Rhytisma acerinum

Rhytisma acerinum
Irudi gehiago
Sailkapen zientifikoa
Erreinua	Fungi
Klasea	Leotiomycetes
Ordena	Rhytismatales
Familia	Rhytismataceae
Generoa	Rhytisma
Espeziea	Rhytisma acerinum Fr., 1819
Basionimoa	Xyloma acerinum

Rhytisma acerinum Rhytismataceae familiako onddo espezie bat da.^[1] Onddo fitopatogeno hau nahiko arrunta da Europako eta AEBetako astigarren hostoetan, bereziki astigar zorrotz eta astigar zuri hostoetan, non gaixotasun kriptogamikoa eragiten duen. Sintomak udaren amaieratik udazkenean hostoak erori arte ikus daitezke, baina fase sexuatua udaberrian izaten da, lurrera eroritako hosto hilen gainean.

Hiriko, industriako eta errepideko zirkulazioak eragindako kutsadura atmosferikoaren bioadierazle fidagarria da: zenbat eta orban gutxiago izan, orduan eta sufre dioxido eta metal astun gehiago agertuko dira.

Sinonimoak: Mucor granulosus, Xyloma acerinum, Xyloma gyrans, Cryptosporium acerinum.

Deskribapena

Phacidiaceae ordenako ascomiceto bat da, ostalari hostoa markatzen duen 2 cm arteko estroma gutxi-asko zirkularra (astigar hostoetan hazten da), erliebe gutxiko orban beltz distiratsuak, irekiak luzetarako arraildurekin.^[2]

• Rhytisma acerinum-aren garapena astigar zuriaren gainean.
• 
  Lurrean usteltzen ari diren hostoetan, neguaren irteeran, askopioak sortzen dira.
• 
  Askokarpak.
• 
  Orratz-formako askosporak.
• 
  Askosporen infekzioaren udaberriko hasiera. Orban horiak baino ez dira ikusten.
• 
  Stroma garatzen hastea.
• 
  Orban beltzaren garapena.
• 
  Erdiko orbana handitzea eta aureola horia pixkanaka galtzea.
• 
  Estadioa, uda amaieran. aureola horia ez da ia ikusten.
• 
  Stroma guztiz garatuak.
• 
  Udazkeneko fasea, lurrera eroritako hostoak.
• 
  Hostoak galtzea.

Banaketa eremua

Kanada, Ameriketako Estatu Batuak, Mexiko, Europa, Errusia, Kaukasia, Himalaiako eremua, Uzbekistan, Japonia, Txina, Indonesia, Hegoafrika.^[3]

Erreferentziak

1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
2. (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 603 or. ISBN 84-282-0541-X (T. 3). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
3. Rhytisma acerinum: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.

Kanpo estekak