Mai Ngọc Căn

Mai Ngọc Căn
Thông tin cá nhân
Sinh
Ngày sinh	9 tháng 8, 1940
Nơi sinh	Bắc Ninh, Liên bang Đông Dương
Mất
Ngày mất	2 tháng 11, 2022 (82 tuổi)
Nơi mất	Hà Nội, Việt Nam
Giới tính	nam
Quốc tịch	Việt Nam
Nghề nghiệp	Diễn viên
Gia đình
Vợ	Tống Thị Thanh Sơn
Học vị	Thạc sĩ
Sự nghiệp điện ảnh
Vai trò	Diễn viên
Năm hoạt động	1963 - 2018
Đào tạo	Trường Điện ảnh Việt Nam; LGITMiK
Sự nghiệp sân khấu
Vai trò	Biên kịch; Đạo diễn;
Năm hoạt động	1977
Website
	Mai Ngọc Căn trên IMDb
	[sửa trên Wikidata]x • t • s

Mai Ngọc Căn (1940-2022) là nam diễn viên, đạo diễn, nhà giáo lĩnh vực điện ảnh người Việt Nam.

Tiểu sử

Mai Ngọc Căn sinh ngày 9 tháng 8 năm 1940 tại phường Đáp Cầu, thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh.^[1]^[2]

Năm 15 tuổi, bố của Mai Ngọc Căn có dự định đưa ông Liên Xô học nhưng không được vì gặp phải một số vấn đề trục trặc, ông trở thành công nhân mỏ Cẩm Phả, Quảng Ninh. Tại đây, ông học được nghề thợ nguội rồi nghề sửa chữa ô tô và bắt đầu yêu thích điện ảnh, được một người thuyết minh phim tại rạp đã gợi ý, ông đã lên Hà Nội thi tuyển làm diễn viên.^[3] Mai Ngọc Căn trúng truyển khóa 1 hệ Trung cấp diễn viên trường Ðiện ảnh Việt Nam cùng Trà Giang, Lâm Tới, Ngọc Lan...^[4]

Sự nghiệp

Diễn viên

Năm 1963, ông tốt nghiệp với bộ phim điện ảnh Khói trắng và làm việc trong sinh hoạt trong Kịch đoàn điện ảnh, tháng 10 cùng năm, ông thực hiện nghĩa vụ quân sự tại Đại đội trinh sát Đặc công của Sư đoàn 350 với tư cách một chiến sĩ công an.^[5]^[3] Cuối năm 1963, khi tập luyện chuẩn bị sang Lào tham chiến thì ông nhận được lệnh thực hiện nhiệm vũ khác, đó là tham gia bộ phim Trên vĩ tuyến 17,^[3] trong phim, ông vào vai binh nhất Công an tên Xuân.^[6] Sau bộ phim này, ông được chuyển biên chế từ Đoàn Văn công Công an vũ trang sang Đoàn văn công Bộ đội biên phòng.^[2]^[7] và được cử đi học lớp trung cấp đạo diễn vào năm 1968. Khi có đợt tuyển đi Liên Xô để học đạo diễn, ông đã tham gia đi thi và đỗ.^[3]

Công tác giảng dạy

Bắt đầu từ năm 1970,^[2] Mai Ngọc Căn học dự bị tại trường Đại học Lomonosov trong năm đầu,^[3]^[5] sau đó chuyển sang học tại Học viện Sân khấu, Âm nhạc và Điện ảnh Leningrad (LGITMiK)^[3]^[8]^[9] thành phố Saint-Peterburg.^[10] Năm 1977, ông về nước, làm việc tại Bộ tư lệnh đồng thời đạo diễn, dựng vở cho 12 đơn vị, đoạt nhiều huy chương vàng và bạc.^[10] Năm 1980, trường Đại học sân khấu điện ảnh thành lập, ông chuyển từ quân sự sang dân sự và làm Trưởng phòng Đào tạo kiêm chủ nhiệm lớp diễn viên tại đây,^[5] trong các học trò của ông là những nghệ sĩ đã có tên tuổi như diễn viên Chiều Xuân, đạo diễn Khải Hưng và vợ chồng đạo diễn Bùi Thạc Chuyên - diễn viên Tú Oanh.^[2]

Ông từng tham gia giảng dạy khóa đạo diễn đầu tiên của Thành phố Hồ Chí Minh với các học trò như Thành Hội, Minh Hạnh, Trường Long, Mỹ Khanh, Mai Hương, Tất My Ly, Thanh Hiệp, Hoàng Thái Quốc.^[11] Năm 1989, ông được chuyển lên làm việc tại Cục nghệ thuật biểu diễn được ba tháng thì sang Liên Xô để bảo vệ sau đại họcrồi trở về nước với bằng Thạc sĩ, tiếp tục làm việc tại Cục nghệ thuật biểu diễn.^[10]^[3] Năm 2000, Mai Ngọc Căn chính thức nghỉ hưu và thường tham gia các bộ phim truyền hình.^[3]

Cuối đời

Năm 2017, Mai Ngọc Căn phát hiện bị ung thư thận và phải cắt bỏ một bên thận và một phần bàng quang, tháng 3 năm 2018 căn bệnh trở nặng và bắt đầu di căn, ngoài ra ông cong phải dùng thuốc chống đông máu và cấy 2 ống stent tim.^[12] Vào cuối năm 2018, dù căn bệnh đã đến giai đoạn cuối nhưng Mai Ngọc Căn vẫn tham gia hoàn thành video hài Cưới đi kẻo ế 3.^[13]

Năm 2021, Mai Ngọc Căn có tên trong danh sách xét danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú trong biên chế của Cục Nghệ thuật biểu diễn,^[14] nhưng không đạt danh hiệu. Ông qua đời ngày 2 tháng 11 năm 2022, sau 5 năm chống trọi với căn bệnh.^[1]^[7]

Đời tư

Mai Ngọc Căn kết hôn với Tống Thị Thanh Sơn, một nghệ sĩ múa, họ gặp nhau lần đầu vào năm 1966 khi bà mới từ Trung Quốc về nước và cùng công tác trong Đoàn văn công Bộ đội biên phòng.^[15]^[16] Ông bà kết hôn năm 1967 và có 3 người con, 2 trai và 1 gái.^[17]^[3] Cuối năm 2016, hai ông bà thực hiện bộ ảnh kỷ niệm 50 năm kết hôn gây ấn tượng mạnh với cộng đồng mạng.^[18]^[19]

Vai diễn

Phim điện ảnh


Năm	Tựa đề	Vai diễn	Đạo diễn
1963	Khói trắng		Nguyễn Tiến Lợi, Lê Thiều
1965	Trên vĩ tuyến 17	Xuân	Lý Thái Bảo
1966	Lửa rừng	A Sáng	Phạm Văn Khoa
1966	Bình minh trên rẻo cao	Ghin	Trần Đắc
	Đội đặc nhiệm nhà C5	Ông Minh
	Tình yêu ở cuối con đường
	Vòng tròn tình yêu

Phim truyền hình

Năm	Tựa đề	Vai diễn	Đạo diễn	Hình thức phim
2001	Mùa lá rụng	Ông Thống	Trần Quốc Trọng	Ngắn tập
	Con nhện xanh	Tổng biên tập	Đỗ Đức Thành
	Một người chiếu bóng	Ông Tửu	Đỗ Chí Hướng
	Ngày hè sôi động		Trọng Trinh
2002	Xuôi ngược đường trần	Ông Tiếng	Nguyễn Anh Tuấn, Linh Nga
	Đất và người	Ông Hào	Nguyễn Hữu Phần và Phạm Thanh Phong	Dài tập
	Những ngọn nến trong đêm (phần 1)	Ông Trọng	Vũ Hồng Sơn, Đỗ Đức Thành, Mai Hồng Phong	Dài tập
	Mùa cưới		Đỗ Minh Tuấn	Điện ảnh truyền hình
	Của chìm của nổi		Nguyễn Thế Hồng	Ngắn tập
	CSHS: Cổ cồn trắng	Chủ hồ câu		Dài tập
	CSHS: Phi đội chuồn chuồn	Bố của Tá		Dài tập
2003	Bình minh đỏ	Cựu Tần	Trần Phương	Ngắn tập
	Người tử tế sa ngã	Ông Cần	Nguyễn Hữu Phần	Điện ảnh truyền hình
	Người đợi ở Pờ Sa	Trưởng bản	Nguyễn Thế Hồng
2004	Bên ngoài cuộc đời		Nguyễn Hữu Phần, Vũ Hồng Sơn
	Đường đời	Ông Thăng	Trần Quốc Trọng, Trần Hoài Sơn	Dài tập
	Chuyện trầu cau	Lão Hạc	Nguyễn Thế Hồng	Điện ảnh truyền hình
2005	Con đường gian khổ	Ông Trần Thận	Nguyễn Hữu Phần	Ngắn tập
	CSHS: Bí mật những cuộc đời	Trung tá Vân	Nguyễn Hữu Phần, Vũ Hồng Sơn	Dài tập
	Hương đất	Ông Tôn	Trần Quốc Trọng	Dài tập
2006	Đèn vàng	Quốc (phó tổng biên tập)	Mai Hồng Phong	Ngắn tập
2006	Gió đại ngàn	A Páo	Đỗ Chí Hướng	Dài tập
2007	Làng ven đô	Tới	Đỗ Chí Hướng	Ngắn tập
2008	Những cánh hoa bay	Ông nội Nguyên	Bùi Huy Thuần	Dài tập
2009	Chuyện thám tử	Ông giáo Hoàn	Bùi Thọ Thịnh	Ngắn tập
2010	Nếp nhà	Ông Long	Vũ Trường Khoa	Dài tập
	Lều chõng	Cụ Năm	Nguyễn Thanh Vân	Dài tập
	Đội đặc nhiệm (tập 5 - Vụ án cổ vật)	Giáo sư Văn	Triệu Tuấn	Ngắn tập
	Bà nội không ăn bánh Pizza	Ông nội	Nguyễn Khải Anh, Bùi Tiến Huy	Dài tập
2011	Lý Công Uẩn: Đường tới thành Thăng Long	Đinh Điền	Cận Đức Mậu, Tạ Huy Cường
2012	Qua ngày giông bão		Đỗ Chí Hướng
2012	Những đứa con Biệt động Sài Gòn		Khương Đức Thuận, Đặng Minh Quang, Đỗ Chí Hướng
2014	Đường lên Điện Biên	Ông bố bản Pía	Bùi Tuấn Dũng
2015	Màu của tình yêu		Mai Hồng Phong
2017	Nơi ẩn nấp bình yên		Nguyễn Đức Hiếu
2017	Cung đường trắng		Đỗ Phú Hải, Đặng Minh Quang
	Chuyện kể trước lúc 0 giờ		Khải Hưng	Kịch (ANTV)