Imotz

Imotz
Nafarroa Garaia, Euskal Herria
Bandera Armarria
Kokapena
Herrialdea	Euskal Herria
Lurraldea	Nafarroa Garaia
Merindadea	Iruñea
Administrazioa
Estatua	Espainia
Erkidegoa	Nafarroa
Izen ofiziala	Imotz
Alkatea	Jose Angel Iturralde Bildarratz (EH Bildu)
Posta kodea	31869
INE kodea	31126
Herritarra	imoztar
Geografia
Koordenatuak	42°57′22″N 1°48′06″W / 42.956°N 1.8016°W / 42.956; -1.8016
Azalera	42,4 km²
Distantzia	30 km (Iruñetik)
Demografia
Biztanleria	412 (2024:  −9)
200 (%48,5) (2019)  (%54,1) 223
Dentsitatea	0,97 bizt/km²
Zahartzea[1]	% 48
Ugalkortasuna[1]	‰ 56,82
Ekonomia
Jarduera[1]	% 79,31 (2011)
Desberdintasuna[1]	% 0 (2011)
Langabezia[1]	% 8,04 (2013)
Euskara
Euskaldunak[2]	% 64.3 + % 14.2 hartzaile (2021)
Kaleko erabilera [3]	%
Datu gehigarriak
Webgunea	http://www.imotz.eus

Imotz^[4] ([imots̻]) Nafarroa Garaiko udalerria da, herrialdearen iparraldean kokaturik dagoena, Iruñeko merindadean eta Ultzamaldeako eskualdean.

43.2 kilometro koadroko eremua du eta 434 biztanle zituen 2014. urtean.

Geografia

Inguru naturala eta kokapena

Imotz, Iruñeko merindadearen erdialdean dago, Nafarroako hiriburutik 30 bat kilometrora. Larraun ibaiak udalerria zeharkatzen du, Biaizpeko haitzarterako bidean.

Herriaren udalerri mugakideak hauek dira: Basaburua eta Ultzama (iparraldean), Atetz (ekialdean), Txulapain eta Itza (hegoaldean) eta Arakil eta Larraun (mendebaldean).

Klima

Oskotzen, itsasoaren mailatik 562 metrora, Nafarroako gobernuak jarritako estazio meteorologikoa dago.^[5]

Grafiko hau ezin da une honetan ikusi, software arazo bat dela eta. Lanean ari gara ahalik eta lasterren grafikoak berriro erakutsi ahal izateko.

Aukeratu beheko zatian urte-tarte bat, urte horiek goian xehetasun handiagoz ikusteko.

Ikusi edo aldatu datu gordinak.

Herriak

Ondoko hauek dira Imotz udalerria osatzen duten herriak: Etxaleku (herriburua), Eraso, Goldaratz, Latasa, Muskitz, Oskotz, Urritza eta Zarrantz.

2006ko erroldaren arabera, ehun biztanle baino gehiago dituen herri bakarra Etxaleku da (116 biztanle).

• 
  Eraso
• 
  Etxaleku
• 
  Goldaratz
• 
  Latasa
• 
  Oskotz
• 
  Zarrantz

Demografia

Imozko biztanleria

2008ko erroldaren arabera, Espainiaz kanpoko hamalau etorkin bizi ziren herrian, biztanleriaren %3,23 (Nafarroako batezbestekoaren azpitik).

Politika

Udal hauteskundeak

2007an Nafarroa Baiko Marian Iribarren Aldaregia EAko kidea^[6] aukeratu zuten alkate; alderdi horrek zazpi zinegotzietatik lau lortu zituen eta, hortaz, gehiengo osoa udalean. Beste hirurak Imotz Berri^[7] edo Agrupación Independiente Nuevo Imotz eskuindarrak lortu zituen. Eusko Abertzale Ekintzako zerrenda baliogabetu egin zuten^[8]. Baliogabeko botoak 75 izan ziren (emandako guztien %28,30) eta boto zuriak 6 (%3,16). Abstentzioa %33,75koa izan zen. Agintaldian zehar Iribarrenek alkatetza utzi eta Joaquín Garbisu zerrendakideak (baina kasu honetan Aralarrekoa denak^[9]) hartu zuen.

Imozko Udala 2007

Alderdia	Botoak	Zinegotziak
Nafarroa Bai	97	4
Imotz Berri	87	3

2011n bi izan ziren aurkeztutako zerrendak; Imotz Elkartuzek 4 zinegotzi, alkate bihurtu zen José Ángel Iturralde Bildarratz barne, lortu zituen eta NaBai 2011k 3.

Imozko Udala 2011

Alderdia	Botoak	Zinegotziak
Imotz Elkartuz	135	4
NaBai 2011	98	3

2015eko udal hauteskundeetan EH Bildurena izan zen aurkeztu zen zerrenda bakarra, hautetsi guztiak eskuratuz. Jose Angel Iturralde Bildatarratzek alkatetza mantendu zuen.

Imozko Udala 2015

Alderdia	Botoak	Zinegotziak
EH Bildu	153	7

Udaletxea

Imozko udaletxea

Imozko udaleko idazkaria, Basaburuako idazkari ere bada.

• HELBIDEA: Doneztebe kalea z/g (Etxaleku)

Alkateak

2007-?	Marian Iribarren Aldaregia	Nafarroa Bai
?-2011	Joaquín María Garbisu Oraien	Nafarroa Bai
2011-2015	José Ángel Iturralde Bildarratz	Imotz Elkartuz
2015-	José Ángel Iturralde Bildarratz	EH Bildu

Azpiegitura eta garraioak

La Muguiroarra autobus konpainiak Imozko Latasa eta Urritzako kontzejuak Iruñearekin batzen ditu. Autobus lineak honako ibilbidea egiten du:

• Aldatz - Lekunberri - Irurtzun - Berriobeiti - Iruñea

Euskara

Gaur egun eskualdeko udalerririk euskaldunenen artean dugu, biztanleen erdia baino gehiago da euskal hiztun (%64 1996an). Hori dela eta, foru legearen arabera, alde euskaldunean kokatuta dago.

Herriko euskalkiari dagokionez, Koldo Zuazok herriaren berezko hizkeran^[10][11] sailkatu zuen. Tarteko hizkeratzat hartzen du, nafarreraren eta erdialdeko euskara edo gipuzkeraren artean dagoena.

Imoztar ospetsuak

• Frantzisko Elizalde (1646-?), apaiz eta idazlea.
• Martin Jose Iriarte (1799 - XIX. mendea), militarra.
• Agustin Beloki (1904-1996), okin eta bertsolaria.
• Francisco Astitz (1908-1986), apaiz eta idazlea.
• Jesús Erize (1911-1990), fraide misiolaria.
• Sagrario Aleman (1952-), euskara irakaslea eta euskaltzaina.

Bibliografia

• Jose Maria Jimeno Jurio (zuzendaria), Nafarroako toponimia eta mapagintza. XLIV, Iruñea, 1997. ISBN 84-235-1614-8

Erreferentziak

1. ↑ Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
2. Euskararen Adierazle Sistema. Euskara-gaitasuna adinaren eta sexuaren arabera. EAE (eskualdeka/udalerrika). Eusko Jaurlaritza.
3. «Kaleko erabilera herrialdez herrialde» Euskararen erabilera (Wikipedia).
4. Euskaltzaindia. 155. araua: Nafarroako udal izendegia. .
5. Nafarroako Meteorologi Agentziaren webgunea.
6. [http.//www.euskoalkartasuna.org/upload/revista_alkartasuna/alkartasuna15.pdf EAren aldizkaria].
7. Anulado un pleno de Imotz por carecer la oposición de informes^{[Betiko hautsitako esteka]}, Diario de Navarra, 2011ko martxoaren 30a.
8. Nafarroa Bairen webgunea.
9. Aralarren webgunea^{[Betiko hautsitako esteka]}
10. «Imozkoa - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-11-15).
11. «Imotz - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-11-15).

Ikus, gainera

• Nafarroako udalerrien zerrenda

Kanpo estekak

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Nafarroa

• Imotz ibarraren ahozko tradizioari buruzko liburuaren aurkezpena Nafarroako Gobernuaren webgunean.
• (Gaztelaniaz) Imotzi buruzko informazioa Nafarroako gobernuaren webgunean.
• Oskotz kontzejuaren ikuspegia Google Street View-n.