Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Bailo | |
Municipio d'Aragón | |
Entidat • País • Provincia • Comarca |
Municipio Aragón Uesca Chacetania |
Partiu chudicial | Chaca |
Superficie | 164,43 km² |
Población • Total • Densidat |
262 hab. (2013) 1,59 hab/km² |
Altaria • Meyana |
714 m. |
Distancia • 65 km • 26 km |
enta Uesca enta Chaca |
Alcalde | Pablo Lorenzo Castan Piedrafita |
Codigo postal | 22760 |
Chentilicio | bailense |
Patrons | Asumpción d'a Virchen |
Parroquial • Diocesi • Arcipestrau • Parroquia |
Chaca Chaca-Berdún Sant Pero |
Coordenadas | |
Web oficial |
Bailo ye un municipio aragonés d'a provincia de Uesca, en a comarca d'a Chacetania.[1] Fa parte d'a diocesi de Chaca.
A suya población ye de 262 habitants en una superficie de 164,43 km² y una densidat de población d'1,59 hab/km².
Bailo ye situato a 714 metros d'altaria sobre o livel d'a mar, a una distancia de 65 km de Uesca, a capital d'a suya provincia y a 26 km de Chaca, a capital d'a suya comarca.
Ye amán d'o puerto de Santa Barbara, entre a sierra de Sant Chuan d'a Penya y as estribacions d'a sierra de Santo Domingo, que comunica as cuencas d'o río Aragón, a o norte, y d'o río Asabón, afluent d'o río Galligo, a o sud.
Bailo ye trescruzato por o barranco Fondo, que desaugua en o barranco Begernal, afluent d'o río Aragón en o termin municipal d'a Canal de Berdún.
D'o termin municipal de Bailo fan parte os lugars d'Alastuei, Arbués, Arrés, Villanoviella d'Alastuei, Especiello, Esporret, Larués y Paternoi, amás de muitas pardinas, antigos lugars hue despoblatos, como Gabás, Pequera, Nociercos (u Nueveciercos), Chaz y Villamuerta, entre atros.
O suyo termin municipal muga a o norte con Canal de Berdún y Puent d'a Reina de Chaca; a l'este con Chaca y Penyas de Riglos (iste zaguer, en a Plana de Uesca); a o sud con Penyas de Riglos; y a l'ueste con Longars y Bagüés (en a provincia de Zaragoza y comarca de Cinco Villas) y con Mians, en a provincia de Zaragoza y comarca de Chacetania.
Canal de Berdún y Puent d'a Reina de Chaca | ||
Longars, Bagüés y Mians | Chaca y Penyas de Riglos | |
Penyas de Riglos |
Seguntes Agustín Ubieto Arteta, a primera cita d'o lugar ye de 948, recullita en a obra d'o suyo chirmán Antonio Ubieto Arteta Cartulario de San Juan de la Peña I, en Textos Medievales, 6 (Valencia, 1962), y documenta as variants Bailo, Bagilo, Bagilu, Bagitu, Bail, Baylo, Bagilese, Basili, Basilo, Uaylo, Vagilo y Vaylo.[2]
En Bailo se charra o castellano rechional d'Aragón, con substrato aragonés. O lexico d'intrés etnografico de Bailo se conoixe relativament bien por figurar esta localidat en l'ALEANR, con as siglas Hu 108.[3]
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
1717-1981: población de feito; 1990- : población de dreito. Fuent: Intercensal en l'INE, Series de población en l'INE y Relación d'unidatz poblacionals en l'INE. |
Partiu | 1979 | 1983 | 1987 | 1991 | 1995 | 1999 | 2003 | 2007 | 2011 | 2015 | 2019 |
Partido de los Socialistas de Aragón | 4 | 4 | 3 | 3 | 2 | 3 | 3 | 4 | 5 | 5 | 5 |
Independients | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 2[5] |
Partido Popular | - | 1 | - | 0 | - | 0 | 0 | 0 | 2 | 2 | - |
Partido Aragonés | - | - | 4 | 4 | 5 | 4 | 4 | 1 | 0 | - | - |
Partido Demócrata Liberal | - | 2 | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
Unión de Centro Democrático | 3 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
Total | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 5 | 7 | 7 | 7 |
Lechislatura | Nombre | Partiu politico |
---|---|---|
1979–1983 | ||
1983–1987 | Lanceta Benede, Ramon | PSOE |
1987–1991 | Fanlo Gil, Jose Miguel | PAR |
1991–1995 | Fanlo Gil, Jose M. | PAR |
1995–1999 | Fanlo Gil Jose Miguel | PAR |
1999–2003 | Fanlo Gil, Jose Miguel | PAR |
2003–2007 | José Miguel Fanlo Gil | PAR |
2007–2011 | Pablo Lorenzo Castán Piedrafita | Partido de los Socialistas de Aragón |
2011–2015 | Pablo Lorenzo Castán Piedrafita | Partido de los Socialistas de Aragón |
2015–2019 | ||
2019–2023 | ||
2023–2027 | Martin Torres Ubieto [6] | PSOE |
Municipios d'a comarca d'a Chacetania | |
---|---|
Aísa | Ansó | Aragüés de lo Puerto | Artieda | Bailo | Borau | A Canal de Berdún | Canfranc | Castiello de Chaca | Chaca | Chasa | Fago | Mians | Puent d'a Reina de Chaca | Salvatierra d'Esca | Santa Cilia | Santa Cruz d'as Serors | Sigüés | Val d'Echo | Villanuga |
Lugars d'o municipio de Bailo | |
---|---|
Poblaus: Alastuei | Arbués | Arrés | Bailo | Larués Despoblaus: Especiello | Esporret | Gabás | Paternoi | Villanoviella d'Alastuei |
Lugars desapareixius d'o municipio de Bailo | |
---|---|
Arriello | Arriviella | Barbarín | Berné | Chabarraz | Chiso | Noveciercos | Orzaso | Sarasa |