Ngòi Thia

Ngòi Thia

Ngòi Thia (Việt Nam)

Ngòi Thia là một phụ lưu cấp 1 của sông Hồng, chảy ở các huyện phía tây tỉnh Yên Bái, Việt Nam ^{[1][2][3][Ghi chú 1]}.

Sông dài chừng 165 km, lưu vực 1563 km²^[4]. Độ cao bình quân của lưu vực Ngòi Thia tới 907 m, độ chênh lệch lưu lượng giữa mùa lũ và mùa cạn lên tới 480 lần.

Dòng chảy

Ngòi Thia bắt nguồn từ hợp lưu nhiều suối ở vùng núi huyện Trạm Tấu, trong đó dòng lớn nhất là "Nậm Tia", từ phía tây xã Xả Hồ và Hát Lìu đổ về 21°32′29″B 104°18′34″Đ / 21,54139°B 104,30944°Đ / 21.54139; 104.30944 (Ngòi Thia).

Từ thung lũng thị trấn Trạm Tấu 21°27′58″B 104°23′35″Đ / 21,46611°B 104,39306°Đ / 21.46611; 104.39306 (Ngòi Thia) Ngòi Thia chảy theo hướng đông bắc rồi bắc, qua thung lũng Nghĩa Lộ.

Đến phía bắc của thung lũng Nghĩa Lộ, tại Nông trường Liên Sơn thì dòng Nậm Min từ hướng tây bắc đổ vào 21°39′52″B 104°30′30″Đ / 21,66444°B 104,50833°Đ / 21.66444; 104.50833 (Ngòi Thia).

Từ đó sông chảy hướng gần đông, rồi gần bắc, và đổ vào sông Hồng ở xã Yên Hợp, Văn Yên tỉnh Yên Bái.

Thủy điện

Trên dòng chính

• Thủy điện Trạm Tấu có công suất lắp máy 30 MW, sản lượng điện hàng năm 123 triệu KWh, xây dựng trên dòng ngòi Thia ở vùng đất xã Trạm Tấu huyện Trạm Tấu. 21°30′22″B 104°27′01″Đ / 21,506081°B 104,450361°Đ / 21.506081; 104.450361 (Thủy điện Trạm Tấu)
• Thủy điện Noong Phai có công suất lắp máy 21,2 MW, sản lượng điện hàng năm 69,45 triệu KWh, xây dựng trên dòng ngòi Thia ở vùng đất xã Phúc Sơn huyện Văn Chấn. 21°31′53″B 104°30′00″Đ / 21,531339°B 104,499937°Đ / 21.531339; 104.499937 (Thủy điện Noong Phai)
• Thủy điện Văn Chấn có công suất lắp máy 57 MW, sản lượng điện hàng năm 246,5 triệu KWh, xây dựng trên dòng ngòi Thia tại vùng đất các xã Suối Quyền và An Lương, huyện Văn Chấn, hoàn thành tháng 11/2013.^[5] 21°40′55″B 104°33′03″Đ / 21,681923°B 104,550714°Đ / 21.681923; 104.550714 (Thủy điện Văn Chấn)
• Thủy điện Thác Cá 1 có công suất lắp máy 27 MW, sản lượng điện hàng năm 99 triệu KWh, xây dựng trên dòng ngòi Thia ở vùng đất xã Mỏ Vàng huyện Văn Yên, khởi công tháng 4/2018, dự kiến hoàn thành năm 2020. 21°42′03″B 104°38′08″Đ / 21,700817°B 104,635428°Đ / 21.700817; 104.635428 (Thủy điện Thác Cá 1)
• Thủy điện Thác Cá 2 có công suất lắp máy 14,5 MW, sản lượng điện hàng năm 55 triệu KWh, xây dựng trên dòng ngòi Thia ở vùng đất xã Mỏ Vàng huyện Văn Yên tỉnh Yên Bái. 21°44′48″B 104°38′40″Đ / 21,746642°B 104,644315°Đ / 21.746642; 104.644315 (Thủy điện Thác Cá 2)
• Thủy điện Đồng Sung có công suất lắp máy 20 MW, sản lượng điện hàng năm 68 triệu KWh, xây dựng trên dòng ngòi Thia ở vùng đất xã Yên Phú và Đại Phác huyện Văn Yên tỉnh Yên Bái, khởi công tháng 1/2018, hoàn thành năm 2019.^[6] 21°49′16″B 104°39′29″Đ / 21,821197°B 104,658155°Đ / 21.821197; 104.658155 (Thủy điện Đồng Sung)

Trên các phụ lưu

• Thủy điện Nậm Đông, năm 2017 có hai bậc là Nậm Đông 3 và 4, có công suất lắp máy tổng cộng 21,4 MW, sản lượng điện hàng năm 97 triệu KWh, xây dựng trên dòng Nậm Đông, một phụ lưu cấp 1 của ngòi Thia, tại vùng đất xã Túc Đán huyện Trạm Tấu, hoàn thành năm 2011 ^[7][8][9].
• Thủy điện Hát Lìu công suất lắp máy 5 MW, xây dựng trên dòng Nậm Tia ở xã Hát Lừu huyện Trạm Tấu, khởi công 2012, hoàn thành 2016. 21°30′35″B 104°21′29″Đ / 21,509702°B 104,358076°Đ / 21.509702; 104.358076 (Thủy điện Hát Lìu)
• Thủy điện Pá Hu công suất lắp máy 26 MW, sản lượng điện hàng năm 85 triệu KWh, xây dựng trên dòng Ngòi Mù ở xã Pá Hu huyện Trạm Tấu, khởi công tháng 3/2017, hoàn thành tháng 10/2020. 21°27′51″B 104°28′14″Đ / 21,4642°B 104,470606°Đ / 21.464200; 104.470606 (Thủy điện Pá Hu)

Sự kiện thiên tai

Lúc 12 h trưa ngày 11/10 năm 2017 cầu Ngòi Thia ở thị xã Nghĩa Lộ bị sập làm 4 người rơi xuống sông mất tích, trong đó có một phóng viên của Thông tấn xã Việt Nam. Nguyên nhân được xác định là do "trận lũ lớn quá" ^[10].

Ghi chú

1. Trong tiếng Việt thì "Ngòi" có nghĩa là sông, suối.

Tham khảo

1. Tập bản đồ hành chính Việt Nam. Nhà xuất bản Tài nguyên – Môi trường và Bản đồ Việt Nam. Hà Nội, 2013.
2. Bản đồ tỷ lệ 1:500.000 tờ F-48-C Điện Biên.
3. Thông tư 48/2013/TT-BTNMT ngày 26/12/2013 của Bộ Tài nguyên và Môi trường Ban hành Danh mục địa danh... phục vụ công tác thành lập bản đồ tỉnh Yên Bái. Thuky Luat Online, 2017. Truy cập 25/12/2018.
4. Quyết định số 341/QĐ-BTNMT ngày 23/03/2012 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về Danh mục lưu vực sông nội tỉnh. Thuky Luat Online, 2016. Truy cập 22/07/2019.
5. Khánh thành nhà máy thủy điện Văn Chấn. Tiền Phong Online, 10/11/2013. Truy cập 20/01/2018.
6. Tháng 5 trên công trường thủy điện Đồng Sung. Báo Yên Bái, 2/5/2019.
7. Xây dựng Nhà máy thủy điện Nậm Đông 3 và 4 tại Yên Bái. Nhandan Online, 20/04/2004. Truy cập 20/01/2018.
8. Khởi công xây dựng Nhà máy Thủy điện Nậm Đông. Tapchicongthuong, 19/4/2004. Truy cập 20/01/2018.
9. Yên Bái: Hầu hết các công trình thủy điện đều chậm tiến độ. Dien-congnghiep, 27/05/2011. Truy cập 20/01/2018.
10. Cầu Thia ở Yên Bái có “ốm yếu” trước khi bị gãy sập?. dantri, 16/10/2017. Truy cập 20/01/2018.

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Ngòi Thia.

Liên kết ngoài