Pluteo marroi

Pluteo marroia
Irudi gehiago
Sailkapen zientifikoa
Erreinua	Fungi
Klasea	Agaricomycetes
Ordena	Agaricales
Familia	Pluteaceae
Generoa	Pluteus
Espeziea	Pluteus cervinus P.Kumm., 1871
Basionimoa	Agaricus cervinus
Mikologia
orriak himenioan   txapel laua   himenioa askea da   hanka biluzik dago   izokin-koloreko esporak dauzka   saprobioa da   jangarria da Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.

Pluteo marroia (Pluteus cervinus) Pluteaceae familiako onddo espezie bat da.^[1] Eskualde batzuetan, hornigai gisa erabiltzen da. Baita ongailu gisa ere, lehortu eta birrindu ondoren.

Sinonimoak: Pluteus atricapillus, Volvaria cervinus.

Deskribapena

Kapela: 7 eta 12 cm bitarteko diametrokoa, hauskorra, leuna, titiduna, globo itxurakotik ganbilera doana, kanpai formakoa edo oso ganbila. Marroi kolorekoa, erdian ilunagoa, zuntzexka adnata eta erradialekin. Ertza inkurbatutik laura doana.

Orriak: Libreak, estu, orritxoekin, hasieran zurixkak, berehala arrosa kolorekoak bihurtzen dira esporengatik.

Orri libreak: Oinera hurbiltzen diren orriak,baina ukitzen ez diotenak.

Hanka: Zilindrikoa, betea, kurbatua, goialdean mehetua, zurixka, zuntz txiki arreekin.

Haragia: Zuria, hauskorra, ia usaingabea edo errefauaren usain pixka batekin.^[2]

Etimologia: Pluteus terminoa latinetik dator, hots, "pluteus" hitzetik, hau da, antzinako setio-makinatik. Zabaldutako kapela konikoaren formagatik. Cervinus epitetoa ere latinetik dator, oreinarena esan nahi du. Oreinaren azalaren antzeko koloreagatik.

Jangarritasuna

Erdipurdiko jangarria.^[3]

Nahasketa arriskua

Pluteus atromarginatus delakoarekin. Pluteus nigrofloccosus espeziearekin ere nahas daiteke, honek kapela ilunagoa du, orrien ertzak marroi-beltzaxkak eta koniferoen egurretan hazten da.^[4]

Sasoia eta lekua

Udan eta udazkenean oso ohikoa. Pinudietako eta hostozabaletako motzondoetan, enborretan eta adar zaharretan hazten da, bakarrik edo talde txikitan. (Quercus eta Fagus zuhaitzetan batez ere).^[5]

Banaketa eremua

Mundu osoan.

Etimologia

• 
• 
• 
• 

Erreferentziak

1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
2. (Gaztelaniaz) Sociedad de Ciencias ARANZADI, Departamento de MICOLOGIA. (2000). Setas del Pais Vasco, del campo a la cocina. Kutxa Fundazioa, 148 or. ISBN 84-7173-372-2..
3. (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 301 or. ISBN 84-404-0530-8..
4. (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 286 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
5. (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 257 or. ISBN 84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..

Kanpo estekak