Trienio Liberal

Vương quốc Tây Ban Nha
Tên bản ngữ Reyno de España
1810–1873
Quốc kỳ Quốc huy
Tiêu ngữ: Plus Ultra "Vươn xa hơn nữa"
Quốc ca: Marcha Real "Hành khúc Hoàng gia" (1813–1822; 1823–1873) Himno de Riego "Quốc ca Riego" (1822–1823)
Vương quốc Tây Ban Nha năm 1850.
Tổng quan
Thủ đô	Madrid
Ngôn ngữ thông dụng	Tiếng Tây Ban Nha
Tôn giáo chính	Công giáo Roma
Chính trị
Chính phủ	Quân chủ chuyên chế (1814–1820; 1823–1833) Quân chủ lập hiến (1810-1814; 1820–1823; 1833–1873)
Vua
• 1813–1833	Fernando VII
• 1833–1868	Isabel II
• 1870–1873	Amadeo I
Nhiếp chính
• 1813–1814	Luis María de Borbón y Vallabriga
• 1869–1871	Francisco Serrano
Thủ tướng
• 1813–1814	José Luyando^a
• 1872–1873	Manuel Ruiz Zorrilla^b
Lập pháp	Cortes Generales
• Thượng viện	Thượng viện
• Hạ viện	Quốc hội Dân biểu
Lịch sử
Thời kỳ	Thế kỷ 19
• Cádiz Cortes	24 tháng 9 năm 1810
• Amadeo I thoái vị	11 tháng 2 năm 1873
Kinh tế
Đơn vị tiền tệ	Escudo Tây Ban Nha (1813–1869) Peseta Tây Ban Nha (1869–1873)
Mã ISO 3166	ES
Tiền thân Kế tục Vương quốc Tây Ban Nha (Napoléon) Vương quốc Tây Ban Nha (Bourbon) Couto Misto Đệ nhất Cộng hoà Tây Ban Nha
Quốc vụ khanh Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng

Trienio Liberal là một thời kỳ đầy biến động ở Tây Ban Nha. Napoléon chiếm đóng từ năm 1808 đến 1814, "chiến tranh giành độc lập" tàn phá nặng nề diễn ra sau đó được thúc đẩy bởi chủ nghĩa dân tộc rõ nét. Kỷ nguyên của các phong trào chống lại chủ nghĩa tự do kết hợp với cách mạng Pháp sau chiến tranh dưới sự thống trị của Fernando VII và ít ảnh hưởng hơn - là con gái ông Isabel II. Dưới sự thống trị của Fernando, Tây Ban Nha mất đi các thuộc địa ở Tân Thế giới, trừ Cuba và Puerto Rico, trong thập niên 1810 và 1820. Một loạt các cuộc nội chiến nổ ra sau đó ở Tây Ban Nha, rồi chủ nghĩa tự do Tây Ban Nha và sau đó là những người theo phe cộng hòa chống lại phe bảo thủ, mà đỉnh cao là các cuộc chiến tranh chủ nghĩa Carl giữa Nữ hoàng Isabella và cháu bà ta, Infante Carlos. Bất mãn với chính quyền Isabella trong một thời gian dẫn đến sự can thiệp quân sự lặp đi lặp lại trong các vấn đề chính trị và đã nhiều lần làm cách mạng chống lại chính quyền đó. Hai trong số các cuộc cách mạng đó đã thành công là "cách mạng Vicálvaro" năm 1854 và la Gloriosa năm 1868. Cuộc cách mạng năm 1968 đánh dấu sự chấm dứt chế độ quân chủ của Isabella. Sự cai trị ngắn ngủi của vua theo chủ nghĩa tự do Amadeo I kết thúc khi nền Đệ nhất Cộng hòa được thành lập, và chế độ này cũng chỉ tồn tại trong thời gian ngắn, và sự thống trị của Alfonso XII đã đưa Tây Ban Nha bước sang thời kỳ tái thiết và ổn định.

Xem thêm

• Chiến tranh giành độc lập Mexico
• Chiến tranh giành độc lập Tây Ban Nha-Mỹ

Tham khảo

• Pierson, Peter (1999) The History of Spain, London: Greenwood ISBN 0-313-30272-3
• Carr, Raymond (2000) Spain: A History, London: Oxford University Press ISBN 0-19-820619-4
• Esdaile, Charles S. (2000) Spain in the Liberal Age: From Constitution to Civil War, 1808-1939 ISBN 0-631-14988-0
• Gallardo, Alexander (1978) "Britain and the First Carlist War:Darby,Pa, Norwood Editions,