 15 đến 22 tháng 3 năm 1988 tại Đà Nẵng với khẩu hiệu "Vì sự sáng tạo nghệ thuật và hoàn thiện con người mới xã hội chủ nghĩa, vì sự phát triển của nền điện ảnh dân tộc". Không chỉ là kỳ liên hoan phim chào mừng 35 năm thành lập ngành ngành điện ảnh Việt Nam, đây còn là liên hoan phim quốc gia đầu tiên được tổ chức tại một thành phố Trung Bộ. Có tất cả 4 giải Bông sen và 4 giải Đặc biệt của ban giám khảo được trao cho hạng mục phim truyện, nhưng đã gây ra rất nhiều ý kiến trái chiều xung quanh kết quả. Đây cũng là liên hoan phim gây ra nhiều tranh cãi nhất kể từ lần đầu tiên tổ chức.

Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8 là liên hoan phim mở đầu cho một thời kỳ mới của điện ảnh Việt Nam khi Nhà nước không còn bao cấp toàn bộ cho điện ảnh, các hãng phim và công ty điện ảnh chuyển sang cơ chế hạch toán – kinh doanh,^[1] phim thị trường bắt đầu xuất hiện và phát triển mạnh sau đó.^[2]

Tổng quan

Sáng ngày 4 tháng 3 năm 1988, ban tổ chức đã thông báo trước báo giới trong nước và nước ngoài về liên hoan phim này.^[3] Đây là lần thứ 8 Liên hoan phim Việt Nam được tổ chức, cũng là kỷ niệm 35 năm ngày thành lập ngành Điện ảnh Việt Nam theo sắc lệnh số 147/SL ngày 15 tháng 3 năm 1953 của Chủ tịch Hồ Chí Minh.^[4] Trong kỳ liên hoan phim này, có 8 đơn vị sản xuất phim nội địa tham gia bao gồm: Xí nghiệp Phim truyện Việt Nam, Xí nghiệp phim Tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh, Xí nghiệp Phim hoạt hình Việt Nam, Xí nghiệp Phim tài liệu và khoa học trung ương (nay là Hãng phim Tài liệu và Khoa học trung ương), Xí nghiệp phim truyện Thành phố Hồ Chí Minh, Xưởng phim Quân đội, Điện ảnh Bộ đội biên phòng, Điện ảnh Công an nhân dân. Không chỉ có các đơn vị sản xuất phim trong nước, liên hoan phim lần này còn có các đoàn điện ảnh từ Liên Xô, Cộng hòa Dân chủ Đức, Cuba và Tiệp Khắc đến tham dự.^[5]

Có tất cả 103 bộ phim tham gia tranh giải trong liên hoan, gồm 17 bộ phim truyện, 52 bộ phim tài liệu khoa học, 22 bộ phim hoạt hình và 12 bộ phim thiếu nhi.^[5] Xí nghiệp Phim truyện Việt Nam mang đến liên hoan phim 10 bộ, trong đó có bộ phim 2 tập Hoàng Hoa Thám.^[3] Xưởng phim Quân đội cũng mang đến dự thi 10 bộ bao gồm: Ca-chu-sa Việt Nam, Thành trì, Vang mãi lời thề quyết tử, Nhịp sống mặt trận, Đỉnh núi, Ngôi sao không tắt, Nơi ấy Trường Sa, Màu xanh Trường Sa, Mấy thành tựu phẫu thuật tạo hình và Vũ khí tự làm của toàn dân đánh giặc.^[6]

Ngày 15 tháng 3, lễ khai mạc liên hoan phim được diễn ra tại Nhà hát Trưng Vương của thành phố Đà Nẵng. Đây là lần đầu tiên liên hoan phim quốc gia được tổ chức tại một tỉnh thuộc khu vực miền Trung,^[7] sau 4 lần tổ chức ở Hà Nội, 2 lần ở Thành phố Hồ Chí Minh và 1 lần ở Hải Phòng. Bộ phim được chọn để chiếu mở màn là Những mảnh đời rừng của đạo diễn Trần Vũ và Jörg Foth.^[8][9][10] Đây là bộ phim truyện hợp tác Đức–Việt Nam đầu tiên,^[11] do Hãng phim truyện DEFA và Xí nghiệp Phim truyện Việt Nam tại Hà Nội sản xuất.^[12] Kết thúc liên hoan phim, có tất cả 11 giải Bông sen vàng được trao, 6 giải cho các phim Việt Nam bao gồm 2 phim điện ảnh, 1 phim tài liệu phóng sự, 1 phim khoa học và 2 phim hoạt hình, 5 giải trao cho các nhà làm phim quốc tế có tác phẩm xuất sắc về Việt Nam.^[13] Bên cạnh đó, có 11 bộ phim được trao giải Bông sen bạc và 12 bộ phim được trao giải đặc biệt của ban giám khảo.^[14] Trong số 4 bộ phim truyện nhận được giải đặc biệt, Cơn lốc đen trên danh nghĩa là bộ phim do Thụy Vân đạo diễn, nhưng trên thực tế đạo diễn Khánh Dư mới là người trực tiếp chỉ đạo. Trong kỳ liên hoan phim này, nghệ sĩ Khánh Dư cũng nằm trong ban giám khảo mục phim truyện, vì vậy ông đã công bố điều này và xin không tham gia cho điểm Cơn lốc đen. Ban giám khảo phim truyện đã chấp nhận.^[15]

Tương quan

Tính tới thời điểm liên hoan phim diễn ra, cuộc họp báo về kết quả của nó được xem là dài nhất và "sóng gió" nhất trong các kỳ Liên hoan phim Việt Nam. Nguyên nhân dẫn đến "sóng gió" này được cho là việc đánh giá thiếu chuẩn mực đối với các phim đoạt giải Vàng hoặc không đạt giải. Trong cuộc họp báo, Chủ tịch Liên hoan phim kiêm chủ tịch Ban giám khảo mảng phim truyện đã nhiều lần lúng túng không thể trả lời nhiều câu hỏi của cánh báo chí. Trước và trong quá trình diễn ra liên hoan phim, Ban xã hội học của Hội Điện ảnh Việt Nam và Ban nghiên cứu khán giả điện ảnh của Công ty phát hành phim trung ương đã phối hợp tiến hành khảo sát và thu thập ý kiến đánh giá của khán giả Hà Nội và tỉnh Quảng Nam – Đà Nẵng đối với 17 bộ phim truyện tham gia dự thi. Đối tượng được khảo sát bao gồm nhiều độ tuổi, tầng lớp, nhưng nhìn chung đều có độ đồng nhất ý kiến khá lớn. Tuy nhiên, giải thưởng cho các bộ phim này lại vượt ra ngoài dự đoán của khán giả khá nhiều. Điều này dẫn đến làn sóng dư luận trái chiều, nhiều ý kiến bất bình về kết quả sau khi lễ trao giải diễn ra.^[7]

Trong các tranh cãi về giải thưởng, chủ yếu tập trung ở 4 bộ phim: Cô gái trên sông của Đặng Nhật Minh, Truyện cổ tích cho tuổi mười bảy của Xuân Sơn, Anh và em của Trần Vũ và Thằng Bờm của Lê Đức Tiến. Trong đó giải Bông sen bạc cho Cô gái trên sông là kết quả gây ra nhiều bất bình nhất khi đến hơn 75% khán giả ở cả Hà Nội và Quảng Nam – Đà Nẵng đều cho rằng đây là bộ phim hay nhất. Bộ phim vốn đã nhận đủ điểm từ ban giám khảo để nhận Bông sen vàng, nhưng tin đồn cấm chiếu khiến bộ phim chỉ nhận được Bông sen bạc.^[16][17] Thứ đến là bộ phim Truyện cổ tích cho tuổi mười bảy giành được Bông sen vàng trong khi 54% khán giả Hà Nội xếp phim này ở hạng 8 và 41% khán giả ở Quảng Nam Đà Nẵng xếp nó ở hạng 9. Tương tự với bộ phim Anh và em cũng giành giải Bông sen vàng khi 45% khán giả Hà Nội xếp phim ở hạng 10, còn 56% khán giả Quảng Nam – Đà Nẵng xếp nó ở hạng 8. Và cuối cùng là bộ phim Thằng Bờm được nhận Giải Đặc biệt (tức giải Ba) với kết quả khảo sát là 65% khán giả Hà Nội xếp nó ở hạng 5 và 63% khán giả Quảng Nam – Đà Nẵng xếp nó ở hạng 7. Nhìn chung cả 2 bộ phim điện ảnh giành giải nhất trong kỳ liên hoan phim này đều không được khán giả đánh giá cao so với những bộ phim khác.^[7]

Những thắc mắc, ý kiến tranh luận không chỉ trong dư luận mà còn trên báo chí, giữa các nhà nghiên cứu, phê bình phim, người có chuyên môn trong điện ảnh. Những ý kiến chia làm 3 hướng chính:^[18]

• Trao giải Vàng cho phim Cô gái trên sông vì phim có những nét mới mẻ cả trong hình thức lẫn nội dung, thu hút được đông đảo quần chúng.
• Trao giải Vàng cho phim Huyền thoại về người mẹ vì phim có nội dung tốt, thể hiện nhân vật tích cực được đông đảo người xem chấp nhận.
• Không trao giải vàng cho bất kỳ phim truyện nào vì không có phim nào hoàn chỉnh về mọi mặt.

Về phần ban giám khảo cho mảng phim truyện, họ nhận định cả 4 phim truyện giành được Bông sen vàng và bạc đều có chất lượng sàn sàn nhau. Nhưng vì liên hoan phim kỳ này được tổ chức đúng vào dịp kỷ niệm 35 năm thành lập ngành nên "cần tìm ra những phim để tặng giải vàng" để khẳng định điện ảnh Việt Nam "đã đạt được những thành tựu nhất định trong bước đầu đổi mới". Để khẳng định sự phát triển chung của ngành điện ảnh Việt Nam nên ban giám khảo mới "phải" chọn ra phim để trao giải vàng. Chính ban giám khảo cũng thừa nhận đây là giải "vàng non".^[18] Trong cuốn Lịch sử Điện ảnh Việt Nam do Cục Điện ảnh đã có nhận định rằng:^[19]

“

Liên hoan phim Việt Nam lần thứ VIII tại Đà Nẵng năm 1988 đã bộc lộ rõ những dấu hiệu khủng hoảng đã âm ỉ trong điện ảnh Việt Nam nói chung và phim truyện nói riêng. Các tác phẩm phim truyện được đặt lên bàn cân tròng trành của mỹ học điện ảnh, trong đó những bộ phim hướng tới giá trị truyền thống, "lý tưởng" thì chưa đạt được chất lượng hoàn chỉnh, còn những bộ phim hướng tới giá trị "hiện thực" thì chưa sâu sắc, "hướng giải quyết còn khiên cưỡng". Trong cái thế chao đảo ấy thì "phương pháp luận ngày lễ" đã tỏ ra là một cách giải quyết an toàn nhất.

”

Giải thưởng cho tác phẩm

Phim truyện

Bài chi tiết: Giải Bông Sen cho phim truyện điện ảnh

Giải thưởng	Phim	Năm	Đạo diễn	Biên kịch	Quay phim	Sản xuất	TK
Bông sen vàng	Anh và em	1988	NSND Trần Vũ Nguyễn Hữu Luyện	Dương Thu Hương	NSND Nguyễn Hữu Tuấn	XNPTVN	[20]
	Truyện cổ tích cho tuổi mười bảy		Xuân Sơn	Trịnh Thanh Nhã	Trương Minh		[20]
Bông sen bạc	Cô gái trên sông	1987	NSND Đặng Nhật Minh		Phạm Việt Thanh	XNPTVN	[21]
	Huyền thoại về người mẹ		NSND Bạch Diệp	NSND Bạch Diệp NSND Hải Ninh	Trương Minh		[22][23]
Giải đặc biệt	Hai Cũ	1985	Bùi Sơn Duân	Thiên Sơn	Bá Nghễ	XNPTHHCM
	Cơn lốc đen	1987	NSND Thụy Vân	Bùi Cát Vũ	NSƯT Lê Đình Ấn		[24]
	Phiên tòa cần chánh án		Việt Linh		Trần Ngọc Huỳnh		[25]
	Thằng Bờm		NSƯT Lê Đức Tiến	Bành Châu	Nguyễn Bá Nghi	XNPTVN	[26]
Tham gia	Cuộc chia tay không hẹn trước	1986	NSND Bạch Diệp	Hải Lăng	Đinh Văn Viện	XNPTVN	[27]
	Thị trấn yên tĩnh		NSƯT Lê Đức Tiến	Đoàn Trúc Quỳnh	Trần Quốc Dũng		[28]
	Thủ lĩnh áo nâu (2 tập)	1987	NSND Trần Phương	NSND Trần Phương Vương Đan Hoàn	NSND Nguyễn Đăng Bảy Trần Trung Nhàn		[29]
	Nhiệm vụ hoa hồng	1988	NSND Hồng Sến	Nguyễn Khắc Phục	Đoàn Quốc	XNPTHHCM	[30]

Phim tài liệu phóng sự

Giải thưởng	Phim	Năm	Đạo diễn	Biên kịch	Quay phim	Sản xuất	TK
Bông sen vàng	Hà Nội trong mắt ai	1987	NSND Trần Văn Thủy		NSƯT Lưu Xuân Thư, Lưu Hà	XPTLKHTW	[31]
Bông sen bạc	Bài học về một con người	1986	NSND Thanh An			XPTLKHTW	[32]
	Người chủ nhiệm xứ đạo	1985	Trần Quý Lục
	Ngôi sao không tắt		Trần Phi	Lê Văn Trọng	Lê Hợi	ĐAQĐND	[33][34]
	Trên tầng cao cây xanh		Lê Trác	Nguyễn Trí Việt	Huỳnh Ngọc Trai	XNPTHHCM	[35]
Giải đặc biệt	Giả và thật	1987	Lê Trác	Lê Hoàng	Phan Quang Minh	XNPTHHCM	[36]
	Lợn Đại Lâm	1986	Văn Yên		Phạm Hoàng Kính	XPTLKHTW	[37][38]
	Mầu xanh Trường Sa		Trần Duy Hinh			ĐAQĐND	[39]
	Nhịp sống mặt trận	1988		Đào Thắng	Phạm Minh Tuấn, Lê Hợi		[40][41]

Phim khoa học

Giải thưởng	Phim	Năm	Đạo diễn	Biên kịch	Quay phim	Sản xuất	TK
Bông sen vàng	Cánh kiến đỏ	1987	NSND Vũ Lệ Mỹ	Lại Văn Sinh	Hoàng Ngọc Dũng	XPTLKHTW	[42]
Bông sen bạc	Bệnh dịch hạch	1985	Phạm Cường	Lại Văn Sinh		XPTLKHTW	[43]
	Cá trôi Ấn		NSND Lương Đức		Triệu Thế Chiến		[44][45]
Bằng khen	Bí mật pho tượng chùa Đậu	1987	Phạm Bình		Nguyễn Đình Thành	XPTLKHTW	[37]
	Làng tranh Đông Hồ	1986	Phạm Cường	Trịnh Đình Khôi	Phạm Cường Trương Thiên Thu		[37]

Phim hoạt họa

Giải thưởng	Phim	Năm	Đạo diễn	Biên kịch	Họa sĩ	Quay phim	Sản xuất	Chú	TK
Bông sen vàng	Dũng sĩ Đam Dông	1986	Lê Thanh	Hoài Giang	Đỗ Dương Vũ Hòa	Nguyễn Thị Hằng	XNPHHVN	[a]	[46]
	Sáng	1986	Nguyễn Tài	Trần Hồng Thắng	Nguyễn Tài	Vinh Quang	XNPTHHCM		[47]
Bông sen bạc	Trường học của bói cá		Trang Nguyên	Ngô Quân Miện	Nghiêm Hùng	Chu Tuấn Hải	XNPHHVN		[48]
Bằng khen	Ngựa thần Tây Sơn	1985	Lê Thanh	Hà Ân	Đỗ Dương	Nguyễn Thị Hằng	XNPHHVN	[a]	[46]
Tham gia	Chuyện cổ thành ốc	1987	Minh Trí	Tô Hoài	Phương Hoa	Tường Thanh	XNPHHVN		[49]
	Trường ca Đam San	1987	Trương Qua		Trương Phú Hòa	Vinh Quang	XPHHHCM		[50]

Phim thiếu nhi

Giải thưởng	Phim	Năm	Đạo diễn	Biên kịch	Họa sĩ	Quay phim	Sản xuất	TK
Bông sen bạc	Ngọn đèn trong mơ	1987	Đỗ Minh Tuấn	Lê Ngọc Minh	Nguyễn Văn Vý	Phạm Ngọc Lan	XNPTVN	[51][52]
	Khi vắng bà	1985	Anh Thái	Vũ Lê Mai				[53][54]
Bằng khen	Sơn ca trong thành phố	1986	Khánh Dư				XNPTVN

Giải thưởng cá nhân

Phim truyện

Đạo diễn xuất sắc	Biên kịch xuất sắc
NSƯT Lê Đức Tiến – Thị trấn yên tĩnh, Thằng Bờm.[28] NSƯT Xuân Sơn – Truyện cổ tích cho tuổi mười bảy.[55]	Đoàn Trúc Quỳnh – Thị trấn yên tĩnh.[56] Trịnh Thanh Nhã – Truyện cổ tích cho tuổi mười bảy.[57]
Nam diễn viên chính xuất sắc	Nữ diễn viên chính xuất sắc
NSND Trịnh Thịnh – Thị trấn yên tĩnh, Thằng Bờm.[58]	NSND Trà Giang – Huyền thoại người mẹ, Thủ lĩnh áo nâu.[59] NSND Minh Châu – Cô gái trên sông.[60]
Quay phim xuất sắc	Âm nhạc xuất sắc
Trương Minh – Truyện cổ tích cho tuổi mười bảy.[2] Trần Ngọc Huỳnh – Phiên tòa cần chánh án.[61]	Đỗ Hồng Quân – Thằng Bờm.[62] Nguyễn Xinh – Truyện cổ tích cho tuổi mười bảy.[57]
Thiết kế mĩ thuật xuất sắc	Diễn viên tiềm năng
NSND Phạm Quang Vĩnh – Thủ lĩnh áo nâu.[63]	Ngọc Bích – Cuộc chia tay không hẹn trước.[64]

Phim tài liệu

Đạo diễn xuất sắc	Biên kịch xuất sắc
NSND Trần Văn Thủy – Hà Nội trong mắt ai.[65]	NSND Đào Trọng Khánh – Hà Nội trong mắt ai.[65]
Quay phim xuất sắc
Lưu Hà – Hà Nội trong mắt ai. NSƯT Lê Hợi – Ngôi sao không tắt, Nhịp sống mặt trận, Tổ quốc trên một hòn đảo. Lê Mạnh Thích – Ông tiên trong tù.

Phim khoa học

Đạo diễn xuất sắc	Biên kịch xuất sắc	Quay phim xuất sắc
NSND Lương Đức – Cá trôi Ấn.	Lại Văn Sinh – Cánh kiến đỏ.	Hoàng Ngọc Dũng – Cánh kiến đỏ.

Phim hoạt họa

Đạo diễn xuất sắc
Lê Thanh – Dũng sĩ Đam Dông.[46]
Quay phim xuất sắc	Âm nhạc xuất sắc
Nguyễn Thị Hằng – Dũng sĩ Đam Dông.[46]	Nguyễn Cường – Dũng sĩ Đam Dông.[46]
Họa sĩ chính xuất sắc	Họa sĩ động tác xuất sắc
Trương Phú Hòa – Trường ca Đam San.[66] Nguyễn Phương Hoa – Chuyện cổ thành Ốc.	Việt Hồng – Dũng sĩ Đam Dông.[46] Tivi, Quốc Thông – Sáng.[67]

Phim thiếu nhi

Đạo diễn xuất sắc	Họa sĩ xuất sắc
Anh Thái – Khi vắng bà.[68]	Nguyễn Văn Vý – Khi vắng bà, Ngọn đèn trong mơ.
Quay phim xuất sắc	Diễn viên xuất sắc
	Cụ Năm Hương, Lê Văn Thiện, Mai Phương

Chú thích

Ghi chú

1. ^ Phim búp bê.

Tham khảo

1. Ngô Mạnh Lân và đồng nghiệp (2005), tr. 257.
2. ^ Chu Thu Hằng (31 tháng 7 năm 2017). “LHP VN lần thứ 8 tổ chức tại Đà Nẵng từ 15 - 22.3.1988, đánh dấu sự trở lại ấn tượng của nghệ sĩ Trà Giang”. Báo Văn hóa. Lưu trữ bản gốc ngày 19 tháng 2 năm 2022. Truy cập 13 tháng 4 năm 2023.
3. ^ “Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8 tại Đà Nẵng”. Báo Hànộimới. 7119: 4. ngày 5 tháng 3 năm 1988. OCLC 10331618. Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 8 năm 2021. Truy cập ngày 12 tháng 4 năm 2023.
4. T.N (ngày 17 tháng 3 năm 1988). “Liên hoan phim Việt Nam lần thứ VIII, 103 bộ phim tham gia”. Báo Lao Động. 11: 8. OCLC 1223466774. Bản gốc lưu trữ ngày 21 tháng 8 năm 2022. Truy cập ngày 12 tháng 4 năm 2023.
5. ^ Đ.T (ngày 15 tháng 3 năm 1988). “Liên hoan phim Việt Nam lần thứ VIII”. Báo Tiền Phong. 11: 2. ISSN 0191-2097. OCLC 4781014. Bản gốc lưu trữ ngày 18 tháng 8 năm 2022. Truy cập ngày 12 tháng 4 năm 2023.
6. “Xưởng phim quân đội tham gia liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8”. Báo Hànộimới. 7123: 4. ngày 10 tháng 3 năm 1988. OCLC 10331618. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 4 năm 2023. Truy cập ngày 12 tháng 4 năm 2023.
7. ^ Hoàng Thanh (ngày 12 tháng 5 năm 1988). “Suy nghĩ chung quanh giải thưởng Liên hoan phim lần thứ VIII. Có lắng nghe dư luận không?”. Báo Lao Động. 19: 8. OCLC 1223466774. Bản gốc lưu trữ ngày 21 tháng 8 năm 2022. Truy cập ngày 12 tháng 4 năm 2023.
8. Torner & Lenshyn (2015), tr. 260.
9. König, Wiedemann & Wolf (1996), tr. 427.
10. “Khai mạc Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8”. Báo Hànộimới. 7131: 1. ngày 19 tháng 3 năm 1988. OCLC 10331618. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 9 năm 2021. Truy cập ngày 12 tháng 4 năm 2023.
11. Nguyễn Thị Hồng Ngát (2006), tr. 157.
12. Wagner (2014), tr. 35.
13. “Thêm 11 "Bông sen vàng" màn ảnh”. Báo Tiền Phong. 13: 1. ngày 29 tháng 3 năm 1988. ISSN 0191-2097. OCLC 4781014. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 4 năm 2023. Truy cập ngày 12 tháng 4 năm 2023.
14. “Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8 đã kết thúc”. Báo Lao Động. 13: 8. ngày 31 tháng 3 năm 1988. OCLC 1223466774. Bản gốc lưu trữ ngày 27 tháng 11 năm 2022. Truy cập ngày 12 tháng 4 năm 2023.
15. Nhiều tác giả (2007), tr. 94.
16. Toàn Nguyễn (ngày 3 tháng 1 năm 2006). “Đạo diễn, NSND Đặng Nhật Minh: "Lập ngôn" qua những thước phim”. Báo Công an Nhân dân điện tử. Lưu trữ bản gốc ngày 24 tháng 2 năm 2022. Truy cập ngày 24 tháng 2 năm 2022.
17. Trần Hữu Lục (2004), tr. 198.
18. ^ Ngô Mạnh Lân và đồng nghiệp (2005), tr. 202.
19. Ngô Mạnh Lân và đồng nghiệp (2005), tr. 203.
20. ^ Ngô Mạnh Lân và đồng nghiệp (2005), tr. 201.
21. Ngô Phương Lan (1998), tr. 302.
22. Ngô Mạnh Lân và đồng nghiệp (2005), tr. 190.
23. Trần Trọng Đăng Đàn (2010a), tr. 817.
24. Trần Trọng Đăng Đàn (2010a), tr. 770.
25. Hồng Trâm; Hồng Tuyển (ngày 26 tháng 4 năm 1988). “Phiên tòa cần chánh án và đạo diễn Việt Linh”. Báo Tiền Phong. 17: 7. ISSN 0191-2097. OCLC 4781014. Bản gốc lưu trữ ngày 18 tháng 8 năm 2022. Truy cập ngày 12 tháng 4 năm 2023.
26. Ngô Mạnh Lân và đồng nghiệp (2005), tr. 247.
27. Trần Trọng Đăng Đàn (2010a), tr. 771.
28. ^ Ngô Mạnh Lân và đồng nghiệp (2005), tr. 245.
29. Trần Trọng Đăng Đàn (2010a), tr. 908.
30. Ngô Mạnh Lân và đồng nghiệp (2005), tr. 172.
31. Ngô Mạnh Lân và đồng nghiệp (2005), tr. 53.
32. Trần Trọng Đăng Đàn (2010d), tr. 202–203.
33. Dương Hòa (15 tháng 7 năm 2022). “Bảo vệ giá trị văn hóa cốt lõi của dân tộc”. Báo Quân đội nhân dân. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 2 năm 2023. Truy cập ngày 12 tháng 4 năm 2023.
34. Ngô Phương Lan (1998), tr. 342.
35. Trần Trọng Đăng Đàn (2010d), tr. 838.
36. Trần Trọng Đăng Đàn (2010d), tr. 419.
37. ^ Ngô Mạnh Lân và đồng nghiệp (2005), tr. 63.
38. Trần Trọng Đăng Đàn (2010d), tr. 528.
39. Phạm Vĩnh (2003), tr. 328.
40. Ngô Đức Hành (25 tháng 8 năm 2019). “Nhà văn Đào Thắng: Dòng sông và tiếng vọng lịch sử”. Báo Công an Nhân dân điện tử. Lưu trữ bản gốc ngày 14 tháng 4 năm 2023. Truy cập ngày 12 tháng 4 năm 2023.
41. Trần Trọng Đăng Đàn (2010d), tr. 639.
42. Ngô Mạnh Lân và đồng nghiệp (2005), tr. 133.
43. Trần Trọng Đăng Đàn (2010d), tr. 217.
44. Ngô Mạnh Lân và đồng nghiệp (2005), tr. 678.
45. Trần Trọng Đăng Đàn (2010d), tr. 236.
46. ^ Ngô Mạnh Lân và đồng nghiệp (2005), tr. 454.
47. Ngô Mạnh Lân và đồng nghiệp (2005), tr. 442–443.
48. Trần Trọng Đăng Đàn (2010c), tr. 902.
49. Trần Trọng Đăng Đàn (2010c), tr. 846.
50. Trần Trọng Đăng Đàn (2010c), tr. 857.
51. Phan Bích Hà (2003), tr. 154.
52. Trần Trọng Đăng Đàn (2010a), tr. 859.
53. Ngô Mạnh Lân và đồng nghiệp (2005), tr. 241.
54. Trần Trọng Đăng Đàn (2010a), tr. 820–821.
55. Song Kim (12 tháng 11 năm 2009). “Đạo diễn Xuân Sơn: Gặp "nạn" vì phim thị Trường”. Báo Công an Nhân dân điện tử. Lưu trữ bản gốc ngày 19 tháng 2 năm 2022. Truy cập ngày 19 tháng 2 năm 2022.
56. Hội nhà văn Hà Nội (1998), tr. 258.
57. ^ Ngô Mạnh Lân và đồng nghiệp (2005), tr. 677.
58. Viện nghệ thuật và lưu trữ điện ảnh (1994), tr. 331.
59. Kim Ửng (1 tháng 2 năm 2008). “NSND Trà Giang và con đường đến với nghệ thuật”. Báo Công an Nhân dân điện tử. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 11 năm 2022. Truy cập ngày 13 tháng 4 năm 2023.
60. Vân Thảo (28 tháng 11 năm 2020). “Nghệ sĩ nhân dân Minh Châu: Vẫn mạnh mẽ sau những buồn vui cuộc đời”. Báo Hànộimới. Lưu trữ bản gốc ngày 14 tháng 4 năm 2023. Truy cập ngày 13 tháng 4 năm 2023.
61. Trần Trọng Đăng Đàn (2010a), tr. 889.
62. Tú Ngọc (2000), tr. 964.
63. Trần Khánh Chương (2012), tr. 351.
64. Viện nghệ thuật và lưu trữ điện ảnh (1994), tr. 42.
65. ^ N.H (9 tháng 10 năm 2022). “"Hà Nội trong mắt ai" và "Chuyện tử tế" lên sóng Truyền hình Quốc hội Việt Nam”. Báo Công an Nhân dân điện tử. Lưu trữ bản gốc ngày 15 tháng 10 năm 2022. Truy cập ngày 13 tháng 4 năm 2023.
66. Trần Trọng Đăng Đàn (2010c), tr. 857–858.
67. Ngô Mạnh Lân và đồng nghiệp (2005), tr. 443.
68. Trần Trọng Đăng Đàn (2010a), tr. 821.

Thư mục

• König, Ingelore; Wiedemann, Dieter; Wolf, Lothar (1996). Zwischen Marx und Muck: DEFA-Filme für Kinder (bằng tiếng Đức). Henschel Verlag. ISBN 9783894872342.
• Wagner, Brigitta B. (2014). DEFA After East Germany [DEFA Sau Đông Đức] (bằng tiếng Anh). Boydell & Brewer. ISBN 9781571135827.
• Torner, Evan; Lenshyn, Victoria Rizo (ngày 1 tháng 12 năm 2015). “Imposed Dialogues: Jörg Foth and Tran Vu's GDR-Vietnamese Coproduction, Dschungelzeit (1988)”. Trong Quinn Slobodian (biên tập). Comrades of Color: East Germany in the Cold War World. New York: Berghahn Books. tr. 243–264. ISBN 9781782387060.
• Hội nhà văn Hà Nội (1998). Nhà văn Hà nội. Hội liên hiệp văn học nghệ thuật Hà Nội. OCLC 41095742.
• Ngô Mạnh Lân; Ngô Phương Lan; Vũ Quang Chính; Đinh Tiếp; Lại Văn Sinh (2005). Nguyễn Thị Hồng Ngát; và đồng nghiệp (biên tập). Lịch sử điện ảnh Việt Nam, Tập 2. Hà Nội: Cục Điện ảnh Việt Nam. OCLC 53129383.
• Ngô Phương Lan (1998). Đồng hành với màn ảnh: tiểu luận, phê bình điện ảnh. Hà Nội: Nhà xuất bản Văn hóa thông tin. OCLC 606352645.
• Nguyễn Thị Hồng Ngát (2006). Điện ảnh: nghĩ về nghề. Hà Nội: Nhà xuất bản Văn hóa thông tin. OCLC 173842916.
• Nhiều tác giả (2007). Hành trình nghiên cứu điện ảnh Việt Nam. Hà Nội: Nhà xuất bản Văn hóa thông tin. OCLC 989966481.
• Phan Bích Hà (2003). Hiện thực thứ hai. Nhà xuất bản Văn hóa thông tin. OCLC 62394229.
• Phạm Vĩnh (2003). Tiến sĩ Việt Nam hiện đại, Tập 3. Hà Nội: Nhà xuất bản Văn hóa thông tin. OCLC 951288987.
• Trần Hữu Lục (2004). Tượng đài sông Hương: tập bút ký. Nhà xuất bản Trẻ. OCLC 58532543.
• Trần Khánh Chương (2012). Mỹ thuật Hà Nội thế kỷ XX. Nhà xuất bản Mỹ thuật. OCLC 1023446443.
• Trần Trọng Đăng Đàn (2010a). Điện ảnh Việt Nam, Tập 1: Lịch sử - tác phẩm - nghệ sĩ điện ảnh Việt Nam từ đầu thế kỷ XX đến 1975. Điện ảnh Việt Nam: Lịch sử, tác phẩm, nghệ sĩ, Lý luận, phê bình, nghiên cứu. Thành phố Hồ Chí Minh: Nhà xuất bản Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh. ISBN 9786045800201. OCLC 1023455622.
• Trần Trọng Đăng Đàn (2010c). Điện ảnh Việt Nam, Tập 3: Lịch sử - tác phẩm - nghệ sĩ điện ảnh Việt Nam trong phát triển, đổi mới (từ 1986 đến đầu thế kỷ XXI). Điện ảnh Việt Nam: Lịch sử, tác phẩm, nghệ sĩ, Lý luận, phê bình, nghiên cứu. Thành phố Hồ Chí Minh: Nhà xuất bản Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh. ISBN 9786045800225. OCLC 1023461565.
• Trần Trọng Đăng Đàn (2010d). Điện ảnh Việt Nam, Tập 4: Lịch sử - tác phẩm - nghệ sĩ điện ảnh phim truyện truyền hình và phim truyện video Việt Nam. Điện ảnh Việt Nam: Lịch sử, tác phẩm, nghệ sĩ, Lý luận, phê bình, nghiên cứu. Thành phố Hồ Chí Minh: Nhà xuất bản Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh. ISBN 9786045800232. OCLC 1023454982.
• Tú Ngọc (2000). Âm nhạc mới Việt Nam tiến trình và thành tựu. Hà Nội: Viện Âm nhạc. OCLC 682149444.
• Viện nghệ thuật và lưu trữ điện ảnh (1994). Diễn viên điện ảnh Việt Nam. Hà Nội: Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin. OCLC 33133770.

Liên kết ngoài

• Trang web Bộ Văn hóa - Thông tin