Ժաբուտիի մրցանակ

Ժաբուտիի մրցանակ
Տեսակ	գրական պարգև
Ենթատեսակ	գրական պարգև
Կազմված է	Ժաբուտիի մրցանակ դիդակտիկ և պարադիդակտիկ լավագույն գրքի համար, Ժաբուտիի մրցանակ լավագույն նկարազարդման համար, Q106978266?, Q97176777? և Prêmio Jabuti for Best Comic Book?
Հիմնադրվել է	1958
Կայք	premiojabuti.com.br

Ժաբուտիի մրցանակ (պորտ.՝ Prêmio Jabuti), գրական մրցանակ Բրազիլիայում։ Պորտուգալերեն ժաբուտին նշանակում է «փոքրիկ կրիա»։ Ժաբուտին ցամաքային կրիայի տեսակ է, որը հայտնի է Լատինական Ամերիկայում։

Պատմություն

Մրցանակը սահմանվել է 1959 թվականին^[1] այն ժամանակվա Բրազիլական գրքերի պալատի նախագահ Էդգար Կավալհեեյրուի կողմից՝ հայրենական լեզվամտածողության և ընթերցողական մշակույթի զարգացման համար։ Այդ թվականին կար միայն յոթ անվանակարգ։

Շնորհվում է մի քանի անվանակարգերում (պոեզիա, Նովել, վեպ, էսսե, մանկական և պատանեկան գրականություն, գրականության պատմություն, գրքի նկարազարդում և այլն)։ Անցած տարիների ընթացքում համալրվել է նոր անվանակարգերով, որոնք դուրս են եկել բուն գրականության շրջանակներից (գիտություն, լրագրություն, իրավունք, ուսուցում և այլն)։

2017 թվականից սկսած մրցանակը սկսել է ներառել երկու նոր կատեգորիա՝ կոմիքսներ և բրազիլական գիրք, որը լույս է տեսել արտասահմանում։ 2018 թվականին ժաբուտիի մրցանակը փոփոխություններ է կրել իր ձևաչափում. 29 կատեգորիաները կրճատվել են մինչև 18։ Բացի այդ, փոխվել է նաև «Տարվա գիրք» կատեգորիան (որը մինչ այդ երկու գիրք էր ընտրում՝ մեկ գեղարվեստական և մեկ գիտական գրականությունից). պարգևատրվում է միայն մեկ գիրք անկախ ժանրից^[2][3]։

Դափնեկիրներ (հատընտիր)

• 1959. Ժորժի Ամադու («Վեպ»)
• 1960. Դալթոն Թրևիզան («Նովել»), Անտոնիու Կանդիդու («Գրականության պատմություն»)
• 1961. Կլարիսի Լիսպեկտոր («Նովել»)
• 1963. Սեսիլիա Մեյրելիս («Գրական թարգմանություն»)
• 1964. Սեսիլիա Մեյրելիս («Պոեզիա»)
• 1965. Դալթոն Թրևիզան («Նովել»), Անտոնիու Կանդիդու («Պոեզիա»)
• 1966. Էրիկու Վերիսիմու («Վեպ»), Անտոնիու Կանդիդու («Էսսե»)
• 1967. Խոսե Մաուրո դե Վասկոնսելոս («Վեպ»), Ժուան Կաբրալ ջի Մելու Նիտու («Պոեզիա»)
• 1968. Կառլոս Դրումմոնդ դե Անդրադե («Պոեզիա»)
• 1970. Ռուբեն Ֆոնսեկա («Նովել»), Ժիլբերտու Ֆրեյրե («Տարվա գրական անձ»)
• 1972. Ժուան Ուբալդու Ռիբեյրու («Տարվա գրական բացահայտում»)
• 1973. Լեդո Իվո («Պոեզիա»), Ժիլբերտու Ֆրեյրե («Էսսե»)
• 1974. Լիժիյա Ֆագունդես Տելես («Վեպ»)
• 1976. Ռադուան Նասար («Տարվա գրական բացահայտում»)
• 1978. Կլարիսի Լիսպեկտոր («Վեպ»), Ադելիյա Պրադու («Պոեզիա»), Անտոնիու Կանդիդու («Տարվա գրական անձ»)
• 1979. Մարիո դե Անդրադե («Արվեստի գիրք»), Ալսեու Ամորոզու Լիմա («Տարվա գրական անձ»)
• 1980. Ժիլբերտու Ֆրեյրե («Տարվա գրական անձ»)
• 1981. Ֆրանսիշկու Ալվիմ («Պոեզիա»), Ժոզե Ժ. Վեյգա («Նովել»), Ժուան Ժիլբերտու Նոլ («Տարվա գրական բացահայտում»)
• 1982. Սիլվիանու Սանտյագու («Վեպ»), Աուտրան Դոուրադո («Նովել»)
• 1983. Ժոզե Ժ. Վեյգա («Վեպ»)
• 1984. Ռուբեն Ֆոնսեկա («Վեպ»), Հիլդա Հիլստ («Պոեզիա»)
• 1985. Ժուան Ուբալդու Ռիբեյրու («Վեպ»)
• 1988. Մոասիր Սկլյար («Նովել»), Օսվալդ դե Անդրադե («Տարվա հրատարակություն»)
• 1989. Ֆրանսիշկու Ալվիմ («Պոեզիա»)
• 1990. Միլթոն Խաթում («Վեպ»), Մանուել դի Բարուշ («Պոեզիա»), Անա Միրանդա («Տարվա գրական բացահայտում»)
• 1991. Արոլդո դե Կամպոս («Գրական թարգմանություն»)
• 1992. Շիկու Բուարկի («Վեպ»), Վինիսիուշ դե Մորաիշ («Տարվա հրատարակություն»)
• 1993. Մոասիր Սկլյար, Ժոզե Ժ. Վեյգա, Սիլվիանու Սանտյագու («Վեպ»), Ռուբեն Ֆոնսեկա («Նովել»), Արոլդո դե Կամպոս, Կառլոս Դրումմոնդ դե Անդրադե («Պոեզիա»), Անտոնիու Կանդիդու («Էսսե»), Իտալո Կալվինո («Տարվա հրատարակություն»)
• 1994. Ժուան Ժիլբերտու Նոլ («Վեպ»), Հիլդա Հիլստ («Նովել»), Մարինա Կոլասանտի, Վինիսիուշ դե Մորաիշ («Պոեզիա»), Անտոնիու Կանդիդու («Էսսե»), Օկտավիո Պաս, Լաուրա Էսկիվել, Արոլդո դե Կամպոս («Գրական թարգմանություն»)
• 1995. Ժորժի Ամադու («Վեպ»), Դալթոն Թրևիզան («Նովել»), Պաուլու Լեմինսկիյ, Իվան Ժոջնկեյրա («Պոեզիա»)
• 1996. Լիժիա Ֆագունդես Տելես, Ռուբեն Ֆոնսեկա («Նովել»)
• 1997. Ժուան Ժիլբերտու Նոլ («Վեպ»), Սիլվիանու Սանտյագու, Մարինա Կոլասանտի («Նովել»), Թիագու դի Մելլու, Կառլոս Դրումմոնդ դե Անդրադե, Սեսիլիա Մեյրելիս («Պոեզիա»)
• 1998. Ռադուան Նասար («Նովել»), Սեբաստիան Սալգադո («Ֆոտոռեպորտաժ»)
• 1999. Արոլդո դե Կամպոս («Պոեզիա»)
• 2000. Մոասիր Սկլյար («Վեպ»), Տիագու դի Միլլու, Ֆերեյրա Գուլար («Պոեզիա»)
• 2001. Միլթոն Խաթում, Պատրիսիա Մելո («Վեպ»), Լիժիյա Ֆագունդես Տելես («Նովել»), Լեդո Իվո («Պոեզիա»)
• 2002. Մանուել դի Բարուշ («Տարվա գիրք. գրականություն»), Արոլդո դե Կամպոս («Թարգմանություն»)
• 2003. Անա Միրանդա («Վեպ»), Ռուբեն Ֆոնսեկա («Նովել»)
• 2004. Շիկո Բուրակե («Տարվա գիրք. գրականություն»)
• 2005. Նելիդա Պինոն («Վեպ», «Տարվա գիրք. գրականություն»), Իվան Ժունկեյրա («Թարգմանություն»)
• 2006. Միլթոն Խաթում («Վեպ», «Տարվա գիրք. գրականություն»), Մարսելինու Ֆրեյրե («Նովել»)
• 2007. Ֆերեյրա Գուլար («Նովել»), Մոասիր Սկլյար («Պատանեկան գրականություն»)
• 2008. Քրիստովան Տեցա («Վեպ»), Մոասիր Սկլյար («Կենսագրություն»)
• 2009. Մոասիր Սկլյար («Վեպ», «Տարվա գիրք. գրականություն»)
• 2010. Շիկո Բուրակե («Վեպ», «Տարվա գիրք. գրականություն»)
• 2011. Դալթոն Թրևիզան («Նովել»), Ֆերեյրա Գուլար («Պոեզիա», «Տարվա գիրք. գրականություն»)

Ծանոթագրություններ

1. «Prêmio Odebrecht de Pesquisa Histórica - Clarival do Prado Valladares | Prêmio Jabuti». www.odebrecht.com. Վերցված է 25 նոյեմբերի 2018 թ.-ին.
2. ««Джабути уменьшает категории и увеличивает ценность призов»». Публикация новостей. Վերցված է 15 մայիսի 2018 թ.-ին.
3. ««Премия Джабути способствует изменениям, чтобы попытаться сохранить актуальность»». Штат Сан-Паулу. Վերցված է 15 մայիսի 2018 թ.-ին.

Արտաքին հղումներ

• Մրցանակի պաշտոնական կայքը Արխիվացված 2017-05-17 Wayback Machine