Tiếng Khang Gia

Tiếng Khang Gia
Sử dụng tại	Trung Quốc
Khu vực	Thanh Hải
Tổng số người nói	1.000
Dân tộc	2.000 (2007)[1]
Phân loại	Mông Cổ Shirongol [fr] Tiếng Khang Gia
Mã ngôn ngữ
ISO 639-3	kxs
Glottolog	kang1281[2]
Tiếng Khang Gia được phân loại là ngôn ngữ bị đe dọa nghiêm trọng.
ELP	Kangjia

Tiếng Khang Gia (tiếng Trung: 康家语; bính âm: Kāngjiāyǔ) là một ngôn ngữ Mông Cổ được nói ở huyện Tiêm Trát, châu tự trị dân tộc Tạng Hoàng Nam thuộc tỉnh Thanh Hải của Trung Quốc. Về mặt phân loại, tiếng Khang Gia dường như là một ngôn ngữ trung gian giữa tiếng Bảo An và tiếng Đông Hương (Santa). Người sử dụng ngôn ngữ này được chính phủ công nhận thuộc dân tộc Hồi.

Âm vị học

Tiếng Khang Gia có chín nguyên âm.^[3]

Nguyên âm

	Trước	Trung	Sau
Đóng		ʉ	u
Gần đóng		ɪ̈
Đóng-giữa	e		o
Giữa		ə
Mở-giữa			ɔ
Mở	a

Phụ âm

		Đôi môi	Chân răng	Hậu chân răng	Vòm	Vòm mềm	Lưỡi gà	Thanh hầu
Mũi		m	n			ŋ
Bật/ Tắc xát	vô thanh	p	t͡s	t͡ʃ		k	q
	hữu thanh	b	d͡z	d͡ʒ		g	ɢ
Xát	vô thanh	f	s	ʃ			χ	h
	hữu thanh	v	z			ɣ	ʁ
Tiếp cận			l		j
Rung			r

Tình trạng

Hầu như mọi người Khang Gia hiện nay đều nói tiếng phổ thông. Một vài người lớn tuổi cũng có thể nói tiếng Tạng, trong khi các học giả Hồi giáo (akhund) nói được tiếng Ả Rập. Mặc dù tiếng Khang Gia hiện được sử dụng trong các lĩnh vực hạn chế, nhưng người dân vẫn cảm nhận được sự đoàn kết khi nghe ngôn ngữ này, đặc biệt là ở nhà hoặc ở chợ.^[4]

Tham khảo

1. Lỗi chú thích: Thẻ <ref> sai; không có nội dung trong thẻ ref có tên e18
2. Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Kangjia”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
3. Hans, Nugteren (2011). Mongolic Phonology and the Qinghai-Gansu Languages (PDF) (Luận văn). Universiteit Leiden. ISBN 978-94-6093-070-6.
4. “Did you know Kangjia is severely endangered?”. Endangered Languages (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 2 tháng 1 năm 2023.

Nguồn

• Kim, Stephen S. (2003). “Santa”. Trong Janhunen, Juha (biên tập). The Mongolic Languages (bằng tiếng Anh). London: Routledge. tr. 347–348. ISBN 0-203-98791-8.
• Sechenchogtu 斯钦朝克图 (1999). Kāngjiāyǔ Yánjiū 康家语硏究 [A Study of the Kangjia Language] (bằng tiếng Trung). Shanghai: Shanghai yuandong chubanshe. ISBN 7-80613-534-0.

Liên kết ngoài

• Trang web nghiên cứu ngôn ngữ dân tộc thiểu số của Trung Quốc (中国民族语言研究网) (bằng tiếng Trung Quốc)