Rizal

Rizal
—  Tỉnh  —
Hiệu kỳ Huy hiệu
Vị trí Rizal tại Philippines
Rizal
Tọa độ: 14°40′B 121°15′Đ / 14,667°B 121,25°Đ / 14.667; 121.250
Quốc gia	Philippines
Vùng	CALABARZON (Vùng IV-A)
Thành lập	11/02/1901
Đặt tên theo	José Rizal
Thủ phủ	Antipolo
Chính quyền
• Kiểu	Tỉnh của Philippines
Diện tích
• Tổng cộng	1,175,8 km^2 (454,0 mi^2)
Thứ hạng diện tích	Thứ 73
Dân số (2015)
• Tổng cộng	2.884.227
• Thứ hạng	Thứ 7
• Thứ hạng mật độ	Thứ 1
Hành chính
• Independent cities	0
• Component cities	1
• Municipalities	13
• Barangay	188
• Districts	Lone district of Biliran
Múi giờ	UTC+8
Mã điện thoại	2
Mã ISO 3166	PH-RIZ
Ngôn ngữ	Tiếng Tagalog, Tiếng Anh

Rizal là một tỉnh nằm ở vùng CALABARZON của Philippines, cách thủ đô Manila 20 km về phía đông. Tên tỉnh được đặt theo Anh hùng dân tộc Philippines José Rizal. Chính quyển tỉnh Rizal năm 2008 đã chuyển tỉnh lị từ Pasig đến Antipolo. Tòa nhà chính quyền mới hoàn thành vào tháng 3 năm 2009, thay thế Tòa nhà 33 năm tuổi ở tỉnh lị cũ.

Rizal giáp với Vùng thủ đô Manila ở phía tây, Bulacan ở phía bắc, Quezon ở phía đông và Laguna ở phía nam. Tỉnh nằm ở phía bắc của Laguna de Bay, hồ lớn nhất Philippines.Rizal là một tỉnh đồi núi ở sườn cao phía tây của phần phía nam dãy núi Sierra Madre.

Nhân khẩu

Những cư dân Rizal gốc là người Tagalog mà nay vãn chiếm đa số trong tỉnh. Các sắc tộc thiểu số là người Ilocano, người Bicolano, người Kapampangan, người Pangasinese và người Cebuano. Tiếng Tagalog là ngôn ngữ chính trong tỉnh

Hầu hết cư dân theo Công giáo La Mã và nhiều đô thị ở Rizal có những nhà thờ hàng trăm năm tuổi do người Tây Ban Nha xây dựng, đáng chú ý là Nhà thờ lớn Antipolo.

Lịch sử

Tỉnh Rizal vốn bao gồm 26 thị trấn. Lãnh thổ này được tổ chức về tỉnh Tondo và tỉnh Laguna dưới thời cai trị của Tây Ban Nha. Có một số đô thị khá phát đạt như Pasig, Parañaque, Taytay, Cainta. Những người định cư đầu tiên tới Rizal là người Hoa^[1] và sau đó chịu ảnh hưởng và pha trộn với các thương nhân Ả Rập một thời gian dài trước khi thực dân Tây Ban Nha đến.

Năm 1853, một đơn vị hành chính mới được hình thành. Gồm có Antipolo, Bosoboso, Cainta và Taytay từ tỉnh Tondo và các thị trấn Morong, Baras, Tanay, Pililla, Angono, Binangonan Jalajala từ tỉnh Laguna, với thủ phủ là Morong. Sau đó đơn vị này chuyển thành Distrito Politico-Militar de Morong sau đó 4 năm. Năm 1860, tỉnh Tondo trở thành tỉnh Manila

Năm 1901, tỉnh Rizal được chính thức thành lập. Tỉnh mới này gồm 27 đô thị tự trị trong đó 15 từ tỉnh Manila cũ. Vào ngày 7/11/1975, 12 đô thị Las Piñas, Parañaque, Muntinlupa, Taguig, Pateros, Makati, Mandaluyong, San Juan, Malabon, Navotas, Pasig and Marikina và 3 thành phố là Caloocan, Pasay và Quezon được sáp nhập vào Metro Manila. Tỉnh Rizal còn lại 14 đô thị.

Hành chính

Rizal gồm có 13 đô thị tự trị và 1 thành phố:

Thành phố/Đô thị tự trị	Số Barangay	Diện tích (km²)	Dân số (2007 Census)	PMật độ (trên km²)
Angono	10	26,22	97.209	3.707,44
Antipolo	16	306,10	633.971	2.071,12
Baras	10	84,93	31.524	371,18
Binangonan	40	66,34	255.949	3.601,61
Cainta	7	26,81	304.833	11.810,63
Cardona	18	28,56	44.942	1.573,60
Jalajala	11	44,12	28.738	651,36
Morong	8	37,58	50.538	1.344,81
Pililla	9	69,95	58.525	836,67
Rodriguez	11	312,70	223.594	715,00
San Mateo	15	55,09	184.860	3.355,60
Tanay	19	200,00	94.460	472,3
Taytay	5	38,80	262.485	6.765,08
Teresa	9	18,61	44.436	2.387,75

Chú thích

1. “Bản sao đã lưu trữ”. Bản gốc lưu trữ ngày 9 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 28 tháng 3 năm 2011.

Liên kết ngoài

• Website Chính quyền Rizal Lưu trữ 2008-09-08 tại Wayback Machine
• Cẩm nang du lịch Rizal Lưu trữ 2011-03-08 tại Wayback Machine