Ardagai ezpaingorria | ||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sailkapen zientifikoa | ||||||||||||||||||||||||||||
Erreinua | Fungi | |||||||||||||||||||||||||||
Klasea | Agaricomycetes | |||||||||||||||||||||||||||
Ordena | Polyporales | |||||||||||||||||||||||||||
Familia | Fomitopsidaceae | |||||||||||||||||||||||||||
Generoa | Fomitopsis | |||||||||||||||||||||||||||
Espeziea | Fomitopsis pinicola P.Karst., 1881 | |||||||||||||||||||||||||||
Basionimoa | Boletus pinicola | |||||||||||||||||||||||||||
Mikologia | ||||||||||||||||||||||||||||
|
Ardagai ezpaingorria (Fomitopsis pinicola) Fomitopsidaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Sukaldaritzarako interesik gabea. Antzina hemostatiko gisa erabiltzen zen hemorragiak mozteko.
Sinonimoak: Boletus semiovatus, Boletus ungulatus, Boletus marginatus, Boletus ellipticus, Boletus igniarius var. ß ellipticus, Polyporus marginatus, Polyporus pinicola, Polyporus pinicola var. ß resupinatus, Polyporus cinnamomeus, Polyporus helveolus, Fomes pinicola, Polyporus thomsonii, Fomes marginatus, Fomes cinnamomeus, Ischnoderma helveolum, Fomes ungulatus, Polyporus ungulatus, Fomitopsis marginata, Trametes pinicola, Trametes marginata, Piptoporus helveolus, Fomes thomsonii, Physisporus tuber, Placodes marginatus, Placodes marginatus var. pinicola, Placodes helveolus, Placodes pinicola, Favolus pini-halepensis, Antrodia serpens var. tuber, Polyporus marginatus var. pinicola, Fomes pini-halepensis, Scindalma cinnamomeum, Scindalma ungulatum, Antrodia tuber, Scindalma thomsonii, Scindalma semiovatum, Ungulina marginata, Polyporus ponderosus, Fomes ponderosus, Fomes subungulatus, Ungulina ungulata, Fomes lychneus, Mensularia alba, Mensularia marginata, Pseudofomes pinicola, Ungularia parvula, Friesia rubra.
Karpoforoa: 40 cm arteko luzera eta 20 cm arteko zabalera; dimidiatua edo ungulatua, eremu zentrokide arinekin, azal bereizgarri batekin: hasieran hori-laranja kolorekoa, gero beltzaxka, ertza izan ezik, kamutsa eta hori-gorrixka da; ur tantak exudatu ditzake.
Tutuak: Estratuak eratzen dituzte.
Poroak: Txikiak, 3 - 4 mm batean, zurixketatik horixketara, zauritzean zikintzen direnak.
Trama: Suberosoa, krema-okre kolorekoa; pixka bat erretxinaren zaporekoa.[2]
Etimologia: Fomitopsis terminoak, Fomes generoko perretxikoen antzekoa dela esan nahi du, eta sua pizteko ardagaia esan nahi du, Fomes hitzak. Pinicola epitetoak esan nahi du, pinua erabiltzen duela ostatu gisa.
Ez da jangarria.[3]
Azal erretxinaduna duten espezieen artean, hemen, bi baino ez dira aipatzen: Ganoderma pfeifferi delakoa, honek bilbea askoz ilunagoa du eta kolorea berriz arrea edo herdoil-arrexka. Ganoderma resinaceum espeziea, hau haritzetakoa da, baina ez bakarrik, honek bilbea oso argia du, eta gaztea denean biguna da.[4]
Urte osoan, baina batez ere udazken osoan, koniferoetan eta hostozabaletan.[5]
Ipar Amerika, Erdialdeko Amerika, Brasil, Guyana Frantsesa, Europa, Kanariak, Errusia, Iran, Kaukasia, Turkmenistan, Kazakhstan, Kirgizistan, Uzbekistan, Australia, Txina, Taiwan, Filipinak, Himalaiako mendikatea eta Japonia.[6]