Gymnopilus sapineus

Gymnopilus sapineus
Irudi gehiago
Sailkapen zientifikoa
Erreinua	Fungi
Klasea	Agaricomycetes
Ordena	Agaricales
Familia	Strophariaceae
Generoa	Gymnopilus
Espeziea	Gymnopilus sapineus Murrill, 1912
Basionimoa	Agaricus sapineus
Mikologia
orriak himenioan   txapel ganbila   himenioa adnatua da   hankak eraztuna dauka   saprobioa da   psikoaktiboa da Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.

Gymnopilus sapineus Strophariaceae familiako onddo espezie bat da.^[1] Janezina da, oso zapore mikatza du. Toxikoa ere izan daiteke.

Sinonimoak: Flammula sapinea, Agaricus sapineus, Fulvidula sapinea, Agaricus penetrans, Naucoria penetrans.

Deskribapena

Kapela: Ganbiletik lau-ganbilera, neurri txikikoa, 2 eta 6 cm bitarteko diametrokoa, ertz inkurbatua gaztetan. Kapelaren azala ezkatatsua, feltroduna, leuna, lehorra, horixkatik marroi-gorrixkara doan kolorekoa, ertzak baino, erdigunea ilunagoa.

Orriak: Adnatuak, estu, hasieran zuri-horixka kolorekoak zahartzean marroi-herdoil kolorekoa orbanekin.

Hanka: 3 eta 7 cm bitarteko garaierakoa, mehea, fibrilosoa, leuna edo tomentu fin batekin, kapela baino lehenago pixka bat zurbilagoa, zahartzean marroira biratzen joaten da behetik gora. Errezel partzial oso hauskorra, laster desagertu egiten da. Oinarriko mizelioa zuri-horixka kolorekoa da.

Haragia: Zuri-hori kolorekoa. Usaingabea edo usain arin atseginekoa, zapore mikatzekoa. KOH erreaktiboarekin belztu egiten da kapela. Espora-jalkina marroi-laranja kolorekoa.^[2]

Etimologia: Gymnopilus hitza "gymn" aurrizkitik dator, biluzia esan nahi du eta "polis" atzizkiak, txapela esan nahi du. Kapela biluzik edo burusoilik. Sapineus epitetoa, izei edo izei perretxikoak, esan nahi duen "sapíneus/sappinus" hitzetik dator. Hazkuntzari egiten dio erreferentzia.

Jangarritasuna

Interes gastronomikorik gabea.^[3]

Nahasketa arriskua

Gymnopilus penetrans, oso antzekoa da, honen kapela leuna da, ezkata gabea.

Sasoia eta lekua

Udan eta udazkenean. Saprofitoa, eroritako pinuen egurretan. Bakartia edo talde txikitan.^[4]

Banaketa eremua

Ipar Amerika, Guatemala, Honduras, Guadalupe, Argentina, Txile, Hegoafrika, Kongoko Errepublika Demokratikoa, Australia, Zeelanda Berria, Malaysia (Borneo), Europa, kanariar uharteak, Errusia, Hego Korea, Taiwan.^[5]

Erreferentziak

1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
2. (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 244 or. ISBN 84-282-0865-4..
3. (Gaztelaniaz) Velaz Vergara José Ignacio, Suarez Gil Angela. (2009). Banco de setas.
4. (Gaztelaniaz) Ubillos Javier. (2020). Curso de iniciación a la micología, fichas micológicas. Asociacion cultural “Baxauri” Kultur Elkartea Mikologia, Bajauri, Cofradia Vasca de Gastronomia..
5. Gymnopilus sapineus: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.

Kanpo estekak