Tuber borchii

Tuber borchii
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaPezizomycetes
OrdenaPezizales
FamiliaTuberaceae
GeneroaTuber
Espeziea Tuber borchii
Vittad., 1831

Tuber borchii Tuberaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Jangarri ona, nahiz eta boilur hau inoiz ez den izan estimatua, bere tamaina txikiagatik, kontserbatan erabiltzen da, pateetan, edo boilurdun gaztan bezala. Jatetxe batzuek hornigai gisa erabiltzen dute.

Sinonimoak: Tuber album, Tuber albidum, Tuber mixtum, Rhizopogon borchii, Tuber elegans.

Deskribapena

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Karpoforoa: 2 eta 4 cm bitartekoa (txitxirioaren eta arrautzaren tartekoa), tuberkulu txiki baten itxurakoa, globo itxurako-oboidea. Gainazal leuneko peridioa, glebatik bereiz ezina, zirrikituetan tomentuduna, konkor irregularrekin, Zurixkatik hori zurbilera biratuz, okre ilunera edo marroi-gorrixkara.

Haragia: Gogorra eta trinkoa, zuritik arre-txokolate kolorera edo okre antzekora biratzen, zain zuri-krema koloreko jaspeztatuarekin. Usain bizia.[2]

Etimologia: Tuber terminoa “tuber” “tubero” hitzetatik dator, boilurraren izena Plinio eta beste autore batzuentzat. Borchii epitetoa De Borch mikologoaren omenez du

Jangarritasuna

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Jangarri ona.[3]

Nahasketa arriskua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Tuber maculatum eta Tuber puberulum boilurrak ere zuriak dira. Tuber magnatum askoz handiagoa da, horixka, eta udazkenean eta negu hasieran hazten da.

Sasoia eta lekua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urtarrila-Apirila. Habitat ezberdinetara egokitzen da: hareatsua batez ere, baina baita buztintsua, karetsua, azidoa ere. Nahiko sakoneran hipogeo hazten da. (Baita hazkuntza artifizialean ere), koniferoen azpian (Pinaster pinua, zedroa) eta hostozabaletan (artelatza, artea, haritza, erkametza, makala, hurritza, gaztainondoa, haltza , ezkia) untxiek zulo sakonak egiten dituzte perretxikoaren bila.

Banaketa eremua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanada, Ameriketako Estatu Batuak, Kolonbia, Europa, Kaukasia, Iran, Turkia, Japonia, Australia, Zeelanda Berria.[4]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. ↑ (Gaztelaniaz) Calvo Pérez Javi. (2006). El mundo de las setas. Asociacion Micológica Fungipedia.
  3. ↑ (Gaztelaniaz) Ubillos Javier. (2020). Curso de iniciación a la micología, fichas micológicas. Asociacion cultural “Baxauri” Kultur Elkartea Mikologia, Bajauri, Cofradia Vasca de Gastronomia.
  4. ↑ Tuber borchii: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]