Giáo hoàng Gioan X

Gioan X
Tựu nhiệm	Tháng 3, 914
Bãi nhiệm	Tháng 5, 928
Tiền nhiệm	Lando
Kế nhiệm	Leo VI
Thông tin cá nhân
Tên khai sinh	Johannes
Sinh	???; Romagna, Italy
Mất	928; ???
	Các giáo hoàng khác lấy tông hiệu John

Gioan X (Latinh: Joannes X) là vị giáo hoàng thứ 121 của Giáo hội Công giáo. Sau khi Giáo hoàng Landonus chết một cách bí ẩn, Joannes X được đưa lên làm Giáo hoàng.

Theo niên giám tòa thánh năm 1806 thì ông đắc cử Giáo hoàng năm 914 và ở ngôi Giáo hoàng trong 14 năm 2 tháng^[1]. Niên giám tòa thánh năm 2003 xác định triều đại của ông kéo dài từ tháng 3 năm 914 cho tới tháng 5 năm 928.

Giáo hoàng Joannes X sinh tại Tossignano, Ý vào năm 860. Ông là Giám mục Bôlônia, rồi năm 905 làm tổng Giám mục Ravenna. Ông được bầu làm Giáo hoàng vào năm 914 dưới ảnh hưởng của dòng họ Tusculum.

Ông đã tổ chức một liên minh với Italia và thân chinh chống lại quân Saracens, đánh chúng thua tan tác trên sông Garigliano. Năm 921 Giáo hoàng Gioan X khiển trách toà Giám mục Colonia về tội đã không nhanh chóng để cho vua xứ Lorraine là Carrôlô Đơn Sơ chỉ định Giám mục Liège. Ông cũng nổi tiếng vì đã cứu được Rôma khỏi tay Marozia. Ông còn muốn trao vương miện cho hoàng đế Hugue xứ Provence.

Sau khi nguyên lão nghị viện Theophylaco cai thiệp vào công việc của Giáo hội (900-915) đến lượt con rể ông ta là Alberico I, quận công xứ Spoleta lũng đoạn Giáo hội từ năm 915 đến 932. Người ta cho rằng chính Théodora, vợ của Theophylaco (vốn có nhiều tình nhân khác nữa) đã đem Gioan X từ Ravenna về Roma để được tôn làm Giáo hoàng, nhằm thỏa mãn dục vọng của bà một cách thuận lợi hơn.

Sau đó cũng chính Théodora đã cho thủ tiêu Gioan X vì ông chống đối bà. Ông bị Marozia, con gái nguyên lão nghị viện Theophylaco, vợ hầu tước Albéric de Spolète sai người bóp cổ đến chết dưới một chiếc gối vào năm 928, rồi sau đó Théodora và Marozia đã đưa lên ngôi hai Giáo hoàng ngắn hạn, trong đó có Gioan XI (931-935) được cho là là con hoang của chính Marozia với Giáo hoàng Sergius III (904 – 911).

Một tài liệu khác cho rằng, ông bị giết trong tù vì từ chối ủng hộ các âm mưu xấu xa. Có lẽ ông là con của Marozia và Giáo hoàng Sergius III.

Giáo hoàng John X đã có những câu chuyện tình với cả Theodora và con gái của bà là Marozia, theo Liutprand, Giám mục của Cremona trong cuốn Antapodosis của ông thì: " lần đầu tiên một giáo hoàng được dựng lên bởi một người phụ nữ và bây giờ bị tiêu diệt bởi chính con gái của bà ta" ("The first of the popes to be created by a woman and now destroyed by her daughter").

Chú thích

^ Annuario pontificio 1806, Google sách

Tham khảo

265 Đức Giáo hoàng, Thiên Hựu Nguyễn Thành Thống, Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin, xuất bản tháng 5 năm 2009.
Các vị Giáo hoàng của giáo hội toàn cầu, Hội đồng Giám mục Việt Nam [1] Lưu trữ 2009-12-14 tại Wayback Machine
Tóm lược tiểu sử các Đức Giáo hoàng, Đà Nẵng 2003, Jos. TVT chuyển ngữ từ Tiếng Anh.

Người tiền nhiệm
Lanđô

Danh sách các giáo hoàng

Người kế nhiệm
Lêô VI

[1] Annuario pontificio 1806, Google sách

[1]

x t s Giáo hoàng của Giáo hội Công giáo Rôma
Danh sách giáo hoàng được tuyên thánh Mộ phần còn tồn tại không còn tồn tại Ngụy giáo hoàng Giáo hoàng hưu trí Giáo hoàng thoái vị Giáo hoàng không kịp nhậm chức
Thế kỷ 1-4	Phêrô Linô Anaclêtô Clêmentê I Êvaristô Alexanđê I Xíttô I Têlesphôrô Hyginô Piô I Anicêtô Sôtêrô Êlêuthêrô Victor I Zêphyrinô Calixtô I Urbanô I Pontianô Antêrô Fabianô Côrnêliô Luciô I Stêphanô I Xíttô II Điônisiô Fêlix I Êutykianô Caiô Marcellinô Marcellô I Êusêbiô Miltiadê Sylvestrô I Máccô Giuliô I Libêrô Đamasô I Siriciô Anastasiô I
Thế kỷ 5-8	Innôcentê I Dôsimô Bônifaciô I Cêlestinô I Xíttô III Lêô I Hilariô Simpliciô Fêlix III Gêlasiô I Anastasiô II Symmacô Hormisđa Gioan I Fêlix IV Bônifaciô II Gioan II Agapêtô I Silvêriô Vigiliô Pêlagiô I Gioan III Biển Đức I Pêlagiô II Grêgôriô I Sabinianô Bônifaciô III Bônifaciô IV Ađêôđatô I Bônifaciô V Hônôriô I Sêvêrinô Gioan IV Thêôđorô I Máctinô I Êugêniô I Vitalianô Ađêôđatô II Đônô Giáo hoàng Agathô Lêô II Biển Đức II Gioan V Cônon Sergiô I Gioan VI Gioan VII Sisinniô Constantinô Grêgôriô II Grêgôriô III Dacaria Stêphanô II Phaolô I Stêphanô III Ađrianô I Lêô III
Thế kỷ 9-12	Stêphanô IV Pascalê I Êugêniô II Valentinô Grêgôriô IV Sergius II Lêô IV Biển Đức III Nicôla I Ađrianô II Gioan VIII Marinô I Ađrianô III Stêphanô V Formôsô Bônifaciô VI Stêphanô VI Rômanô Thêôđorô II Gioan IX Biển Đức IV Lêô V Sergiô III Anastasiô III Lanđô Gioan X Lêô VI Stêphanô VII Gioan XI Lêô VII Stêphanô VIII Marinô II Agapêtô II Gioan XII Biển Đức V Lêô VIII Gioan XIII Biển Đức VI Biển Đức VII Gioan XIV Gioan XV Grêgôriô V Silvestrô II Gioan XVII Gioan XVIII Sergiô IV Biển Đức VIII Gioan XIX Biển Đức IX Sylvestrô III Grêgôriô VI Clêmentê II Đamasô II Lêô IX Victor II Stêphanô IX Nicôla II Alexanđê II Grêgôriô VII Victor III Urbanô II Pascalê II Gêlasiô II Calixtô II Hônôriô II Innôcentê II Cêlestinô II Luciô II Êugêniô III Anastasiô IV Ađrianô IV Alexanđê III Luciô III Urbanô III Grêgôriô VIII Clêmentê III Cêlestinô III Innôcentê III
Thế kỷ 13-16	Hônôriô III Grêgôriô IX Cêlestinô IV Innôcentê IV Alexanđê IV Urbanô IV Clêmentê IV Grêgôriô X Innôcentê V Ađrianô V Gioan XXI Nicôla III Máctinô IV Hônôriô IV Nicôla IV Cêlestinô V Bônifaciô VIII Biển Đức XI Clêmentê V Gioan XXII Biển Đức XII Clêmentê VI Innôcentê VI Urbanô V Grêgôriô XI Urbanô VI Bônifaciô IX Innôcentê VII Grêgôriô XII Máctinô V Êugêniô IV Nicôla V Calixtô III Piô II Phaolô II Xíttô IV Innôcentê VIII Alexanđê VI Piô III Giuliô II Lêô X Ađrianô VI Clêmentê VII Phaolô III Giuliô III Marcellô II Phaolô IV Piô IV Piô V Grêgôriô XIII Xíttô V Urbanô VII Grêgôriô XIV Innôcentê IX Clêmentê VIII
Thế kỷ 17-20	Lêô XI Phaolô V Grêgôriô XV Urbanô VIII Innôcentê X Alexanđê VII Clêmentê IX Clêmentê X Innôcentê XI Alexanđê VIII Innôcentê XII Clêmentê XI Innôcentê XIII Biển Đức XIII Clêmentê XII Biển Đức XIV Clêmentê XIII Clêmentê XIV Piô VI Piô VII Lêô XII Piô VIII Grêgôriô XVI Piô IX Lêô XIII Piô X Biển Đức XV Piô XI Piô XII Gioan XXIII Phaolô VI Gioan Phaolô I Gioan Phaolô II
Thế kỷ 21-nay	Biển Đức XVI Phanxicô
Danh sách giáo hoàng