Hyperoartia

Hyperoartia
Thời điểm hóa thạch: 416–0 triệu năm trước đây TiềnЄ Є O S D C P T J K Pg N Kỷ Silur - Gần đây
Cá mút đá biển từ Thụy Điển
Phân loại khoa học
Giới (regnum)	Animalia
Ngành (phylum)	Chordata
Liên lớp (superclass)	Cyclostomata
Lớp (class)	Hyperoartia Müller 1844
Các phân nhóm
†Hardistiellidae Halstead, 1993 †Mayomyzonidae Bardack, 1971 †Pipisciidae Halstead, 1993 †Mesomyzon Chang, Zhang & Miao 2006 †Priscomyzon Gess, Coates & Rubidge 2006 Petromyzontiformes Berg 1940
Danh pháp đồng nghĩa
Petromyzontomorphi sensu Benton 2005

Hyperoartia hay Petromyzontida là một nhóm cá không hàm gồm các loài cá mút đá ngày nay và các họ hàng hóa thạch của chúng. Ví dụ về Hyperoartia từ các hóa thạch là Endeiolepis và Euphanerops, các loài cá với các đuôi với thùy dưới lớn hơn, sống trong thời kỳ cuối kỷ Devon. Một số nhà cổ sinh vật học hiện nay vẫn còn phân loại các dạng này trong nhóm cá không hàm có giáp.

Các loài Hyperoartia duy nhất còn sinh tồn ngày nay là các loài cá mút đá, được phân loại trong bộ Petromyzontiformes. Việc phát hiện ra hóa thạch của Priscomyzon, đã đặt sự xuất hiện cổ nhất đã biết của cá mút đá thật sự vào cuối kỷ Devon. Tuy nhiên, chứng cứ từ phát sinh loài lại cho rằng cá mút đá đã phân tỏa sớm hơn ra khỏi các động vật có dây sống khác, hơn là bắt nguồn từ các loài cá cá giáp (Ostracodermi). Nguồn gốc của Hyperoartia vì thế có thể lùi lại tới đầu Đại Cổ sinh, nếu như không phải là sớm hơn.

Phân loại và phát sinh loài

Mayomyzon pickoensis

Được xếp vào nhóm này hiện tại: Mikko's Phylogeny Archive,^[1] Nelson, Grande & Wilson 2016^[2] và van der Laan 2018.^[3]

Hyperoartia

Hardistiellidae ?†Hardistiella montanensis Janvier & Lund 1983     Mayomyzonidae †Mayomyzon pieckoensis Bardack & Zangerl 1962     Pipisciidae ?†Pipiscius zangerli Bardack & Richardson 1977       †Priscomyzon riniensis Gess, Coates & Rubidge 2006       †Mesomyzon mengae Chang, Zhang & Miao 2006   Petromyzontiformes Geotriidae Geotria Gray 1851 (Cá mút đá túi)   Mordaciidae Mordacia Gray 1853 (Cá mút đá mắt đỉnh phương Nam)     Petromyzontidae (Cá mút đá phương Bắc)

• Nhánh Hyperoartia Müller 1844
  • Họ †Hardistiellidae Halstead, 1993
  • Họ †Mayomyzonidae Bardack, 1971
  • Họ †Pipisciidae Halstead, 1993
  • Chi †Mesomyzon Chang, Zhang & Miao 2006
  • Chi †Priscomyzon Gess, Coates & Rubidge 2006
  • Bộ Petromyzontiformes (cá mút đá)
    • Họ Geotriidae (cá mút đá túi)
    • Họ Mordaciidae (cá mút đá mắt đỉnh phương Nam)
    • Họ Petromyzontidae Risso, 1827 (cá mút đá phương Bắc)

Chú thích

1. Haaramo, Mikko (2003). “Petromyzontidae - lampreys”. In Mikko's Phylogeny Archive. Truy cập ngày 25 tháng 11 năm 2013.
2. Nelson, Joseph S.; Grande, Terry C.; Wilson, Mark V. H. (2016). Fishes of the World (ấn bản thứ 5). John Wiley & Sons. ISBN 9781118342336.
3. van der Laan, Richard (2016). “Family-group names of fossil fishes”.

Tham khảo

• Dữ liệu liên quan tới Hyperoartia tại Wikispecies