Biểu tình Nga 2021

Đừng nhầm lẫn với Biểu tình phản đối cuộc tấn công của Nga vào Ukraina 2022.

Biểu tình tại Nga năm 2021
Một cuộc biểu tình tại Quảng trường Mars, Saint Petersburg ngày 23 tháng 1
Ngày	23 tháng 1 năm 2021 – 21 tháng 4 năm 2021 [1] (2 tháng, 4 tuần và 1 ngày)
Địa điểm	Nga và một số nước khác[a]
Nguyên nhân	Bắt giữ Alexei Navalny[4][5] Phản đối Vladimir Putin[6][7] Công chiếu phim tài liệu Cung điện của Putin[8] Tham nhũng ở Nga
Mục tiêu	Thả Alexei Navalny Vladimir Putin từ chức
Hình thức	Biểu tình Hoạt động Internet
Tình trạng	Đang diễn ra
Các phe trong cuộc xung đột dân sự
Chống đối Tổ chức Chống Tham nhũng Nước Nga của Tương lai Ủng hộ bởi: Đảng Tự do Nhân dân[9] Yabloko[10] Đảng Tự do[11] Nước Nga Mở[12] Khối cánh tả Phong trào Xã hội Nga[13][14] Đảng Công nhân Cách mạng[15] Vô chính phủ[16] Chính phủ Bộ Nội vụ Cảnh sát Vệ binh Quốc gia OMON Ủng hộ bởi: Nước Nga thống nhất CPRF[17] LDPR[18] Nước Nga Công bằng[19] Rodina[20] Những người Ái quốc Nga[21]
Nhân vật thủ lĩnh
Alexei Navalny Leonid Volkov Lyubov Sobol Vladimir Putin Mikhail Mishustin Vladimir Kolokoltsev Viktor Zolotov
Thương vong
Người chết	0
Bị thương	23 tháng 1: 39 sĩ quan cảnh sát,[22] 50 nhà báo,[22] 2 người thương nặng
Bắt giữ	23 tháng 1: 3.800+[23][24] 31 tháng 1: 5,600+[25][26][27]

Các cuộc biểu tình bắt đầu diễn ra ở Nga vào ngày 23 tháng 1 năm 2021 để ủng hộ nhà lãnh đạo đối lập bị bắt Alexei Navalny và sau khi bộ phim Cung điện cho Putin được phát hành, xoay quanh mối liên hệ giữa Tổng thống Vladimir Putin và một cung điện được cho là được xây dựng dành riêng cho ông.^[2][28][29] Theo BBC Russian Service, các cuộc biểu tình đã được tổ chức tại 196 thị trấn và thành phố ở Nga.^[30][31][32]

Bối cảnh

Xem thêm thông tin: Vụ đầu độc Alexei Navalny

Navalny đã phải nhập viện vào ngày 20 tháng 8 năm 2020, trong tình trạng nguy kịch sau khi ông bị đầu độc bằng chất độc thần kinh Novichok trong chuyến bay từ Tomsk đến Moscow.^[33] Navalny được sơ tán y tế đến Berlin và xuất viện vào ngày 22 tháng 9.^[34][35][36] Việc sử dụng chất độc thần kinh Novichok đã được Tổ chức Cấm vũ khí hóa học (OPCW) xác nhận.^[37][38] Mặc dù Điện Kremlin phủ nhận liên quan đến vụ đầu độc Navalny,^[39] EU và Anh đã đáp trả bằng cách áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với 6 quan chức cấp cao của Nga và một trung tâm hóa chất của nhà nước.^[40][41] Navalny cáo buộc Tổng thống Vladimir Putin phải chịu trách nhiệm cho vụ đầu độc của mình.^[42] Một cuộc điều tra của Bellingcat và The Insider cho thấy có các đặc vụ từ Cơ quan An ninh Liên bang (FSB) trong vụ đầu độc Navalny.^[43]

Navalny trở lại Nga vào ngày 17 tháng 1 năm 2021, tại đó ông ngay lập tức bị giam giữ với cáo buộc vi phạm các điều khoản của án tù treo.^[44] Trước khi trở về, Cơ quan Cải tạo Liên bang (FSIN) nói rằng Navalny có thể phải đối mặt với án tù khi đến Moskva vì vi phạm các điều khoản quản chế, nói rằng sẽ có "nghĩa vụ" giam giữ Navalny khi ông trở về;^[45] vào năm 2014, Navalny nhận án treo trong vụ án Yves Rocher, mà ông gọi là có động cơ chính trị vào năm 2017, Tòa án Nhân quyền Châu Âu đã ra phán quyết rằng Navalny đã bị kết án bất công.^[46][47] Ủy ban Điều tra Nga cũng cho biết đang điều tra Navalny vì cáo buộc gian lận.^[48] Một quyết định của tòa án ngày hôm sau ra lệnh giam giữ Navalny cho đến ngày 15 tháng 2 vì vi phạm lệnh ân xá của ông. Một tòa án tạm được thiết lập trong đồn cảnh sát nơi Navalny đang bị giam giữ. Một phiên điều trần khác sẽ được tổ chức vào ngày 29 tháng 1 để xác định xem liệu án treo của Navalny có nên được thay thế bằng án tù hay không.^[49] Navalny mô tả thủ tục này là "sự vô pháp tối thượng". Ông cũng kêu gọi những người ủng hộ ông xuống đường, nói: "Đừng im lặng. Kháng cự. Ra đường - không phải cho tôi, mà là cho bạn ". Người đứng đầu mạng lưới khu vực của Navalny, Leonid Volkov, nói rằng công tác chuẩn bị cho các cuộc biểu tình sẽ được tổ chức trên cả nước vào ngày 23/1.^[50]

Trong khi ở trong tù, một đoạn video về cuộc điều tra của Navalny và Tổ chức Chống Tham nhũng (FBK) của ông đã được công bố, cáo buộc Putin tham nhũng. Đoạn video cũng kêu gọi mọi người xuống đường.^[51] Trước khi các cuộc biểu tình bắt đầu, video đã nhận được hơn 60 triệu lượt xem trên YouTube.^[52] Đoạn video được phát hành vào ngày 19 tháng 1 và đến ngày hôm sau, cơ quan giám sát truyền thông nhà nước Roskomnadzor đã yêu cầu các mạng xã hội VKontakte (VK) và TikTok ngừng lan truyền các lời kêu gọi biểu tình.^[53] Hiệu quả của những cuộc gọi này^{[cần giải thích]} đang bị tranh cãi.^[54]

Vụ bắt giữ một số phụ tá và đồng minh của Navalny, bao gồm cả Lyubov Sobol, bắt đầu vào ngày 21 tháng 1.^[55] Một số đã bị bỏ tù hoặc bị phạt, với việc Sobol được thả.^[56] Bộ Nội vụ cũng đe dọa sẽ truy tố những người lan truyền lời kêu gọi tham gia biểu tình. Văn phòng Tổng Công tố cũng ra lệnh cho cơ quan kiểm duyệt Roskomnadzor chặn quyền truy cập vào các trang kêu gọi biểu tình.^[57] Vào ngày 22 tháng 1, Tổng cục trưởng của Bộ Nội vụ Matxcơva đã đưa ra một tuyên bố cảnh báo chống lại những lời kêu gọi hoặc tham gia biểu tình. Bộ tuyên bố rằng bất kỳ nỗ lực nào để tổ chức các sự kiện trái phép cũng như "các hành động khiêu khích của những người tham gia" sẽ được coi là "mối đe dọa đối với trật tự công cộng" và sẽ bị "trấn áp ngay lập tức".^[58] Mạng xã hội bắt đầu gỡ bỏ thông tin về các cuộc biểu tình. VK đã chặn quyền truy cập vào một số trang về các cuộc biểu tình, với các trang nói rằng nó đã bị chặn theo yêu cầu của Văn phòng Tổng Công tố.^[59] Roskomnadzor cũng tuyên bố rằng VK, Instagram, TikTok và YouTube đã chặn một số nội dung liên quan đến "kêu gọi trẻ em tham gia các sự kiện quần chúng bất hợp pháp".^[60] Tuy nhiên, Facebook và YouTube đã phản bác lại tuyên bố này. Facebook cho biết họ "đã nhận được yêu cầu từ cơ quan quản lý địa phương hạn chế quyền truy cập vào một số nội dung kêu gọi phản đối. Vì nội dung này không vi phạm Tiêu chuẩn cộng đồng của chúng tôi nên nội dung đó vẫn còn trên nền tảng của chúng tôi."^[54]

Diễn biến

23 tháng 1

Một số người biểu tình giơ cao đồ cọ bồn cầu, chỉ cuộc điều tra của Navalny về dinh thự của Putin.^[61]

Liteyny Avenue, St. Petersburg

Reuters ước tính có khoảng 40.000 người biểu tình tụ tập ở Moskva. Cơ quan chức năng thì đưa ra con số 4.000, trong khi những nguồn khác nằm trong khoảng từ 15.000 đến 25.000 người.^[62][63] Người biểu tình bắt đầu tụ tập ở Đường Tverskaya và Quảng trường Pushkinskaya, rồi diễu hành đến gần Matrosskaya Tishina, nơi Navalny bị giam giữ.^[64] Cảnh sát chống bạo động trong thành phố bắt đầu ngăn chặn cuộc biểu tình và bắt giữ những người tham gia trước khi cuộc biểu tình bắt đầu.^[28] Vợ của Alexei Navalny, Yulia Navalnaya, bị cảnh sát bắt gần lối ra của ga tàu điện ngầm Teatralnaya;^[65] cô được thả sau 3 tiếng.^[66] Đồng minh của Navalny, Lyubov Sobol, cũng bị bắt giữ không lâu sau khi đến Quảng trường Pushkinskaya và phải nộp phạt.^[67] Đụng độ giữa người biểu tình và cảnh sát nhanh chóng nổ ra.^[28] Tại Đại lộ Tsvetnoy, một xe hơi FSB bị dừng bởi một đám đông biểu tình ném bóng tuyết vào, khiến tài xế bị thương ở mắt.^[68] Truyền thông nhà nước cho rằng khoảng 40 sĩ quan cảnh sát bị thương. Ủy ban Điều tra nói rằng sẽ mở cuộc điều tra các trường hợp bao lực chống lại cảnh sát.^[69] Rapper Nga Noize MC, rapper Vladi của nhóm Kasta, đạo diễn Vasily Sigarev, nhà văn Dmitry Bykov và những người khác cũng đến biểu tình tại Quảng trường Pushkinskaya.^[70]

Vườn Aleksandr, St. Petersburg

Quảng trường Mars, St. Petersburg

Số người biểu tình ước tính tại Perm nằm trong khoảng từ 3.000 đến 10,000.^[2] Theo MBKh Media, khoảng 2.500 người biểu tình tại Ufa, Bashkortostan, 5.000 người tại Chelyabinsk, khoảng 3.000 người tại Samara và 3.000 người biểu tình tại Arkhangelsk.^[71] Ở Kazan, khoảng 3.000–4.000 người tụ tập biểu tình, bắt đầu ở Đường Bauman.^[72] Ở Kaliningrad, khoảng 3.000 người được cho là đã tham gia biểu tình, di chuyển đến Quảng trường Chiến thắng.^[73] Tại Krasnodar, khoảng 5.000–7.000 người tham gia biểu tình, trong đó hơn 50 người bị bắt giữ, theo OVD-Info.^[74]

Ở vùng Viễn Đông Nga, có đến 3.000 người biểu tình tại Vladivostok, theo Novaya Gazeta.^[2] YouTuber người Nga Yury Dud tham gia biểu tình trong thành phố, tuy nhiên trả lời nhà báo rằng anh đến đó "vì âm nhạc, văn hóa và sự hiếu khách". Người biểu tình đi đến quảng trường trung tâm rồi tản ra.^[75][76][77] Theo Novaya Gazeta, khoảng 1.000 người biểu tình tụ tập ở Quảng trường Lenin, Khabarovsk để ủng hộ Navalny và nguyên thống đốc bị bắt Sergey Furgal trước khi cảnh sát giải tán đám đông và bắt đầu bắt giữ những người tham gia.^[78] Ở Yakutsk, hàng trăm người biểu tình tụ tập ở quảng trường chính của thành phố.^[2][71] Theo OVD-Info, hơn 60 người ở Khabarovsk, hơn 30 người ở Vladivostok và 30 người ở Yakutsk đã bị bắt giữ.^[24]

Ở một số thành phố của Nga, xảy ra hiện tượng mất kết nối Internet và sóng di động. Sự cố liên lạc được cho là xảy ra ở các thành phố như Moskva, St. Petersburg, Krasnodar, Tyumen, Chelyabinsk, Yekaterinburg, Voronezh, Rostov-on-Don, và Saratov. Người dùng Twitter ở Nga cũng cho biết gặp vấn đề trong việc truy cập mạng xã hội.^[79]

Theo thành phố

Thành phố	Số người tham gia
Abakan	–
Almetyevsk	–
Arkhangelsk	100–300[80]
Astrakhan	500–1,000[81]
Balashikha	–
Barnaul	1,500[82]
Belgorod	–
Biysk	–
Blagoveshchensk	–
Bor	–
Bratsk	–
Cheboksary	1,500[83]
Velikiye Luki	–
Veliky Novgorod	350[84]–500[85]
Vladivostok	3,000[86][87]
Vladimir	–
Vologda	1,000[88]
Voronezh	–
Yekaterinburg	10,000[89]
Ivanovo	500–600[90][91]
Izhevsk	1,000–1,500[92]
Irkutsk	2,000[93]
Kazan	10,000[94][95]
Kemerovo	–
Kimry	–
Klin	–
Komsomolsk-on-Amur	–
Krasnoyarsk	1,000–1,500[96]
Krasnodar	4,000–6,000[97]
Kurgan	-
Lipetsk	1,000[98]
Magnitogorsk	–
Makhachkala	–
Moscow	Up to 40,000[99]
Murmansk	Hundreds[100]
Naberezhnye Chelny	500–600[101]
Nizhnevartovsk	30[102]
Nizhny Novgorod	10,000[87][89]
Nizhnaya Tura	–
Novomoskovsk	–
Novosibirsk	5,000
Omsk	–
Orenburg	–
Penza	–
Petrozavodsk	–
Pskov	–
Pushchino	–
Rostov-on-Don	3,000[103]
Rybinsk	–
Ryazan	–
Saint Petersburg	-
Samara	2,000–3,000[95][104]
Saratov	1,000–1,500[105]
Sevastopol^1	200[106]
Severodvinsk	100–200
Sergiyev Posad	–
Simferopol^1	–
Smolensk[89]	–
Sochi	200–300[107]
Surgut	30[102]
Syktyvkar	1,000[108]
Tambov	–
Tarusa	–
Tver	–
Tobolsk	–
Tolyatti	–
Tomsk	2,000[86]
Tula	200
Tyumen	1,000–1,500[109]
Ulan-Ude	–
Ulyanovsk	–
Ust-Ilimsk	–
Ufa (Bashkortostan)	–
Uyar	–
Khabarovsk	1,000–1,500[87][89]
Khanty-Mansiysk	20[102]
Kholmsk	–
Cherepovets	450[110]
Chita	–
Yuzhno-Sakhalinsk	–
Yakutsk	–
Tất cả	–

Ghi chú

1. Bao gồm Áo, Đức, Israel, Nhật Bản, Moldova, Hà Lan, UK.^[2][3]

Tham khảo

1. “From 51.3 thousand to 120 thousand people went to the actions on April 21”. mbk-news.appspot.com (bằng tiếng Nga). 22 tháng 4 năm 2021.
2. ^ “Акции в поддержку Навального”. novayagezeta.ru. ngày 23 tháng 1 năm 2021. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 27 tháng 1 năm 2021.
3. “За рубежом прошли акции солидарности с Навальным (ФОТО, ВИДЕО)”. newsru.com. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
   “Putin er nervøs og forsøger at kvæle protester fra Navalnyj-tilhængere i hele Rusland”. Politiken (bằng tiếng Đan Mạch). ngày 22 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2021.
   “Polisen ingrep mot demonstration i Stockholm”. sverigesradio.se. ngày 23 tháng 1 năm 2021. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 1 năm 2021.
   “Demonstration för Navalny i Göteborg upplöst av polis”. gp.se. ngày 23 tháng 1 năm 2021. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 1 năm 2021.
   “Policija u Beogradu zabranila skup podrške Navaljnom zbog kršenja epidemioloških mera” (bằng tiếng Serbia). Radio Slobodna Evropa. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
   “POLICIJA U BEOGRADU ZABRANILA SKUP PODRŠKE NAVALJNOM ZBOG KRŠENJA EPIDEMIOLOŠKIH MERA” (bằng tiếng Serbia). Vesti.rs. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
   “«Мы себя не на складе грязи нашли». Как Израиль митинговал за Навального. Фоторепортаж”. znak.com. ngày 23 tháng 1 năm 2021. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 27 tháng 1 năm 2021.
   “В Тель-Авиве и Хайфе на митинги солидарности с Навальным пришли тысячи человек”. newsru.co.il. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
   “Dueling rallies in Moldova support, criticize Kremlin foe Navalny”. Radio Free Europe/Radio Liberty. ngày 24 tháng 1 năm 2021.
4. “Alexei Navalny: 'More than 3,000 detained' in protests across Russia”. BBC News. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
5. “Police crack down on Russian protests against jailing of Kremlin foe Navalny”. Reuters. ngày 24 tháng 1 năm 2021.
6. “Russia Police Violence in Spotlight After 3,500 Protesters Detained”. The Moscow Times. ngày 24 tháng 1 năm 2021.
7. “'The problem is Putin': protesters throng Russia's streets to support jailed Navalny”. The Guardian. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
8. “Russia: Momentum for protest is growing over Putin's 'palace' and Navalny's imprisonment”. Sky News. ngày 24 tháng 1 năm 2021.
9. “Активисты ПАРНАС 23 января участвовали в протестах по всей России”.
10. https://www.facebook.com/541225012580463/posts/3581984691837798/. |title= trống hay bị thiếu (trợ giúp)
11. “Россия заслуживает правосудия”.
12. “«Поддержим Навального 23 Января»”.
13. “Источник: «По всей стране началось»”. Russian Socialist Movement. ngày 25 tháng 1 năm 2021.
14. “Источник: Ижевск. Власти ответили на протесты террором против левых”. Russian Socialist Movement. ngày 25 tháng 1 năm 2021.
15. “Источник: Москва вышла против царя”. Revolutionary Workers' Party. ngày 25 tháng 1 năm 2021. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 3 năm 2021. Truy cập ngày 27 tháng 1 năm 2021.
16. “Letter from Russia: On the Protests of January 23”. CrimethInc. ngày 24 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 25 tháng 1 năm 2021.
17. Зюганов жестко раскритиковал несанкционированные митинги.
18. Выступление В.В.Жириновского с политическим заявлением от фракции ЛДПР.
19. Сергей Миронов: наших детей втягивают в свои мошеннические игры политические провокаторы.
20. Алексей Журавлев: "Берлинский пациент" связывает интересы ЕС и США в борьбе с Россией.
21. Юрий Скворцов: «Втягивание несовершеннолетних в циничные политические манипуляции – преступление».
22. ^ “Протесты 23 января. Главное”. Kommersant (bằng tiếng Nga). ngày 23 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 28 tháng 1 năm 2021.
23. “Акции «Свободу Навальному!» 23 января 2021 года. Онлайн”. ovdinfo.org. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
24. ^ “Список задержанных на акциях в поддержку Алексея Навального 23 января 2021 года”. ovdinfo.org. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
25. Lỗi chú thích: Thẻ <ref> sai; không có nội dung trong thẻ ref có tên ovdinfo-31jan
26. Lỗi chú thích: Thẻ <ref> sai; không có nội dung trong thẻ ref có tên ovdinfo-31jan-2
27. Lỗi chú thích: Thẻ <ref> sai; không có nội dung trong thẻ ref có tên meduza-ovdinfo-31jan
28. ^ “As It's Happening: Russia Rallies for Navalny's Release”. The Moscow Times. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
29. “Митинги в поддержку Алексея Навального. Хроника”. Meduza.io. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
30. “День всероссийского протеста: как прошли акции в поддержку Навального”. bbc.com. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
31. “Protests for Jailed Kremlin Critic Navalny Sweep Russia”. The Moscow Times. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
32. “Митинги в поддержку Алексей Навальный в России 23 января 2021 года”. twitter.com. ngày 23 tháng 1 năm 2021. line feed character trong |tựa đề= tại ký tự số 20 (trợ giúp)
33. “Russian opposition leader Alexei Navalny 'poisoned'”. BBC News. ngày 20 tháng 8 năm 2020. Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 8 năm 2020. Truy cập ngày 20 tháng 8 năm 2020.
34. “Navalny Taken Off Ventilator as Novichok Recovery Continues – German Hospital”. The Moscow Times. ngày 14 tháng 9 năm 2020.
35. Zverev, Anton; Tétrault-Farber, Gabrielle; Ivanova, Polina; Teterevleva, Anastasia; Kiselyova, Maria (ngày 27 tháng 8 năm 2020). Rao, Sujata (biên tập). “Russian prosecutors say no need for criminal investigation in Navalny affair”. Reuters. Truy cập ngày 2 tháng 9 năm 2020.
36. “Russia Protests Germany's 'Unfounded Accusations' In Navalny Poisoning Case”. Radio Free Europe/Radio Liberty. ngày 9 tháng 9 năm 2020. Truy cập ngày 24 tháng 12 năm 2020.
37. “Watchdog Says Novichok-Type Nerve Agent Found in Navalny Samples”. The Moscow Times. ngày 6 tháng 10 năm 2020.
38. “OPCW: Novichok found on Alexei Navalny samples”. Deutsche Welle. ngày 6 tháng 10 năm 2020. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 12 năm 2020. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2020.
39. “Kremlin dismisses claims Putin poisoned Navalny”. BBC News (bằng tiếng Anh). ngày 25 tháng 8 năm 2020. Truy cập ngày 25 tháng 8 năm 2020.
40. Chappell, Bill (ngày 15 tháng 10 năm 2020). “EU Sanctions Russian Officials Over Navalny Poisoning, Citing Chemical Weapons Use”. NPR.org. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2020.
41. “Navalny Novichok poisoning: EU sanctions hit top Russians”. BBC News. ngày 15 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2020.
42. Rainsford, Sarah (ngày 1 tháng 10 năm 2020). “Alexei Navalny blames Vladimir Putin for poisoning him”. BBC News.
43. “Alexei Navalny: Report names 'Russian agents' in poisoning case”. BBC News. ngày 14 tháng 12 năm 2020.
44. “Russia Navalny: Poisoned opposition leader held after flying home” (bằng tiếng Anh). BBC News. ngày 17 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 17 tháng 1 năm 2021.
45. “Russia Warns 'Obliged' to Detain Kremlin Critic Navalny on Return”. The Moscow Times. ngày 14 tháng 1 năm 2021.
46. “Human Rights Court Says Navalny Unfairly Convicted In 'Yves Rocher Case'”. rferl.org. ngày 17 tháng 10 năm 2017.
47. “Alexey Navalny remanded in custody for 30 days pending trial”. Meduza.io. ngày 18 tháng 1 năm 2021.
48. “Kremlin Foe Navalny Flying Back to Russia Despite Risk of Arrest”. The Moscow Times. ngày 17 tháng 1 năm 2020.
49. “Alexei Navalny: Poisoned Putin critic Navalny jailed for 30 days”. bbc.com. BBC News. ngày 18 tháng 1 năm 2021.
50. “Navalny Urges Russians To 'Take To The Streets' Over Jailing”. The Moscow Times. ngày 18 tháng 1 năm 2021.
51. “Alexei Navalny: Millions watch jailed critic's 'Putin palace' film”. BBC News. ngày 20 tháng 1 năm 2021.
52. “У видео Навального о «дворце Путина» уже более 60 миллионов просмотров”. charter97.org. ngày 22 tháng 1 năm 2021.
53. “МВД пригрозило распространителям призывов протестовать 23 января”. Interfax. ngày 21 tháng 1 năm 2021.
54. ^ Naylor, Aliide. “Russian Government Claims TikTok Deleted Young People's Protest Prep Videos at Its Behest”. Gizmodo. Truy cập ngày 24 tháng 1 năm 2021.
55. “Как власти России готовились к акциям в поддержку Навального”. dw.com. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
56. “Navalny Allies Jailed, Fined as Russia Vows Protest Crackdown”. The Moscow Times. ngày 22 tháng 1 năm 2021.
57. “Russia Threatens Arrests, Prosecutions for Promoting Navalny Protests”. The Moscow Times. ngày 21 tháng 1 năm 2021.
58. “ГУ МВД России по г. Москве предупреждает об ответственности за участие в несанкционированных акциях”. 77.мвд.рф. ngày 22 tháng 1 năm 2021. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 27 tháng 1 năm 2021.
59. “«ВКонтакте» начал блокировать информацию о 23 января”. znak.com. ngày 22 tháng 1 năm 2021. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 27 tháng 1 năm 2021.
60. “Социальные сети удаляют призывы к детям участвовать в незаконных массовых акциях”. rkn.gov.ru. ngày 22 tháng 1 năm 2021. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 27 tháng 1 năm 2021.
61. “Pole Dancing And Fancy Toilet Brushes: Millions Watch Navalny Video On Alleged 'Putin Palace'”. rferl.org. ngày 20 tháng 1 năm 2021.
62. “Police crack down on Russian protests against jailing of Kremlin foe Navalny”. Reuters. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
63. “День всероссийского протеста: как проходят акции в поддержку Навального”. BBC Russian. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
64. “"Леха, выходи" – Дымовые шашки и избиения: как в Москве прошел митинг, объявленный командой Навального”. Znak.com. ngày 23 tháng 1 năm 2021. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 2 tháng 2 năm 2021.
65. “Опубликовано видео задержания Юлии Навальной”. news.ru. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
66. “В Москве задержали Юлию Навальную. Ее отпустили спустя три часа”. Meduza.io. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
67. “Любовь Соболь оштрафовали на 20 тыс. руб. за организацию акции 23 января”. rbc.ru. ngày 24 tháng 1 năm 2021.
68. “На московском протесте закидали снежками машину с мигалками. Водителю выбили глаз”. Открытые Медиа (bằng tiếng Nga). ngày 23 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 24 tháng 1 năm 2021.
69. “В Москве, по данным РИА Новости и ТАСС, на акции протеста пострадали около 40 силовиков. СК начал проверку”. Meduza.io. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
70. “Максим Виторган пожаловался, что его детей выгнали из аптеки "под ОМОН"”. znak.com. ngày 23 tháng 1 năm 2021. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 2 tháng 2 năm 2021.
71. ^ “Как Россия вышла за Навального. Предварительные итоги акций протеста 23 января”. MBKh Media. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
72. “Несанкционированная акция в Казани 23 января 2021 года: как прошло шествие”. kazan.aif.ru. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
73. “"Страшно?": репортаж с протестной акции в поддержку Навального в Калининграде”. newkaliningrad.ru. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
74. “Акция сторонников Навального 23 января в Краснодаре. Онлайн-трансляция”. yuga.ru. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
75. “На Дальнем Востоке задержали более 100 человек на акциях Навального”. rbc.ru. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
76. “Юрий Дудь посетил акцию в поддержку Навального во Владивостоке”. sibreal.org. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
77. “Более тысячи человек вышли на центральную площадь Владивостока — сотрудники ОМОН задержали несколько участников митинга (ФОТО; ВИДЕО)”. newsvl.ru. ngày 23 tháng 1 năm 2021. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 6 tháng 2 năm 2021.
78. “В Хабаровске прошла акция в поддержу Навального и Фургала”. Interfax. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
79. “Russia: Police detain hundreds at pro-Navalny nationwide protests”. dw.com. ngày 23 tháng 1 năm 2021.
80. “В Архангельске началась несогласованная акция сторонников Навального”. 29.ru (bằng tiếng Nga). ngày 23 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2021.
81. “Подробности шествия и митинга в Астрахани за Алексея Навального”. ast-news.ru (bằng tiếng Nga). ngày 24 tháng 1 năm 2021. Bản gốc lưu trữ ngày 21 tháng 4 năm 2021. Truy cập ngày 28 tháng 1 năm 2021.
82. “Более 1,5 тысяч барнаульцев вышли на акцию в поддержку Навального”. altapress.ru (bằng tiếng Nga). ngày 23 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 28 tháng 1 năm 2021.
83. “23 января. Самый большой митинг в Чебоксарах”. shtab.navalny.com (bằng tiếng Nga). Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 6 năm 2021. Truy cập ngày 4 tháng 2 năm 2021.
84. Более 350 новгородцев вышли на митинг в поддержку Навального, Novgorod.ru, ngày 23 tháng 1 năm 2021.
85. Около 500 новгородцев приняли участие в акции в поддержку Навального, Vnovgorode, ngày 23 tháng 1 năm 2021.
86. ^ Как Россия вышла за Навального. Предварительные итоги акций протеста 23 января. МБХ медиа, 23.01.2021
87. ^ “Акции в поддержку Навального”. novayagezeta.ru. ngày 23 tháng 1 năm 2021. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 27 tháng 1 năm 2021.
88. https://newsvo.ru/news/132332
89. ^ Deutsche Welle (www.dw.com). “Протесты в регионах в поддержку Навального: массовые задержания и требования перемен | DW | 23.01.2021”. DW.COM (bằng tiếng Nga). Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2021.
90. “Акция в Иванове: 500 участников, антипутинские лозунги, задержание”. www.ivanovonews.ru. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2021.
91. “Массовый митинг в поддержку Навального и против действующей власти прошел в Иванове (фото) | Частник.ru”. chastnik.ru. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2021.
92. “На несогласованную акцию в Ижевске вышло около 1 тысячи человек”. www.kommersant.ru (bằng tiếng Nga). ngày 23 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2021.
93. Roth, Andrew (ngày 23 tháng 1 năm 2021). “Tens of thousands protest in Russia calling for Navalny's release”. The Guardian (bằng tiếng Anh). ISSN 0261-3077. Truy cập ngày 24 tháng 1 năm 2021.
94. “Как прошли митинги за Навального: свыше 2 тысяч задержанных по стране, "прогулки" по центру Казани”. БИЗНЕС Online (bằng tiếng Nga). Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2021.
95. ^ Сколько людей задержали на акциях «Свободу Навальному!» в разных городах России?
96. “Ершики против коррупции: как в Красноярске прошла самая масштабная акция протеста”. ngs24.ru (bằng tiếng Nga). ngày 23 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2021.
97. “В Краснодаре акция в поддержку Алексея Навального прошла практически без задержаний” .
98. “Липчане собрались на несогласованную акцию”. gorod48.ru. ngày 23 tháng 1 năm 2021. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2021.
99. Zverev, Tom Balmforth, Anton (ngày 23 tháng 1 năm 2021). “Police clamp down on Russian protests against jailing of Kremlin foe Navalny”. Reuters (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2021.
100. Nilsen, Thomas. “Hundreds of Navalny supporters joined protest in Murmansk”. The Barents Observer. The Independent Barents Observer AS. Truy cập ngày 25 tháng 1 năm 2021.
101. “В Челнах во время массовых протестов задержаны 37 человек”. chelny-biz.ru (bằng tiếng Nga). Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2021.
102. ^ В ХМАО по итогам митингов в поддержку Навального в полицию доставлено 11 человек Lưu trữ 2021-01-24 tại Wayback Machine. Znak.com, 23.01.2021
103. Хроника протестной акции в Ростове
104. “С крестом и электрошокерами: показываем акцию Навального в Самаре в 15 фото и одном видео”. 63.ru (bằng tiếng Nga). ngày 23 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2021.
105. Более тысячи протестующих пришли на главную площадь Саратова и устроили митинг под окнами правительства
106. “"Новая газета": Жители Севастополя впервые вышли на антиправительственную акцию”. Спектр (bằng tiếng Nga). ngày 23 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2021.
107. “В Сочи на Площади Флага состоялась протестная акция”. www.kommersant.ru (bằng tiếng Nga). ngày 23 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2021.
108. “Фоторепортаж: как в Сыктывкаре прошел несанкционированный митинг в поддержку Навального”. ProГород11 (bằng tiếng Nga). ngày 23 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2021.
109. “Колонна из митингующих, автозаки и ОМОН: в Тюмени прошла несанкционированная акция протеста — репортаж”. 72.ru (bằng tiếng Nga). ngày 23 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2021.
110. “В Череповце прошел несанкционированный митинг”. cherinfo.ru (bằng tiếng Nga). Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2021.