Acid selenơ

Acid selenơ
	Công thức đầy đủ của acid selenơ
Danh pháp IUPAC	Selenous acid
Tên khác	selenơ acid
Nhận dạng
Số CAS	7783-00-8
Thuộc tính
Khối lượng mol	128.97 g/mol
Bề ngoài	Chất rắn kết tinh màu trắng
Khối lượng riêng	3.0 g/cm³
Điểm nóng chảy
Điểm sôi
Độ hòa tan trong nước	tan vô hạn
Cấu trúc
Các nguy hiểm
Các hợp chất liên quan
Anion khác	Natri selenide
Cation khác	Acid selenic; Hydro selenide
Hợp chất liên quan	Acid sulfurơ; Acid telurơ; Acid polonơ
	Trừ khi có ghi chú khác, dữ liệu được cung cấp cho các vật liệu trong trạng thái tiêu chuẩn của chúng (ở 25 °C [77 °F], 100 kPa). Tham khảo hộp thông tin

Acid selenơ là một acid vô cơ với công thức cấu tạo là H₂SeO₃ và công thức đầy đủ là (HO)₂SeO. Đây là loại acid oxo chính của selen vì cấu trúc của nó bền vững hơn acid selenic, đồng thời có tính oxy hóa thấp hơn.

Tính chất hóa học

Acid selenơ có đầy đủ các tính chất của một acid:

Tác dụng với kim loại giải phóng khí hydro:

H₂SeO₃ + Zn → ZnSeO₃ + H₂

Tác dụng với base tạo thành muối và nước:

H₂SeO₃ + 2LiOH → Li₂SeO₃ + 2H₂O

Tác dụng với oxide base tạo thành muối và nước:

H₂SeO₃ + K₂O → K₂SeO₃ + H₂O

Tác dụng với muối tạo thành acid mới và muối mới:

H₂SeO₃ + 2CsCl → Cs₂SeO₃ + 2HCl

Acid selenơ tương tự như Acid sulfurơ, nhưng nó dễ dàng cô lập hơn. Acid selenơ có thể dễ dàng hình thành bằng việc hòa selen dioxide vào nước. Ở dạng tinh thể rắn, hợp chất có thể được xem như là các phân tử hình kim tự tháp được kết nối bởi các liên kết hydro. Acid selenơ ở dạng loãng là một Điprotic acid:

H
₂SeO
₃ ⇌ H⁺
+ HSeO⁻
₃ (pK_a = 2.62)

HSeO⁻
₃ ⇌ H⁺
+ SeO²⁻
₃ (pK_a = 8.32)

Sản xuất

Khác với acid selenic, acid selenơ điều chế đơn giản hơn bằng cách hòa tan Selen dioxide vào nước:

SeO₂ + H₂O → H₂SeO₃

Trong phòng thí nghiệm có thể điều chế từ acid selenic bằng cách phân hủy ở nhiệt độ trên 200⁰C:

2H₂SeO₄ → 2H₂SeO₃ + O₂

Ứng dụng

Dùng trong tổng hợp chất hữu cơ để tổng hợp xeton.

Dùng trong các hợp kim bạch kim-đồng, đồng thau, đồng thiếc nhằm tăng cường độ chịu mài mòn cơ học.

Sản xuất acid selenic theo phương pháp dùng halogen oxy hóa acid selenơ.

Độc tính

Cũng giống như các hợp chất của selen, acid selenơ có độc tính cao, uống phải acid này ở liều lượng ít có thể gây tử vong. Các triệu chứng của ngộ độc selen có thể xảy ra vài giờ sau khi tiếp xúc, bao gồm trạng thái tê mê, buồn nôn, hạ huyết áp nặng và cuối cùng là tử vong.

Xem thêm

Acid selenic