Tử Vi viên

Đối với các định nghĩa khác, xem Tử vi (định hướng).

Tử Vi viên ở bầu trời phía Bắc 1. Thiên Thương (天槍); 2. Bắc Đẩu (北斗); 3. Văn Xương (文昌); 4. Nội Giai (內階); 5. Nội Trù (內廚); 6. Tử Vi Hữu Viên (紫微右垣); 7. Truyền Xá (傳舍); 8. Thiên Câu (天鉤); 9. Thiên Trù (天廚); 10. Thượng Thư (尚書); 11. Thiên Sàng (天床); 12. Bắc Cực (北極); 13. Đại Lý (大理); 14. Âm Đức (陰德); 15. Lục Giáp (六甲); 16. Ngũ Đế Nội Tòa /Tọa (五帝內座); 17. Cống (杠); 18. Hoa Cái (華蓋); 19. Tử Vi Tả Viên (紫微右垣); 20. Ngự Nữ (御女); 21. Thiên Trụ (天柱); 22. Tứ Phụ (四輔); 23. Câu Trần (勾陳)

Tử Vi viên (紫微垣) là một trong tam viên, nhóm sao trong thiên văn cổ Trung Quốc, phân bố xung quanh cực bắc và nhóm sao Bắc đẩu. Chúng được nhìn thấy quanh năm từ các vĩ độ trung bình của bán cầu Bắc.

Trên hình bản đồ sao, Tử Vi tả viên (phía trên bên phải) và Tử Vi hữu viên (phía dưới bên trái) gần như đối xứng với nhau qua cực bắc.

"Tinh quan" Bắc Cực không chứa sao Bắc Cực, mà sao Bắc Cực nằm trong "tinh quan" Câu Trần.

Tử Vi Viên được xem như là nơi ở của Thần mặt trời. Do đó các Vua khi xây cất cung điện đã gọi nơi ở của mình và gia quyến là Tử cấm thành. Chữ "Tử" ở đây chỉ màu tía và "cấm thành" là nơi cấm thường dân không được vào.

Mảng sao

Tử Vi viên có 39 mảng sao.

Hán-Việt	Tên Trung	Ý nghĩa	Chòm sao hiện đại	Số sao	Tên sao
Bắc Cực	北極	5 sao của mảng sao Bắc Cực, gồm Thái Tử, Đế, Thứ Tử, Hậu Cung, Thiên Xu.	Tiểu Hùng/Lộc Báo	5	γ UMi, β UMi, 5 UMi, 4 UMi, Struve 1694.
Tứ Phụ	四輔	Bốn thần phụ trợ hai bên tả hữu của thiên tử thời cổ đại.	Tiểu Hùng/Lộc Báo	4	Chưa rõ, HIP 51384, HIP 51502, chưa rõ.
Thiên Ất	天乙	Theo truyền thuyết cổ đại có 3 vị thần theo thứ tự là Thái Ất, Thiên Ất, Địa Ất.	Thiên Long	1	7 Dra.[1]
Thái Ất	太乙	Theo truyền thuyết cổ đại về ba vị thần thì Thái Ất hình thành ra linh khí của vạn vật trong trời đất.	Thiên Long	1	8 Dra.[1]
Tử Vi Tả Viên	紫微左垣	Tử Vi Tả Viên gồm 8 sao: Tả Xu, Thượng Tể, Thiếu Tể, Thượng Bật, Thiếu Bật, Thượng Vệ, Thiếu Vệ, Thiếu Thừa.	Thiên Long/Tiên Vương/Tiên Hậu	8	ι Dra, θ Dra, η Dra, ζ Dra, υ Dra, 73 Dra, π Cep, 23 Cas.
Tử Vi Hữu Viên	紫微右垣	Tử Vi Hữu Viên gồm 7 sao: Hữu Xu, Thiếu Úy, Thượng Phụ, Thiếu Phụ, Thượng Vệ, Thiếu Vệ, Thượng Thừa.	Đại Hùng/Thiên Long/Lộc Báo	7	α Dra, κ Dra, λ Dra, 24 UMa, 43 Cam, α Cam, BK Cam.
Âm Đức	陰德	Ban ân huệ mà chẳng trách người không biết đến, hoặc chỉ sự vụ trong hậu cung của đế vương.	Thiên Long	2	HIP 51808, HIP 51734.
Thượng Thư	尚書	Chức quan, chủ quản văn thư tấu chương.	Tiểu Hùng/Thiên Long	5	27 Dra, 15 Dra, 18 Dra, HIP 80161, 19 Dra.
Nữ Sử	女史	Nữ quan quản việc đo lường thời gian của đồng hồ nước, hoặc nữ quan phụ trách lễ nghi của vương, hậu.	Thiên Long	1	ψ1 Dra[2][3] (ψ2 Dra?).
Trụ Sử	柱史	Chức quan ghi chép sử.	Thiên Long	1	φ Dra.
Ngự Nữ	御女	Phi tần hoặc thị nữ nội cung.	Thiên Long	4	τ Dra, 50 Dra, 29 Dra, χ Dra.
Thiên Trụ	天柱	Cột dán chỉ dụ của hoàng đế, cũng hàm ý cột trụ gánh vác trời đất.	Thiên Long/Tiên Vương	5	76 Dra, 77 Dra, 69 Dra, 59 Dra, 40 Dra.
Đại Lý	大理	Pháp quan phụ trách việc xét hỏi.	Lộc Báo	2	CO Cam, chưa rõ.
Câu Trần	勾陳	Hình dáng uốn cong như móc câu, thời cổ coi như là hậu cung của hoàng đế hoặc chính phi của thiên đế.	Tiểu Hùng/Tiên Vương	6	α UMi, δ Umi, ε UMi, ζ UMi, 2 UMi, HIP 113116.
Lục Giáp	六甲	6 Giáp trong Thiên Can phối hợp với Địa Chi là Giáp Tý, Giáp Tuất, Giáp Thân, Giáp Ngọ, Giáp Thìn, Giáp Dần.	Lộc Báo/Tiên Vương	6	HIP 32439, M Cam, HIP 39538, VZ Cam, HIP 23265, K Cam.
Thiên Hoàng Đại Đế	天皇大帝	Thiên Đế	Tiên Vương	1	HIP 109693[4]
Ngũ Đế Nội Tọa	五帝內座	Vua của năm phương trên trời, địa vị thấp hơn Thiên Hoàng Đại Đế, phương đông là Thương Đế Linh Uy Ngưỡng, phương nam là Xích Đế Xích Tiêu Nộ, phương tây là Bạch Đế Bạch Chiêu Củ, phương bắc là Hắc Đế Hiệp Quang Kỷ, trung ương là Hoàng Đế Hàm Xu Nữu.	Tiên Vương/Tiên Hậu	5	HIP 14417, 47 Cas, HIP 13055, HIP 15547, HIP 19461.
Hoa Cái	華蓋	Vật che nắng mưa hình cái ô (dù) của đế vương.	Tiên Hậu	7	Chưa rõ, 40 Cas, HIP 5926, 31 Cas, ψ Cas, 43 Cas, ω Cas.
Giang	杠	Cán của Hoa Cái.	Tiên Hậu	9	γ Cam, HIP 14862, 49 Cas, 51 Cas, 50 Cas, 54 Cas, 48 Cas, 42 Cas, 38 Cas.
Truyến Xá	傳舍	Nơi đón tiếp khách thời cổ đại.	Lộc Báo/Tiên Hậu/Tiên Vương || 9 || HIP 117371, 16 Cas, 32 Cas, 32 Cas, 55 Cas, HIP 13665, CS Cam, CE Cam, D Cam.
Nội Giai	內階	Thang trời nối Tử cung với Văn Xương cung.	Đại Hùng	6	ο UMa, c UMa, 6 UMa, 23 UMa, b UMa, 17 UMa.
Thiên Trù	天廚	Quan viên sắp xếp nhà bếp.	Thiên Long	6	δ Dra, σ Dra, ε Dra, ρ Dra, e Dra, π Dra.
Bát Cốc	八穀	Tám loại lương thực là gạo, kê, đại mạch, tiểu mạch, đại đậu, tiểu đậu, dẻ, ma (hạt lanh/vừng/gai), hoặc chỉ quan viên quản lí đất đai.	Lộc Báo/Ngự Phu	8
Thiên Bổng	天棓	Nông cụ để đập lúa.	Thiên Long/Vũ Tiên	5	ξ Dra, ν2 Dra, β Dra, γ Dra, ι Her.
Nội Trù	內廚	Nhà bếp cho hậu cung.	Thiên Long	2	10 Dra, HIP 66798.
Văn Xương	文昌	Văn Xương gồm 6 sao, chỉ 6 bộ hoặc 6 chức quan, gồm thượng tướng, thứ tướng, quý tướng, tư mệnh, tư trung, tư lộc	Đại Hùng	6	Chưa rõ, υ UMa, φ UMa, θ UMa, 15 UMa, 18 UMa.
Tam Sư	三師	Chỉ thái sư, thái phó, thái bảo	Đại Hùng	3	ρ UMa, chưa rõ, σ2 UMa (σ1 UMa?).
Tam Công	三公	Chỉ thái úy, tư đồ, tư không	Liệp Khuyển	3	Chưa rõ, 24 CVn, 21 CVn.
Thiên Sàng	天床	Giường ngủ của con trai ở bên trái.	Tiểu Hùng/Thiên Long	6	HIP 69373, HIP 74605, HIP 77277, HIP 79414, RR UMi, 6 UMi.
Thái Tôn	太尊	Chỉ hoàng thân quốc thích hoặc thủy tổ.	Đại Hùng	1	ψ UMa
Thiên Lao	天牢	Lao ngục giam cầm quý tộc.	Đại Hùng	6	ω UMa, 57 UMa, 47 Uma, 58 UMa, 49 UMa, 56 UMa.
Thái Dương Thủ	太陽守	Chỉ đại thần hoặc đại tướng	Đại Hùng	1	χ Uma
Thế	勢	Thái giám	Tiểu Sư	4	34 LMi, 33 LMi, 42 LMi, 46 LMi.
Tướng	相	Tướng, trủng tể (tể tướng, thủ tướng).	Liệp Khuyển	1	5 CVn.
Huyền Qua	玄戈	Một loại vũ khí.	Mục Phu	1	λ Boo.
Thiên Lý	天理	Lao ngục giam cầm quý tộc hoặc chấp pháp quan.	Đại Hùng	4	HIP 55060, HIP 55797, 66 UMa, HIP 58259.
Bắc Đẩu*	北斗	Bắc Đẩu thất tinh, gồm Thiên Xu (then chốt đóng mở của thất tinh), Thiên Tuyền (ý chỉ viên ngọc đẹp, chủ về chuyển động chính), Thiên Cơ (ý chỉ viên trân châu sáng chói, chủ về biến động thay đổi cơ cấu, thể chế), Thiên Quyền (chủ về quyền hành), Ngọc Hoành (cân bằng nặng nhẹ), Khai Dương (mở ra dương khí), Dao Quang (tia sáng lay động)	Đại Hùng	7	α UMa, β UMa, γ UMa, δ UMa, ε UMa, ζ UMa, η UMa.
Phụ	輔	Đại thần phụ trợ Bắc Đẩu.	Đại Hùng	1	80 UMa.
Thiên Thương	天槍	Vũ khí bảo vệ Tử Vi viên.	Mục Phu	3	κ Boo, ι Boo, θ Boo.

Sao bổ sung

Mảng sao	+1	+2	+3	+4	+5	+6	+7	+8	+9	+10	+11	+12	+13	+14	+15	+16	+17	+18	+19	+20	+21	+22	+23	+24	+25	+26	+27	+28	+29	+30	+31	+32	+33	+34	Ghi chú
庶子 (Thứ Tử)	Chưa rõ	3 UMi	10 UMi
四輔 (Tứ Phụ)	HIP 47193
勾陳 (Câu Trần)	HIP 112519	HIP 115746	Chưa rõ	OV Cep	λ UMi	24 UMi	θ UMi	19 UMi	η UMi	20 UMi
天柱 (Thiên Trụ)	59 Dra	κ Cep	74 Dra	75 Dra	41 Dra	35 Dra
御女 (Ngự Nữ)	Chưa rõ
女史 (Nữ Sử)	ψ2 Dra
柱史 (Trụ Sử)	38 Dra	37 Dra
尚書 (Thượng Thư)	ω Dra	20 Dra
天床 (Thiên Sàng)	9 UMi	11 UMi
大理 (Đại Lý)	HIP 60044
陰德 (Âm Đức)	HIP 51808
六甲 (Lục Giáp)	BN Cam
五帝內座 (Ngũ Đế Nội Tọa)	47 Cas
杠 (Giang)	HIP 12273
少尉 (Thiếu Úy)	6 Dra	4 Dra
上輔 (Thượng Phụ)	2 Dra	3 Dra
少輔 (Thiếu Phụ)	27 UMa
上衛 (Thượng Úy)	36 Cam	L Cam	42 Cam
少衛 (Thiếu Vệ, Hữu Viên)	HIP 20266
上丞 (Thượng Thừa)	BE Cam	HIP 17587	H Cam
上衛 (Thượng Vệ, Tả Viên)	β Cep	11 Cep	78 Dra
少衛 (Thiếu Vệ, Tả Viên)	79 Dra	16 Cep	24 Cep	HIP 109434	31 Cep	31 Cep	ρ Cep	γ Cep
內廚 (Nội Trù)	9 Dra	76 UMa
天樞 (Thiên Xu)	32 UMa	35 UMa	38 UMa
天璇 (Thiên Tuyền)	36 UMa	37 UMa	42 UMa	41 UMa	39 UMa	40 UMa	43 UMa	44 UMa
天權 (Thiên Quyền)	74 UMa	70 UMa	73 UMa
開陽 (Khai Dương)	80 UMa[5]	82 UMa
輔 (Phụ)	83 UMa	84 UMa	86 UMa
天槍 (Thiên Thương)	13 Boo	24 Boo	39 Boo	44 Boo
玄戈 (Huyền Qua)	33 Boo	38 Boo
相 (Tướng)	1 CVn	3 CVn	11 CVn
天理 (Thiên Lý)	HIP 56035
太陽守 (Thái Dương Thủ)	60 UMa
天牢 (Thiên Lao)	59 UMa	55 UMa
勢 (Thế)	35 LMi	38 LMi	32 LMi	β LMi	29 LMi	26 LMi	27 LMi	28 LMi	30 LMi	36 LMi	37 LMi	47 LMi	46 UMa	43 LMi	44 LMi	44 LMi	27 LMi	28 LMi	30 LMi
文昌 (Văn Xương)	28 UMa	HIP 47965	21 UMa	26 UMa	37 Lyn	39 Lyn	31 UMa	Chưa rõ
內階 (Nội Giai)	19 Lyn	18 Lyn	24 Lyn	30 Lyn	29 Lyn	Chưa rõ	π2 UMa	2 UMa	π1 UMa	τ UMa
三師 (Tam Sư)	σ2 UMa
八穀 (Bát Cốc)	4 Cam	6 Cam	5 Cam	9 Aur	HIP 28385	ξ Aur	29 Cam	28 Cam	24 Cam	18 Cam	16 Cam	15 Cam	12 Cam	β Cam	19 Cam	21 Cam	23 Cam	30 Cam	37 Cam	40 Cam	1 Lyn	3 Lyn	8 Lyn	10 Lyn	4 Lyn	2 Lyn	5 Lyn	6 Lyn	14 Lyn	15 Lyn	13 Lyn	11 Lyn	9 Lyn	45 Aur
傳舍 (Truyến Xá)	13 Cas	HIP 18488	HIP 19968	HIP 19018
天廚 (Thiên Trù)	55 Dra	65 Dra
天棓 (Thiên Bổng)	ν1 Dra	30 Dra	88 Her	82 Her	ν2 Dra	ν1 Dra	74 Her	77 Her	μ Dra	26 Dra

Xem thêm

• Nhị thập bát tú

Tham khảo

1. ^ “Naming Stars”. IAU.org. Truy cập ngày 16 tháng 12 năm 2017.
2. AEEA (Activities of Exhibition and Education in Astronomy) 天文教育資訊網 Lưu trữ 2011-05-21 tại Wayback Machine.
3. R.H. Allen Star Name –tr. 212
4. Polaris cũng có thể chính là ngôi sao này. Chẳng hạn, trong tác phẩm Đạo giáo của Kim Doãn Trung (金允中) thời Nam Tống là Thượng Thanh Linh Bảo đại pháp (上清靈寶大法) có viết rằng: Thiên Hoàng Đại Đế, nãi Bắc Cực đế tọa chi tả, hữu tinh tứ tọa, kì hình liên chuế vi khúc như câu, thị danh Câu Trần. Kì hạ nhất đại tinh, chính cư kì trung, thị vi Thiên Hoàng Đại Đế dã. (天皇大帝，乃北極帝座之左，有星四座，其形聯綴微曲如鈎，是名勾陳.其下一大星，正居其中，是為天皇大帝也. Thượng Thanh Linh Bảo đại pháp Quyển 4)
5. “Alcor”. LAMOST. Truy cập ngày 19 tháng 12 năm 2018.