Công ước Ramsar

Công ước Ramsar là một công ước quốc tế về bảo tồn và sử dụng một cách hợp lý và thích đáng các vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế, đặc biệt như là nơi cư trú của loài chim nước Ramsar, được ký năm 1971 tại thành phố Ramsar (Iran) với mục đích ngăn chặn quá trình xâm lấn ngày càng gia tăng vào các vùng đất ngập nước cũng như sự mất đi của chúng ở thời điểm hiện nay cũng như trong tương lai, công nhận các chức năng sinh thái học nền tảng của các vùng đất ngập nước và các giá trị giải trí, khoa học, văn hóa và kinh tế của chúng.

Khu Ramsar là vùng đất ngập nước có đủ điều kiện đáp ứng được các tiêu chí lựa chọn của một vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế được quy định trong Công ước Ramsar.^[1]

Công ước

Tiêu đề chính thức của công ước là The Convention on Wetlands of International Importance, especially as Waterfowl Habitat (Công ước về các vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế đặc biệt như là nơi cư trú của loài chim nước Ramsar). Công ước này được tạo ra và phê chuẩn bởi các quốc gia tham gia tại cuộc họp tại thành phố Ramsar, Iran ngày 2 tháng 2 năm 1971 và có hiệu lực ngày 21 tháng 12 năm 1975. Từ năm 1997, ngày 2 tháng 2 cũng trở thành Ngày Đất ngập nước Thế giới.

Danh sách Ramsar về các vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế hiện nay (2007) bao gồm trên 1.616 khu vực (gọi là khu Ramsar) với tổng diện tích khoảng 1.455.000 km², tăng lên từ con số 1.021 khu vực vào năm 2000. Quốc gia hiện nay có số lượng khu Ramsar nhiều nhất là Vương quốc Anh với 164 khu; còn quốc gia với diện tích khu Ramsar lớn nhất là Canada với trên 130.000 km², bao gồm cả khu vực vịnh Queen Maud diện tích 62.800 km².

Công ước Ramsar được quản lý bởi một Ban Thư ký độc lập (Văn phòng Ramsar) đặt tại trụ sở của Tổ chức bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN) ở Thuỵ Sỹ. Cơ quan ra quyết định chính là Hội nghị các Bên, họp 3 năm một lần. Các tổ chức quốc tế như BirdLife International, IUCN, Quỹ quốc tế bảo vệ thiên nhiên hoang dã (WWF International), cũng góp phần hỗ trợ bằng việc cung cấp tư vấn kỹ thuật của các chuyên gia, giúp thực hiện các nghiên cứu và hỗ trợ tài chính.

Từ 18 quốc gia ký kết ban đầu năm 1971, tăng lên từ 119 vào năm 2000; đến năm 2007, đã có 153 quốc gia và vùng lãnh thổ tham gia công ước. Đại diện các quốc gia ký kết gặp nhau 3 năm một lần tại Hội nghị các quốc gia ký kết (COP), với hội nghị đầu tiên tổ chức tại Cagliari, Italia năm 1980. Các sửa đổi quan trọng đối với côn ước ban đầu đã đạt được tại Paris (năm 1982) và Regina (năm 1987).

Đến tháng 5/2012, tổng cộng có 160 quốc gia và vùng lãnh thổ tham gia công ước Ramsar, bao gồm 2006 khu, tổng diện tích là 192,822,023 hecta.^[2]

Phục vụ cho công ước có ủy ban thường trực, ban xét duyệt khoa học và ban thư ký tại trụ sở chính ở Gland, Thụy Sĩ cùng với IUCN.

Việt Nam đã ký gia nhập Công ước Ramsar vào năm 1989, là thành viên thứ 50, đồng thời là quốc gia đầu tiên của Đông Nam Á tham gia Công ước này.

Các quốc gia tham gia

Danh sách 151 quốc gia và vùng lãnh thổ

Albania  Algérie  Antigua và Barbuda  Argentina  Armenia  Úc  Áo  Azerbaijan  Bahamas  Bahrain  Bangladesh  Belarus  Bỉ  Belize  Bénin  Bolivia  Bosna và Hercegovina  Botswana  Brasil  Bulgaria  Burkina Faso  Burundi  Campuchia  Canada  Quần đảo Cayman  Cộng hòa Trung Phi  Tchad  Chile Trung Quốc  Colombia  Comoros  Cộng hòa Congo  Quần đảo Cook  Costa Rica  Bờ Biển Ngà  Croatia  Cuba  Síp

Cộng hòa Séc  Đan Mạch  Djibouti  Cộng hòa Dominica  Ecuador  Ai Cập  El Salvador  Guinea Xích Đạo  Estonia  Phần Lan  Pháp  Gabon  Gambia  Gruzia  Đức  Ghana  Hy Lạp  Guatemala  Guinée  Guiné-Bissau  Honduras  Hồng Kông  Hungary  Iceland  Ấn Độ  Indonesia  Iran  Ireland  Israel  Ý  Jamaica  Nhật Bản  Jordan  Kazakhstan  Kenya  Hàn Quốc  Kyrgyzstan  Latvia

Lesotho  Liban  Liberia  Libya  Liechtenstein  Litva  Luxembourg  Bắc Macedonia  Madagascar  Malawi  Malaysia  Mali  Malta  Quần đảo Marshall  Mauritanie  Mauritius  México  Moldova  Monaco  Mông Cổ  Maroc  Mozambique  Myanmar  Namibia    Nepal  Hà Lan  New Zealand  Nicaragua  Niger  Nigeria  Na Uy  Pakistan  Palau  Panama  Papua New Guinea  Paraguay  Perú  Philippines

Ba Lan  Bồ Đào Nha  România  Nga  Rwanda  Saint Lucia  Samoa  Sénégal  Serbia  Seychelles  Sierra Leone  Slovakia  Slovenia  Nam Phi  Tây Ban Nha  Sri Lanka  Sudan  Suriname  Thụy Điển  Thụy Sĩ  Syria  Tajikistan  Tanzania  Thái Lan  Togo  Trinidad và Tobago  Tunisia  Thổ Nhĩ Kỳ  Uganda  Ukraina  Anh Quốc  Hoa Kỳ  Uruguay  Uzbekistan  Venezuela  Việt Nam  Zambia

Thành viên không còn tồn tại: Liên Xô cũ

Danh sách khu Ramsar tại Việt Nam

Xem thêm: Danh sách vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế

Tính đến năm 2019, Việt Nam có 9 khu Ramsar của thế giới:^[3]

• Vườn quốc gia Xuân Thủy - Nam Định
• Vùng đất ngập nước Bầu Sấu thuộc Vườn quốc gia Cát Tiên - Đồng Nai
• Hồ Ba Bể - Bắc Kạn
• Vườn quốc gia Tràm Chim^[4], huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp (2012)
• Vườn quốc gia Mũi Cà Mau, thuộc huyện Ngọc Hiển, Cà Mau (2013)
• Vườn quốc gia Côn Đảo (2014)
• Khu bảo tồn đất ngập nước Láng Sen, tỉnh Long An (2015)^[5]
• Vườn quốc gia U Minh Thượng, tỉnh Kiên Giang (2016)
• Khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Vân Long - Ninh Bình (2019)

Ngày 13 tháng 4 năm 2013 tại Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau, Bộ Tài nguyên và Môi trường, UBND tỉnh Cà Mau và Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (WWF) đã tổ chức buổi lễ đón nhận bằng khu Ramsar thứ năm của Việt Nam và là khu Ramsar thứ 2088 của thế giới,

Ngày 27 tháng 11 năm 2015, Khu bảo tồn đất ngập nước Láng Sen (Long An) công nhận là khu Ramsar thứ 7 của Việt Nam và thứ 2.227 của thế giới.^[5]

Ngày 22 tháng 2 năm 2016, Vườn quốc gia U Minh Thượng (Kiên Giang) trở thành khu Ramsar thứ 8 của Việt Nam và thứ 2.228 của thế giới.

Xem thêm

• Hiệp ước môi trường
• Ngày lễ quốc tế
• Ngày Đất ngập nước Thế giới
• Danh sách vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế

Liên kết ngoài

• Công ước Ramsar về đất ngập nước
• Ủy ban Ramsar Quốc gia Hoa Kỳ Lưu trữ 2010-10-15 tại Wayback Machine
• Danh sách các khu Ramsar trên thế giới [2], [3]

Chú thích

1. Nghị định 109/2003/NĐ-CP về việc bảo tồn và phát triển bền vững các vùng đất ngập nước^{[liên kết hỏng]}
2. Số liệu do ramsar.org cung cấp ngày 09/05/2012 (đọc [1])
3. Ngày Đất ngập nước thế giới 2019: Ngăn chặn suy kiệt đất ngập nước để chống biến đổi khí hậu
4. Ngày 02/02/2012, vườn Quốc gia Tràm Chim (Việt Nam) chính thức được công nhận là khu Ramsar thứ 2000 của thế giới
5. ^ “Láng Sen được công nhận là khu Ramsar thứ 7 của Việt Nam”. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 12 tháng 11 năm 2015.