Verpa bohemica

Verpa bohemica
Irudi gehiago
Sailkapen zientifikoa
Erreinua	Fungi
Klasea	Pezizomycetes
Ordena	Pezizales
Familia	Morchellaceae
Generoa	Verpa
Espeziea	Verpa bohemica J.Schröt., 1893
Basionimoa	Morchella bohemica
Mikologia
himenio leuna   txapel ganbila   hanka biluzik dago   espora horiak dauzka   saprobioa da   jangarria da Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.

Verpa bohemica Morchellaceae familiako onddo espezie bat da^[1] Ez da gomendatzen jatea, babestu beharreko espeziea da, bakana baita.

Sinonimoa: Ptychoverpa bohemica.

Deskribapena

Kapela: 5 eta 20 cm bitarteko garaierakoa, 2 eta 5 cm bitarteko garaierako kapela eta diametroa berriz oinaren lodieraren araberakoa izaten da, goialdean titare bat bezala bat egiten du oinarekin. Kanpoko azala marroi-horixka kolorekoa edo marroi-okre antzekoa eta luzetarako saihetsak ditu, izurtuak, irregularrak, barnealde leuna duten gelaxka estuak eta luzangak osatuz, zuri-krema kolorekoa.

Hanka: Zilindrikoa, 5 eta 12 (20) cm bitarteko garaierakoa eta 3 eta 6 (9) cm bitarteko lodierakoa, solidoa, gero barnehutsa, pixka bat sabelduna oinarrian, gainazal leuna, zetaduna; zuritik okre kolorera doana eta goialdean sare zurixka batekin. Barnealdea kotoi itxurakoa eta zurixka.

Haragia: Hauskorra, zurixka; hautemanezineko usaina du eta zapore gozoa.^[2]

Etimologia: Bohemia epitetoa, latinetik dator, "bohemicus" hitzetik, Bohemiatik, Europako Erdialdeko eskualde batetik.

Jangarritasuna

Jateko bikaina, baldin eta asko egosten bada.^[3]

Nahasketa arriskua

Morchella hybrida delakoarekin nahas daiteke, honek kapela konikoa du.

Sasoia eta lekua

Udaberrian hazten da, makaldietan edo ibaitik hurbil dauden beste zuhaitz batzuen azpian agertzen da.^[4]

Banaketa eremua

Ipar Amerika, Europa. Asia.

Espeziearen egoera

Aranzadi Elkartearen arabera, Verpa bohemica desagertzeko arriskuan dauden onddoen eusko-kantauriar Zerrenda Gorrian dago.^[5] Azken urteotan mikologia adituek onddo batzuen beherakada kuantitatibo eta kualitatibo handia egon dela ohartarazi dute. Adituen esanetan, egoera honek hainbat eragile ditu, tartean klima aldaketa, pestiziden erabilera eta bilketa masiboak.

Erreferentziak

1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
2. (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 544 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
3. (Gaztelaniaz) Lotina, Roberto. (1985). Mil setas ibericas. Diputacion foral de vizcaya, 478 or. ISBN 84-505-1806-7..
4. (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 657 or. ISBN 84-282-0540-X (T. 2). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
5. Zerrenda Gorria, Aranzadi Zientzia Elkartea

Kanpo estekak