Lindan

Lindan

Dữ liệu lâm sàng
AHFS/Drugs.com	Chuyên khảo
MedlinePlus	a682651
Danh mục cho thai kỳ	C
Dược đồ sử dụng	thuốc ngoài da
Mã ATC	P03AB02 (WHO) QP53AB02 QS02QA01
Tình trạng pháp lý
Tình trạng pháp lý	Sản xuất và sử dụng trong nông nghiệp bị cấm tại 169 quốc gia tham gia Công ước Stockholm, nhưng việc sử dụng dược phẩm được cho phép cho đến năm 2015.[1]
Dữ liệu dược động học
Sinh khả dụng	Hepatic cytochrome P-450 oxygenase system
Liên kết protein huyết tương	91%
Chu kỳ bán rã sinh học	18 giờ
Các định danh
Tên IUPAC (1R,2R,3S,4R,5R,6S)-1,2,3,4,5,6-hexachlorxichlorhexan
Số đăng ký CAS	58-89-9
PubChem CID	727
DrugBank	DB00431^Y
ChemSpider	10481896^Y
Định danh thành phần duy nhất	59NEE7PCAB
KEGG	C07075^Y
ChEBI	CHEBI:32888^Y
ChEMBL	CHEMBL15891^Y
ECHA InfoCard	100.000.365
Dữ liệu hóa lý
Công thức hóa học	C6H6Cl6
Khối lượng phân tử	290.83 g/mol
Mẫu 3D (Jmol)	Hình ảnh tương tác
SMILES Cl[C@H]1[C@H](Cl)[C@@H](Cl)[C@@H](Cl)[C@H](Cl)[C@H]1Cl
Định danh hóa học quốc tế InChI=1S/C6H6Cl6/c7-1-2(8)4(10)6(12)5(11)3(1)9/h1-6H/t1-,2-,3-,4+,5+,6+^Y Key:JLYXXMFPNIAWKQ-GNIYUCBRSA-N^Y
(kiểm chứng)

1,2,3,4,5,6-hexaclocyclohexan hay hexacloran hay linđan (lindane) là 1 hợp chất hoá học có công thức phân tử C₆H₆Cl₆. Chất này độc đối với người và động vật.

Điều chế

1,2,3,4,5,6-hexachlorxichlorhexan được điều chế bằng cách cho benzen cộng hợp với chlor trong điều kiện có ánh sáng^[2]

C₆H₆+ 3 Cl₂ ^{ánh sáng}> C₆H₆Cl₆.

Ứng dụng

1,2,3,4,5,6-hexachlorxichlorhexan là thành phần của "thuốc trừ sâu 666". Có thời người ta dùng dung dịch lin-đan làm nước tắm cho trâu bò do giá rất rẻ, hoặc dùng một phần lin-đan nồng độ 15% trộn với 15 phần nước hoặc với vaseline rồi bôi lên da để chữa ghẻ hoặc dùng pha nước gội đầu để diệt chấy.^[3]

Ảnh hưởng lên sức khỏe và môi trường

1,2,3,4,5,6-hexachlorxichlorhexan là chất độc với cơ thể người và động vật đồng thời cũng là chất phân huỷ chậm.^[2] Năm 2009, linđan bị đưa vào danh sách của Công ước Stockholm về các chất ô nhiễm hữu cơ khó phân hủy.

Tham khảo

1. Report of the Conference of the Parties of the Stockholm Convention on Persistent Organic Pollutants on the work of its fourth meeting. Convention on Persistent Organic Pollutants. Fourth meeting, Geneva, 4–ngày 8 tháng 5 năm 2009. http://chm.pops.int/Portals/0/Repository/COP4/UNEP-POPS-COP.4-38.English.pdf
2. ^ Hóa học 11 (sách giáo khoa Việt Nam), tr. 155
3. Werner, David (1987). Chăm sóc sức khỏe [Where There Is No Doctor]. Sở y tế tỉnh Hậu Giang. tr. 426.