Sao đặc

Trong thiên văn học, sao đặc (còn gọi là vật thể đặc) dùng để chỉ các thiên thể có bản chất vật lý có thể chưa rõ lắm, nhưng có chứng cứ cho thấy chúng có khối lượng rất lớn mà có bán kính nhỏ. Các sao đặc bao gồm:

Sao lùn trắng: thiên thể được tạo ra khi các ngôi sao có khối lượng thấp và trung bình (dưới 1,4 lần khối lượng Mặt Trời) tiêu thụ hết nhiên liệu phản ứng hạt nhân trong sao.
Sao neutron: thiên thể được tạo ra khi các ngôi sao có khối lượng 1,35 đến 2,1 lần khối lượng Mặt Trời tiêu thụ hết nhiên liệu phản ứng hạt nhân.
Sao lạ hay Sao quark: thiên thể tạo thành bởi vật chất suy biến ở trạng thái siêu đặc, nơi chúng bị ép đến mức vỡ ra thành các cấu tử quark (quark trên và quark dưới).
Sao Preon: chúng có thể hình thành từ những ngôi sao khổng lồ sụp đổ quá không ổn định để trở thành sao neutron, nhưng không đủ để trở thành hố đen.
Sao Q, còn được gọi là hố ghi hay hố xám theo nghĩa gần với hố đen
Sao Boson Boson star
Sao Grava Gravastar
Sao tối (Dark star) và sao vật chất tối (Dark star (dark matter)
Sao năng lượng tối Dark energy star
Sao đen Black star (semiclassical gravity)
Hố đen...

Bằng chứng[sửa | sửa mã nguồn]

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

Vật chất suy biến

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

x t s Sao neutron
Loại	Radio-quiet Sao xung
Sao xung đơn	Sao từ Soft gamma repeater Anomalous X-ray Rotating radio transient
Sao xung đôi	Đôi Sao xung phát tia X X-ray binary X-ray burster List Miligiây Be/X-ray Spin-up Sao xung Hulse–Taylor
Tính chất	Blitzar Fast radio burst Bondi accretion Giới hạn Chandrasekhar Chớp gamma Glitch Neutroni Neutron-star oscillation Optical Pulsar kick Quasi-periodic oscillation Relativistic Quá trình rp Starquake Timing noise Giới hạn Tolman-Oppenheimer-Volkoff Urca process
Liên quan	Gamma-ray burst progenitors Astroseismology Sao đặc Sao quark Sao lạ Sao kỳ lạ Siêu tân tinh Tàn tích siêu tân tinh Liên quan Hypernova Kilonova Neutron star merger Quark-nova Sao lùn trắng Liên quan Lỗ đen sao Liên quan Radio star Hành tinh sao xung Pulsar wind nebula Thiên thể Thorne–Żytkow
Khám phá	LGM-1 Centaurus X-3 Timeline of white dwarfs, neutron stars, and supernovae
Vệ tinh nghiên cứu	Rossi X-ray Timing Explorer Kính thiên văn vũ trụ tia gamma Fermi Compton Gamma Ray Observatory Chandra X-ray Observatory
Khác	X-ray pulsar-based navigation Tempo software program Astropulse The Magnificent Seven
Thể loại Hình ảnh

x t s Sao
Hình thành	Bồi tụ Đám mây phân tử Bok globule Young stellar object Tiền sao Tiền dãy chính Herbig Ae/Be T Tauri FU Orionis Đối tượng Herbig–Haro Hayashi track Henyey track
Tiến hóa	Dãy chính Red-giant branch Horizontal branch Red clump Nhánh tiệm cận khổng lồ super-AGB Blue loop Tinh vân tiền hành tinh Tinh vân hành tinh PG1159 Dredge-up OH/IR Instability strip Luminous blue variable Blue straggler Quần thể sao Siêu tân tinh Superluminous supernova / Hypernova
Phân loại quang phổ	Sớm Muộn Dãy chính O B A F G K M Lùn nâu WR OB Subdwarf O B Gần mức khổng lồ Khổng lồ Xanh Đỏ Vàng Khổng lồ sáng Siêu khổng lồ Xanh Đỏ Vàng Cực siêu khổng lồ Vàng Carbon S CN CH Lùn trắng Đặc biệt về mặt hóa học Am Ap/Bp HgMn Helium-weak Bari Heli cực đoan Lambda Boötis Lead Technetium Be Shell B(e)
Tàn dư	Đặc Lùn trắng Hành tinh heli Lùn đen Neutron Radio-quiet Xung Đôi X-ray Từ Lỗ đen sao X-ray binary Burster SGR
Giả thuyết	Lùn xanh Xanh lá cây Lùn đen Kỳ lạ Boson Electroweak Lạ Preon Planck Tối Dark-energy Quark Q Đen Gravastar Sao lỗ đen Thiên thể Thorne–Żytkow Sắt Blitzar Lỗ trắng Planck star
Tổng hợp hạt nhân sao	Đốt cháy deuteri Đốt cháy lithi Phản ứng chuỗi proton-proton Chu trình CNO Helium flash Quá trình ba-alpha Quá trình alpha Đốt cháy carbon Đốt cháy neon Đốt cháy oxy Đốt cháy silic Quá trình s Quá trình r Fusor Tân tinh Symbiotic Tàn tích Luminous red nova
Cấu trúc	Core Vùng đối lưu Microturbulence Oscillations Vùng bức xạ Khí quyển Quang cầu Vết sao Chromosphere Vành nhật hoa Gió sao Bubble Bipolar outflow Đĩa bồi tụ Asteroseismology Helioseismology Circumstellar dust Circumstellar envelope Eddington luminosity Cơ chế Kelvin–Helmholtz
Đặc tính	Designation Dynamics Nhiệt độ hiệu dụng Độ sáng Kinematics Từ trường Cấp sao tuyệt đối Mass Độ kim loại Sự tự quay Ánh sao Biến quang Photometric system Chỉ mục màu Biểu đồ Hertzsprung-Russell Color–color diagram
Hệ sao	Đôi Contact Common envelope Eclipsing Symbiotic Phức hợp Quần tinh Mở Cầu Super Hệ hành tinh
Trái Đất làm trung tâm quan sát	Mặt Trời Solar radio emission Hệ Mặt Trời Ánh sáng Mặt Trời Sao Bắc cực Circumpolar Chòm sao Khoảnh sao Cấp sao Biểu kiến Extinction Photographic Vận tốc xuyên tâm Chuyển động riêng Parallax Photometric-standard
Danh sách	Proper names Arabic Chinese Extremes Nặng nhất Nhiệt độ cao nhất Lowest temperature Lớn nhất Smallest volume Sáng nhất Historical brightest Độ sáng tuyệt đối lớn nhất Gần nhất Nearest bright With exoplanets Brown dwarfs White dwarfs Milky Way novae Siêu tân tinh Candidates Remnants tinh vân hành tinh Timeline of stellar astronomy
Liên quan	Phó sao Sao lùn nâu Sub-brown dwarf Hành tinh Năm ngân hà Thiên hà Guest Tương tác hấp dẫn Intergalactic Planet-hosting stars Tidal disruption event
Sao Cổng thông tin Sao

x t s Siêu tân tinh
Các nhóm	Loại Ia \| Loại Ib và Ic \| Loại II (IIP và IIL)
Liên quan	Gần Trái Đất \| Giả siêu tân tinh \| Hypernova \| Kilonova \| Siêu tân tinh quark \| Pulsar kicks
Cấu trúc	Cặp bất ổn \| Tổng hợp hạt \| Quy trình P \| Quy trình R \| Chớp gamma \| Phát nổ carbon
Tiền thân	Biến quang xanh \| Sao WR \| Siêu khổng lồ \| (Xanh lam \| Đỏ \| Vàng) \| Cực siêu khổng lồ \| (Vàng) \| Sao lùn trắng (Liên quan)
Tàn tích	Tàn tích \| Sao neutron \| (Sao xung \| Sao từ \| Liên quan) \| Lỗ đen khối lượng sao (Liên quan) \| Sao đặc \| Siêu bong bóng \| (Sao quark \| Sao ngoại lai)
Phát hiện	Sao khách \| Lịch sử quan sát siêu tân tinh \| Lịch sử nghiên cứu sao lùn trắng, sao neutron và siêu tân tinh
Danh sách	Danh sách \| Tàn tích \| Ứng cử viên \| Sao nặng \| Viễn tưởng
Đáng chú ý	Vòng Barnard \| Cassiopeia A \| SN 1054 (Tinh vân Con Cua) \| SN Tycho \| SN Kepler \| SN 1987A \| SN 185 \| SN 1006 \| SN 2003fg \| Di tích SN G1.9+0.3 \| SN 2007bi \| SN 2014J \| SN Refsdal \| ASASSN-15lh \| SN Vela \|
Nghiên cứu	Dự án SCP \| High-z \| Texas \| SNfactory \| SNLS \| Hệ thống cảnh báo siêu tân tinh sớm \| Dự án khảo sát siêu tân tinh và tiểu hành tinh tại Monte Agliale \| Vệ tinh thăm dò siêu tân tinh và sự gia tốc dãn nở của vũ trụ \| Khảo sát siêu tân tinh ở dự án Sloan The SDSS Supernova Survey

x t s Lỗ đen
Loại	BTZ black hole Schwarzschild Quay Tích điện Ảo Kugelblitz Lỗ đen siêu khối lượng Lỗ đen nguyên thủy
Kích cỡ	Siêu nhỏ Tối đại Electron Sao Microquasar Khối lượng trung gian Siêu khối lượng Nhân thiên hà hoạt động Chuẩn tinh Blazar
Sự hình thành	Tiến hóa sao Suy sụp hấp dẫn Sao Neutron Liên kết liên quan Giới hạn Tolman-Oppenheimer-Volkoff Sao lùn trắng Liên kết liên quan Supernova Liên kết liên quan Hypernova Chớp tia gamma Lỗ đen đôi
Tính chất	Điểm kì dị hấp dẫn Ring singularity Định lý Chân trời sự kiện Mặt cầu photon Innermost stable circular orbit Vùng sản công Quá trình Penrose Quá trình Blandford–Znajek Đĩa bồi tụ Bức xạ Hawking Thấu kính hấp dẫn Bồi tụ Bondi Liên hệ M–sigma Dao động gần tuần hoàn Nhiệt động lực học Tham số Immirzi Bán kính Schwarzschild Spaghetti hóa
Các vấn đề	Black hole complementarity Nghịch lý thông tin Cosmic censorship ER = EPR Final parsec problem Firewall (physics) Holographic principle Định lý không có tóc
Các mêtric	Schwarzschild Derivation Kerr Reissner–Nordström Kerr–Newman Hayward
Giải pháp	Nonsingular black hole models Ngôi sao đen Sao tối Dark-energy star Gravastar Magnetospheric eternally collapsing object Planck star Sao Q Fuzzball
Tương tự	Optical black hole Sonic black hole
Danh sách	Lỗ đen Lớn nhất Gần nhất Quasar Microquasars
Mô hình	Điểm kì dị hấp dẫn Định lý kì dị Penrose–Hawking Lỗ đen nguyên thủy Gravastar Sao tối Sao năng lượng tối Sao đen Quả bóng rối Lỗ trắng Kì dị trần trụi Kì dị vòng Tham số Immirzi Mô hình màng Kugelblitz Lỗ sâu Thiên thể giả sao
Giả tưởng	Lỗ đen trong giả tưởng Star Trek (2009) Hố đen tử thần (2014)
Liên quan	Outline of black holes Sonic black hole Black Hole Initiative Black hole starship Sao đặc Sao kỳ lạ Sao quark Sao Preon Gamma-ray burst progenitors Thế hấp dẫn Hypercompact stellar system Membrane paradigm Điểm kỳ dị trần trụi Sao lỗ đen Sao tối Rossi X-ray Timing Explorer Timeline of black hole physics Lỗ trắng Lỗ sâu Các dấu mốc trong lịch sử nghiên cứu lỗ đen XMM - Newton Vệ tinh tia X Chandra Vệ tinh tia gamma Fermi NuStar Hệ sao tập trung trong một vùng rất nhỏ Tàu không gian lỗ đen
Thể loại Hình ảnh

Bài viết liên quan đến thiên văn học này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.