Eulipotyphla

Bộ Eulipotyphla
Bộ Eulipotyphla
Thời điểm hóa thạch: Thế Eocen - Gần đây
	Chiều kim đồng hồ từ góc trái trên: chuột chù răng khía, nhím gai, chuột chũi and chuột chù
Phân loại khoa học
Giới (regnum)	Animalia
Ngành (phylum)	Chordata
Lớp (class)	Mammalia
Bộ (ordo)	Eulipotyphla; Waddell et al., 1999
Các họ
	†Amphilemuridae; †Nesophontidae; Solenodontidae; Talpidae; Soricidae; Erinaceidae;

Bộ Eulipotyphla (nghĩa là "thực sự mập và mù"^[1]) là một bộ động vật có vú được đề xuất bằng các phương pháp tái tạo phân tử, và bao gồm các thành viên nhánh Laurasiatheria của bộ đa hình ngày nay không còn hợp lệ (Lipotyphla), nhưng không phải là các thành viên nhánh Afrotheria (tenrec và chuột chũi vàng, hiện thuộc bộ riêng của chúng, Afrosoricida).

Bộ Eulipotyphla gồm nhím gai và nguyệt thử (họ Erinaceidae, trước đây là Erinaceomorpha), chuột chù răng khía (họ Solenodontidae), chuột chũi desman, chuột chũi và chuột chũi giống chuột chù (họ Talpidae) và chuột chù thực sự (họ Soricidae). Chuột chù thực sự, các loài họ Talpidae và solenodon trước đây được nhóm vào bộ Soricomorpha; tuy nhiên, bộ Soricomorpha đã được tìm thấy là dị cảm, vì các loài Erinaceidae là nhóm chị em của chuột chù.^[2]^[3]^[4]

Phân loại

Bộ Eulipotyphla (= 'Lipotyphla' - Afrosoricida = 'Erinaceomorpha' + 'Soricomorpha')
- Họ Erinaceidae (nhím chuột)
  - Phân họ Erinaceinae: nhím gai
  - Phân họ Galericinae: nguyệt thử
- Họ Soricidae (chuột chù)
  - Phân họ Crocidurinae: chuột chù răng trắng
  - Phân họ Soricinae: chuột chù răng đỏ
  - Phân họ Myosoricinae: chuột chù răng trắng châu Phi
- Họ Talpidae (chuột chũi)
  - Phân họ Talpinae: chuột chũi Cựu thế giới
  - Phân họ Scalopinae: chuột chũi Tân thế giới
  - Phân họ Uropsilinae: chuột chũi giống chuột chù
- Họ Solenodontidae: solenodon (chuột chù răng khía)
- † Họ Nesophontidae: chuột chù Tây Ấn đã bị tuyệt chủng
- † Họ Amphilemuridae
- † Họ Plesiosoricidae

Bản sao cấp độ họ của các mối quan hệ của các loài bộ Eulipotyphla còn sinh tồn, theo Roca et al. và Brace et al.:^[3]^[5]

Eulipotyphla

	†Nesophontidae

	Solenodontidae

Talpidae

	Soricidae

	Erinaceidae

Các phân nhóm cơ sở trên và dưới trong bảng lần lượt là các phân bộ Solenodonota và Erinaceota, theo thứ tự.^[5] Hai nhánh này được ước tính đã tách ra ~ 72-74 triệu năm trước.^[5]^[6]^[7] Họ Nesophontidae và Solenodontidae được cho là đã tách ra khoảng 57 triệu năm trước đây.^[5] Thời gian tách ra của các loài họ Talpidae so với họ Soricidae cộng với họ Erinaceidae, và cho họ Soricidae so với họ Erinaceidae, đã được ước tính là vào khoảng 69 triệu năm và 64 triệu năm theo thứ tự.^[8]

Tham khảo

^ Hassan, Mo (ngày 11 tháng 10 năm 2009). “British Wildlife: N”. The Disillusioned Taxonomist blog. Truy cập ngày 26 tháng 11 năm 2015.
^ Douady, C. J.; Chatelier, P. I.; Madsen, O.; de Jong, W. W.; Catzeflis, F.; Springer, M. S.; Stanhope, M. J. (tháng 10 năm 2002). “Molecular phylogenetic evidence confirming the Eulipotyphla concept and in support of hedgehogs as the sister group to shrews”. Molecular Phylogenetics and Evolution. 25 (1): 200–209. doi:10.1016/S1055-7903(02)00232-4.
^ ^a ^b Roca, A. L.; Bar-Gal, G. K.; Eizirik, E.; Helgen, K. M.; Maria, R.; Springer, M. S.; O'Brien, S. J.; Murphy, W. J. (ngày 10 tháng 6 năm 2004). “Mesozoic origin for West Indian insectivores”. Nature. 429 (6992): 649–651. Bibcode:2004Natur.429..649R. doi:10.1038/nature02597. PMID 15190349.
^ Bininda-Emonds, O. R. P.; Cardillo, M.; Jones, K. E.; MacPhee, R. D. E.; Beck, R. M. D.; Grenyer, R.; Price, S. A.; Vos, R. A.; Gittleman, J. L.; Purvis, A. (ngày 29 tháng 3 năm 2007). “The delayed rise of present-day mammals”. Nature. 446 (7135): 507–512. Bibcode:2007Natur.446..507B. doi:10.1038/nature05634. PMID 17392779.
^ ^a ^b ^c ^d Brace, S.; Thomas, J. A.; Dalén, L.; Burger, J.; MacPhee, R. D. E.; Barnes, I.; Turvey, S. T. (2016). “Evolutionary History of the Nesophontidae, the Last Unplaced Recent Mammal Family”. Molecular Biology and Evolution. 33 (12): 3095–3103. doi:10.1093/molbev/msw186. PMID 27624716.
^ de Lazaro, Enrico (ngày 19 tháng 3 năm 2018). “Solenodon Genome Sequenced”. Sci-News.com. Truy cập ngày 23 tháng 6 năm 2019.
^ Grigorev, K.; Kliver, S.; Dobrynin, P.; Komissarov, A.; Wolfsberger, W.; Krasheninnikova, K.; Afanador-Hernández, Y. M.; Brandt, A. L.; Paulino, L. A.; Carreras, R.; Rodríguez, L. E.; Núñez, A.; Brandt, J. R.; Silva, F.; Hernández-Martich, J. D.; Majeske, A. J.; Antunes, A.; Roca, A. L.; O'Brien, S. J.; Martínez-Cruzado, J. C.; Oleksyk, T. K. (2018). “Innovative assembly strategy contributes to understanding the evolution and conservation genetics of the endangered Solenodon paradoxus from the island of Hispaniola”. GigaScience. 7 (6). doi:10.1093/gigascience/giy025. PMC 6009670.
^ Springer, M. S.; Murphy, W. J.; Roca, A. L. (2018). “Appropriate fossil calibrations and tree constraints uphold the Mesozoic divergence of solenodons from other extant mammals”. Molecular Phylogenetics and Evolution. 121: 158–165. doi:10.1016/j.ympev.2018.01.007.