Chính trị Bắc Kinh

Chính trị Bắc Kinh được cấu trúc theo một hệ thống chính quyền hai Đảng giống như tất cả các cơ quan quản lý khác ở Đại lục nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.

Thị trưởng Bắc Kinh là quan chức cao cấp nhất của Chính phủ nhân dân Bắc Kinh. Tuy nhiên, trong hệ thống quản lý hai đảng của thành phố, thị trưởng vẫn phụ thuộc vào Ủy ban Thành phố Bắc Kinh Đảng Cộng sản Trung Quốc. Tạ Phú Trị, Thị trưởng và Bí thư Bắc Kinh nhiệm kỳ từ 1967 đến 1972, trước đó ông từng giữ chức Bộ trưởng Bộ Công an, có ảnh hưởng đáng kể trên toàn quốc.

Nền chính trị ở thủ đô Bắc Kinh có ảnh hưởng rất lớn tới giới lãnh đạo Trung ương Đảng. Bí thư Bắc Kinh là người chịu trách nhiệm về trị an của thủ đô, vốn được chính phủ nước này coi là điều kiện quan trọng để đảm bảo sự ổn định trên toàn quốc. Các lãnh đạo Trung Quốc cho rằng những bất ổn ở Bắc Kinh rất dễ châm ngòi cho những biến động lớn khắp cả nước.^[1] Do đó Bí thư Thành ủy Bắc Kinh là một chức vụ cao cấp trong hệ thống chính trị Trung Quốc. Kể từ khi thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, Bí thư Thành ủy Bắc Kinh luôn giữ ghế trong Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc, cơ quan cầm quyền hàng đầu của đất nước. Do vị trí của Bắc Kinh là thủ đô quốc gia, Bí thư cũng tham gia vào quá trình ra quyết định chính của các sự kiện quốc gia. Bành Chân, Bí thư Bắc Kinh đầu tiên, là một nhân vật chính trị quan trọng trên toàn quốc, nhưng tháng 4 năm 1966 thời Cách mạng Văn hóa ông lại bị mất ân sủng từ Mao Trạch Đông khi có hành động chống lại đường lối của Mao, tuy nhiên ông lại sống sót và được phục hồi danh dự dưới thời Đặng Tiểu Bình. Trần Hy Đồng, Bí thư Bắc Kinh nhiệm kỳ 1992 đến 1995, đã bị khai trừ khỏi Đảng, cách chức Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Bắc Kinh và nhận mức án 16 năm tù do các cáo buộc về tham nhũng, xao lãng nhiệm vụ, âm mưu thiết lập bè phái quyền lực riêng ở thủ đô.^[2] Năm 1999, chủ trì lễ kỷ niệm 50 năm thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa là ông Giả Khánh Lâm, Bí thư Bắc Kinh nhiệm kỳ 1997 đến năm 2002. Lưu Kỳ Bí thư nhiệm kỳ từ 2002 đến năm 2012, từng là Trưởng Ban tổ chức Thế vận hội BOCOG lần thứ 29 năm 2008 tại Bắc Kinh.

Danh sách Bí thư Thành ủy

STT	Hình ảnh	Tên	Bắt đầu nhiệm kỳ	Kết thúc nhiệm kỳ
1		Bành Chân (彭真) (1902–1997)	13 tháng 12 năm 1948	Tháng 5 năm 1966
2		Lý Tuyết Phong (李雪峰) (1907–2003)	Tháng 5 năm 1966	Tháng 4 năm 1967
3		Tạ Phú Trị (谢富治) (1909–1972)	1971	26 tháng 3 năm 1972
4		Ngô Đức (吴德) (1913–1995)	1972	1978
5		Lâm Hồ Gia (林乎加) (born 1916)	1978	1981
6		Đoàn Quân Nghị (段君毅) (1910–2004)	Tháng 1 năm 1981	Tháng 5 năm 1984
7		Lý Tích Minh (李锡铭) (1926–2008)	1984	Tháng 10 năm 1992
8		Trần Hy Đồng (陈希同) (1930-2013)	Tháng 10 năm 1992	Tháng 9 năm 1995
9		Úy Kiện Hành (尉健行) (1931-2015)	1995	Tháng 8 năm 1997
10		Giả Khánh Lâm (贾庆林) (sinh 1940)	Tháng 8 năm 1997	Tháng 10 năm 2002
11		Lưu Kỳ (刘淇) (sinh 1942)	Tháng 10 năm 2002	3 tháng 7 năm 2012
12		Quách Kim Long (郭金龙) (sinh 1947)	3 tháng 7 năm 2012	27 tháng 5 năm 2017
13		Thái Kỳ (蔡奇) (sinh 1955)	27 tháng 5 năm 2017	Đương nhiệm

Danh sách Thị trưởng qua các thời kỳ

Trung Hoa Dân Quốc

STT	Hình ảnh	Tên	Bắt đầu nhiệm kỳ	Kết thúc nhiệm kỳ
1		Đinh Nãi Dương (丁乃揚) (1866–?)	1 tháng 1 năm 1912	24 tháng 12 năm 1912
2		Trương Quảng Kiến (張廣建) (1864–1938)	24 tháng 12 năm 1912	19 tháng 9 năm 1913
3		Vương Trị Hinh (王治馨) (1868–1914)	16 tháng 10 năm 1913	23 tháng 3 năm 1914
4		Trầm Kim Giám (沉金鑑) (1875–1924)	23 tháng 3 năm 1914	tháng 9 năm 1915
5		Vương Đạt (王達) (1881–1946)	26 tháng 9 năm 1915	3 tháng 8 năm 1920
6		Vương Hồ (王瑚) (1865–1933)	3 tháng 8 năm 1920	18 tháng 9 năm 1920
7		Tôn Chấn Gia (孫振家) (1858–?)	18 tháng 9 năm 1920	19 tháng 5 năm 1922
8		Lưu Mộng Canh (劉夢庚) (1881–?)	19 tháng 5 năm 1922	5 tháng 11 năm 1924
9		Vương Chi Tường (王芝祥) (1858–1930)	5 tháng 11 năm 1924	31 tháng 12 năm 1924
10		Tiết Đốc Bật (薛篤弼) (1892–1973)	31 tháng 12 năm 1924	9 tháng 10 năm 1925
11		Lưu Ký (劉驥) (1887–1967)	20 tháng 10 năm 1925	Tháng 5 năm 1926
12		Lý Viên (李垣) (1879–?)	4 tháng 9 năm 1926	24 tháng 9 năm 1927
13		Trương Tế Tân (張濟新) (1874–1952)	24 tháng 9 năm 1927	3 tháng 6 năm 1928
14		Lý Thăng Bồi (李升培) (?–?) Quyền Thị trưởng	4 tháng 6 năm 1928	25 tháng 6 năm 1928
15		Hà Thành Tuấn (何成濬) (1882–1961) Quyền Thị trưởng	25 tháng 6 năm 1928	13 tháng 7 năm 1928
16		Hà Kỳ Củng (何其鞏) (1899–1955)	13 tháng 7 năm 1928	12 tháng 6 năm 1929
17		Trương Ấm Ngô (張蔭梧) (1891–1949)	12 tháng 6 năm 1929	27 tháng 2 năm 1931
18		Vương Đào (王濤) (1866–1937) Quyền Thị trưởng	Tháng 10 năm 1930	Tháng 3 năm 1931
19		Chu Đại Văn (周大文) (1895–1971)	27 tháng 2 năm 1931	16 tháng 6 năm 1933
20		Hồ Nhược Ngu (胡若愚) (1895–1962) Quyền Thị trưởng	Tháng 4 năm 1931	Tháng 6 năm 1931
21		Viên Lương (袁良) (1883–1953)	16 tháng 6 năm 1933	1 tháng 11 năm 1935
22		Tống Triết Nguyên (宋哲元) (1885–1940)	1 tháng 11 năm 1935	8 tháng 11 năm 1935
23		Tần Đức Thuần (秦德純) (1893–1963)	8 tháng 11 năm 1935	28 tháng 7 năm 1937
24		Trương Tự Trung (張自忠) (1891–1940)	28 tháng 7 năm 1937	6 tháng 8 năm 1937
25		Giang Triêu Tông (江朝宗) (1861–1943) Được bổ nhiệm bởi người Nhật	6 tháng 8 năm 1937	7 tháng 1 năm 1938
26		Dư Tuấn Hòa (餘晉龢) (1887–?)	7 tháng 1 năm 1938	9 tháng 2 năm 1943
27		Tô Thể Nhân (蘇體仁) (1888–1979) Quyền Thị trưởng	1941	9 tháng 2 năm 1943
28		Lưu Ngọc Thư (劉玉書) (1884–?)	9 tháng 2 năm 1943	20 tháng 2 năm 1945
29		Hứa Tu Trực (許修直) (1881–1954)	20 tháng 2 năm 1945	16 tháng 8 năm 1945
30		Hùng Bân (熊斌) (1894–1964)	16 tháng 8 năm 1945	15 tháng 7 năm 1946
31		Hà Tư Nguyên (何思源) (1896–1982)	15 tháng 7 năm 1946	Tháng 7 năm 1948
32		Lưu Dao Chương (劉瑤章) (1897–1993)	Tháng 7 năm 1948	4 tháng 2 năm 1949

Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa

STT	Hình ảnh	Tên	Bắt đầu nhiệm kỳ	Kết thúc nhiệm kỳ
1		Diệp Kiếm Anh (叶剑英) (1897–1986)	8 tháng 12 năm 1948	8 tháng 9 năm 1949
2		Nhiếp Vinh Trăn (聂荣臻) (1899–1992)	8 tháng 9 năm 1949	26 tháng 2 năm 1951
3		Bành Chân (彭真) (1902–1997)	26 tháng 2 năm 1951	Tháng 5 năm 1966
4		Ngô Đức (吴德) (1913–1995)	Tháng 5 năm 1966	20 tháng 4 năm 1967
5		Tạ Phú Trị (谢富治) (1909–1972)	20 tháng 4 năm 1967	26 tháng 3 năm 1972
4[3]		Ngô Đức (吴德) (1913–1995)	Tháng 5 năm 1972	9 tháng 10 năm 1978
6		Lâm Hồ Gia (林乎加) (sinh 1916)	9 tháng 10 năm 1978	25 tháng 1 năm 1981
7		Tiêu Nhược Ngu (焦若愚) (sinh 1915)	25 tháng 1 năm 1981	24 tháng 3 năm 1983
8		Trần Hy Đồng (陈希同) (1930–2013)	24 tháng 3 năm 1983	Tháng 2 năm 1993
9		Lý Kì Viêm (李其炎) (sinh 1938)	Tháng 2 năm 1993	Tháng 10 năm 1996
10		Giả Khánh Lâm (贾庆林) (sinh 1940)	Tháng 10 năm 1996 (Quyền) Tháng 2 năm 1997	Tháng 2 năm 1999
11		Lưu Kỳ (刘淇) (sinh 1942)	Tháng 2 năm 1999	Tháng 1 năm 2003
12		Mạnh Học Nông (孟学农) (sinh 1949)	19 tháng 1 năm 2003	20 tháng 4 năm 2003
13		Vương Kỳ Sơn (王岐山) (sinh 1948)	20 tháng 4 năm 2003 (Quyền) Tháng 2 năm 2004	30 tháng 11 năm 2007
14		Quách Kim Long (郭金龙) (sinh 1947)	30 tháng 11 năm 2007 (Quyền) tháng 1 năm 2008	25 tháng 7 năm 2012
15		Vương An Thuận (王安顺) (sinh 1957)	25 tháng 7 năm 2012 (Quyền) 28 tháng 1 năm 2013	31 tháng 10 năm 2016
16		Thái Kỳ (蔡奇) (sinh 1955)	31 tháng 10 năm 2016 (Quyền) 20 tháng 1 năm 2017	27 tháng 5 năm 2017
17		Trần Cát Ninh (陈吉宁) (sinh 1964)	27 tháng 5 năm 2017 (Quyền) 30 tháng 1 năm 2018	Đương nhiệm

Danh sách Chủ tịch Nhân đại Bắc Kinh

STT	Tên	Bắt đầu nhiệm kỳ	Kết thúc nhiệm kỳ
1	Giả Đình Tam (贾庭三) (1912–1984)	1979	1983
2	Triệu Bằng Phi (赵鹏飞) (1920–2005)	1983	1993
3	Trương Kiện Dân (张健民) (sinh 1931)	1993	2001
4	Vu Quân Ba (于均波) (sinh 1941)	2001	2007
5	Đỗ Đức Ấn (杜德印) (sinh 1951)	2007	2017
6	Lý Vĩ (李伟) (sinh 1958)	2017	Đương nhiệm

Danh sách Chủ tịch Chính hiệp Bắc Kinh

Hình ảnh	Tên	Bắt đầu nhiệm kỳ	Kết thúc nhiệm kỳ
1	Lưu Nhân (刘仁) (1909–1973)	1955	1967
2	Đinh Quốc Ngọc (丁国钰) (1916–2015)	Tháng 11 năm 1977	Tháng 10 năm 1979
3	Triệu Bằng Phi (赵鹏飞) (1920–2005)	Tháng 10 năm 1979	Tháng 3 năm 1983
4	Lưu Đạo Sinh (刘导生) (1913–2014)	Tháng 3 năm 1983	Tháng 3 năm 1985
5	Phạm Cẩn (范瑾) (1919–2009)	Tháng 3 năm 1985	Tháng 5 năm 1986
6	Bạch Giới Phu (白介夫) (1921–2013)	Tháng 5 năm 1986	1993
7	Vương Đại Minh (王大明) (sinh 1929)	1993	1998
8	Trần Quảng Văn (陈广文) (sinh 1936)	1998	Tháng 1 năm 2003
9	Trình Thế Nga (程世峨) (sinh 1940)	Tháng 1 năm 2003	Tháng 1 năm 2006
10	Dương An Giang (阳安江) (sinh 1945)	Tháng 1 năm 2006	Tháng 1 năm 2011
11	Vương An Thuận (王安顺) (sinh 1957)	Tháng 1 năm 2011	Tháng 1 năm 2013
12	Cát Lâm (吉林) (sinh 1962)	Tháng 1 năm 2013	Tháng 1 năm 2022
13	Ngụy Tiểu Đông (魏小东) (sinh 1961)	Tháng 1 năm 2022	Đương nhiệm

Tham khảo

1. “Hành trình trở thành Bí thư Bắc Kinh 'như tên lửa' của thân tín ông Tập”. Tin nhanh VnExpress. 18 tháng 7 năm 2017. Truy cập ngày 1 tháng 9 năm 2017.
2. “Chuyện ít biết quanh vụ án Trần Hy Đồng, Ủy viên Bộ Chính trị Trung Quốc đầu tiên bị xét xử”. Báo điện tử Dân trí. 4 tháng 7 năm 2017. Truy cập ngày 1 tháng 9 năm 2017.
3. Ngô Đức từng là Chủ tịch Uỷ ban Cách mạng Bắc Kinh từ năm 1972 đến năm 1978

Liên kết ngoài

• http://www.beijing.gov.cn Beijing Municipality Government Website
• http://www.ebeijing.gov.cn/default.htm (English) Lưu trữ 2017-08-23 tại Wayback Machine
• Chinese provincial leaders