Danh sách đế quốc có diện tích lớn nhất

Đây là danh sách đế quốc có diện tích lớn nhất trong lịch sử nhân loại, tuy vậy, danh sách này không thể bao quát toàn diện bởi việc định nghĩa một thể chế đế quốc vẫn đầy khó khăn và chủ quyền quốc gia đến các lãnh thổ ngoại vi và các nhóm sắc tộc khác. Khái niệm "đế quốc" trong ngữ cảnh này (không nhất thiết là một nhà nước do hoàng đế cai trị) không được định nghĩa rõ ràng, nhưng về mặt tổng thể, được hiểu là những thể chế đặc biệt rộng lớn theo các tiêu chuẩn đương thời, và như thế, lãnh thổ của chúng bao gộp đáng kể những vùng đất đã bị chinh phạt(không có một đế quốc nào được thành lập thêm từ sau Chiến Tranh Thế Giới lần thứ nhất).

Đây là danh sách các đế quốc lớn nhất theo diện tích. Ghi chú là tổng diện tích đất đai trên Trái Đất là 148.940.000 km² (57.500.000 dặm vuông Anh).^[1] Còn tổng diện tích toàn Trái Đất là 510.100.000 km², và sau đây là danh sách.

Phương pháp xác định

Tất cả những gì tạo thành một đế chế và việc tính toán diện tích đất đai của một đế chế cụ thể là những chủ đề gây tranh cãi. Rein Taagepera đã định nghĩa một đế chế là "bất kỳ thực thể chính trị chủ quyền tương đối lớn nào sở hữu các bộ phận không có chủ quyền" và quy mô của nó là một khu vực mà ở đó đế chế có đặc quyền quân sự và thuế quan không thể tranh cãi ^[2]

Danh sách các đế quốc có diện tích lớn nhất

Danh sách này không đầy đủ, bạn cũng có thể giúp mở rộng danh sách.

Xếp Hạng	Đế quốc	Diện tích tối đa (triệu km vuông)	Diện tích tối đa (triệu dặm vuông)	Nhà Lãnh Đạo (Nhà Vua,Hoàng Đế,Thủ Tướng,Kẻ Độc Tài)	% tổng diện tích thế giới	Thời Gian Tồn Tại	Năm đỉnh cao	Thủ Đô	Tiền thân	Hậu Duệ
1	Đế Quốc Anh	35,5[3]	13,90	Vua George V	23,85%	1707-hiện tại	1922[3]	London	Vương Quốc Anh	Vương Quốc Liên Hiệp Anh và Bắc Ireland
2	Đế quốc Mông Cổ	24,0[3][4]	9,27	Thành Cát Tư Hãn	16,11%	1206-1368	1279	Đại Đô	Hung	Nhà Nguyên
3	Đế quốc Nga	22,8[3][4]	8,79	Sa Hoàng Alexander I	15,31%	1721-1917	1863[3][4]	St. Peterbrug	Sa Quốc Nga	Liên Bang Cộng Hoà Xã Hội Chủ Nghĩa Xô Viết
4	Đế quốc Tây Ban Nha	19,4[3][4]	7,49	Felipe II	13,03%	1502-1956	1780[3]	Madrid	Habsbrug Tây Ban Nha	Cộng Hoà Tây Ban Nha
5	Sa quốc Nga	16,7[3]	7,14	Ivan IV	11,03%	1547-1721	1721[3]	Moskva	Thân Vương Quốc Moskva	Đế Quốc Nga
6	Nhà Omeyyad	15,0	6,00	Muawiya I	10,07%	661-750	720	Damascus	Nhà Rashidun	Nhà Abbas
7	Nhà Thanh	14,7[3][4]	5,71	Càn Long	9,88%	1636-1911	1790[3][4]	Bắc Kinh	Nhà Hậu Kim	Trung Hoa Dân Quốc
8	Nhà Nguyên	14,0[3]	5,41	Hốt Tất Liệt	9,40%	1271-1368	1310[3]	Đại Đô	Đế quốc Mông Cổ	Nhà Bắc Nguyên
9	Đệ Tam Cộng Hoà Pháp	13,5[3]	5,21	Albert Lebrun	9,06%	1872-1940	1920[3]	Paris	Đệ Nhị Đế Chế Pháp	Chính Phủ Vichy (Pháp)
10	Nhà Abbas	11,1[3][4]	4,29	Al-Musta'sim	7,45%	750-1517	750[3][4]	Bagdad	Nhà Umayyad	Nhà Fatimid
11	Nhà Đường	10,7[3][4]	4,15	Đường Cao Tổ	7.22%	618-907	669[3][4]	Trường An	Nhà Tùy	Nhà Tống
12	Vương Quốc Pháp (Thời Bourbor)	10,3[3]	3,86	Louis XVI	6,71%	1534-1792	1680[3]	Versailles	Vương Quốc Pháp	Đệ Nhất Cộng Hoà Pháp
13	Đế quốc Hung Nô	9,0[4][5]	3,47	Mặc Đốn	6,04%	~300TCN-430	176 TCN[4][5]	Long Thành (Orkhon)	Nhà Hán	Người Hung
14	Đế quốc Brazil	8,4[6]	3,22	Pedro I	5,60%	1822-1889	1889[6]	Rio de Janeiro	Thuộc địa Brasil	Brazil
15	Đế Quốc Nhật Bản	8,0[5]	3,09	Nhật Hoàng Hirohito	5,37%	1868-1947	1942[5]	Tokyo	Mạc phủ Tokugawa	Lãnh Thổ Chiếm Đóng (Nhật)
16	Nhà Đông Hán	6,5[5]	2,51	Quang Đế	4,36%	202TCN-9	100[5]	Trường An	Nhà Tần	Tào Nguỵ (Tam Quốc)
17	Nhà Minh	6,5[3][4]	2,51	Minh Thành Tổ	4,36%	1368-1644	1450[3][4]	Nam Kinh	Nhà Nguyên	Nhà Mãn Thanh
18	Nhà Rashidun	6,4[3]	2,47	Uthman	4,30%	632-661	655[3]	Media	Đế quốc Sasania	Nhà Omeyyad
19	Hãn quốc Đột Quyết	6,0[4][5]	2,32	Bumin Qaghan	4,03%	552–603	557[4][5]	Ordu Baliq	Nhu Nhiên	Hồi Cốt Hãn Quốc
20	Hãn quốc Kim Trướng	6,0[3][4]	2,32	Bạt Đô	4,03%	1240–1502	1310[3][4]	Sarai Batu	Đế Quốc Mông Cổ	Hãn Quốc Krym
21	Nhà Tây Hán	6,0[4][5]	2,32	Vũ Đế	4,03%	9-220	50 TCN[4][5]	Lạc Dương	Nhà Tần	Nhà Đông Hán
22	Nhà Achaemenes	5,5[4][5]	2,12	Darius I	3,69%	550TCN-468TCN	500 TCN[4][5]	Persepolis	Đế quốc Media	Đế Quốc Macedonia
23	Đế quốc Bồ Đào Nha	5,5[3]	2,12	João I	3,69%	1415-1999	1820[3]	Lisboa	Vương Quốc Bồ Đào Nha	Bồ Đào Nha
24	Đế quốc Macedonia	5,2[4][5]	2,01	Alexsandros Đại Đế	3,49%	808TCN-168TCN	323 TCN[4][5]	Pella	Thời kỳ Homeros	Đế Quốc Seleukos
25	Đế quốc Ottoman	5,2[3][4]	2,01	Suleiman I	3,49%	1299-1923	1683[3][4]	Contanstinople	Đế Quốc Seljuk	Thổ Nhĩ Kỳ
26	Đế quốc Maurya	5,0[4]	1,93	Chandragupta Maurya	3,36%	321-185	250 TCN[4]	Pataliputra	Ashoka	Đế Quốc Shunga
27	Đế quốc La Mã	5,0[4][5]	1,93	Julius Caesar	3,36%	27TCN-1453	117[4][5]	Rome	Cộng hòa La Mã	Đế Quốc Tây La Mã
28	Đệ Nhất Đế chế México	4,6[3][4]	1,78	Santa Anna	3,10%	1821-1848	1821[3][4]	México City	Tân Tây Ban Nha	Đệ Nhất Cộng Hoà México
29	Thổ Phồn	4,6[3][4]	1,78	Langdarma	3,09%	618-842	800[3][4]	Lhasa	Songtsen Gampo	Tây Tạng
30	Nhà Timur	4,4[3][4]	1,70	Timur	2,95%	1370-1526	1405[3][4]	Herat	Hãn quốc Kim Trướng	Nhà Safavid
31	Nhà Fatima	4,1[3][4]	1,58	al-Mahdi Billah	2,75%	909-1171	969[3][4]	Cairo	Nhà Abbas	Nhà Ayyub
32	Nhà Tùy	4,1[5]	1,16	Tuỳ Dạng Đế	2,01%	581-618	612[5]	Lạc Dương	Nhà Hán	Nhà Đường
33	Hãn quốc Đông Đột Quyết	4,0[5]	1,54	Yami Qaghan	2,69%	581-645	624[5]	Otuken	Hãn quốc Đột Quyết	Hãn Quốc Kazan
34	Đế quốc Hephthalite	4,0[5]	1,54	ēbodā	2,69%	440–560	470[5]	Balkh	Đế quốc Sasania	Hãn Quốc Đột Quyết
35	Đế quốc Hung	4,0[4][5]	1,54	Attila	2,69%	370-469	441[4][5]	Attila's Court	Hung	Hãn Quốc Avar
36	Đế quốc Mogul	4,0[3][4]	1,54	Babur	2,69%	1526–1857	1690[3][4]	Delhi	Hồi quốc Delhi	Đế Quốc Maratha
37	Đế quốc Seljuk	3,9[3][4]	1,51	Toghrul I	2,62%	1037–1194	1080[3][4]	Nishapur	Nhà Ghaznavi	Đế Quốc Ottoman
38	Nhà Selekos	3,9[4][5]	1,51	Seleukos I	2,62%	312 TCN – 63 TCN	301 TCN[4][5]	Antiochia	Đế quốc Macedonia	Đế Quốc Parthia
39	Vương Quốc Ý	3,798[7]	1,47	Benito Mussolini	2,55%	1861-1946	1940[7]	Rome	Vương Quốc Sardegna	Cộng Hoà Ý
40	Hãn quốc Y Nhi	3,75[3][4]	1,45	Húc Liệt Ngột	2,52%	1256-1335	1310[3][4]	Tabriz	Đế Quốc Mông Cổ	Nhà Timur
41	Đế quốc Khwarezm	3,6[3]	1,39	Jalal al-Din Mangbumi	2,42%	1077-1231	1218[3]	Ghazna	Đế Quốc Ba Tư	Hãn Quốc Y Nhi
42	Hãn quốc Sát Hợp Đài	3,5[3][4]	1,35	Sát Hợp Đài	2,35%	1225–1687	1310[3] hoặc 1350[3][4]	Qarshi	Đế Quốc Mông Cổ	Hãn Quốc Chuẩn Cát Nhĩ
43	Đế quốc Gupta	3,5[4]	1,35	Gupta	2,35%	~300-~500	400[4]	Pataliptra	Đế Chế Kushan	Đế Quốc Hậu Gupta
44	Đế quốc Sassanid	3,5[4][5]	1,35	Ardashir I	2,35%	224–651	550[4][5]	Ctesiphon	Đế quốc Parthia	Nhà Rashidun
45	Hãn quốc Tây Đột Quyết	3,5[5]	1,35	Tardu	2,35%	581-742	630[5]	Suyab	Hãn quốc Đột Quyết	Đệ Nhị Hãn Quốc
46	Đế quốc Ghaznavid	3,4[3][4]	1,31	Sabuktigin	2,28%	977–1186	1029[3][4]	Lahore	Đế quốc Sasan	Đế Quốc Seljuk
47	Hồi quốc Delhi	3,2[3][4]	1,24	Ibrahim Lodi	2,15%	1206–1526	1312[3][4]	Delhi	Nhà Ghurid	Đế Quốc Mogul
48	Đế Quốc Đức	3,2[8][9]	1,24	Otto von Bismarck	2,15%	1871-1918	1912[9]	Berlin	Liên Bang Bắc Đức	Cộng Hoà Weimar
49	Nhà Tống	3,1[3][4]	1,20	Tống Thái Tông	2,08%	960-1279	980[3][4]	Biện Kinh	Nhà Đường	Nhà Nam Tống
50	Đế Quốc Thực Dân Đan Mạch	3,1	1,20	Christian III	2,08%	1536-1814	1813	Copenhagen	Liên Minh Kalmar	Vương Quốc Đan Mạch

Tham khảo

1. “The World Factbook”. Central Intelligence Agency. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 1 năm 2010. Truy cập ngày 27 tháng 3 năm 2017.
2. Taagepera, Rein (1979). “Size and Duration of Empires: Growth-Decline Curves, 600 B.C. to 600 A.D.”. Social Science History. 3 (3/4): 117. doi:10.2307/1170959. JSTOR 1170959.
3. ^ Rein Taagepera (tháng 9 năm 1997). “Expansion and Contraction Patterns of Large Polities: Context for Russia”. International Studies Quarterly. 41 (3): 492–502. doi:10.1111/0020-8833.00053. JSTOR 2600793.
4. ^ Turchin, Peter; Adams, Jonathan M.; Hall, Thomas D. (tháng 12 năm 2006). “East-West Orientation of Historical Empires”. Journal of world-systems research. 12 (2): 222–223. ISSN 1076-156X. Truy cập ngày 25 tháng 8 năm 2016.
5. ^ Taagepera, Rein (1979). “Size and Duration of Empires: Growth-Decline Curves, 600 B.C. to 600 A.D.”. Social Science History. 3 (3/4): 121–122, 124–125, 127–129, 132–133. doi:10.2307/1170959. JSTOR 1170959.
6. ^ “Área Territorial Brasileira”. www.ibge.gov.br (bằng tiếng Bồ Đào Nha). Brazilian Institute of Geography and Statistics. Truy cập ngày 16 tháng 10 năm 2016. A primeira estimativa oficial para a extensão superficial do território brasileiro data de 1889. O valor de 8.337.218 km² foi obtido a partir de medições e cálculos efetuados sobre as folhas básicas da Carta do Império do Brasil, publicada em 1883. [The first official estimate of the surface area of the Brazilian territory dates from 1889. A value of 8,337,218 km² was obtained from measurements and calculations made on drafts of the Map of the Empire of Brazil, published in 1883.]
7. ^ Harrison, Mark (2000). The Economics of World War II: Six Great Powers in International Comparison. Cambridge University Press. tr. 3. ISBN 9780521785037. Truy cập ngày 2 tháng 10 năm 2016.
8. “Encyclopædia Britannica: Germany from 1871 to 1918”. Truy cập ngày 29 tháng 9 năm 2016. At its birth Germany occupied an area of 208,825 square miles (540,854 square km) and had a population of more than 41 million, which was to grow to 67 million by 1914.
9. ^ “Statistische Angaben zu den deutschen Kolonien”. www.dhm.de (bằng tiếng Đức). Deutsches Historisches Museum. Truy cập ngày 29 tháng 9 năm 2016. Sofern nicht anders vermerkt, beziehen sich alle Angaben auf das Jahr 1912. [Except where otherwise noted, all figures relate to the year 1912.]
   • German South-West Africa: 835 100 km²
   • Kamerun: 495 000 km²
   • Togoland: 87 200
   • German East Africa: 995 000
   • German New Guinea: 240 000
   • Marshall Islands: 400
   • Kiautschou: 515
   • Caroline Islands, Palau, and Mariana Islands: 2 376
   • German Samoa: 2 570