Esneubelkor

Esneubelkorra
Irudi gehiago
Sailkapen zientifikoa
Erreinua	Fungi
Klasea	Agaricomycetes
Ordena	Russulales
Familia	Russulaceae
Generoa	Lactarius
Espeziea	Lactarius uvidus Fr., 1838
Basionimoa	Agaricus uvidus
Mikologia
orriak himenioan   txapel laua   himenioa subdekurrentea da   hanka biluzik dago   espora zuriak dauzka   mikorrizak eratzen ditu   ez da jangarria Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.

Esneubelkorra (Lactarius uvidus) Russulaceae familiako onddo espezie bat da.^[1] Ez da jangarria, haragiak zapore akrea duelako.

Sinonimoak: Agaricus lividorubescens, Agaricus livens, Agaricus acris var. ß lividorubescens, Agaricus acris var. a fuligineus, Galorrheus uvidus, Agaricus luridus lactescens, Lactarius uvidus, Agaricus argematus, Lactarius livescens, Lactarius azonus, Lactifluus uvidus, Lactarius lividorubescens.

Deskribapena

Kapela: 3 eta 7 cm bitarteko diametrokoa, ganbila, gero lautua, azkenik deprimitua; gris-more kolorekoa, gris-arrosa, gris-lila, batzuetan ia zuria, eremu zirkularrik gabe. Erabat lubrifikatutako azala edo likatsua eguraldi hezean. Ertz mehea, leuna, biribilkatua.

Orriak: Estu, zuri-krema kolorekoak edo krema-horixka kolorekoak; ukitzean morez zikintzen dira, onddoaren gainerako gainazaletan bezala.

Hanka: 5 eta 12 cm bitarteko garaierakoa eta 0,5 eta 2 cm bitarteko lodierakoa, zilindrikoa, hasieran betea, baina laster barnehutsa; kapelaren kolore berekoa edo zertxobait zurbilagoa.

Haragia: Biguna, zurixka, aireak ukitzean morexka. Latex zuria, aireak ukitzean morea bihurtzen da; hur-pastelaren zapore atsegina du, gero garraztu egiten da, usaingabea.^[2]

Etimologia: Lactarius terminoa lac, lactis, esnetik dator; esneari dagokio. Latexa jariatzen dutelako ebakitzean edo haustean. Uvidus epitetoa latinetik dator, bainatua esan nahi duen "uvidus" hitzetik. Batez ere habitat honetan ateratzen delako.

Jangarritasuna

Ez da jangarria, zapore akrea du.^[3]

Nahasketa arriskua

Lactarius violascens delakoarekin nahas daiteke, hau handiagoa da, kapela ilunagoa du eta eremu zirkularrak ditu. Lactarius aspideus espeziearekin ere bai, honek tindu orokor horixka du, esne oso akrea eta haragia more bizi kolorekoa bihurtzen da berehala. Lactarius repraesentaneus-arekin ere bai, honek Lactarius scrobiculatus espeziea gogorarazten du, kapelaren ertz iletsuagatik eta oin eskrobikulatuagatik, latexa more bihurtzen da airearekin kontaktuan, eta ez da oso mikatza.^[4]

Sasoia eta lekua

Udaren amaieran eta udazkenean, pinudi hezeetan eta hotzetan agertzen da.^[5]

Banaketa eremua

Kanada, Alaska, Ameriketako Estatu Batuak, Mexiko, Groenlandia, Islandia, Svalbard, Europa, Errusia, Himalaiako eremua, Japonia.^[6]

Erreferentziak

1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
2. (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 521 or. ISBN 84-404-0530-8..
3. (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 371 or. ISBN 84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
4. (Gaztelaniaz) Lotina, Roberto. (1985). Mil setas ibericas. Diputacion foral de vizcaya, 145 or. ISBN 84-505-1806-7..
5. (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 86 or. ISBN 84-282-0865-4..
6. Lactarius uvidus: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.

Kanpo estekak