Anis-klitozibe berde

Anis-klitozibe berdea
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
OrdenaTricholomatales
FamiliaTricholomataceae
GeneroaClitocybe
Espeziea Clitocybe odora
P.Kumm., 1871
BasionimoaAgaricus odorus
Mikologia
 
orriak himenioan
 
txapel laua
 
himenioa dekurrentea da
 
hanka biluzik dago
 
espora zuriak dauzka
 
mikorrizak eratzen ditu
 
jangarria da

Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.

Anis-klitozibe berdea (Clitocybe odora) Tricholomataceae familiako onddo espezie bat da.[1] Ez da gomendagarria sukaldaritzarako, zapore bizia baitu.

Sinonimoak: Agaricus moschatus, Agaricus anisatus, Agaricus aerugineus, Agaricus fragrans, Gymnopus odorus, Agaricus euosmus, Gymnopus anisatus, Agaricus connexus, Clitocybe connexa, Omphalina viridis, Agaricus dulcidulus, Clitocybe dulcidula, Lepista odora, Rubeolarius odorus.

Kapela: Ez oso mamitsua, 3 eta 7 cm arteko diametrokoa. Lehenengo kanpai itxurakoa da, gero ganbila eta ondoren laua eta erdian hondoratua, ertz izurtuarekin. Berde-grisaxka kolorekoa edo urdin-berdexka, zahartzean koloregabetu egiten da.

Orriak: Itsatsiak edo zertxobait dekurrenteak, ez oso estu, gris-berdexka zurbil kolorekoak, kapelaren kolorea baino argiagoa.

Orri dekurrenteak: Hanka ukitzeaz gain, beherantz jarraitzen duten orriak.

Hanka: Kapelaren kolore berekoa edo zertxobait zurbilagoa. 4 - 8 x 0,5 - 1 cm-koa, zilindrikoa, haritsua eta leuna. Oinarrian mizelioaren hondarrak ikus daitezke maiz.

Haragia: Zurixka edo zertxobait berdexka, zapore gozokoa eta anis usain handikoa.[2]

Etimologia: Clitocybe hitza grekotik dator, burua esan nahi du, kapelaren formagatik. Odora epitetoa latinetik dator, usaintsua esan nahi duen "odorus" hitzetik. Bere lurrin eta usain sendoagatik.

Jangarritasuna

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Oso aromatikoa, baina ez oso preziatua. Onak dira 2 edo 3 ale arrautza nahaskian beste perretxiko batzuekin nahasteko.[3]

Nahasketa arriskua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Oso bereizgarria da bere anis usain handia. Kolore argiko aleak Clitocybe suaveolens delakoarekin nahas daitezke, hau txikiagoa da, ertza pixka bat ildaskatua du eta anisaren usaina ere badu.[4]

Sasoia eta lekua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udan eta udazkenean ohikoa da koniferoetan eta hostozabaletan, baina ez da oso ugaria izaten.[5]

Banaketa eremua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanada, Alaska, Ameriketako Estatu Batuak, Mexiko, Jamaika, Peru, Brasil, Islandia, Europa, Errusia, Kaukasia, Himalaiako eremua, Hego Korea, Japonia, Australia, Zeelanda Berria.[6]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 151 or. ISBN 84-404-0530-8..
  3. (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 208 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
  4. (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 323 or. ISBN 84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
  5. (Gaztelaniaz) Bauer Carlo Alberto. (1982). Los Hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A., Barcelona, 142 or. ISBN 84-282-0666-X..
  6. Clitocybe odora: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]