Mã bưu chính Việt Nam

Mã bưu chính ở Việt Nam (tên chính thức: Mã bưu chính quốc gia, tiếng Anh: National postal code) gồm năm chữ số, trong đó chữ số đầu tiên cho biết mã vùng, hai chữ số đầu tiên xác định tên tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; bốn chữ số đầu xác định mã quận, huyện, và đơn vị hành chính tương đương.^[1] Tại thời điểm 2018, tổng số mã bưu chính đã được gán là 21.405 mã, trong đó có các đối tượng gán mã như 11.093 phường, xã và đơn vị hành chính tương đương và 3.768 điểm phục vụ bưu chính thuộc mạng bưu chính công cộng^[2].

Lịch sử

Ngày 23 tháng 6 năm 2017, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông ra Thông tư số 07/2017/TT-BTTTT quy định về Mã bưu chính quốc gia mới gồm 5 chữ số thay thế mã bưu chính cũ gồm 6 chữ số.^[3].

Ngày 29 tháng 12 năm 2017, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông đã công bố Quyết định số 2475/QĐ-BTTTT về việc ban hành Mã bưu chính quốc gia.

Ngày 15 tháng 6 năm 2018, Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức Lễ công bố Mã bưu chính quốc gia tại Hà Nội^[2].

Cấu trúc

Mã bưu chính của Việt Nam đã chính thức được thay đổi từ 6 ký tự số xuống còn 5 ký tự số. Mỗi quốc gia có hệ thống postal code, zip code riêng biệt. Mã bưu chính của Việt Nam được hình thành bởi 5 ký tự số, với ý nghĩa như sau:^[4]

Chữ số đầu tiên xác định mã vùng.
Hai ký tự đầu tiên xác định tỉnh thành phố trực thuộc trung ương.
Bốn ký tự đầu tiên xác định quận huyện hoặc đơn vị hành chính tương ứng.

Trên cơ sở này, mã bưu chính Việt Nam đã được thay đổi để tối ưu và cải thiện hệ thống giao nhận thư từ và bưu phẩm trong nước.

Lợi ích

Lợi ích đối với người sử dụng dịch vụ bưu chính là việc tra cứu và ghi mã bưu chính trên bưu gửi sẽ giúp cho quá trình chuyển, phát bưu gửi được nhanh chóng, chính xác, an toàn tới địa chỉ người nhận.

Đối với người sử dụng dịch vụ bưu chính^[1]:

- Bưu gửi được vận chuyển và phát được nhanh chóng, chính xác và an toàn.

- Giảm số lượng bưu gửi không phát được.

- Có cơ hội giảm giá thành dịch vụ.

- Chất lượng cung ứng dịch vụ được nâng cao.

Đối với tổ chức, doanh nghiệp cung ứng dịch vụ bưu chính^[1]:

- Tạo thuận lợi cho việc chia chọn, phân hướng các bưu gửi nhanh chóng, chính xác rút ngắn hơn thời gian chia chọn và phát bưu gửi.

- Xác định hướng chuyển bưu gửi nhanh chóng, chính xác khi việc ghi địa chỉ không rõ ràng, do đó sẽ hạn chế sai sót trong tác nghiệp.

- Chất lượng dịch vụ được nâng cao.

- Giảm giá thành dịch vụ đối với bưu gửi số lượng lớn trong cung ứng dịch vụ bưu chính.

- Công tác quản trị nội bộ, công tác kế toán và thống kê sản lượng được thuận tiện qua việc kết nối dữ liệu gắn với mã bưu chính.

- Thuận lợi cho việc ứng dụng các phần mềm hỗ trợ khai thác và quản lý giữa các bưu cục, điểm phục vụ cũng như các đơn vị kinh doanh từ đó đơn giản hóa quy trình khai thác, nghiệp vụ; xây dựng kế hoạch kinh doanh và quản lý hoạt động bán hàng có hiệu quả hơn.

- Tạo thêm nguồn thu thông qua hoạt động đáp ứng nhu cầu nghiên cứu thị trường của tổ chức, cá nhân.

Mã bưu chính quốc gia có vai trò rất lớn trong quản lý bưu chính với các doanh nghiệp bưu chính. Do hệ thống mã bưu cục là một tập con của mã địa chỉ bưu chính được bảo toàn theo nguyên tắc địa dư hành chính (ở mức độ nhất định) nên hỗ trợ trong công tác quản lý nghiệp vụ theo lưu lượng doanh thu để có thể đề ra chiến lược phát triển các bưu cục một cách hợp lý với hiệu quả cao. Trên cơ sở sử dụng mã bưu cục, việc xác định lưu lượng bưu gửi sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc xác định phương tiện vận chuyển phù hợp hoặc tối ưu hóa mạng vận chuyển bưu gửi. Công tác quản lý chất lượng bưu chính cũng được hưởng lợi từ mã bưu chính do việc xác định "thời gian lưu kho" của bưu gửi tại các bưu cục phát. Đối với công tác chấp nhận, mã bưu chính cũng hỗ trợ xác định bưu cục gần nhất với mã bưu chính người nhận có mở dịch vụ nào đó giúp cho giao dịch viên dễ dàng phục vụ khách hàng.^[2]

Danh sách

Dưới đây là bảng liệt kê danh sách mã bưu chính và mã vùng điện thoại ở Việt Nam (theo Bưu chính Việt Nam thuộc tập đoàn VNPOST). Lưu ý: các tỉnh, thành phố xếp theo thứ tự từ Bắc vào Nam và in đậm là các Thành phố trực thuộc Trung ương^[1].

STT	Tên tỉnh/thành	Mã	Mã vùng điện thoại
1	Hà Giang	20xxx	219
2	Cao Bằng	21xxx	206
3	Bắc Kạn	23xxx	209
4	Tuyên Quang	22xxx	207
5	Lào Cai	31xxx	214
6	Điện Biên	32xxx	215
7	Lai Châu	30xxx	213
8	Sơn La	34xxx	212
9	Yên Bái	33xxx	216
10	Hòa Bình	36xxx	218
11	Thái Nguyên	24xxx	208
12	Lạng Sơn	25xxx	205
13	Quảng Ninh	01xxx đến 02xxx	203
14	Bắc Giang	26xxx	204
15	Phú Thọ	35xxx	210
16	Vĩnh Phúc	15xxx	211
17	Bắc Ninh	16xxx	222
18	Hà Nội	10xxx đến 14xxx	242~248
19	Hải Dương	03xxx	220
20	Hải Phòng	04xxx đến 05xxx	225
21	Hưng Yên	17xxx	221
22	Thái Bình	06xxx	227
23	Hà Nam	18xxx	226
24	Nam Định	07xxx	228
25	Ninh Bình	08xxx	229
26	Thanh Hoá	40xxx đến 42xxx	237
27	Nghệ An	43xxx đến 44xxx	238
28	Hà Tĩnh	45xxx đến 46xxx	239
29	Quảng Bình	47xxx	232
30	Quảng Trị	48xxx	233
31	Thừa Thiên Huế	49xxx	234
32	Đà Nẵng	50xxx	236
33	Quảng Nam	51xxx đến 52xxx	235
34	Quảng Ngãi	53xxx đến 54xxx	255
35	Kon Tum	60xxx	260
36	Gia Lai	61xxx đến 62xxx	269
37	Bình Định	55xxx	256
38	Phú Yên	56xxx	257
39	Đắk Lắk	63xxx đến 64xxx	262
40	Khánh Hoà	57xxx	258
41	Đắk Nông	65xxx	261
42	Lâm Đồng	66xxx	263
43	Ninh Thuận	59xxx	259
44	Bình Phước	67xxx	271
45	Tây Ninh	80xxx	276
46	Bình Dương	75xxx	274
47	Đồng Nai	76xxx	251
48	Bình Thuận	77xxx	252
49	Thành phố Hồ Chí Minh	70xxx đến 74xxx	282~287
50	Long An	82xxx đến 83xxx	272
51	Bà Rịa – Vũng Tàu	78xxx	254
52	Đồng Tháp	81xxx	277
53	An Giang	90xxx	296
54	Tiền Giang	84xxx	273
55	Vĩnh Long	85xxx	270
56	Bến Tre	86xxx	275
57	Cần Thơ	94xxx	292
58	Kiên Giang	91xxx đến 92xxx	297
59	Trà Vinh	87xxx	274
60	Hậu Giang	95xxx	293
61	Sóc Trăng	96xxx	299
62	Bạc Liêu	97xxx	291
63	Cà Mau	98xxx	290