Đảo Sơn Ca

Thực thể địa lý tranh chấp Đảo Sơn Ca
Ảnh vệ tinh chụp đảo rạn san hô đảo Sơn Ca (tháng 8 năm 2024)
Địa lý
đảo Sơn Ca
Vị trí	Biển Đông
Tọa độ	10°22′30″B 114°28′48″Đ / 10,375°B 114,48°Đ / 10.37500; 114.48000 (đảo Sơn Ca)
Diện tích	0.39 km^2 (đất nổi)
Chiều dài	950 m
Chiều rộng	500 m
Quản lý
Quốc gia quản lý	Việt Nam
Tỉnh	Khánh Hòa
Huyện	Trường Sa
Xã	Sinh Tồn
Tranh chấp giữa
Quốc gia	Đài Loan
Quốc gia	Philippines
Quốc gia	Trung Quốc
Quốc gia	Việt Nam

Sơn Ca (tiếng Anh: Sand Cay; tiếng Filipino: Bailan; tiếng Trung: 敦謙沙洲; bính âm: Dūnqiān shāzhōu, Hán-Việt: Đôn Khiêm sa châu) là một đảo cát nhỏ thuộc cụm Nam Yết của quần đảo Trường Sa. Đảo này nằm cách đảo Ba Bình và cảng Cam Ranh lần lượt là 6,6 hải lý (12,2 km) và 331 hải lý (613 km) về phía đông.

Đảo Sơn Ca là đối tượng tranh chấp giữa Việt Nam, Đài Loan, Philippines và Trung Quốc. Hiện Việt Nam đang kiểm soát đảo này như một phần của xã Sinh Tồn, huyện Trường Sa, tỉnh Khánh Hòa^[1] (xã Sinh Tồn thuộc huyện Trường Sa được thành lập năm 2007 trên cơ sở đảo Sinh Tồn và các đảo, đá, bãi phụ cận).^[2]

Đặc điểm

Xem thêm: Việt Nam bồi đắp đảo nhân tạo ở Trường Sa

Ảnh vệ tinh chụp đảo Sơn Ca năm 2020 (NASA)

Tọa độ địa lí ghi trên bia chủ quyền là 10°22′42″B 114°28′33″Đ / 10,37833°B 114,47583°Đ / 10.37833; 114.47583. Đảo có hình bầu dục, nằm theo trục tây bắc-đông nam với địa hình nhô cao ở giữa và thoải dần về thềm san hô bao quanh. Thềm san hô của đảo rộng khoảng 1 km².^[3] Đảo dài khoảng 440 m, rộng khoảng 160 m, đạt độ cao từ 3,5 đến 3,8 m khi thủy triều xuống thấp nhất. Thủy triều nơi đây tuân theo chế độ nhật triều.

Theo viện Nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược (CSIS), Việt Nam đã bồi đắp thêm 3.9 hectare cho đảo Sơn Ca^[4][5]. Theo như hình ảnh vệ tinh LandsatLook thì vào năm 2020, diện tích đất nổi của đảo là 6 ha.

Từ tháng 10 năm 2021, Việt Nam bắt đầu tiến hành đợt bồi đắp mới ở đảo Sơn Ca, Nam Yết và Phan Vinh^[6]. Theo AMTI thì tính đến tháng 11 năm 2023, đảo Sơn Ca được bồi đắp thêm khoảng 33 ha^[7], đưa diện tích tổng cộng của đảo này lên đến 39 ha.

Hải đăng Sơn Ca

Hải đăng Sơn Ca
Tọa độ	10°22′26,2″B 114°28′53,1″Đ / 10,36667°B 114,46667°Đ / 10.36667; 114.46667 (Hải đăng Sơn Ca)
Năm khởi xây	6 tháng 11 năm 2009 (2009-11-06)
Vật liệu xây thân	bê-tông
Màu / dấu hiệu	Vàng Đỏ Vàng
Chiều cao công trình (tính đến đế)	Tháp đèn: 28 m Tâm sáng: 25,5 m
Nguồn sáng	Đèn chính: VMS.RB220 Đèn phụ: MSCI.MB300
Tầm chiếu sáng	Ngày: 15 hải lý Đêm: 15 hải lý
Đặc tính ánh sáng	Ánh sáng trắng Chớp nhóm 2, chu kỳ 10s

Cơ sở hạ tầng

Trên đảo có Hải đăng Sơn Ca cao 28 m được xây dựng vào năm 2009.^[8] Ngoài ra trên đảo có hệ thống điện gió, một bệnh xá và một sân đỗ trực thăng.

Đảo có công viên Đại tướng Võ Nguyên Giáp tổng diện tích hơn 400m2^[9].

Trên đảo có một cơ sở phật giáo là chùa Sơn Linh, được xây dựng và hoàn thành cuối năm 2014.^[10]

Môi trường

Đảo Sơn Ca không có nguồn nước ngọt tự nhiên. Đất đai trên đảo là cát san hô phủ một lớp mùn mỏng lẫn phân chim nên màu mỡ hơn các đảo khác. Thảm thực vật tại đây đa dạng và xanh tốt với trên 3.000 cây lâu năm trong đó có nhiều cây có tuổi đời trên 60 năm. Các loài thực vật trên đảo bao gồm dừa, bàng vuông, muống biển, phi lao, sồi và một số loài cỏ thân mềm có nguồn gốc tự nhiên hoặc do con người mang từ đất liền ra. Một vài loài cây ăn quả như bưởi, mít, na, ổi và thanh long cũng đang được trồng mới.^[11]

Vùng biển xung quanh đảo có nhiều loài cá có giá trị kinh tế cao như cá chim, cá mú, cá ngừ, cá thu cùng các loài ốc và hải sâm. Chim chóc cũng thường ghé thăm đảo này. Khí hậu của đảo mang đặc trưng của khu vực Trường Sa với mùa hè mát và mùa đông ấm; mùa khô bắt đầu từ tháng 2 đến tháng 5 còn mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 1 năm sau. Nhiều tàu thuyền từ ven biển Việt Nam và các nước trong vùng đến đánh bắt, khai thác và chế biến hải sản trong mùa khô khi thời tiết thuận lợi.

Lịch sử

Sau khi quần đảo Hoàng Sa thất thủ thì vào ngày 30 tháng 1 năm 1974, chính quyền Việt Nam cộng hòa tiến hành chiến dịch Trần Hưng Đạo 48 đưa quân ra đồn trú và tăng cường phòng thủ các đảo ở quần đảo Trường Sa. đưa lực lượng ra đóng ở năm đảo thuộc quần đảo Trường Sa. Trước đó thì Hải quân Việt Nam Cộng hòa đã đồn trú ở đảo Nam Yết từ tháng 8 năm 1973. Sau khi đưa quân đổ bộ lên đảo Song Tử Tây vào ngày 1 tháng 2 năm 1974 thì đội tàu gồm hộ tống hạm Đống Đa HQ 07 và hải vận hạm Tiền Giang HQ 405 do đại tá Nguyễn Văn May chỉ huy tiếp tục đổ bộ đóng giữ đảo Sơn Ca vào ngày 2 tháng 2 năm 1974.

Sau khi Hải quân nhân dân Việt Nam giành quyền kiểm soát đảo Song Tử Tây (14 tháng 4 năm 1975), lực lượng Hải quân Việt Nam Cộng hòa tăng cường phòng thủ đảo Nam Yết, nơi đặt trung tâm chỉ huy của họ ở quần đảo Trường Sa.^[12] Đêm 24 rạng sáng 25 năm 4 năm 1975, lực lượng Hải quân nhân dân Việt Nam gồm 2 tàu 673 và 641 đi từ đảo Song Tử Tây do thiếu úy Đỗ Viết Cường đã đổ bộ bí mật, bất ngờ nổ súng đánh chiếm và làm chủ hoàn toàn đảo Sơn Ca.^[12]

Chú thích

1. Theo liệt kê trong Phụ lục I của Quyết định số 346/QĐ-TTg ngày 15 tháng 3 năm 2010 của Thủ tướng Chính phủ CHXHCNVN về việc phê duyệt Quy hoạch hệ thống cảng cá, bến cá đến năm 2020, định hướng đến năm 2030.
2. Nghị định số 65/2007/NĐ-CP ngày 11 Tháng 4 năm 2007 của Chính phủ CHXHCNVN về việc điều chỉnh địa giới hành chính thị xã Cam Ranh và huyện Diên Khánh để thành lập huyện Cam Lâm; điều chỉnh địa giới hành chính để thành lập xã, thị trấn thuộc các huyện: Cam Lâm, Trường Sa và mở rộng phường Cam Nghĩa thuộc thị xã Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa.
3. “Sand Cay”. cil.nus.edu.sg. Truy cập ngày 25 tháng 12 năm 2022.
4. “VN phản đối TQ về 'xây dựng trên biển'”. BBC News Tiếng Việt. 8 tháng 5 năm 2015. Truy cập ngày 1 tháng 9 năm 2022.
5. “Sand Cay”. Asia Maritime Transparency Initiative (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 1 tháng 9 năm 2022.
6. “Castles Made of Sand: Vietnam's Spratly Upgrades”. Asia Maritime Transparency Initiative (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 30 tháng 8 năm 2022.
7. “Vietnam Ramps Up Spratly Island Dredging”. Asia Maritime Transparency Initiative (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 7 tháng 12 năm 2023.
8. “Hải đăng Sơn Ca”. VMS-South. Truy cập ngày 1 tháng 9 năm 2022.
9. “Ấm áp công viên Đại tướng Võ Nguyên Giáp giữa trùng khơi đảo Sơn Ca”. Thanh Niên. 30 tháng 1 năm 2018.
10. “Chùa Sơn Linh nơi đảo xa”. Antv. 14 tháng 5 năm 2019. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2022.
11. “Sơn Ca Xanh”. Báo điện tử Tiền Phong. 27 tháng 12 năm 2011. Truy cập ngày 1 tháng 9 năm 2022.
12. ^ “Giải phóng Trường Sa, quyết định lịch sử, một khoảnh khắc lịch sử”. Nhân Dân. 3 tháng 12 năm 2014.

Tham khảo chung

• Cao Văn Quý (chủ biên), Đảo Sơn Ca xây dựng, chiến đấu và trưởng thành 1975-2007, Nhà Xuất bản Quân đội Nhân dân, 2007.
• Những điều cần biết về hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa và Khu vực Thềm lục địa phía Nam (DK1). Cục Chính trị (Bộ Tư lệnh Hải quân), 2011.