Esnehorikor arrunt

Esnehorikor arrunta
Irudi gehiago
Sailkapen zientifikoa
Erreinua	Fungi
Klasea	Agaricomycetes
Ordena	Russulales
Familia	Russulaceae
Generoa	Lactarius
Espeziea	Lactarius chrysorrheus Fr., 1838
Mikologia
orriak himenioan   txapel laua   himenioa dekurrentea da   hanka biluzik dago   espora kremak dauzka Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.

Esnehorikor arrunta (Lactarius chrysorrheus) Russulaceae familiako onddo espezie bat da.^[1] Lactarius chrysorrheus delakoaren latex-a berehala hori bihurtzearen berezitasunak espezie hau erraz identifikatzea eragiten du. Oso zapore mina du, honek jateko balioa kentzen dio.

Sinonimoak: Agaricus theiogalus, Hypophyllum lateritium, Lactarius theiogalus, Agaricus zonarius ss., Agaricus chrysorrheus, Galorrheus theiogalus, Galorrheus chrysorrheus, Lactarius theiogalus var. chrysorrheus, Lactifluus theiogalus, Lactifluus chrysorrheus, Lactarius brevis.

Deskribapena

Kapela: 4 eta 10 cm arteko diametrokoa, ganbila hasieran, gero laua, lehorra. Hori-gorrixka kolorekoa, irregularki zikindua, ertzerantz zonatua kolore ilunagoarekin.

Orriak: Dekurrenteak, estu, orritxo dezentekin, krema-zuriak, gero laranja-haragi kolorekoak.

Orri dekurrenteak: Hanka ukitzeaz gain, beherantz jarraitzen duten orriak.

Hanka: Zilindrikoa, betea, gero hutsa; zuria, laranja-haragi koloreko ñabardurekin, fosetarik edo hutsunerik gabe, leuna, zahartzean kapelaren kolorekoa.

Haragia: Trinkoa, zuria, aireak ukitzean horixka kolorea hartzen du, usaingabea, mingarratza. TL4 erreaktiboarekin kolore urdin bizia hartuz erreakzionatzen du. Latex zuria, ugaria, oso pikantea, hori-sufrera pasatzen da azkar.^[2]

Etimologia: Lactarius terminoa, "lac", "lactis", esnetik dator; esneari dagokio. Latex-a jariatzen dutelako ebakitzean edo haustean. Chrysorrheus epitetoa grekotik dator "krysos" hitzetik, urrea esan nahi du, eta "rheo" hitzetik, isuri esan nahi du. Latex zuriak, horira jotzen duen jariakinagatik.

Jangarritasuna

Ez da jangarria, oso mingarratza delako.^[3]

Nahasketa arriskua

Lactarius scrobiculatus delakoarekin, eskualde menditsuetako koniferetan agertzen dena, honen latex-a ere horixka bihurtzen da eta kapela hori zurbilekoa du, baina oina fosetaz hornitua du. Lactarius deliciosus espeziarekin, kapela gainetik ikusita antzekoa izan daiteke, baina latex-aren koloreak berehala bereizten du. Lactarius decipiens delakoaren antza ere badu.^[4]

Sasoia eta lekua

Oso ohikoa udan eta udazkenean, arte, haritz eta gaztainondo basoetan.^[5]

Banaketa eremua

Kanada, Alaska, Ameriketako Estatu Batuak, Mexiko, Costa Rica, Kolonbia, Europa, Errusia, Himalaiako eremua, Hego Korea, Japonia, Txina, Taiwan, Kanbodia, Papua Ginea Berria.^[6]

Galeria

• 
• 
• 
• 

Erreferentziak

1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
2. (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 522 or. ISBN 84-404-0530-8..
3. (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 377 or. ISBN 84-282-0540-X (T. 2). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
4. (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 92 or. ISBN 84-282-0865-4..
5. (Gaztelaniaz) Lotina, Roberto. (1985). Mil setas ibericas. Diputacion foral de vizcaya, 146 or. ISBN 84-505-1806-7..
6. Lactarius chrysorrheus: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.

Kanpo estekak