Cortinarius gentilis
| Cortinarius gentilis | ||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||||||||||||
| Sailkapen zientifikoa | ||||||||||||||||||||||||||||
| Erreinua | Fungi | |||||||||||||||||||||||||||
| Klasea | Agaricomycetes | |||||||||||||||||||||||||||
| Ordena | Agaricales | |||||||||||||||||||||||||||
| Familia | Cortinariaceae | |||||||||||||||||||||||||||
| Generoa | Cortinarius | |||||||||||||||||||||||||||
| Espeziea | Cortinarius gentilis Fr., 1838 | |||||||||||||||||||||||||||
| Basionimoa | Agaricus gentilis | |||||||||||||||||||||||||||
| Mikologia | ||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||
Cortinarius gentilis Cortinariaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Susmagarria baino gehiago da, haragiaren printzipio aktiboengatik eta oso senide arriskutsuak dituelako.
Sinonimoak: Agaricus hinnuleus, Agaricus helvolus, Lepiota helvola, Telamonia gentilis, Gomphos gentilis.
Deskribapena
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kapela: 1 eta 3 (5) cm bitarteko diametrokoa, haragi gutxikoa, kanpai itxurakoa, erdian titi batekin. Azal fibrilosoa, arre-gorrixka-herdoil kolorekoa hezetasunean eta horia lehorrarekin; oso higrofanoa, leuna, glabroa, pitzatua.
Orriak: Zabalak, lodi samarrak, oso zabal. Adnatuak eta eskotatuen tartekoak, kapelaren kolorekoak, nahiz eta zahartzean koloregabetu egiten diren.
Orri eskotatuak: Oinera iritsi baino lehentxeago eskote txiki bat duten orriak.
Hanka: Liraina, mehea, zilindrikoa, zurruna, barrubetea, gero fistulosoa, nahiko luzea, 6 eta 8 cm bitarteko garaierakoa, okertua, fibrilosoa, kanela kolorekoa, errezel partzial iheskorraren arrastoekin.
Haragia: Hauskorra, horixka. Usain arraroa, errefauarena, zapore gozoa. Espora-jalkina arre-gorrixka kolorekoa.[2]
Etimologia: Cortinarius hitza gortinatik dator, gortina eta guzti, errezelaren hondakin bereizgarriak direla eta. Gentilis epitetoa bere itxura segailagatik du.
Toxikotasuna
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Toxikoa.[3]
Nahasketa arriskua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Oso toxikoak diren Dermocybe sanguinea (odol kolorekoa eta titi handiagoarekin) eta Cortinarius orellanus (kolore antzekoa, arre-gorrixka) delakoekin nahas daiteke.
Sasoia eta lekua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Uda amaieran eta udazkenean. Espezie arraroa eta arriskutsua. Mendiko koniferoen basoetako lurzoruan (batzuetan, baita hostozabaletan ere). Lurzoru azidoetan.[4]
Banaketa eremua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanada, Alaska, Ameriketako Estatu Batuak, Europa, Errusia, Kaukasia.[5]
Galeria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- ↑ (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 222 or. ISBN 84-282-0865-4..
- ↑ (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 187 or. ISBN 84-282-0540-X (T. 2). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
- ↑ (Gaztelaniaz) Ubillos Javier. (2020). Curso de iniciación a la micología, fichas micológicas. Asociacion cultural “Baxauri” Kultur Elkartea Mikologia, Bajauri, Cofradia Vasca de Gastronomia.
- ↑ Cortinarius gentilis: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Datuak: Q2614222
Multimedia: Cortinarius gentilis / Q2614222