Thanh Tú (diễn viên)

Nghệ sĩ Nhân dân
Thanh Tú
Thông tin cá nhân
Sinh
Tên khai sinh	Vũ Thanh Tú
Ngày sinh	13 tháng 8, 1944 (80 tuổi)
Nơi sinh	Hà Nội, Liên bang Đông Dương
Giới tính	nữ
Quốc tịch	Việt Nam
Nghề nghiệp	Diễn viên
Gia đình
Chồng	Phạm Kỳ Nam (cưới 1966–1978)
Lĩnh vực	Kịch; Điện ảnh;
Danh hiệu	Nghệ sĩ Ưu tú (1993) ; Nghệ sĩ Nhân dân (2023)
Sự nghiệp điện ảnh
Năm hoạt động	1966 – nay
Đào tạo	Trường Điện ảnh Việt Nam
Vai diễn	Nhu trong Sao tháng Tám
Giải thưởng
	Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 4 ; Nữ diễn viên xuất sắc nhất
Website
	Thanh Tú trên IMDb
	[sửa trên Wikidata]x • t • s

Thanh Tú (tên thật Vũ Thanh Tú, sinh ngày 13 tháng 8 năm 1944) là một nữ diễn viên điện ảnh và kịch nói Việt Nam.

Tiểu sử và sự nghiệp

Thanh Tú sinh ngày 13 tháng 8 năm 1944 trong một gia đình trí thức ở Hà Nội. Bà là con thứ hai trong một gia đình có 8 anh chị em, cha bà nguyên là Thứ trưởng Bộ Xây dựng. Năm 9 tuổi, bà được gửi đi học tại Trung Quốc trong chương trình dành cho con em cán bộ cấp cao. Trở về nước, Thanh Tú học ở trường THPT Chu Văn An, sau đó đi học Đại học Kiến trúc. Đang học trường Kiến trúc, bà bỏ đi sang thi vào Đoàn văn công Hà Nội. Từ năm 1960 đến 1964, bà theo học và tốt nghiệp tại tốt nghiệp Trường Sân khấu Hà Nội (nay là Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội). Bà trở thành một diễn viên kịch, từng thành công với những vai diễn như: Hương Giang trong vở Tiền tuyến gọi do đạo diễn Trần Hoạt dàn dựng, Tanhia trong vở kịch cùng tên, đạt kỉ lục với hơn 1200 suất diễn; quận chúa Minfo trong Âm mưu và tình yêu, đây cũng là vở diễn thành công nhất của bà.

Năm 1966, Thanh Tú đóng bộ phim đầu tiên với vai Thảo trong bộ phim Biển lửa của đạo diễn Phạm Kỳ Nam. Bà kết hôn với đạo diễn Phạm Kỳ Nam trong năm đó. Năm 1969, bà tiếp tục thể hiện vai cô diễn viên Hương Giang trong bộ phim chuyển thể từ vở kịch cùng tên Tiền tuyến gọi, do Phạm Kỳ Nam đạo diễn. Sau Tiền tuyến gọi, bà tiếp tục vào vai mẹ bé Hà trong phim Em bé Hà Nội (1974), vai chị Hảo trong Vùng trời (1975). Năm 1976, bà giành được thành công lớn với vai Nhu trong bộ phim Sao tháng tám của đạo diễn Trần Đắc. Với vai diễn này, bà đã giành giải Nữ diễn viên xuất sắc nhất ở Liên hoan phim Việt Nam lần thứ IV năm 1977, được Ủy ban phụ nữ toàn Liên bang Xô Viết trao giải đặc biệt khi dự Liên hoan phim Moskva. Sau thành công quá lớn của vai Nhu, bà từ chối tham gia các dự án điện ảnh khác cho đến năm 1984.

Từ năm 1979 đến 1983, bà theo học khoá đạo diễn sân khấu ở trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội. Bà là đạo diễn của nhà hát kịch, từng đạo diễn các vở như Đỉnh cao và vực thẳm (1989), Cơ đấm (1991), Thị trường trái tim (1993), Thoát vòng tục lụy (1994). Bà trở lại điện ảnh từ năm 1984 với những bộ phim Tình yêu và khoảng cách, Truyện cổ tích cho tuổi 17, Thời hiện tại, Gánh hàng hoa, Mối tình sau song sắt. Tuy nhiên những vai diễn này không vượt qua được đỉnh cao là Nhu trong Sao tháng Tám.

Ngoài công việc diễn xuất, bà còn là một giảng viên tham gia đào tạo các diễn viên truyền hình, phát thanh viên và MC.

Cùng với các nghệ sĩ, đạo diễn Ngọc Quỳnh, Ngô Mạnh Lân, Phương Thanh, Hải Ninh, Trà Giang, Nguyễn Hồng Sến, Trần Vũ, Bùi Đình Hạc, Bạch Diệp, Lâm Tới, bà có tên trong Bách khoa toàn thư điện ảnh Liên Xô^[1]^[2]. Bà đã được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú. Năm 2023, bà được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân.^[3]^[4]

Vai diễn

Phim điện ảnh


Năm	Phim	Vai diễn	Đạo diễn
1966	Biển lửa	Thảo	NSND Phạm Kỳ Nam, NGND Lê Đăng Thực
1969	Tiền tuyến gọi	Hương Giang	NSND Phạm Kỳ Nam
1974	Em bé Hà Nội	Hương Trà	NSND Hải Ninh
1975	Vùng trời	Hảo	NSND Huy Thành
1976	Sao tháng Tám	Nhu	NSND Trần Đắc
1984	Tình yêu và khoảng cách	Bích	NSƯT Đức Hoàn
1988	Truyện cổ tích cho tuổi mười bảy	Thu	NSƯT Xuân Sơn
1988	Thời hiện tại	Dạ Thảo	NSND Trần Đắc
1989	Gánh hàng hoa		NSND Trần Đắc
1991	Mối tình sau song sắt	Vợ Tư Hùng	NSND Nguyễn Khắc Lợi
1996	Đêm trắng	Trang	NSND Bạch Diệp
2011	Lời thú nhận của Eva	Bà ngoại	Nguyễn Mạnh Hà
2015	Khép mắt chờ ngày mai	Bà Lan	NSƯT Vũ Trường Khoa
2015	Hôn nhân trong ngõ hẹp	Bà Nguyệt	NSƯT Vũ Trường Khoa
2024	Gặp em ngày nắng	Bà Tâm	Nguyễn Đức Hiếu
	Mình yêu nhau, bình yên thôi	Bà nội Đức Anh	Lê Đỗ Ngọc Linh
	Hoa sữa về trong gió	Bà Cúc	Bùi Tiến Huy